گرایش مهندسی شیمی ـ مهندسی ترمودینامیک و سنتیک

عنوان

استفاده از مدل سطحی برای بهینه سازی فرآیند هیدرولیز اسید رقیق از پوست سبز گردو برای تولید گلوکز

استاد راهنما

دكتر علی آراسته نوده

اساتید داور

دکتر اسدالله زاده و دکتر نکویی

تابستان 1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان..……………………………………… …………………………………………..صفحه
چکیده………………………………….…………………….…………..…….………….1
فصل اول: مقدمه
1-1بیواتانول چیست؟………………………………………………………………..…………..…….3
1-2ضرورت استفاده از اتانول………………………………………………………………………..4
فصل دوم: کلیات
2-1مقدمه…………………………………………………………………. …………………….7
2-2تئوری احتراق……………………………………………………………………………………..7
2-2-1سوزاندن (احتراق مستقیم)……. ………………………………………………………………7
2-2-2فساد باکتریایی…………………………………………………………………………………..7
2-2-3تخمیر……………………………………………………………………………………      7….….
2-3روشهای هیدرولیز پسماندهای سلولزی…………………………………………………………8..
2-4مواد اولیه مورد استفاده در تولید بیواتانول…………………………………………………8……
2-4-1مواد اولیه قندی………………………………………………………………………………….8
2-4-2مواد اولیه نشاسته…………….…………………………………………………………….9
2-4-3مواداولیه سلولزی (لیگنوسلولز)………..………………………………………………….9
2-4-3-1سلوز…………………………………………………………………………………………14
2-4-3-2  همی سلولز…………….……………………………………15……………..…
2-4-3-3 لگنین15……………..……………………………………………………
2-5 بیواتانول سوخت سبز……………………………………………………17….……….
2-6 تولید بیواتانول بوسیله تخمیر کربوهیدراتها19….………….………………………….
2-7هیدرولیز……………….…………………………………………………………………..20
2-7-1هیدرولیز اسیدی………………………………………………………………………21
2-7-2هیدرولیز اسید رقیق22…..………………………………….…………………..

این مطلب را هم بخوانید :

2-7-2-1 محصولات جانبی هیدرولیز اسید رقیق…………………………………………….25
2-7-2-1-1اسید های آلی………………………..…………………………………………..26
2-7-2-1-2ترکیبات فنولیک27…..…………………………………………………….
2-7-2-1-3 ترکیبات فورال……………………………………………………………………………. 27
2-7-3هیدرولیز اسید غلیظ…………………………………………………………………………..28
2-7-4 هیدرولیز آنزیمی…….…….……………….……………………………….30
2-8 پیش فرآوری فیزیکی.…….…………………………………………………….31
2-8-1انفجاربخار……………………………………………………………………………………….31
2-8-2 انفجار آمونیاک و دی اکسید کربن……………………………………………………………..32
2-8-3 پیش فرآوری شیمیایی…………………………………………………………………………..32
2-8-4 پیش عملیات بیولوژیکی………………………………………………………………………..34
2-9تخمیر………………..………………………………………………………..34
2-10 بازیابی جامدات و محصول……………………………………………………………………..35
فصل سوم:روش آزمایش
3-1 مواد و سایل مورد استفاده 37………………………………………………………………………..
2-3آزمایشات 37…………………………………………………………………………………………..
3-3 طراحی روش آزمایش 37…………………………………………………………………………….
1-2-3اثر غلظت 40………………………………………………………………………………………..
2-2-3اثر دما 40……………………………………………………………………………………………
3-2-3اثر زمان 41………………………………………………………………………………………..
3-4 نتایج تست زایلوز (XYL)……………………………………………………………………….41
1-3-3اثر غلظت 41………………………………………………………………………………
2-3-3اثر دما 42…………………………………………………………………………………………..
3-3-3اثر زمان 42…………………………………………………………………………………………
3-4 نتایج تست فورفورال(FER)……………………………………………………………………..43
1-4-3غلظت 43.………………………………………………………………………………….
-2-4-3دما 43………………………………………………………………………………………………
-3-4-3زمان 44……………………………………………………………………………………………
3-5 نتایج تست گلوکز(GLU)…………………………………………………………………………44
1-5-3غلظت 44……………………………………………………………………………………………

2-5-3دما 45……………………………………………………………………………………………….
3-5-3زمان…………………………………………………………………………………………….45.
فصل چهارم:  نمودار و جداول
4-1مدل سازی فرآیند:………………………………………………………………………………….48
4-2بررسی انطباق نتایج حاصل از گلوكز استحصال شده در مدلهای پیشنهادی……………………48
4-2-1 مدل اول…………………………………………………………………………………………54
4-2-1-1بررسی صحت مدل…………………………………………………………………………..54
فصل پنجم: نتیجه گیری
نتیجه گیری56……………………………………………………………………….
پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………57
مراجع……………………………………………………………………………………………………..58
فهرست جداول
جدول 1-1:مقایسه سه ماده قابل اشتعال اتانول، بنزین، گازوییل…………………………………………..3
جدول 1-2برخی ویژگیهای سوختهای الکلی…………………………………………………………………4
جدول 2-1فراوانی نسبی قندهای موجود در اجزای کربو هیدراتی چوب(%وزنی)(گلدشتاین1981)….13
جدول2-2 ترکیب گونه های مختلف زیست توده های سلولزی(%وزن خشک)(گلدشتاین،1981)…….13
جدول2-3 ترکیب بازدهی مواد متفاوت برای تولید بیواتانول(پواری، 2008)…………………………..13
جدول 2‑4 مقایسه روشهای هیدرولیز اسیدی………………………………………………………………22
جدول2-5 حدود درجه حرارت های تحقیق شده دوره اقامت و غلظت اسید………………………………23
جدول2-6 بازده تبدیلی هیدرولیزاسیدی غلیظ(بردارسایرین،1990)……………………………………..29
جدول2-7 میزان بازده تولیدبیواتانول از ساقه ذرت(بالات2008)……………………………………….29
جدول 3-1 نتایج بدست امده حاصل از انالیز بوسیله دستگاه hplc به قرار ریر است…………………..32
جدول4-1  ضرایب معادله دو جذوری حاصل از تطابق داده های آزمایشی با مدل……………………..49
فهرست نمودارها
نمودار 3-2-1 اثر غلظت بر روی اسید استیک…………………………………………………………………………………40
نمودار 3-2-2اثر دما بر روی اسید استیک……………………………………………………………………………………..40
نمودار 3-2-3اثر زمان بر روی اسید استیک……………………………………………………………………………………41
نمودار 3-3-1  اثر غلظت بر روی زایلوز……………………………………………………………………………………….41
نمودار 3-3- 2 اثر ذما بر روی زایلوز…………………………………………………………………………………………..42
نمودار 3-3-3 اثر زمان بر روی زایلوز………………………………………………………………………………………….42
نمودار 3-4-1اثر غلطت بر روی فور فورال……………………………………………………………………………………..43
نمودار 3-4-2اثر دما بر روی فورفورال…………………………………………………………………………………………..43
نمودار 3-4-3اثر زمان بر روی فورفورال………………………………………………………………………………………..44
نمودار 3-5- 1اثر غلظت بر روی گلوکز…………………………………………………………………………………………..44
نمودار 3-5- 2اثر دما بر روی گلوکز………………………………………………………………………………………………45
نمودار 3-5-3 اثر زمان بر روی گلوکز…………………………………………………………………………………………….45
نمودار 4-1 پاسخ سطحی برای غلظت گلوکز در هیدرولیز بصورت تابعی از دما وغلظت اسید بر طبق مدل…………… 50
نمودار 4-2پاسخ سطحی برای غلظت گلوکز در هیدرولیز بصورت تابعی از زمان وغلظت اسید بر طبق مدل………………..51
نمودار 4-3 پاسخ سطحی برای غلظت زایلوز در هیدرولیز بصورت تابعی از دما و غلظت اسید بر طبق مدل………………..51
نمودار 4-4 پاسخ سطحی برای غلظت زایلوز در هیدرولیز بصورت تابعی از زمان وغلظت اسید بر طبق مدل……………….52
نمودار 4- 5 پاسخ سطحی برای غلظت فورفورال در هیدرولیز بصورت تابعی از زمان وغلظت اسید بر طبق مدل…………..52
نمودار 4- 6 پاسخ سطحی برای غلظت فورفورال در هیدرولیز بصورت تابعی از دما وغلظت اسید بر طبق مدل……………..53
نمودار 4 – 7پاسخ سطحی برای غلظت اسیداستیک در هیدرولیز بصورت تابعی از زمان وغلظت اسید بر طبق مدل….53……
نمودار 4-8 پاسخ سطحی برای غلظت اسیداستیک در هیدرولیز بصورت تابعی ازدما وغلظت اسید بر طبق مدل……………..54
فهرست اشکال
شکل 2-1چرخه تولید بیو اتانول از مواد لیگنوسلولزی…………………………………………….12..
شکل 2-2 ساختار سه نوع لگنین سخت چوب، لگنین نرم چوب و لگنین علفی…………………..16..
شکل2-3فرآیند هیدرولیزاسید رقیق(بوردروسایرین،1995)23………………………………
شکل2-4محصولات جانبی در فرآیند هیدرولیز رقیق………………………………………………..26
شکل2-5 نمایش عملیاتی راکتورانفجاری بخاری در یک مدل بسته (زیمباردی،2000)………….32

چکیده
در این مطالعه مدلسازی هیدرولیز اسید رقیق پوست سبز گردو بعنوان یک نمونه  مواد لیگنوسلولزی به منظور تولید شکر قابل تخمیر در فرایند بیواتانول مطالعه شده است. چهار  پارامتر دما، زمان، غلظت اسید و جزءجامد در سه سطح مختلف بعنوان متغیر ومیزان تولید قند های شش کربنه نظیر گلوکز و پنج کربنه نظیر زایلان بعنوان محصولات اصلی و مواد بازدارنده نظیر فورفورال و اسیداستیک بعنوان محصولات فرعی و ناخواسته در نظر گرفته شده اند. واکنش در یک حمام بخار مجهز به کنترل دما و همزن انجام شده است. محصولات هیدرولیز پس از خنثی سازی و فیلتراسون و رقیق سازی توسط دستگاه کروماتورگرافی مایع[1] اندازه گیری شده اند. جهت بررسی نقش چهار متغیر یاد شده در میزان محصولات اصلی و فرعی مطالعه شده است. سپس با در نظر گرفتن یک معادله دو مجذوری و استفاده از مدل سطحی برای بهینه سازی فرآیند هیدرولیز اسید رقیق مدل شده اند. نتایج نشان می دهد كه پوست سبز گردو می تواند یک منبع لیگنوسولوزی برای تولید شکر قابل تخمیر در فرایند بیواتانول است. غلظت این ترکیبات با دما افزایش می یابد. همچنین افزایش تولید گلوکز در طی زمان مشخص می باشد. زمانی که محتوی جزءجامد افزایش می یابد، غلظت گلوکز و محصولات دیگر نیز افزایش می یابد. مدل سازی و شرایط هیدرولیز قابل بهینه سازی بر اساس دما، زمان، غلظت اسید و غلظت جامد قابل بهینه سازی است.
کلمات کلیدی :
مدل سطحی – بهینه سازی – هیدرولیز – اسید رقیق – پوست سبز گردو – گلوکز

فصل اول

مقدمه

1-1بیواتانول چیست؟

اتانول با فرمول بسته C2H5OH از گروه آلکالهای آلی است که در حالت معمولی مایعی بی رنگ با بویی ویژه است. قابلیت حل شدن اتانول در آب زیاد است بطوریکه به هر نسبتی با آب مخلوط می شود. نقطه جوش آن 3/78 و نقطه انجماد آن_115 است . دانسیته نسبی آن در 20 درجه سانتیگراد 78/0 است. الکلها سمی هستند و اتانول از لحاظ پزشکی، از الکلهای دیگر سمیت کمتری  دارد. در شرایط عادی، اتانول یک مایع فرار، قابل اشتعال، صاف و بی رنگ بوده که هم در آب و هم در حلال های غیر قطبی محلول می باشد.
بیواتانول که سوختی با طبیعت کربنی است، با فرمول CH3-CH2-OH(اتیل الکل)می توانند تا بیش از 70% از گازهای گلخانه ای آزاد شده را کاهش دهد. این سوخت دارای عدد اکتان بالاتر از (108)محدوده اشتعال پذیری گسترده تر گرمای تبخیر بالاتری نسبت به بنزین دارد. به علت وجود اکسیژن بالا باعث کاهش انتشار گاز در موتور های احتراق میگردد.
از معایب بیواتانول دانسیته انرژی پایین تری نسبت به بنزین دارد(بیواتانول 66درصد انرژی بنزین را دارد)، خورندگی، تابندگی مشعل کمتر، فشار بخار پائین تر، (استارت سرد را مشکل می سازد)، اختلاط پذیری با آب و سمیت برای اکوسیستمها می باشد. برخی ویژگیها در جدول 1-1 نشان داده شده است.
جدول 1-1:مقایسه سه ماده قابل اشتعال اتانول، بنزین، گازوییل

ناگفته نماند اعداد اکتان بالاتر در موتورهای احتراق داخل ترجیح داده می شود زیرا باعث کاهش ضربات سیلندر میگردد.

هدف : هدف از این پژوهش ارزیابی کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج براساس استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران می باشد . در این تحقیق با تجزیه و تحلیل های دقیق و آماری سعی در نشان دادن نقاط قوت و ضعف کتابخانه ها شده است .

روش تحقیق : در این تحقیق از روش پیمایشی ارزیابانه استفاده شده است . جامعه آماری مورد نظر ، 10 کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ، شامل 1 کتابخانه مرکزی و 9 کتابخانه دانشکده ای می باشد.

یافته : بر طبق بررسی های صورت گرفته ، از نقطه نظر کیفی ، کتابخانه مرکزی با 73.13 % بیشترین مطابقت با استانداردها را داشته است . کتابخانه های علوم پایه و ادبیات و روانشناسی و تربیت بدنی با بازه ( 65-70 % ) در رتبه بعدی مطابقت با استانداردها قرار گرفته اند . کتابخانه های فنی و مهندسی ، دامپزشکی و پرستاری و مامایی با بازه ( 50-55 % ) با استانداردها مطابقت داشته اند . کتابخانه های مدیریت و حقوق و علوم سیاسی با بازه ( 45-50 % ) با استانداردها مطابقت و کتابخانه الهیات با 43.13 % کمترین میزان مطابقت با استانداردها را داشته است. از نقطه نظر کمی نیز ، نیروی انسانی 8.70 % ، مجموعه 20.52% و ساختمان و تجهیزات 51.40% با استاندارد مطابقت داشته اند .

نتیجه گیری : از نتایج به دست آمده ، مشخص گردید که عمدتاً در بودجه و سازمان و مدیریت دچار مشکل هستند و هیچ یک از کتابخانه ها با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران مطابقت کاملی ندارند.

کلید واژه : استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران ، دانشگاه آزاد کرج ، استاندارد.

فصل اول :

• مقدمه
• بیان مسئله
• معرفی پژوهش

1-1 : مقدمه .

اطلاعات همه  اندیشه ها ، داده های واقعی ، آثار علمی و تخیلی است که  به هر شکل  مبادله ، ثبت ، ضبط و منتشر می شود . در دنیای امروز ، هیچ فردی نمیتواند  این ادعا را داشته باشد که بی نیاز از اطلاعات و سواد می تواند زندگی رو به رشدی داشته باشد .

این اطلاعات از دو طریق ثابت و متحرک در دسترس استفاده کنندگان قرار می گیرد . متحرک از طریق رادیو ، تلویزیون ، اینترنت و …. ثابت در قالبی دائمی ، و ماندگار مانند کتاب و مجله و روزنامه و … . اطلاعات ثابت ، زمانی مفید هستند و به راحتی مورد استفاده قرار می گیرند که به شکلی خاص و در مکانی معین منظم شوند . این ویژگی ما را در برابر نهاد کتابخانه قرار می دهد. سازمانی که از قرن های گذشته ، قبل از اینکه وسایل متحرک انتقال اطلاعات به وجود آیند ، مکان و عامل حفظ و نگهداری و اشاعه دانش بشر بوده اند . کسی که به کتابخانه رجوع می کند جویای اطلاعات و دانشی است که گردآوری شده ، نظم یافته و توسط کتابخانه در دسترس قرار گرفته است . انتشار و تولید و جمع آوری کتابهای سودمند و مفید در زمینه های مختلف علمی و گسترش کتابخانه ها نشانه ی پیشرفت یک جامعه و جلوه ی واقعی توجه افراد به علم و دانش است و کتابخانه ها مهم ترین جایگاه نگهداری اطلاعات هستند .

کتابخانه همچون مدرسه ، دانشکده ، دانشگاه یا موسسه ای آموزشی است و با فراهم ساختن دانش مدون و به گردش انداختن آن موجب غنای فکری یک جامعه می گردد ؛ از آنجایی که

این مطلب را هم بخوانید :

اینفوگرافیک: این سئو لعنتی چیست و چرا باید به آن اهمیت داد؟ کتابخانه در پیشرفت آموزش نیروی حیاتی و خلاق دارد ، یک اجتماع مترقی سخت به آن پایبند است ؛ انسان نوسواد ، با سواد ، تحصیل کرده و دانشمند و در واقع هر فردی که بتواند بخواند ، مطابق هدف خویش از کتابخانه بی نیاز نیست . ( ابرامی ، 1386 )

کتابخانه ها به طور کلی ، بر اساس اهداف و منابع و جامعه استفاده کننده ، تفکیک می شوند به : کتابخانه های ملی ، کتابخانه های دانشگاهی ، کتابخانه های عمومی ، کتابخانه های تخصصی و کتابخانه های آموزشگاهی ، به طور اعم و همین طور می توان به گروه های دیگری از کتابخانه ها در ایران از جمله : کتابخانه های مساجد ، کتابخانه های روستایی ، کتابخانه های کانون پرورش فکری کودک و نوجوان و کتابخانه های ویژه نابینایان و گروه های خاص نیز اشاره کرد ؛ ولی به طور کلی ، وظیفه اصلی تمام کتابخانه ها جمع آوری ، سازمان دهی و دسترس پذیری اطلاعات و دانش می باشد .

کتابخانه عمده ترین مرکز اطلاع رسانی و اساسی ترین منبع برای انجام پژوهش است . ( فدایی عراقی ، 1385 )

بدون شک در میان انواع کتابخانه های ذکر شده ، کتابخانه های دانشگاهی به سبب اهداف و جامعه استفاده کننده که همان دانشگاهیان می باشند ، از موقعیت و جایگاه ویژه ای در بین کتابخانه های دیگر برخوردارند.

جز کتابخانه هایی که در جنب نظامیه ها ، یا صومعه ها قرار داشتند ، و بیشتر دانشمندان و دانش پژوهان از آنها استفاده می کردند ، تاسیس کتابخانه های دانشگاهی ، به صورت فعلی ، و با قوانین مدون قدمت چندانی ندارد ؛ در کشورهای اروپایی ، به ویژه فرانسه ، در حدود سال 1805 میلادی و در کشورهای آمریکایی ، در حدود سال 1850 ، به اولین نمونه های این کتابخانه ها بر می خوریم .( علومی ، 1390 )

در ایران نیز ، با تاسیس اولین دانشگاه به مفهوم امروزی آن در سال 1313 پایه های کتابخانه های دانشکده ای و دانشگاهی نیز پی ریزی شد . علت اصلی به وجود آمدن کتابخانه های دانشگاهی ، کمک به اساتید ، مدرسان و دانشجویان برای پیشبرد کار تحقیق و تدریس است.

هدف از هر کتابخانه دانشگاهی ، جمع آوری و سازمان دهی اطلاعات ، فراهم کردن امکانات ، استفاده اطلاعاتی سریع ، صحیح و به موقع برای اساتید و دانشجویان و محققان است . 

( بنی اقبال ، 1377 )

کتابخانه دانشگاهی ، مانند یک بخش آکادمیک [1] عمل می کند ، یعنی فعالیت آموزشی و تحقیقاتی و خدمات عمومی را یک جا انجام می دهد . ( عازم ، 1391)

کتابخانه دانشگاه در تمام سطوح ، در برنامه های آموزشی ، و یادگیری شرکتی فعال دارد . (عازم ، 1391)

تغییراتی که ، در خیلی از دانشگاه ها صورت گرفته است ، سبب تاکید باز بیشتر بر مرکزیت کتابخانه در دانشگاه شده است . ( اورنز ، 1388)

هیچ دانشگاهی بدون داشتن کتابخانه مجهز به منزله قلبش نمی تواند کار موثری انجام دهد . ( ابرامی ، 1386 )

کتابخانه مناسب ، نه تنها بنیان و اساس آموزش و مطالعه بلکه شرط ضروری تحقیق و پژوهش است ؛ یک مجموعه تحقیقی خوب در کتابخانه های دانشگاهی ، شهرت و اعتبار دانشگاه مادر را به عنوان مرکز علمی و آموزشی معتبر ، افزایش می دهد . به عبارت دیگر از کیفیت و کارآیی کتابخانه هر دانشگاه ، می توان به عنوان ملاک ارزیابی و سنجش میزان هویت و کارآیی علمی – آموزشی آن دانشگاه یاد کرد . لذا دانشگاهی با هویت و کارآیی علمی – آموزشی بالا ، باید دارای کتابخانه های مجهز و با کیفیت بالا باشد . ( فدایی عراقی ، 1385 )

2-1 : بیان مسئله .

دانشگاه ها اصلی ترین مراکز تولید علم و دانش ، در کشورهای مختلف به شمار می آیند . و به تناسب پیشرفت کشورها شاهد دانشگاه های معتبر در آنها هستیم . در دهه های اخیر ، روش تدریس در دانشگاه ها – مراکزی که تربیت متخصصان و اقشار تاثیر گذار در حوزه های مختلف فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی جامعه می باشند – تغییر کرده است ؛ تدریس منحصرا توسط استاد از بین رفته و با پژوهش همراه شده است ؛ راز پیشرفت دنیای امروز و توسعه زندگی بشر در تمام ابعاد مرهون و مدیون پژوهشی است که در دانشگاه ها و مراکز علمی صورت می گیرد ولی دانشگاه ، مهمترین مرکز پژوهش می باشد . تحقیقات و پژوهش در دانشگاه متکی بر کتابخانه دانشگاهی می باشد . و این عوامل باعث برجسته شدن اهمیت کتابخانه های دانشگاهی شده است . و ضروری است که مسئولان کتابخانه های دانشگاهی و روسای دانشگاه ها برای پیشبرد اهداف آموزشی و پژوهشی در دانشگاه ها به این مراکز توجه خاص داشته باشند و برای کشف و درک این که کتابخانه هایشان در چه وضعیتی قرار دارند لازم است با شاخص شناخته شده و معتبر مقایسه شوند .

عنایت و توجه به کتابخانه ها در کشورهای در حال توسعه که کار تحقیق و پژوهش عمدتا در مراکزی مانند کتابخانه های دانشگاهی صورت می پذیرد ، در واقع یک نوع سرمایه گذاری در جهت پیشرفت های علمی می باشد ؛ اگر ، میزان سود دهی این سرمایه گذاری ، برای پیشرفت مورد ارزیابی قرار گیرد اهمیت این مسئله به خوبی نمایان می شود.

از آنجایی که کتابخانه های دانشگاهی ، مهم ترین پایگاه های اطلاع رسانی علمی ، آموزشی و پژوهشی کشور محسوب می شوند ، مراعات کردن استانداردهای این کتابخانه ها ، راه مطمئنی برای کاستن هزینه ها ، جلوگیری از اتلاف نیروی انسانی و  مهم تر از همه ، ارتقای خدمات کتابخانه ای به کاربران است . ( تعاونی ، 1390 )

در پژوهش حاضر ، با استفاده از شاخص استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران که با توجه به مسائل بومی و توسط کتابخانه ملی ایران تهیه و تدوین شده ، سعی در ارزیابی کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ، که دارای رتبه جامع می باشد ، شده است ؛ تا با شناسایی نقاط قوت و ضعف کتابخانه ها و ارزشیابی آنها نتایج حاصله ، مسئولان کتابخانه ها و رئیس های محترم دانشکده ها و دانشگاه و اولیای امر را برای رسیدن و یا حداقل نزدیک شدن به استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران یاری کند و اطلاعات لازم جهت تصمیم گیری برای بهبود وضعیت کتابخانه ها را در اختیار ایشان قرار دهد و در گردآوری مهم ترین کتاب ها و منابع در زمینه های گوناگون آموزش و پژوهش که از رسالت مهم کتابخانه دانشگاهی می باشد ، به انجام رساند .

معرفی پژوهش :

1-3 : اهداف پژوهش .

پژوهش علمی را روش ممتاز آموزش دانسته اند . روشی که در دانشکده ها و دانشگاه های تراز اول به مقیاس وسیع ، از آن استفاده می شود . در عصر پیشرفت علمی ،دنیای دانشگاهی نیز دگرگون شد و در آستانه  این دگرگونی به سبب روی آوردن به پژوهش به جای تدریس به روش سنتی ، کتابخانه اهمیت دیگری یافت . (ابرامی ، 1385 )

بدیهی است با پر رنگ تر شدن کتابخانه های دانشگاهی لازم و ضروری است که کارکرد این مراکز ، جهت پیشرفت پژوهش های دانشگاهی مورد بررسی قرار گیرد تا با برطرف کردن نقاط ضعف ، موجب تقویت بنیه علمی دانشگاه ها شود .

هدف کلی :

هدف اصلی این تحقیق ارزیابی کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ، بر اساس استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران و یافتن نقاط قوت و ضعف کتابخانه ها برای کمک به ارتقای کمی و کیفی و در نهایت کمک به کارآیی بیشتر کتابخانه ها برای انجام امور تحقیقاتی و پژوهشی می باشد .

اهداف فرعی :

1 : بررسی و شناسایی اهداف و وظایف کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

2 : بررسی سبک مدیریت کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

3 : بررسی نیروی انسانی کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

4 : بررسی مجموعه ی کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

5 : بررسی سازمان دهی کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

6 : بررسی خدمات کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

7 : بررسی ساختمان و تجهیزات کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

8 : بررسی بودجه کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

1-4  : اهمیت پژوهش .

دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1361 ، با هدف ارتقای سطح دانش و فرهنگ جامعه ، تامین نیروی انسانی متخصص مورد نیاز کشور ، ایجاد زمینه مناسب برای فعالیت همه جانبه مردم ، در امر گسترش و اعتلای دانش و پژوهش پایه گذاری شد .

دانشگاه آزاد اسلامی ، دارای رتبه جهانی 226 می باشد . در ایران با رتبه 2 ، بعد از دانشگاه تهران از معتبرترین دانشگاه ها محسوب می شود . یکی از مهمترین افتخارات دانشگاه آزاد اسلامی نقش چشم گیر این دانشگاه در فعالیت های علمی و تحقیقاتی کشور و جهان است . همچنین حضور فعال اعضای هیئت علمی و دانشجویی در سمینارها ، نشست ها ، مسابقات علمی و ورزشی مختلفی که در سراسر ایران و جهان برگزار می گردد ، توانسته بیش از 1200 مدال جهانی کسب نماید . دانشگاه آزاد اسلامی از دیدگاه شمار دانشجو ، سومین دانشگاه جهان می باشد .

واحد کرج ، یکی از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی می باشد که دارای 160 رشته تحصیلی در مقاطع دکتری تخصصی ، دکتری حرفه ای ، کارشناسی ارشد ، کارشناسی پیوسته و نا پیوسته ، کاردانی پیوسته و ناپیوسته می باشد .

دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ، دارای رتبه جامع علمی بوده و یکی از 20 واحد برتر دانشگاه آزاد می باشد . با توجه به اینکه فقط تعداد معدودی از واحد دانشگاهی دانشگاه آزاد ، دارای این رتبه می باشند و با توجه به اهمیت کتابخانه ها ، در حفظ و ارتقای سطح علمی دانشگاه ، بدیهی است وجود کتابخانه های مجهز و نزدیک به استاندارد ، برای انجام امور تحقیقاتی و مطالعاتی و پژوهشی از ضروریات این دانشگاه می باشد .

نیازهای روز افزون جامعه دانشگاهی ، و لزوم دستیابی به اطلاعات کافی ، در زمان مناسب ، به ویژه در عصر موسوم به عصر اطلاعات ، ضرورت بررسی کیفی و کمی کتابخانه های دانشگاهی را ایجاب می کند . ( صیادی ، 1387 )

از آنجایی که هیچ پژوهشی در خصوص ارزیابی کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج ، بر اساس استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران صورت نگرفته است ، نتایجی که از این تحقیق به دست می آید برای کتابداران و رئیس های دانشکده ها و رئیس کل دانشگاه مفید خواهد بود و آنان با امکانات بالقوه و بالفعل کتابخانه هایشان آشنا کرده و با کمک این اطلاعات برنامه ریزی مفید تری برای ارتقای خدمات کیفی و کمی کتابخانه های این واحد دانشگاهی خواهند داشت .