1-6 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 7

1-7 روش انجام تحقیق 8

1-8 جنبه جدید بودن و نوآوری 9

فصل دوم 10

2-1 مقدمه 11

2-2 رفتار مصرف کننده 12

2-3 اهمیت مطالعه رفتار مصرف کننده 12

2-4 تصمیم گیری مصرف کننده 13

2-4-1 دیدگاه تصمیم گیری 13

2-4-2 دیدگاه تجربی 14

2-4-3 دیدگاه تاثیر رفتاری 15

2-5 خرده فروشی 15

2-5-1 تعریف خرده فروشی 15

2-5-2 انواع خرده فروشی 15

2-5-2-1 خرده فروشی فروشگاهی 16

2-5-2-2 خرده فروشی بر اساس سطح خدمات 16

2-5-2-3 خرده فروشی بر اساس ترکیب کالا برای فروش 17

2-5-2-4 خرده فروشی بر اساس قیمتهای فروش 19

2-5-2-5 خرده فروشی بر اساس کنترل مجاری فروش 20

2-5-2-6 نحوه گردهمایی فروشگاهی 21

2-5-3 اهداف خرده فروشی 21

2-5-3-1 فروش 22

2-5-3-2 سودآوری 22

2-5-3-3 ذهنیت 22

2-5-3-4 رضایت 22

2-6 فرآیند تکاملی در تعاریف خرید آنی 22

2-7 منطق(عقلانیت) رفتار آنی 28

2-8 عوامل تاثیرگذار بر خرید آنی 29

 

2-8-1 عوامل بیرونی 29

2-8-2 عوامل درونی 29

2-8-1-1 عوامل درون فروشگاهی 31

2-8-1-1-1 محیط فروشگاه 31

2-8-1-1-2 عوامل طراحی فروشگاه 37

2-8-1-1-3 عوامل نیروی انسانی 40

2-8-1-1-4 شرایط فروش 42

2-8-1-1-5 سایز فروشگاه 43

2-9 پیشینه تحقیق عوامل درون فروشگاهی 44

2-9-1 داخل کشور 44

2-9-2 خارج از کشور 45

2-10 آنی گرایی 58

2-10-1 انواع آنی گرایی در مطالعات رفتار اجتماعی 60

2-10-2 ویژگی های روانشناختی مؤلفه های آنی گرایی 63

2-10-2-1 فوریت در رفتار 64

2-10-2-2 فقدان تفکر پیش از عمل 66

2-10-2-3 فقدان استمرار در رفتار 67

2-10-2-4 هیجان طلبی 68

2-10-3 نظریه انگیختگی و زودانگیختگی 69

2-10-4 پیشینه تحقیق آنی گرایی 70

2-11 چارچوب نظری تحقیق 78

2-11-1 عوامل درونی 78

2-11-2 عوامل بیرونی 81

فصل سوم 84

3-1 مقدمه 85

3-2 نمودار فرآیند تحقیق 86

86

3-3 روش تحقیق 87

این مطلب را هم بخوانید :

3-4 دامنه تحقیق 87

3-4-1 سطح تحلیل 87

3-4-2 کانون تحلیل 88

3-4-3 واحد تحلیل 88

3-5 روش های جمع آوری داده ها 88

3-5-1 منابع اولیه کسب اطلاعات 88

3-5-2 ابزار جمع آوری داده ها 88

3-5-2-1 تدوین پرسشنامه 89

3-5-2-2 سؤالات پرسشنامه 90

3-5-2-3 روائی پرسشنامه 92

3-5-2-4 پایائی پرسشنامه 92

3-6 قلمرو مکانی-جامعه تحقیق 95

3-7 قلمرو زمانی تحقیق 95

3-8 جامعه آماری و حجم نمونه 95

3-9 روشهای تحلیل داده ها 96

فصل چهارم 97

4-1 مقدمه 98

4-2 توصیف داده ها 98

4-3 جداول و نمودارها 100

4-3-1 جداول و نمودارهای فراوانی جمعیت شناختی پاسخ دهندگان پرسشنامه 100

۴-4 تحلیل داده‌ها 105

۴-4-۱ بیان مدل 105

۴-4-۲ تخمین مدل 106

۴-4-۳ ساخت ماتریس کوواریانس 107

۴-4-۴ ارزیابی تناسب مدل 112

۴-4-۵ تفسیر و تعبیر مدل 114

۴-4-۶ تحلیل مدل اندازه گیری(تحلیل عاملی تأییدی) 115

۴-4-۷ پاسخ به فرضیات تحقیق با استفاده از معادلات ساختاری(SEM) 118

۴-4-۸ تحلیل ضریب تعیین(R2) 123

فصل پنجم 123

5-1 مقدمه 125

5-2 مروری بر نتایج تحقیق 125

5-3 تحلیل نتایج تحقیق 125

5-3-1 تحلیل عوامل بیرونی بر خرید آنی 125

5-3-2 تحلیل عوامل درونی بر خرید آنی 132

5-4 پیشنهادات کاربردی 136

5-5 پیشنهاد برای تحقیقات آتی 137

منابع و مأخذ 138

ضمائم 160

تعریف مسأله

شناخت چگونگی و چرایی خرید افراد، علاقه روز‍افزونی در پژوهشگران جهت مطالعه سبک‍های تصمیم‍گیری مصرف‍کننده بوجود آورده است(آنیک-دامی، سولسکا-کیونوا[1]،2010). همگام با بروز تغییرات عمده در ساختار‍های اقتصادی و اجتماعی کشور، بنگاه‍های اقتصادی دریافته‍اند که علاوه بر شناخت دقیق رقبا، عرضه‍کنندگان و… شناخت شیوه تصمیم‍گیری مصرف‍کنندگان، به دلیل مواجه شدن با تعداد فزاینده‍ای از کالا‍ها و خدمات و نیز افزایش برنامه‍های ترفیعی و کانال‍های توزیع، پیچیده‍تر شده است(قادسوار، بی.ام[2]،2000).

در دهه1950 هنگامی که مفهوم خرید آنی، تنها به عنوان یک مفهوم، به رسمیت پذیرفته شده بود، خرید‍ آنی یک مفهوم یک بعدی و ساده در نظر انگاشته می‍شد. ادبیات آن زمان، خرید‍آنی را مترادف و برابر با خرید بدون برنامه‍ریزی می‍دانستند(کلاور[3]،1950؛ وست[4]، 1951). این تعریف کم عمق و ساده، شاید نتیجه تحقیقات محدود در این حیطه بود. پیرون(1991) مطرح کرد که در طی آن زمان بیشتر از مصرف‍کننده، خرید مورد توجه محققان بوده است. این دید به خرید‍آنی یک دهه بعد به درک کامل‍تری، تکامل یافت. ادبیات آن زمان، این موضوع که خرید بدون برنامه‍ریزی تنها یک الزام برای خرید‍های آنی است اما شرط کافی نیست، پذیرفته شده بود‍(استم[5]،1962؛ کلات و ویلت[6]، 1967). دیگر توسعه قابل توجه، رد عقیده قبلی ایجاد شده با این عنوان که خرید آنی به طور مسلم یک خرید غیر‍منطقی بوده و نمی‍توان آن را تحت تاًثیر قرار داد(استم،1962). این نوع نگرش را می‍توان در تحقیقات انجام شده در این دوره که شامل چگونگی فضای قفسه(کاکس[7]، 1964)، جمعیت شناختی مصرف‍کننده(کلات و ویلت،1967)، تاثیرات خرید آنی مشاهده نمود. علاوه بر این موارد، تلاش‍هایی در طی این دوره برای شناسایی و طبقه‍بندی خرید آنی به عنوان طبقات متفاوت انجام گرفته بود.

توسط تحقیقات صورت گرفته بین سال‍های 1980 و1990، درک کامل‍تری از مقوله خرید آنی ایجاد شد. نه تنها با رسمیت شناختن اینکه خرید آنی از هزاران عامل تشکیل شده است. بلکه مهم‍تر اینکه، افراد متفاوت ممکن است به طور متفاوت تحت‍تاًثیر شرایط متفاوت قرار گیرند(روک[8]،1987؛ بیتی , فرل[9]، 1998). پیش از این دوره، توجه ادبیات معطوف به تعریف نمودن مفهوم خرید آنی و طبقه‍بندی آن در طبقات معنادار و مناسب بود(هاسمن[10]،2000). مفهوم خرید آنی در کل، عملی بدون برنامه‍ریزی، بدون قصد، فوری و همچنین متشکل از خوشی و لذت، در طی این دوره به رسمیت شناخته شده بود(پیرون[11]1991؛ روک1987). در طی این دوره یک نقد مناسب، توسط پیرون(1991) در خصوص تعریف‍های گذشته ارائه شد. کسی که درک شخصی خود را از مفهوم مطرح نمود و استدلال نمود که خرید آنی جزئی از خرید بدون برنامه‍ریزی بوده و با یک محرک و گرفتن تصمیم در محل خرید به وقوع می‍پیوندد.

هر چند در نگاه اول خرید آنی یک مفهوم ساده و آسان به نظر می‍آید، اما یک مفهوم پیچیده و چند وجهی می‍باشد(بیتی و فرل 1998، ورپلانکن و هرابادی[12] 2001، هارمانوگلو و همکاران[13] 2009). یکی از بیشترین تعریف‍های پذیرفته شده از خرید آنی از روک می‍باشد که بدین شرح است: “خرید آنی زمانی رخ می‍دهد که مصرف‍کننده یک میل مزمن، اغلب قدرتمند، ناگهانی برای خرید بی‍درنگ چیزی را تجربه می‍کند”. روک همچنین مطرح نمود که این میل مجموعه موارد مربوط به خوشی/ لذت و در‍بردارنده هیجانات شدید است.

جانز وهمکارانش[14](2003) سه خصوصیت اصلی خرید آنی را شناسایی نمودند: بدون قصد یا ناخواسته، بدون تفکر، فوری یا بی‍درنگ.بدون قصد، اشاره به موقعیتی دارد که مصرف‍کننده به طور فعال در جستجوی برای محصول نیست اما محصول را در دوره خرید، خریداری می کند. در اینجا لازم است دو طبقه خرید بدون قصد مورد توجه قرار گیرد: خریدهای یادآوری شده خرید‍های یادآوری نشده. خرید یادآوری شده هنگامی که مصرف کننده، یک محصول را مشاهده نماید اتفاق می‍افتد و مشاهده به عنوان یک فعال‍کننده خرید یا به عبارتی تلنگر خرید با یادآوری اینکه محصول درخانه تمام شده‍است و مصرف‍کننده محصول را نیاز داشته و آن را بایستی خریداری کند عمل می‍کند(استم 1962). نویسنده این نوع خرید را به عنوان یک نوع از خرید آنی مورد توجه قرار داده بود. دیدگاهی که توسط ادبیات حاضر رد شده است(بیتی و فرل 1998). این نویسندگان به طور ویژه اثبات نمودند که خرید آنی یک خرید یادآوری نشده، می‍باشد. دومین خصوصیت یعنی عدم تفکر دلالت دارد بر، فقدان ارزیابی مشتری در خصوص محصول و بیزاری از تفکر در مورد نتایج بلند مدت(روک 1987) وتنها با اغماض، انجام ارزیابی نتایج کوتاه مدت در ذهن(ویتمن و پائولوس[15] 2008،داوسن و کیم[16] 2009). سومین خصوصیت مربوط است به فوریت خرید به طور مثال دوره‍ی زمانی بین محرک دیدن محصول و در نتیجه خرید محصول خیلی کوتاه است(لی و کیسن[17]، 2008). خرید آنی یک عمل سریع است یعنی تمایل مصرف‍کننده به خرید محصول تقریباَ بلافاصله بعد از مشاهده نمودن محصول بدون بکارگیری تفکر زیاد(روک 1987).

ورپلانکن و هرابادی(2001)، دو جنبه اصلی از خرید آنی را شناسایی نمودند. اولین جنبه ارتباط دارد با فقدان برنامه‍ریزی و تفکر و تأمل. همانطور که قبلا بحث شد، خرید آنی اصولا یک خرید فاقد برنامه‍ریزی و دربردارنده فقدان ارزیابی از جانب خریدار است(روک 1987). اصولا آنچه خرید آنی را از خرید برنامه‍ریزی شده متمایز می‍سازد، کیفیت و کمیت اطلاعاتی است که قبل از اینکه خرید انجام گیرد، تجزیه‍وتحلیل می‍شوند و زمانی که بین مشاهده نمودن یک محصول و خرید آن بکار گرفته می‍شود(لی و کیسن، 2008). این استدلال صورت گرفته است که زمان بکار گرفته شده برای یک خرید آنی در مقایسه با دیگر خرید‍های برنامه‍ریزی شده، اندک می‍باشد، زیرا مقدار کمتری از اطلاعات توسط مصرف‍کننده پردازش می‍شوند و همچنین، هیچ‍گونه ارزیابی پیامد‍های بلندمدت انجام نمی‍گیرد(جانز و همکاران 2003، ویتمن و پائولوس 2008، لی و کیسن 2008). دومین جنبه که توسط ورپلانکن و هرابادی(2001) مطرح شد، با جنبه هیجان ارتباط دارد. خرید آنی، پاسخ‍های هیجانی نیرومندی، موجب می‍شود. مصرف‍کنندگان متعددی بوده‍اند که اعلام نمودند که احساساتی همچون هیجان، لذت، ترس و خشنودی را در طی فرآیند خرید‍شان تجربه نموده‍اند(کلات و ویلت 1967، هاسمن 2000، سیلورا و همکاران[18] 2008). عوامل موثر و فعال‍کننده خرید آنی را می‍توان به طور گسترده به دو طبقه اصلی تقسیم نمود: عوامل داخلی و عوامل خارجی(کیم و داوسن، 2009). عوامل خارجی اشاره دارد به آن دسته محرک‍هایی که توسط خرده فروشان برای تحریک‍کردن مصرف‍کنندگان به خرید بیشتر به کار گرفته می‍شوند(لی و کیسن 2008، داوسن و کیم 2009). علاوه بر ویژگی‍های محسوسی همچون روشنایی، چیدمان فروشگاه و علامت‍های تبلیغاتی آنها شامل تکنیک‍های فروش ترکیبی و فروش فزاینده بکار گرفته شده توسط خرده فروش نیز می شوند(لوی و ویتز[19]، 2007). همین‍طور عوامل اقتصادی، سبک زندگی، فرهنگ، دموگرافیک و… دیگر عوامل خارجی هستند. علاوه بر عوامل خارجی، عوامل داخلی نیز تاًثیر قابل توجهی بر تمایل خرید آنی مصرف‍کننده دارند(بیتی و فرل 1998، ورپلانکن و هرابادی2001، هارمانیگلو و همکاران2009). این عوامل حول خصوصیات شخصیت مصرف‍کننده می‍چرخند، بنابراین تمرکز اصلی بر فرد است و نه محیط بیرونی.

   عوامل اثرگذار بر خرید آنی:

• عوامل بیرونی
• عوامل درون فروشگاهی
• سبک زندگی
• فرهنگ
• دموگرافیک
• …
• عوامل درونی
• شخصیت خریدار
• احساس خریدار
• آنی گرایی خریدار
• …

در این تحقیق، آنی‍گرایی خریدار به عنوان عامل درونی تاثیر‍گذار بر خرید آنی مورد بحث قرار ‍گرفته است. در این راستا از مدل آنی‍گرایی وایتساید و لینام(2001) الگو‍برداری شده است. در این مدل، آنی‍گرایی(زود انگیختگی) تحت تاثیر 4 عامل قرار می‍گیرد:

• فوریت
• گرایش به تجربه انگیختگی‍های شدید
• در برگیرنده هیجان و عاطفه‍ی مثبت می‍باشد.
• در برگیرنده هیجان و عاطفه‍ی منفی می‍باشد.
• فقدان تفکر پیشینی
• عدم تامل و توجه به نکات ظریفی که پیش از مبادرت به رفتار ضروری است.
• فقدان استمرار
• ناتوانی فرد در حفظ تمرکز و پایداری امور، به خصوص فعالیت‍هایی که جذابیت چندانی ندارند.
• هیجان طلبی
• پیگیری فعالیت‍های مهیج و لذت بردن از آن و گرایش به تجارب جدید

 

1-2 سوالات تحقیق

در مورد سوالات این تحقیق یه موارد ذیل می‍توان اشاره کرد:

1. تاثیرگذاری عوامل آنی‍گرایی خریدار بر خرید آنی چگونه است؟
2. تاثیرگذاری عوامل درون فروشگاهی بر خرید آنی چگونه است؟
3. سایر عوامل آنی‍گرایی خریدار و درون فروشگاهی تاثیرگذار بر خرید آنی کدامند ؟

1-3 اهداف تحقیق

در مورد اهداف این تحقیق می‍توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1-3-1 شناسایی عوامل درون فروشگاهی تاثیرگذار بر خرید آنی

1-3-2 بررسی تاثیر آنی‍گرایی رفتاری خریدار بر تحقق خرید آنی

1-4 فرضیه های تحقیق

1-4-1 عوامل آنی‍گرایی خریدار بر خرید آنی تاثیر مثبت دارد.

1-4-1-1 فوریت در رفتار بر خرید آنی در فروشگاه‍های زنجیره‍ای تاثیر مثبت دارد.

1-4-1-2 فقدان تفکر پیش از عمل بر خرید آنی در فروشگاه‍های زنجیره‍ای تاثیر مثبت دارد.

1-4-1-3 فقدان استمرار در رفتار بر خرید آنی در فروشگاه‍های زنجیره‍ای تاثیر مثبت دارد.

1-4-1-4 هیجان طلبی بر خرید آنی در فروشگاه‍های زنجیره‍ای تاثیر مثبت دارد.

1-4-2 عوامل درون فروشگاهی تاثیر مثبتی بر خرید آنی دارد.

1-4-2-1 محیط فروشگاه بر خرید آنی در فروشگاه‍های زنجیره‍ای تاثیر مثبتی دارد.

1-4-2-2 طراحی فروشگاه بر خرید آنی در فروشگاه‍های زنجیره‍ای تاثیر مثبتی دارد.

1-4-2-3 عوامل نیروی انسانی فروشگاه بر خرید آنی در فروشگاه‍های زنجیره‍ای تاثیر مثبتی دارد.

1-4-2-4 شرایط فروش بر خرید آنی در فروشگاه‍های زنجیره‍ای تاثیر مثبتی دارد.