3-9-1-4-جلسه ششم و هفتم   116

3-9-1-5-جلسه نهم   116

3-9-1-6-جلسه دهم و  یازدهم   117

3-9-1-7-جلسه دوازدهم و سیزدهم   117

3-9-1-8-جلسه چهاردهم   118

3-10-تحلیل آماری    118

3-11-خلاصه  119

4- فصل چهارم تجزیه و تحلیل دادهها 120

4-2- داده های جمعیت شناختی   123

4-3- یافته های پژوهش     123

الف )  یافته های توصیفی   123

ب) یافته های مربوط به فرضیه های پژوهش. 123

4-4-1-نرمال بودن متغیرها 126

4-4-2-همگنی شیب های رگرسیون   128

4-4-3-همگنی واریانس ها ( عزت نفس اجتماعی و خانوادگی )  129

4-4-4-یکسانی ماتریس واریانس – کواریانس ( عزت نفس اجتماعی و خانوادگی )  130

یافته های مربوط به فرضیه های تحقیق   132

4-4-5-همگنی واریانس ها ( پرخاشگری کلامی و فیزیکی )  134

-4-4-6مفروضه یکسانی ماتریس واریانس-کوواریانس ( پرخاشگری کلامی و فیزیکی)  135

4-5-خلاصه  139

5- فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادها 140

5-2-تشریح کلی مسئله پژوهش     142

5-2-بحث     143

5-3-محدودیت های تحقیق   147

5-4-پیشنهادها 148

5-4-2-پیشنهادی کاربردی    151

5-5-نتیجه گیری    152

5-6-خلاصه  153

منابع. 155

منابع فارسی   156

منابع انگلیسی   160

پیوست… 166

الف ) پرسشنامه عزت نفس (فرم تجدید نظر شده پرسشنامه کوپر اسمیت 58 ماده)  167

ب)پرسشنامه پرخاشگری (آرنولد اچ. باس، و مارک پری)  171

پروتکل درمان فراشناختی   174

واژه نما 179

چکیده انگلیسی.. 180

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                                     صفحه

جدول-3-1-طرح آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل. 99

جدول-3-2- ضرایب پایایی پرسشنامه عزت نفس در تحقیق حاضر. 108

جدول-3-3-ضرایب پایایی پرسشنامه پرخاشگری در تحقیق حاضر. 110

جدول 4-1-میانگین و انحراف معیار متغیر عزت نفس و حیطه های آن در گروه های آزمایش و کنترل در پیش آزمون و پس آزمون. 124

جدول-4-2- میانگین و انحراف معیار متغیر پرخاشگری و حیطه های آن در گروه های آزمایش و شاهد در پیش آزمون و پس آزمون. 125

جدول- 4-3-بررسی نرمال بودن متغیرهای پژوهش… 127

جدول-4-4- آزمون بررسی همگنی شیب خط رگرسیون. 128

جدول-4-5-بررسی همگنی واریانس ها 129

جدول 4-6-یکسانی ماتریس واریانس – کواریانس… 130

جدول-4-7-نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری(مانکوا)  بر روی میانگین پس آزمون نمرات عزت نفس  و زیر مقیاس آن  درگروه آزمایش و کنترل با کنترل پیش آزمون. 131

جدول-4-8-نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه در متن مانکوا بر روی پس آزمون میانگین نمرات عزت نفس اجتماعی  نوجوانان بزه کار گروه های آزمایش و کنترل با کنترل پیش آزمون. 132

جدول-4-9-نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه در متن مانکوا بر روی پس آزمون میانگین نمرات عزت نفس خانوادگی  نوجوانان بزه کار گروه های آزمایش و گواه با کنترل پیش آزمون. 133

جدول-4-10-آزمون همگنی واریانس ها 134

جدول-4-11-یکسانی ماتریس واریانس-کوواریانس… 135

جدول-4-12- نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری(مانکوا)  بر روی میانگین پس آزمون نمرات پرخاشگری  و زیر مقیاس آن د رگروه آزمایش و گواه با کنترل پیش آزمون. 136

جدول-4-13- نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه در متن مانکوا بر روی پس آزمون میانگین نمرات پرخاشگری فیزیکی  نوجوانان بزه کار گروه های آزمایش و گواه با کنترل پیش آزمون. 137

جدول- 4-14-نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه در متن مانکوا بر روی پس آزمون میانگین نمراتپرخاشگری کلامی  نوجوانان بزه کار گروه های آزمایش و کنترل با کنترل پیش آزمون. 138

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                    صفحه

نمودار-3-1- وضعیت سنی نمونه های پژوهش… 101

نمودار-3-1- سطح تحصیلات پدران و مادران. 102

نمودار-3-2- ترتیب تولد نمونه های پژوهش… 103

نمودار4-1- وضعیت متغیر عزت نفس اجتماعی گروه کنترل و آزمایش( پیش آزمون و پس آزمون)………………………………………………………………………………………………………………………133

نمودار4-2-وضعیت متغیر عزت نفس خانوادگی گروه کنترل و آزمایش ( پیش آزمون و پس آزمون) 134

نمودار4-3-وضعیت متغیر پرخاشگری فیزیکی گروه کنترل و آزمایش( پیش آزمون و پس آزمون)……. 138

نمودار4-4-وضعیت متغیر پرخاشگری کلامی گروه کنترل و آزمایش(پیش آزمون و پس آزمون)………………………………………………………………………………………………………………………139

این مطلب را هم بخوانید :

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                                                              صفحه

شکل 2-1 مدل عملکرد اجرایی خود تنظیمی (S-REF) اختلال روانشناختی به همراه فراشناخت واره ها (ولز و ماتیوز، 1994) 87

شکل 2-2 محورهای اصلی مدل A-B-C.. 91

شکل 2-3 مدل تجدید نظر شده A-M-C  (ولز، 2000). 92

شکل 2-4 محورهای اصلی مدل A-M-C.. 93

1- فصل اول کلیات طرح

1-1-مقدمه

به سبب بروز مسائل خاص در دوران نوجوانی، این دوره، با نوعی سردرگمی همراه با کاهش عزت نفس، خودکم بینی و خودپنداره منفی همراه است، که سبب کاهش فعالیت های طبیعی و تعاملات اجتماعی

4-2-1- گروه سنی.. 59

4-2-2- وضعیت تاهل. 59

4-2-3- تحصیلات.. 60

4-2-4- میزان درآمد ماهیانه. 61

4-2-5- وضعیت شغلی.. 62

4-2-6- آزمون همسانی واریانس ها 63

4-2-7- آزمون همسانی واریانسها 63

4-2-8- میانگین و انحراف معیار نمرات نگرشهای ناکارآمد در گروهها 64

4-2-9- میانگین و انحراف معیار نمرات باورهای مرتبط با مواد در گروهها 64

4-3- آمار استنباطی.. 65

4-3-1- فرضیه (1) 65

4-3-2- فرضیه (2) 66

4-3-3-فرضیه (3) 66

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1- مقدمه. 68

5-2- بحث (آزمون فرضیات) 68

5-3- نتیجه گیری.. 72

5-4- راهکارها و پیشنهادات.. 74

5- 4-1- پیشنهادات کاربردی.. 75

5-4-2- پیشنهادات پژوهشی.. 76

5-5- محدودیت‌های پژوهش… 76

منابع. 78

پیوست ها 87

فهرست جدول‌ها

عنوان                                                                                                            صفحه

این مطلب را هم بخوانید :

جدول 3-1- سؤالات و شاخص‌های مربوط به هر کدام از متغیرهای پژوهش… 53

جدول 3-2- پایایی پرسشنامه به تفکیک هر متغیر در پژوهش حاضر. 53

جدول 3-3- شرح جلسات آموزش شناخت درمانی در کاهش نگرش‌های ناکارآمد و باورهای مرتبط با مصرف مواد  55

جدول 4-1- توزیع فراوانی و درصد سن گروه‌های مورد مطالعه. 59

جدول 4-2- توزیع فراوانی و درصد وضعیت تاهل در گروههای مورد مطالعه. 59

جدول 4-3- توزیع فراوانی تحصیلات گروههای مورد مطالعه. 60

جدول 4-4- توزیع فراوانی میزان درآمد گروه‌های مورد مطالعه. 61

جدول 4-5- توزیع فراوانی وضعیت شغلی گروه‌های مورد مطالعه. 62

جدول 4-6- آزمون لوین برای بررسی یكسانی واریانس… 63

جدول 4-7- نتایج آزمون كولموگروف اسمیرنف برای بررسی نرمال بودن توزیع ها در متغیرهای مورد مطالعه. 64

جدول 4-8- میانگین و انحراف معیار نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری نمرات نگرش ناکارآمد در دو گروه 64

جدول4-9- میانگین و انحراف معیار نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری نمرات باورهای مرتبط با مواد در دو گروه 64

جدول 4-10- نتایج تحلیل کواریانس تاثیر شناخت درمانی بر میزان نمرات نگرش ناکارآمد پس آزمون وپیگیری.. 65

جدول 4-11- نتایج تحلیل كواریانس برای بررسی اثربخشی شناخت درمانی بر باورهای مرتبط با مواد. 66

جدول 4-12- ضریب همبستگی پیرسون بین باورهای مرتبط با مواد و نگرشهای ناکارآمد با عوامل زمینه‌ای (متغیرهای دموگرافیک) 66

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                            صفحه

نمودار 4-1- توزیع فراوانی و درصد سن گروه‌های مورد مطالعه. 59

نمودار 4-2- توزیع فراوانی و درصد وضعیت تاهل گروه‌های مورد مطالعه. 60

نمودار 4-3- فراوانی و درصد تحصیلات گروههای مورد مطالعه. 61

نمودار 4-4- توزیع فراوانی میزان درآمد گروه‌های مورد مطالعه. 62

نمودار 4-5- توزیع فراوانی وضعیت شغلی گروه‌های مورد مطالعه. 63

فهرست شکل‌ها

عنوان                                                                                                            صفحه

شکل 2-1- مدل شناخت درمانی، برگرفته از کتاب شناخت درمانی گروهی. 17

فصل اول:

کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

مصرف مواد یكى از جدّى‌ترین معضلات بشرى در سال‌هاى اخیر است كه پایه‌ها و بنیان‌هاى جامعۀ انسانى را تضعیف مى‌كند و پیشگیرى از آن نیازمند كاربرد نظریه‌هاى متعدد در رشته‌هاى علمى مختلف و روش‌ها و فنون متنوع است (علائی و همکاران 1389، 52)، طبق گزارش دفتر پیشگیرى از مصرف مواد و جرم سازمان ملل متحد[1] كشور ایران داراى بیشترین تعداد سوءمصرف­‌كنندگان موادّ افیونى به نسبت جمعیت در جهان است و بالاترین شیوع سوء مصرف با 2/8 درصد در بین افراد در ایران وجود دارد (ضیایى 1388، 42). تاکنون جامعه شناسان، روان شناسان، روانپزشکان و بطورکلی محققان و متخصصان بر پایه دیدگاه‌های، مختلف علل وعوامل متعددی رابرای اعتیاد وسوء مصرف مواد مخدر برشمردند.براساس مطالعات اکتشافی انجام شده می‌توان این عوامل را در سه سطح خرد، میانه و کلان تقسیم کرد. منظور از سطح خرد همان دیدگاه روان­شناسانه است. براین اساس کلیه عواملی که مربوط به فرد، شخصیت و حتی ناراحتی‌های جسمی و روانی او می‌شود، بررسی می‌گردد (میری آشتیانی 1385، 40)، از میان متغیرهای فردی تأثیر‌گذار بر مصرف مواد مخدر می‌توان به نگرش‌های ناکارآمد و باورهای مرتبط با مواد اشاره نمود که دو متغیر اصلی در نظر گرفته شده پژوهش حاضر می‌باشد، در این زمینه می‌توان اذعان نمود که بسیارى از شناخت درمانگران بر این باورند كه واكنش‌هاى هیجانى و رفتارى به وسیله فرآیندهاى شناختى ایجاد مى‌شوند. از این‌رو افكار، باورها و سایر فرآیندهاى شناخت تعیین كننده‌ى اصلى خلق و هیجان مى‌باشند (تیزدیل[2] 1997؛ به نقل از آذرگون و کجباف، 1380، 80). با توجه به توضیح مختصر داده شده، پژوهش حاضر با هدف مشخص كردن كارایی شناخت درمانی در اصلاح نگرش‌های ناكارآمد و باورهای مرتبط با مواد در افراد دچار سوء­مصرف مواد مخدر شهر ایلام صورت گرفته تا بتوان از این نوع درمان به عنوان یك درمان مكمل در زمینه ارتقای بهداشت روانی و یكی از فاكتورهای پیشگیری کننده در افراد دچار به سوء­مصرف مواد همچنین از رویکرد‌های مؤثر مقابله‌ای، جهت کنترل مصرف و جلوگیری از بازگشت معتادین به سوء‌مصرف مواد با تأکید بر متغیرهای روان شتاختی استفاده نمود.

1-2- بیان مسأله

از موضوعاتی که اکنون در تمام جوامع بشری مورد بحث و بررسی می­باشد و به عنوان یک معضل اجتماعی بسیار خطرناک و مضر تجزیه و تحلیل می­شود. مساله اعتیاد است. متاسفانه این معضل در تمام جوامع در میان اقشار رایج می­باشد و فرد بدون آگاهی نسبت به آخر کار به دنبال آن می­رود و چه بسا در آمارهای جهانی اعتیاد روز به روز زیاد و زیادتر می­شود. برداشتن قدم‌هاى جدى و محكم در جهت ریشه‌یابى این مسئله از اهمیت اساسى برخوردار خواهد بود (حسینی 1389، 5). به طوری که اعتیاد به مواد مخدر یکی از مهم­ترین و شایع‌ترین آسیب‌های اجتماعی در جوامع امروزی محسوب می‌شود (دالی و مارلات[3] 2005). در سالیان اخیر در زمینه سوءمصرف مواد در سطوح مختلف سبب­شناسی، تشخیص و درمان پیشرفت‌های چشمگیری بدست آمده و در درمان از رویکردهای چند رشته‌ای و الگوهای زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی بهره گرفته شده است (بروک و اسپیتز[4] 2002) یکی از ابزارهای بکارگرفته شده توسط درمانگران «شناخت درمانی[5]» می‌باشد که به طور گسترده‌ای در درمان بیماری‌هایی از جمله درمان اعتیاد به مواد مخدر بکار گرفته می‌شود. شناخت درمانی یا به طور دقیق­تر، درمان شناختی یکی از روش­های درمان روانشناختی است که هم اکنون در سرتاسر جهان به عنوان یکی از گونه­های استاندارد درمانی برای بسیاری از اختلالات روانشناختی بکار می‌رود. در این روش فرض بر این است که یکی از علل بسیاری از اختلالات روانشناختی اشکال در فکر یا باورهای بیمار است و با اصلاح این باورها می‌توان به بیمار کمک کرد. این درمان بر تغییر رفتاری متناسب با فکر درست‌تر هم تاکید دارد (حسن شاهی 1382). در این روش روانشناختی، درمانگر در طول جلسات ملاقات خود با بیمار تلاش می‌کند تا افکار و باورهای او را مورد بررسی قرار دهد. اغلب افرادی که سوء­مصرف مواد را تجربه می‌کنند، دارای افکار و باورهای مخربی هستند که به عنوان علت احساسات ناخوشایند بیمار به شمار می‌روند. به طور کلی این افراد باورهایی دارند که عزت نفس آن ها را مرتب در هم می‌کوبد و وجود آن ها را سرزنش می‌کند. در این حالت شناخت، درمانگر تلاش می‌کند با استفاده از تکنیک­های مختلف به بیمار نشان دهد که این باورها، خطاهای شناختی هستند و در همه حال نمی‌توانند صحت داشته باشند (فیشر و ولز[6] 2008)، شناخت درمان­گر به فرد کمک می‌کند تا به این نکته ایمان پیدا کند که همیشه همه انسان­ها مطابق میل آن­ها رفتار نمی‌کنند و یا همیشه همه امور مطابق میل آن‌ها پیش نمی‌رود. ابن امر به فرد کمک می‌کند تا شناخت­های خود را تغییر دهد (کاویانی و همکاران 1387)، براساس تحقیقات و بررسی‌های انجام شده، فرآیندهای اعتیاد تحت تأثیر باورها و نگرش‌های فرد است (هولمن[7] 2004)، نگرش­هایی که گاها و اغلب نادرست می‌باشند، نگرش‌های ناکارآمد فرض‌ها و باورهای جهت­گیرانه­ای هستند که فرد نسبت به خود، جهان، اطراف و آینده دارد (آبلا و اسکیتچ[8] 2007) این نگرش­ها موجب جهت­گیری فهم و ادراک فرد از رویدادها شده و احساسات و رفتارها را تحت تأثیر قرار می‌دهند و فرد را مستعد افسردگی و سایر آشفتگی‌های روانشناختی می‌کنند. درمان شناختی، یک نظام روان درمانی است که تلاش می‌کند تا واکنش‌های فرآینده عاطفی و رفتار خود تخدیری را با اصلاح تفکر معیوب یا خطادار و عقاید ناسازگارانه­ای که زیربنای این واکنش ها هستند، کاهش دهد (بک، راش و شاو[9] 1979؛ به نقل از گودرزی 1380)، در واقع درمان‌های شناختی اعتیاد، بر کمک به بیمار، برای کسب مهارت‌های مقابله­ای لازم به منظور مدیریت موقعیت‌های خطرساز و درمان اختلالات روانشناختی همراه، تمرکز دارند. (حاجی علیزاده 1387، 68) برخی از مطالعات نشان داده که نگرش افراد با پاسخ‌های شناختی و عاطفی آ­ن­ها مطابقت دارد (فرهودیان 1381) به طوری که شانس بروز اختلالات روانی طی یکسال، در صورت‌ افزایش نمره‌های نگرش ناکارآمد به‌طور معناداری افزایش می‌یابد (ویچ[10]‌ و همکاران 2003). به‌ این ترتیب، چون نارسایی عملکرد تفکر از مهم‌ترین علل آشفتگی‌هاست (والن‌[11] و همکاران 1992)، هرچه نگرش‌های ناکارآمد و باورهای غیرمنطقی افراد بیشتر شود آشفتگی‌های هیجانی نیز بیشتر خواهد شد (اسمیت و هوستنکنت[12] ‌1983؛ واتسون‌[13] و همکاران 1998). متغیر دیگر مد نظر در پژوهش حاضر، باورهای مرتبط با مصرف مواد مخدر می‌باشد، باوهای مرتبط با مواد، به دسته‌ای از عقاید اطلاق می‌شوند که بر محور لذت‌جویی، حل مسأله و تسکین و فرار متمرکز هستند، محتوی این عقاید خاص بسته به نوع مواد مورد علاقه متفاوت خواهد بود (گلداسمیت[14] و همکاران 2009). به طوری که محققان امروزه ثابت کرده‌اند که از عوامل مهم مؤثر کشیده شدن فرد به منجلاب اعتیاد، باورهای غلطی از قبیل آرامش بخش بودن مواد، کمک برای فراموشی و فرار از مشکلات، نشانه بزرگ بودن و… می‌باشد؛ لذا پژوهشگران تأکید دارند که روان­شناسان در حوزه شناخت درمانی باید به کاهش نگرش‌های ناکارآمد و باورهای مرتبط به افراد معتاد کمک

4-3-3-4 فرضیه فرعی چهارم……………………………………………………………………………………………. 75

4-3-3-5 فرضیه فرعی پنجم……………………………………………………………………………………………… 76

4-3-3-6 فرضیه فرعی ششم……………………………………………………………………………………………… 77

4-3-3-7 فرضیه فرعی هفتم………………………………………………………………………………………………. 78

4-3-3-8 فرضیه فرعی هشتم…………………………………………………………………………………………….. 79

4-3-3-9 فرضیه فرعی نهم……………………………………………………………………………………………….. 80

4-3-3-10 فرضیه فرعی دهم…………………………………………………………………………………………….. 81

4-3-3-11فرضیه فرعی یازدهم…………………………………………………………………………………………… 82

4-3-3-12 فرضیه فرعی دوازدهم……………………………………………………………………………………….. 83

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………… 85

5-2 نتایج و دستاوردهای حاصل از تحقیق…………………………………………………………………………….. 85

5-2-1 نتایج فرضیه‌های اصلی……………………………………………………………………………………………. 85

5-2-2 نتایج فرضیات فرعی………………………………………………………………………………………………. 86

5-3 نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………… 89

5-4 ارائه راهکارها و پیشنهادات………………………………………………………………………………………….. 89

5-4-1 پیشنهادات کاربردی……………………………………………………………………………………………….. 89

5-4-2 پیشنهادهای پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 89

5-5 محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 90

فهرست منابع . 91

پیوست‌ها 98

چكیده 109

فهرست جداول

عنوان                                                                                                         صفحه

جدول 2-1:  مقایسه هوش معنوی و هوش متعارف………………………………………………………………….. 48

جدول 3-1: سؤالات پرسشنامه……………………………………………………………………………………………. 55

جدول 3-2 ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای پژوهش……………………………………………………………….. 56

جدول 3-2 جلسات مداخله هوش معنوی و ذهن آگاهی…………………………………………………………… 57

جدول 4-1: توزیع فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان………………………………………………………………….. 59

جدول 4-2:  توزیع فراوانی سن پاسخ دهندگان………………………………………………………………………. 60

جدول (4-3): بارهای عاملی متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………. 61

جدول 4-4: ضریب همبستگی، R2، آماره دوربین-واتسون………………………………………………………… 62

جدول 4-5: تحلیل واریانس……………………………………………………………………………………………….. 62

جدول 4-6: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه اول…………………………………………………….. 63

جدول 4-7: ضریب همبستگی، R2، آماره دوربین-واتسون………………………………………………………… 64

جدول 4-8: تحلیل واریانس … 65

جدول 4-9: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه . 65

جدول (4-10): تحلیل واریانس ضریب همبستگی، R2، آماره دوربین-واتسون……………………………….. 67

جدول 4-11: تحلیل واریانس……………………………………………………………………………………………… 67

جدول 4-12: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه 3 . 68

جدول 4-13: ضریب همبستگی، R2، آماره دوربین-واتسون………………………………………………………. 69

جدول 4-14 تحلیل واریانس……………………………………………………………………………………………… 70

جدول 4-15: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه 4 . 70

جدول 4-16: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه………………………………………………………… 72

جدول 4-17: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه. 73

جدول 4-18: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه………………………………………………………… 74

جدول 4-19: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه………………………………………………………… 75

جدول 4-20: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه………………………………………………………… 76

جدول 4-21: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه . 77

جدول 4-22:نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه………………………………………………………….. 78

جدول 4-23:نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه………………………………………………………….. 79

جدول 4-24:نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه………………………………………………………….. 80

جدول 4-25: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه. 81

جدول 4-26: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه………………………………………………………… 82

جدول 4-28: نتایج حاصل از آزمون رگرسیون برای فرضیه………………………………………………………… 83

فهرست نمودار

عنوان                                                                                                         صفحه

نمودار 4-1: هیستوگرام باقیمانده استانداردشده 63

نمودار 4-2: پراکنش باقیمانده اطراف خط نرمال . 64

نمودار 4-3: هیستوگرام باقیمانده استانداردشده 66

نمودار 4-4: پراکنش باقیمانده اطراف خط نرمال . 66

نمودار 4-5: هیستوگرام باقیمانده استانداردشده 68

نمودار 4-6: پراکنش باقیمانده اطراف خط نرمال . 69

این مطلب را هم بخوانید :

نمودار 4-7: هیستوگرام باقیمانده استانداردشده 71

نمودار 4-8: پراکنش باقیمانده اطراف خط نرمال . 71

فصل اول

کلیات پژوهش

1-1 مقدمه

سرطان از دیرباز یک بیماری شناخته‌شده است. همچنان در ذهن مردم به‌عنوان یک بیماری مهلک به شمار می‌رود. این بیماری از سال‌ها قبل چهره خشن خود را به معرض قضاوت و دید عموم گذاشته و باورها در مورد غیرقابل درمان بودن آن قوت گرفته است. ابتلا به بیماری سرطان و تأیید آن بعد از نمونه‌برداری و گزارش آسیب‌شناسی بحران بزرگی را برای بیمار و خانواده او به همراه دارد. این مشکل بزرگ آرامش خانواده‌ها را متزلزل می‌سازد و نگرانی‌هایی را برای آن‌ها به وجود می‌آورد؛ اما به‌راستی سرطان، بیماری مهلک و خطرناکی است؟ و آیا رفتاری این‌گونه خشن و غیرقابل درمان دارد؟ در این پژوهش ضمن بحث درباره بیماری سرطان به بررسی دو روش درمانی هوش معنوی و ذهن آگاهی و تأثیر این دو در بهزیستی روان‌شناختی و امید به زندگی بیماران پرداخته می‌شود (تیرگانی، 1387).

1-2 بیان مسئله پژوهش

در جهان امروز بیش از 200 نوع سرطان شناخته‌شده است که این سرطان‌ها می‌توانند بافت‌های مختلف بدن را احاطه کنند. سرطان نوعی بیماری است که در آن سلول‌ها توانایی تقسیم و رشد عادی خود را از دست می‌دهند و این موضوع منجر به تسخیر، تخریب و فاسدشدن بافت‌های سالم می‌شود (سازمان بهداشت جهانی[1]، 2007). سرطان‌های دوران کودکی مشتمل بر 12 بدخیمی با سبب‌شناسی و آسیب‌شناسی و میزان مرگ‌ومیر متفاوت است، از میان آن‌ها لوسمی و تومورهای مغزی شایع‌ترین بدخیمی‌های اطفال می‌باشند. اگر در کودکی ابتلا به سرطان تشخیص داده شد، باید هر چه سریع‌تر وی را یک مرکز درمانی مخصوص سرطان فرستاد. با توجه به این‌که از هر 10000 کودک فقط یک نفر به سرطان مبتلا می‌شود برای پزشک مواجه‌شدن با کودک مبتلابه سرطان غیرمعمول است (هاشمی قربان لو، 1379).

در برخی از سرطان‌ها سلول‌های سرطانی از ویژگی غدد درون‌ریز برخوردار هستند و ممکن است با ترشح مواد استروئیدی موجب پیدایش افسردگی عمده در بیماران شوند. همچنین درمان‌های سخت همچون

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 71

3-2- روش پژوهش…………………………………………………………………………………………………….. 71

3-3- شیوه اجرای تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 72

3-4- جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………. 72

3-5- حجم نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………………………………. 72

3-6- ابزار جمع آوری داده‌ها…………………………………………………………………………………………. 73

3-6- 1- پرسشنامه‌ی سلامت معنوی………………………………………………………………………………… 73

3-6- 2- پرسشنامه جهت گیری مذهبی…………………………………………………………………………….. 74

3-6- 3- پرسشنامه ابراز وجود………………………………………………………………………………………… 74

3-6-4- روایی ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………… 74

3-6-5- پایایی ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………… 74

3-7- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها…………………………………………………………………………………… 75

3-7-1- ضریب همبستگی پیرسون…………………………………………………………………………………… 75

3-8- جمع بندی…………………………………………………………………………………………………………. 76

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 78

4-2- تجزیه و تحلیل داده‌ها………………………………………………………………………………………….. 79

4-3- آمار استنباطی…………………………………………………………………………………………………….. 81

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

این مطلب را هم بخوانید :

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 86

5-2- بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………… 87

5-3- پیشنهادها و راهکارهای مبتی بر یافته‌های پژوهش………………………………………………………… 88

5-3-1- پیشنهادها به پژوهشگران بعدی……………………………………………………………………………. 88

5-3-2- پیشنهادهای كاربردی…………………………………………………………………………………………. 89

5-4- محدودیت‌های پژوهش…………………………………………………………………………………………. 89

5-4- 1- محدودیت‌های در اختیار پژوهشگر……………………………………………………………………… 89

5-4- 2- محدودیت‌های خارج از اختیار پژوهشگر………………………………………………………………. 89

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………. 90

ضمائم……………………………………………………………………………………………………………………….. 92

فهرست جداول

عنوان                                                                                                         صفحه

جدول 3-1-ضریب آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس‌های پرسشنامه معتادین كمپ اعتیاد………………. 75

جدول 4-1- توزیع فراوانی مربوط به جنسیت، وضعیت تاهل، سن و سطح تحصیلات پاسخگویان….. 79

جدول 4-2- توزیع فراوانی مربوط به وضعیت استخدام، طول دوران اعتیاد و وضعیت مصرف مواد….. 80

جدول شماره 4-3- آزمون همبستگی  پیرسون بین جهت گیری مذهبی با مهارت ابراز وجود در بین معتادین کمپ اعتیاد ایلام…………………………………………………………………………………………………………………………. 81

جدول شماره 4-4- آزمون همبستگی  پیرسون بین جهت‌گیری مذهبی(درونی) با مهارت ابراز وجود در بین معتادین کمپ اعتیاد ایلام………………………………………………………………………………………………………………….. 82

جدول شماره 4-5- آزمون همبستگی  پیرسون بین جهت‌گیری مذهبی(بیرونی) با مهارت ابراز وجود در بین معتادین کمپ اعتیاد ایلام………………………………………………………………………………………………………………….. 83

جدول شماره 4-6- آزمون همبستگی پیرسون بین سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود در بین معتادین کمپ اعتیاد ایلام……………………………………………………………………………………………………………………………….. 84

فصل اول

کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

ترقی و پویایی و اعتلای هر جامعه‌ای جز در داشتن عناصر و اعضایی سالم و کارآمد در آن اجتماع نیست افرادی که علاوه بر وضعیت جسمانی مناسب ازلحاظ وضعیت روحی و روانی نیز در حد متعادل و مطلوبی باشند. بدون تردید تقارن سلامتی جسمانی و روانی اصلی‌ترین نتیجه‌اش داشتن جامعه‌ای شکوفا و با آتیه است. سلامت روانی مقوله‌ای بسیار حائز اهمیت است چراکه تأثیر روح و روان بر عملکرد جسمانی بر هیچ‌کس پوشیده نیست. در این راه بزرگان مذهبی ما و همچنین دانشمندان علوم پزشکی از دیرباز بر مبحث سلامت روان تأکید داشته‌اند.

در جوامع کنونی و به‌ویژه با ورود به قرن بیست و یکم اکثریت قریب اتفاق افراد به اصول بهداشتی مربوط به ابعاد مختلف جسمانی خویش آگاهی دارند به والدین از طریق رسانه‌های گروهی و به فرزندان از طریق آموزشگاه‌ها این مهم توصیه و سفارش می‌شود. ولی اکثریت جامعه متأسفانه به امر بسیار مهم بهداشت روانی خود و فرزندان اهمیت نمی‌دهند و بهتر آنکه بیان نمائی‌ام آگاهی ندارند(میلانی فر،1379). درحالی‌که برحسب آمارهای کشورهای مختلف تعداد افراد مبنی بر مشکلات و معضلات روانی رو به فزونی است. گرچه به نظر می‌رسد همه انسان‌ها مسئول اعمال و سلامت خود هستند ولی در مورد وابستگی به مواد و اعتیاد مسئله اندكی پیچیده تر است بدین معنی كه فرد معتاد صرفا یك مصرف كننده نیست كه هر وقت خواست ماده ای را مصرف كند و هر وقت نخواست آن را كنار بگذارد. در واقع مجموعه ای از عوامل ذهنی، روانی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و … فرد را به این سمت سوق می‌دهند كه معمولا همه آن‌ها در نگاه اول موردتوجه قرارنمی گیرند و روند درمان راتحت تاثیر قرار میدهند و البته خود اعتیاد و فرد وابسته به مواد نیز بر عوامل بالا تاثیر می‌گذارند و خانواده و جامعه را به واکنش‌های خاص وادار می‌کند لذا اخیراً بر رفتار خانواده ونقش آن‌ها بر ادامه اعتیاد فرد تاكید شده است و البته سوالی كه اغلب پدر و مادرها وهمسران می‌پرسند این است كه در مقابل فرد وابسته به مواد چه رفتاری نشان بدهیم كه فرد مجدداً مصرف مواد را شروع نكند پاسخ به این سوال اندكی مشكل است وراهنمایی ها بستگی به شرایط فرد وخانواده اش دارد وشایدپاسخ به اینكه چه كارهایی را نبایدانجام داد راحتترباشد. (بیابانگرد، 1373)

اختیاردادن [1] اولین و مورد توافق‌ترین مشخصه هموابستگی[2]  است که در آن اعضای خانواده فکر می‌کنند کمترین کنترل را روی توانمندسازی افراد برای مصرف مواد دارند و آن هم به خاطر فشار اجتماعی روی افراد حمایت گر خانواده مثل همسرومادر است که از اعضای دیگر خانواده حمایت می‌کنند یا ممکن است وابستگی‌های بین فردی بیمار گونه بین افراد خانواده وجود داشته باشد که یک نفر از فرد معتاد حمایت می‌کند. که هر دوی این رفتارها واحساس ها باعث می‌شود که در مقابل تغییر رفتار اعتیادی مقاومت ایجاد شود. بنابراین، برای پیشگیری از بروز حالات عدم تعادل روانی و خارج شدن انسان از خط صراط مستقیم، باید بازگشت به فطرت پاک الهی را توصیه كرد، همچنین قدرت ابرازوجود تا انسان به دور از عوامل تحریکی خارج‌کننده از صراط مستقیم، به این راه راست پای‌نهد و منحرف نگردد. اینجا نقطة عطف ارتباط بین دین و مذهب و بهداشت روانی است؛ زیرا بهداشت روانی نیاز به شناخت کامل روان انسان دارد؛ دین نشئت گرفته از علم الهی است و خالق، از روان مخلوق خود شناخت كامل دارد. بنابراین، دین می‌تواند اطلاعات جامعی دربارة روان انسان ارائه کند و آموزه‌های آن می‌تواند راهنمای کاملی برای رعایت بهداشت روانی باشد. (بیابانگرد، 1373).

1-2- بیان مسئله

بر اساس جدیدترین پژوهش‌های جامعه‌شناختی، 95% انسان‌ها به وجود خداوند ایمان دارند. محققان هیچ قومی از اقوام بشری را نیافته‌اند که صاحب نوعی دین نباشند. مذهب به عنوان مجموعه ای از اعتقادات بایدها و نبایدها و نیز ارزش‌های اختصاصی و تعمیم یافته، از مؤثرترین تکیه گاه‌های روانی به شمار می‌رود و قادر است معنای زندگی را در لحظه‌های عمر فراهم کند و در شر ایط خاص نیز با فراهم سازی تکیه‌گاه‌های تبیینی، فرد را از تعلیق و بی‌معنایی نجات دهد. آملینگ از مذهب به مثابه یک مجموعه عقاید سازمان یافته یاد می‌کند که به سؤالات زندگی پاسخ می‌دهد. و در قالب متون مذهبی، تشریفات و اعمال سازماندهی می‌شود (وولف[3]، 2011) اسپیکلا و همکاران مذهب را به عنوان یک نظام مرجع برای تفسیر وقایع زندگی مورد بحث قرار می‌دهند. مذهب به عنوان یک نظام با معنا تصور می‌شود که افراد از آن برای کمک به فهم مسایل جهانی، پیش بینی، مهار وقایع و حفظ حرمت خود استفاده می‌کنند. در همین زمینه، یکی از موضوعات دینی و مذهبی، که از سوی محققان به عنوان شاخص پیروی یا تمایل به آموزه‌های دینی در پیشینه پژوهشات مطرح شده، جهت گیری مذهبی است. این مفهوم بر دلایل ابزاری و غیرابزاری بودن افراد، در گزاردن کنش‌های مذهبی دلالت دارد. (جان بزرگی، 1388) جهت گیری مذهبی عبارت است از: عملكرد فرد بر اساس باورهای دینی خود. جهت گیری مذهبی به قرار مرجعیت بخشیدن به ساختار روابط و مناسبات در تمام ابعاد آن، در پرتو رابطۀ انسان با خدا تعریف شده است. در