فصل دوم: مبانی نظری پژوهش ………………………………………………………………………………….. 13

2-1 مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………..14

2-2 سیر مفهومی…………………………………………………………………………………………………………….15

2-2-1 امنیت اجتماعی……………………………………………………………………………………………..15

2-2-1-1 بررسی معنا و مفهوم سه واژه ………………………………………………………………16

2-2-1-2 ریشه یابی واژه امنیت …………………………………………………………………………20

2-2-1-3 تعاریف مختلف درباره امنیت ………………………………………………………………21

2-2-1-4 سطوح مختلف امنیت ………………………………………………………………………….24

2-2-1-5 انواع امنیت …………………………………………………………………………………………..25

2-2-1-5-1 امنیت نظامی ……………………………………………………………………………….25

2-2-1-5-2 امنیت سیاسی ……………………………………………………………………………..25

2-2-1-5-3 امنیت اقتصادی …………………………………………………………………………..25

2-2-1-5-4 امنیت منابع و زیست محیطی ……………………………………………………26

2-2-1-5-5 امنیت اجتماعی……………………………………………………………………………26

2-2-1-5-6 امنیت انسانی…………………………………………………………………………………27

2-2-1-6 ویژگی های امنیت………………………………………………………………………………….28

2-2-1-7 تبارشناسی امنیت …………………………………………………………………………………30

2-2-1-8 سیر تاریخی مفهوم امنیت …………………………………………………………………….31

2-2-1-9 احساس امنیت…………………………………………………………………………………………33

2-3 تاریخچه موضوع تحقیق……………………………………………………………………………………………35

2-4 پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………….37

2-4-1 مطالعات داخلی……………………………………………………………………………………………..37

2-4-2 مطالعات خارجی……………………………………………………………………………………………56

2-5 مبانی نظری……………………………………………………………………………………………………………..64

2-5-1 امنیت در دیدگاه روانشناختی…………………………………………………………………………65

2-5-2 امنیت در دیدگاه جامعه شناختی……………………………………………………………………71

2-6 چارچوب نظری………………………………………………………………………………………………………….118

2-7 الگوی نظری تحقیق…………………………………………………………………………………………………120

2-8 فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………………..121

2-8-1 فرضیه اصلی……………………………………………………………………………………………………..121

2-8-2 فرضیه های فرعی…………………………………………………………………………………………….121

فصل سوم:روش شناسی تحقیق …………………………………………………………………………………..122

3-1 مقدمه:……………………………………………………………………………………………………………………..123

3-2 روش تحقیق :………………………………………………………………………………………………………….123

3-3 جامعه آمار ……………………………………………………………………………………………………………. 124

3-4 روش نمونه گیری و حجم نمونه……………………………………………………………………………..125

3-5 متغیرها …………………………………………………………………………………………………………………. 126

3-5- 1 تعاریف نظری و عملی مفاهیم و متغیرهای تحقیق…………………………………….126

3-6 اعتبار :………………………………………………………………………………………………………………………133

 

3-7 پایایی …………………………………………………………………………………………………………………….. 134

3-8 تکنیک جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………….134

3-9 تکنیک آماری مورد استفاده برای توصیف و تبیین داده ها……………………………………135

فصل چهارم: یافته های پژوهش …………………………………………………………………………………..136

4-1 مقدمه:………………………………………………………………………………………………………………………137

4-2 یافته های توصیفی ………………………………………………………………………………………………….138

4-3 یافته های تحلیلی …………………………………………………………………………………………………. 161

فصل پنجم: نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………169

5-1 بحث و نتیجه گیری:………………………………………………………………………………………………..170

5-2 بررسی فرضیه های کلی تحقیق حاضر……………………………………………………………………172

5-3 مقایسه نتایج تحقیق با یافته های تحقیقات مشابه پیشین ………………………………….176

5-4 پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………… 177

5-4-1  پیشنهادات کاربردی …………………………………………………………………………………… 177

5-4-2 پیشنهادات پژوهشی …………………………………………………………………………………….. 177

5-4-3  محدودیت ها ……………………………………………………………………………………………….. 178

پیوست………………………………………………………………………………………………………………..179

فهرست منابع فارسی……………………………………………………………………………………………184

فهرست منابع غیرفارسی……………………………………………………………………………………….190

 

این مطلب را هم بخوانید :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4-2-3-2        تعادل                                                                                                                                                      28

5-2-3-2     ارزش ها                                                                                                                                                    29

3-3-2    دیدگاه مبادله                                                                                                                                                         30

1-3-3-2   پاداش                                                                                                                                                         30

2-3-3-2   انگیزش                                                                                                                                                     31

3-3-3-2   سود                                                                                                                                                             31

4-3-3-2  اراده گرایی                                                                                                                                                 32

5-3-3-2  تایید اجتماعی                                                                                                                                                           32

4-3-2     الگوی اقتصاد سیاسی                                                                                                                                            33

1-4-3-2   دیدگاه انتخاب عاقلانه                                                                                                                                               33

2-4-3-2   دیدگاه انتخاب عاقلانه اصلاح شده                                                                                                                             34

5-3-2      الگوی روان شناسی سیاسی                                                                                                                                  34

1 -5-3-2   دیدگاه روانی سیاسی تحلیل رفتار انتخاباتی مکتب مطالعاتی شیکاگو                                                    34

2-5-3-2  دیدگاه شناختی(طراحواره افراد)                                                                                                                    35

3-5-3-2   دیدگاه رونالد اینگلهارت                                                                                                                                           35

6-3-2     دیدگاه رابرت پاتنام                                                                                                                                                              37

7-3-2    دیدگاه فرانسیس فوکویاما                                                                                                                                 39

8-3-2   دیدگاه جیمز کلمن                                                                                                                                                              40

9-3-2   دیدگاه پیر بوردیو                                                                                                                                                               42

10-3-2  دیدگاه تاجبخش                                                                                                                                                   43

11-3-2  دیدگاه فیلد                                                                                                                                                         44

12-3-2  بانک جهانی(ولکاک و نارایان)                                                                                                                            44

13-3-2  دیدگاه باس                                                                                                                                                           45

14-3-2  دیدگاه لین                                                                                                                                                          45

15-3-2  دیدگاه افه و فوش                                                                                                                                                 46

16-3-2   دیدگاه لور                                                                                                                                                           46

17-3-2   دیدگاه برگر- اشمیت                                                                                                                                        46

18-3-2   دیدگاه ایمرفال                                                                                                                                                  46

19-3-2   دیدگاه استون                                                                                                                                                       47

4-2     چارچوب نظری                                                                                                                                                            49

5-2    مدل نظری                                                                                                                                                                     57

6-2    فرضیه                                                                                                                                                                         58

1-3  مقدمه                                                                                                                                                                             60

2-3     روش پژوهش                                                                                                                                                              60

3-3    روش گردآوری اطلاعات                                                                                                                                            60

4-3      فرآیند پژوهش                                                                                                                                                          61

5-3    جامعه آماری                                                                                                                                                                                61

6-3    نمونه گیری                                                                                                                                                                 61

1-6-3   شیوه نمونه گیری                                                                                                                                                  62

2-6-3   برآورد حجم نمونه                                                                                                                                                    62

منابع تحقیق درباره مهارتهای اجتماعی - خلاقیت و نوآوری تحول آفرین

 

7-3       روش اجرای پژوهش                                                                                                                                                 64

8-3     روش تحلیل داده ها                                                                                                                                                   64

9-3     روایی و پایایی                                                                                                                                                       64

1-9-3    روایی                                                                                                                                                                     64

2-9-3    پایایی                                                                                                                                                                   65

10-3    تعریف مفهومی متغیر ها                                                                                                                                         65

1-10-3  سرمایه اجتماعی                                                                                                                                                     65

2-10-3 سرمایه اجتماعی درون و برون گروهی                                                                                                                  66

3-10-3  فضای مجازی                                                                                                                                                          67

4-10-3  انتخابات                                                                                                                                                                   68

11-3      تعریف عملیاتی متغیرها                                                                                                                                      68

1-11-3   سرمایه اجتماعی درون گروهی                                                                                                                                             69

2-11-3    سرمایه اجتماعی برون گروهی                                                                                                                                             70

4-1 مقدمه                                                                                                                                                                           73

2-4    توصیف متغیر ها و سوالات پژوهشی                                                                                                                         73

3-4    آزمون فرضیات                                                                                                                                                          135

5-1مقدمه                                                                                                                                                                              142

2-5      خلاصه، بحث و نتیجه گیری                                                                                                                                   142

3-5    محدودیت های پژوهش                                                                                                                                             145

این مطلب را هم بخوانید :

4-5  پیشنهادهای پژوهش                                                                                                                                                     146

پیوست                                                                                                                                                                                   148

منابع                                                                                                                                                                                         156

 

 

 

فهرست جداول

 

 

 

2-1 : مروری بر ادبیات انجام شده داخلی                                                                 20

 

2-2: مروری بر ادبیات انجام شده خارجی                                                               21

2-3 : دیدگاه های نظری در مورد رفتار انتخاباتی                                                      36

2-4 : تعاریف سرمایه اجتماعی از نگاه نظریه پردازان                                        48

3-1 : روش نمونه گیری                                                                                    63

4-1 : توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان در مورد گویه: میزان فعالیت در شبکه

فیس بوک                                                                                                       74

 

4-2 :  توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان در مورد گویه: میزان فعالیت در شبکه فیس بوک  از تاریخ 1/3/88 لغایت 22/3/88(ایام تبلیغاتی انتخاباتی تا شب انتخابات )                         75

 

4-3 : توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان در مورد گویه: میزان فعالیت در شبکه فیس بوک از تاریخ 22/3/ 88 لغایت27/6/88  (ازشب انتخابات تا راهپیمایی روز قدس)                         76

 

4-4 : توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان در مورد گویه: در صفحه فیس بوک خود اقدام به ایجاد گروه های هواداری از کاندیدای مورد حمایت درتاریخ 1/3/88 لغایت 22/3/88(ایام تبلیغاتی انتخاباتی تا شب انتخابات)                                                                                                     77

2-2-2- مروری بر مهمترین نظریه­های شهروندی.. 17

2-2-3- تعریف و مفهوم شهروند و شهروندی.. 22

2-2-4- تعریف و مفهوم حقوق شهروندی.. 23

2-2-5- تاریخچه شهروندی در ایران باستان. 25

2-2-6- تاریخچه و مفهوم حقوق شهروندی در غرب.. 25

2-2-7- مفهوم حقوق شهروندی در اسلام. 26

2-2-8- فرایند تاریخی شهروندی.. 27

2-2-9- ماهیت شهروندی.. 29

2-2-10- شهروندی در یونان باستان و روم. 31

2-2-11- شهروندی در سنت مسیحی.. 32

2-2-12- شهروندی و جامعه­ی سیاسی.. 33

2-2-13- جهانی‏شدن و شهروندی.. 34

2-2-14- عوامل مؤثر و بازتاب‏های فرایند محلی- جهانی‏شدن بر شهروندی.. 35

2-3- پیشینه پژوهش… 37

2-3-1- مطالعات داخلی.. 37

2-3-2- مطالعات خارجی.. 46

2-3-3- نقد و بررسی پیشینه مطالعاتی.. 49

2-4-1- ترنر. 50

2-4-2- پارسونز. 50

2-4-3- مارکس… 51

2-4-4- هابرماس… 52

2-4-5- مارشال. 53

2-5- مدل مفهومی پژوهش… 54

شکل(2-1): مدل مفهومی پژوهش… 56

2- 7- جمع بندی فصل. 57

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3- 1- مقدمه. 60

3- 2- روش تحقیق. 60

3- 3- معرفی ابزارهای جمع آوری اطلاعات.. 61

3- 4- واحد تحلیل. 62

3- 5- جمعیت آماری.. 62

3- 6- شیوه نمونه گیری.. 63

3- 7- تعیین حجم نمونه. 64

3- 8- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق. 65

3- 9- تعیین روایی و پایایی.. 66

3- 9- 1- روایی (اعتبار) 66

3- 9- 2- پایایی.. 67

3- 9- 2- 1- محاسبه آلفای کرونباخ. 67

3- 10- روش تجزیه و تحلیل داده ها 68

3- 11- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای جمعیت شناختی.. 69

 

3-11-1- سن.. 69

3-11- 2- جنسیت.. 69

3-11- 3- وضعیت تاهل. 69

3-11- 4- قومیت.. 69

3-11-5- تحصیلات.. 70

3- 12- تعریف مفهومی و عملیاتی دیگر متغیرهای مستقل. 70

3- 12- 1- پایگاه اجتماعی- اقتصادی.. 70

3- 12-1 -1- بعد عینی پایگاه اجتماعی – اقتصادی.. 70

3- 12- 1- 2- بعد ذهنی پایگاه اجتماعی – اقتصادی.. 71

3-12-2- مشارکت فرهنگی.. 73

3-12-3- مشارکت اجتماعی.. 74

3-12-4- مشارکت سیاسی.. 75

3-12- 5- هویت اجتماعی.. 77

3-12- 6- هویت ملی.. 78

3-12-7- میزان استفاده از رسانه رسانه های جمعی.. 79

3-12-8- دینداری.. 80

3-13- متغیر وابسته:  آگاهی از حقوق شهروندی.. 81

3-14- جمع بندی فصل. 83

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته­های پژوهش

 

این مطلب را هم بخوانید :

4-1- مقدمه. 85

4-2- آمار توصیفی.. 85

4-2-1- توصیف ویژگی های جمعیت نمونه. 85

4-2-1-1- متغیر سن.. 85

4-2-1-2- متغیر جنسیت.. 86

4-2-1-3- متغیر وضعیت تاهل. 86

4-2-1-4-متغیر تحصیلات.. 87

4-2-1-5-متغیر قومیت.. 88

4-2-2- توصیف ویژگی های دیگر متغیرهای مستقل. 88

4-2-2-1-  متغیر پایگاه اجتماعی – اقتصادی.. 88

4-2-2-1-1- متغیر پایگاه اجتماعی – اقتصادی در بعد عینی.. 88

4-2-2-1-2- متغیر پایگاه اجتماعی – اقتصادی ذهنی.. 89

4-2-2-8- آماره های توصیفی سایر متغیرهای مستقل تحقیق. 90

4-2-3-توصیف ویژگی های متغیر وابسته (آگاهی از حقوق شهروندی) 90

4-3- تجزیه و تحلیل داده ها 91

4-3-1- آزمون فرضیه های تحقیق. 91

4-3-1-1- آزمون فرضیه نخست.. 91

4-3-1-2- آزمون فرضیه دوم. 92

4-3-1-3- آزمون فرضیه سوم. 93

4-3-1-4- آزمون فرضیه چهارم. 93

4-3-1-5- آزمون فرضیه پنجم. 94

4-3-1-6- آزمون فرضیه ششم. 94

4-3-1-7- آزمون فرضیه هفتم. 95

4-3-1-8- آزمون فرضیه هشتم. 95

4-3-2-آزمون متغیرهای زمینه ای با متغیر آگاهی از حقوق شهروندی.. 97

فصل دوم: ادبیات پژوهش

1-2- مقدمه………………………………………………………………………………………………….   23

2-2- پیشینه تاریخی……………………………………………………………………………………….   24

1-2-2- تحقیقات انجام شده در خارج………………………………………………………………   24

2-2-2- تحقیقات انجام شده در داخل……………………………………………………………….   27

3-2- مبانی نظری ………………………………………………………………………………………….   32

1-3-2- انواع اعتماد………………………………………………………………………………………   32

1-1-3-2- اعتماد بنیادی…………………………………………………………………………………   32

2-1-3-2- اعتماد میان فردی…………………………………………………………………………..   33

3-1-3-2- اعتماد تعمیم یافته یا عام………………………………………………………………….   33

4-1-3-2- اعتماد به نظام یا سیستم…………………………………………………………………..   34

2-3-2- سطوح اعتماد……………………………………………………………………………………   34

1-2-3-2- اعتماد در سطح خرد………………………………………………………………………   35

2-2-3-2- اعتماد در سطح میانه………………………………………………………………………   37

3-2-3-2- اعتماد در سطح کلان……………………………………………………………………..   40

3-3-2-  نظریه های مبتنی بر اعتماد…………………………………………………………………..   41

1-3-3-2- مک کوایل……………………………………………………………………………………   41

2-3-3-2- نظریه رسانه ها………………………………………………………………………………   45

1-2-3-3-2-  نظریه جبرگرایی رسانه ای………………………………………………………….   45

2-2-3-3-2-  نظریه کاشت……………………………………………………………………………   46

3-2-3-3-2-  نظریه پوتنام……………………………………………………………………………..   47

4-2-3-3-2-  نظریه وساطت………………………………………………………………………….   49

5-2-3-3-2-  نظریه استفاده و رضامندی………………………………………………………….   50

6-2-3-3-2- نظریه وابسته به نظام رسانه ها………………………………………………………   52

7-2-3-3-2- نظریه های مبتنی بر اعتبار رسانه……………………………………………………   43

4-2- چارچوب نظری…………………………………………………………………………………….   55

5-2- مدل تحلیلی …………………………………………………………………………………………   57

5-2- فرضیه های پژوهش ………………………………………………………………………………   58

6-2- تعریف مفهومی متغیرها ………………………………………………………………………….   59

7-2- تعریف عملیاتی متغیرها ………………………………………………………………………….   73

فصل سوم : روش شناسی 

1-3- مقدمه………………………………………………………………………………………………….   77   

2-3- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………   77

3-3- جامعه آماری………………………………………………………………………………………..   77

4-3- تعیین حجم نمونه و شیوه نمونه گیری………………………………………………………..   78

5-3- ابزار جمع آوری اطلاعات ……………………………………………………………………..   78

6-3- واحد تحلیل و روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………….   79

7-3- اعتبار و روایی………………………………………………………………………………………   79

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

 

1-4- مقدمه …………………………………………………………………………………………………   86

2-4- آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………….   87

1-2-4- آمار توصیفی مربوط به اساتید …………………………………………………………….   88

2-2-4- آمار توصیفی مربوط به دانشجویان………………………………………………………..   92

3-4- آمار استنباطی……………………………………………………………………………………….   98

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

1-5- مقدمه………………………………………………………………………………………………….   114

2-5- خلاصه، بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………….   114

3-5- مشکلات، دشواری ها و محدودیت های پژوهش…………………………………………   118

4-5- پیشنهادهای پژوهش………………………………………………………………………………..   118

فهرست منابع………………………………………………………………………………………………….  120

ضمائم …………………………………………………………………………………………………………   124

 

 

  

 

فهرست جداول

جداول                                                                                                                           صفحه

 

 

این مطلب را هم بخوانید :

 

(1-1) چکیده تحقیقات خارجی مرتبط با موضوع و نتایج حاصل از آنها…………………… …  26

(2-2) چکیده تحقیقات داخلی مرتبط با موضوع و نتایج حاصل از آنها…………………….. …  31

(1-3) جدول جامعه آماری……………………………………………………………………………… …  78

(2-3) جدول نتایج تحلیل پایایی گویه ها با روش آلفای کرونباخ……………………………. …  80

(3-3) جدول نتایج تحلیل دوم پایایی گویه ها با روش آلفای کرونباخ پس از حذف گویه

         های کم اعتبار……………………………………………………………………………………… …  82

(4-3) جدول روش شناسی……………………………………………………………………………… …  84

(1-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به گروه های مورد بررسی………………………………. …  87

(2-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به جنسیت اساتید…………………………………………… …  88

(3-4) جدول شاخصهای توصیفی مربوط به سن اساتید………………………………………… …  89

(4-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به سطح تحصیلات اساتید……………………………….. …  90

(5-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به رشته تحصیلی اساتید………………………………….. …  91

(6-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به جنسیت دانشجویان…………………………………….. …  92

(7-4) جدول شاخصهای توصیفی مربوط به سن دانشجویان…………………………………… …  93

(8-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به سطح تحصیلات دانشجویان…………………………. …  94

(9-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به رشته تحصیلی دانشجویان……………………………. …  95

(10-4) جدول توزیع فراوانی مربوط نظر اساتید در مورد میزان مطلوبیت کارکرد سریالها   .  96

(11-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به نظر دانشجویان در مورد میزان مطلوبیت کارکرد

          سریالها……………………………………………………………………………………………… …  96

(12-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به نظر اساتید در مورد کارکرد سریالها در افزایش

          مخاطب…………………………………………………………………………………………….. …  97

(13-4) جدول توزیع فراوانی مربوط به نظر دانشجویان در مورد کارکرد سریالها در

          افزایش مخاطب………………………………………………………………………………….. …  97

(14-4) جدول خی دو مربوط به بررسی نظر اساتید در مورد میزان مطلوبیت کارکرد سریالها…. …  99

1-6-5- اعتبار (روایی) مصاحبه…………………………………………………………………………………………………………………….18

انتخاب موضوع……………………………………………………………………………………………………………………………………………….18

طراحی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 19

مصاحبه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 19

نسخه­برداری………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 19

تحلیل………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………19

تائید…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………20

گزارشگری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….20

1-6-6-مراحل تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از روش تحلیل مضمون……………………………………………………20

آشنایی با داده­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………. 21

ایجاد کدهای اولیه…………………………………………………………………………………………………………………………….. 21

جستجوی مضامین………………………………………………………………………………………………………………………………..22

بازبینی مضامین……………………………………………………………………………………………………………………………………..23

تعریف و نام­گذاری مضمون­­ها……………………………………………………………………………………………………………….. 23

تهیه گزارش………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 23

فصل دوم: چارچوب مفهومی…………………………………………………………………………………………………………………………..24

2-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..25

2-2-دین…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………25

2-3-رسانه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

2-4-رابطه دین و رسانه…………………………………………………………………………………………………………………………………32

2-5-قالب گفتگوهای رسانه­ای……………………………………………………………………………………………………………………….41

2-5-1-توانایی­های مجری……………………………………………………………………………………………………………………………..46

2-5-2-ویژگی­های ظاهری…………………………………………………………………………………………………………………………….46

2-5-3-صدا……………………………………………………………………………………………………………………………………………………46

2-5-4-حرکات و اداها……………………………………………………………………………………………………………………………………47

2-5-5-میزان اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………………………………..47

2-5-6-اعتماد به نفس…………………………………………………………………………………………………………………………………..48

2-5-7-توجه به زمان­بندی…………………………………………………………………………………………………………………………….48

2-5-8-نوآوری در اجرا………………………………………………………………………………………………………………………………….48

2-6-تناسب قالب و محتوا………………………………………………………………………………………………………………………………54

2-7-مخاطبین و دسته­بندی آن­ها در نظریه­های ارتباطات…………………………………………………………………………..56

2-7-1-دیدگاه رسانه محور…………………………………………………………………………………………………………………………. 56

2-7-2-دیدگاه مخاطب محور……………………………………………………………………………………………………………………….57

فصل سوم: یافته­های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………..62

3-1-یافته­های توصیفی………………………………………………………………………………………………………………………………….63

3-2-یافته­های تحلیلی(تحلیل مضمون)………………………………………………………………………………………………………..83

فصل چهارم: نتیجه­گیری و ارائه پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………99

پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..104

منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..106

 

 

 

فهرست جداول                           

جدول1……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………17

جدول2……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………18

 

جدول3……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………63

جدول4……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………85

جدول5………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………….87

جدول6……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………89

جدول7……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………91

جدول8 …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..94

جدول9……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………96

شکل1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..101

 

 

 

فصل اول:کلیات

 

  

• بیان مساله
• این مطلب را هم بخوانید :

• پرتال کارآموزی پویا اندیشان سبز -

در گذشته تا سال­ها تنها وسیله ارتباط مراجع دینی با مردم،‌ منبر بود. ارتباط کلامی روحانیت با مردم،‌ تنها وسیله و بهترین وسیله­ای بود که می­توانست بر مخاطبان تاثیر عمیقی بگذارد و جای هیچ­گونه جایگزینی را باقی نمی­گذاشت. با ورود تکنولوژی ارتباطی و اطلاع­رسانی از دروازه­های غرب، این­گونه نهادهای وابسته به مذهب، تعریف واضحی نسبت به ورود این نشانه­های تمدن غربی و ابزار و ادوات نوینی که می­توانست در تبلیغ مورد استفاده قرار بگیرد نداشتند و یا رویکرد غالب آن­ها سلبی بود که پس زدن شیوه­های نوین را در برداشت. در نتیجه طی سالیان، مذهبیون فاصله خود را از این گونه ابزار حفظ کرد. در این دوره(ایران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی)، بیشتر رسانه­های سنتی در خدمت تبلیغ دین بودند، از این رو، به رغم پخش برنامه­هایی با موضوع دینی در رادیو و تلویزیون، در کل یک رویکرد سکولار بر رادیو و تلویزیون ملی ایران حاکم بود.

پس از انقلاب اسلامی، با توجه به استقرار حکومت دینی و قرار گرفتن امکانات و ابزاری چون تلویزیون در اختیار حاکمیت دینی جامعه، این روند گونه­ای دیگر به خود گرفت. افراد دین­داری که تا این زمان، در نظام­های ارتباطی سنتی پرچم­دار بودند و همواره از رسانه­های نوین که در اختیار حکومت بوده، محروم بوده­اند، با شکل­گیری انقلاب اسلامی به ظرفیت گسترده و با اهمیتی از تکنولو­ی نوین دسترسی یافتند که این امر مستلزم بایدها و نبایدهایی در این زمینه بود. بهره­گیری درست و شایسته از رسانه تلویزیون، در انتقال معارف دینی می­توانست و می­تواند اهمیت این رسانه را در ایجاد جامعه­ای متناسب با اهداف و آرمان­های انقلاب و انقلابیون هرچه روشن­تر از پیش سازد. در واقع یکی از ثمرات انقلاب اسلامی ایران که بر اساس مبانی دینی شکل گرفت و تکامل یافت توجه ویژه به معارف دین مبین اسلام است. در نظام جمهوری اسلامی نیز تلویزیون به عنوان مهم­ترین و اثرگذارترین رسانه عمومی محسوب می­گردد و طبیعتا تمامی دلسوزان و علاقمندان ایران اسلامی، به منظور تبیین مباحث ایدئولوژیک، انتظارات ویژه­ای از این رسانه دارند.

پس از پیروزی انقلاب، رویکرد سکولار جای خود را به رویکرد محتوا محور یا معنامحور داد. «این رویکرد برای رسانه­ها جنبه ابزاری قائل است؛ ولی به عنوان یک متغیر وابسته، نه یک متغیر مستقل. در این رویکرد، دین به عنوان مهم­ترین نهاد معنابخش در زندگی انسان مطرح می­شود. اگر دین،‌کارکرد اصلی­اش معنابخشی به زندگی باشد و این معنابخشی با هر ابزاری انجام شود، در آن صورت می­توانیم خانواده دینی، آموزش و پرورش دینی و رسانه­هایی با رویکرد دینی داشته باشیم».[1]  پس از شکل­گیری انقلاب، با این دیدگاه که «رادیو و تلویزیون به عنوان ابزار، فی حد ذاته، از نظر اسلام، مشروع است و می­توان در تبلیغ دین از آن­ها استفاده کرد»[2]؛ رادیو و تلویزیون (در قالب صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران) در خدمت منافع انقلاب اسلامی قرار گرفت و زمینه برای حضور دین و رسانه­های نوین در ایران فراهم شد.

تجربه برنامه­های دینی در تلویزیون پس از انقلاب اسلامی، بیشتر شبیه­سازی رسانه سنتی منبر و پخش سخنرانی­های مذهبی بوده است. هر چند توجه به آموزه­های مربوط به دین و استفاده از اصطلاحات دینی در بیشتر برنامه­های سیما دیده می­شود؛ اما برنامه­های دینی با موضوع و عنوان دینی بیشتر الگوبرداری از رسانه­های سنتی بوده است. در سال­های اخیر شکل دیگری تحت عنوان گفتگوی مذهبی و در عرصه برنامه­سازی دینی شکل گرفته است. این نوع از برنامه با طرح موضوعات گوناگون از جمله مباحث اعتقادی، کلامی، فلسفی، عرفانی، اخلاقی، فقهی و … توانسته توجه بسیاری از مخاطبان را به خود جلب کند.

برنامه­های گفتگویی مذهبی با توجه به تعداد مجری و میهمان یا میهمانان برنامه، نقشی که مجری در این برنامه ایفا می­کند(هدایت­کننده، چالش­برانگیز یا صرفا اعلام­کننده سرفصل­های گفتگو)؛ قالب­ها و فرم­های متفاوتی به خود می­گیرد. در این پژوهش، برنامه­هایی با یک مجری و یک میهمان به عنوان قالب گفتگوی دو نفره، دومجری و یک میهمان به عنوان قالب میزگرد و یک مجری و دو میهمان تحت عنوان قالب بحث، مورد تامل قرار می­گیرند. برنامه «سمت خدا» از شبکه اول سیما برای قالب گفتگوی دو نفره، برنامه «به سوی ظهور» از شبکه دوم سیما برای قالب میزگرد و برنامه «فصل نو»از شبکه قرآن ومعارف سیما برای قالب بحث در نظر گرفته شده­اند.

عوامل متعدی در رابطه با برنامه­های گفتگوی مذهبی مطرح می­شود. از جمله این عناصر می­توان به مجری و نقشی که در برنامه ایفا می­کند، دکور و چینش برنامه، چگونگی چینش محل نشستن مجری و میهمان یا میهمانان برنامه، اشاره کرد. میزان تاثیری که هر یک از این مقوله­ها بر میزان تماشایا عدم تماشا در مخاطبین دارد، حائز اهمیت است. اهمیت این مساله برای ارتباط­گران و تولیدکنندگان رسانه­ای، به منظور توانایی برای برنامه­ریزی­های دقیق­تر بر اساس دسترسی به آن­چه در مخاطبان و افراد هدف آنان شکل می­گیرد، دوچندان می­شود. در حقیقت برنامه­هایی با موضوعات دینی که خود پیچیدگی­های فراوانی دارد، هنگامی که از رسانه­ای چون تلویزیون که تقریبا رسانه­ای یکسویه است و با مخاطبانی ناهمگن و دور از دسترس با شرایط فرهنگی و اجتماعی متفاوت، پخش می­شود، دچار پیچیدگی­های صدچندان می­شود. هر چند که هر برنامه­ای برای مخاطبان در حوزه­ای محدودتر و مشخص­تر از آن­چه گفته شد تولید می­شود؛ اما همین مخاطبان مفروض و شاید دسته­بندی شده، تکثر و گونه­گونی بسیار دارد. تلاش برای فهم عمیق آن­چه مخاطبان از این گونه برنامه­ها دریافت می­کنند و شناخت عواملی که چه در برنامه پخش شده و چه در بافت فرهنگی و اجتماعی زیست مخاطب بر این دریافت اثرگذار است، گام موثری در اصلاح برخی رویکردهای مدیریتی در تولید این برنامه­ها به شمار می­آید.

از آن­جا که گفتگوهای تلویزیونی، مجری­محور هستند یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار بر این درک و دریافت و در واقع خوانش مجری­های برنامه­های فوق هستند. در این برنامه­ها این مجری است که موضوع برنامه را معرفی می­کند و سوالات مربوط به موضوع را از میهمان برنامه می­پرسد. در حقیقت، وی رابط بین بیننده و میهمان است. اوست که می­تواند رابطه­ای درست و مناسب بین این دو برقرار کند و یا موجب بر هم زدن رابطه فوق شود. وظیفه جمع­بندی و نتیجه­گیری از سخنان میهمان بر عهده اوست و اگر او نتواند از عهده این مسئولیت به خوبی برآید، ممکن است بیننده از ادامه تماشا به دلیل تخصصی بودن صحبت­های میهمان و غیرقابل فهم بودن بحث، منصرف شود. ادبیات و نوع اداها و حرکات مجری نیز بر نحوه دریافت بیننده موثر است. این­که مخاطبین با درجات متفاوتی از دین­داری از این زبان بدن و نحوه گفتار مجری چه برداشتی دارند، در این فرایند دارای اهمیت است.

عدم وجود منابع مکتوب راجع به چگونگی اجرا در برنامه­های دینی به خصوص گفتگوهای دینی و فقدان شیوه­نامه­ای برای مجریان این برنامه­ها، آسیب­شناسی رفتار کلامی و غیرکلامی مجریان را ضروری می­سازد چرا که هر مجری بر اساس ذوق و سلیقه شخصی به انجام حرکات و اداها . سخنانی دست می­زند که گاه برداشت­های منفی و نامناسب در ذهن مخاطب شکل گرفته و در مواردی به دل­زدگی مخاطب از تماشای برنامه منجر می­گردد.