جدول5-4- تجزیه واریانس اثر کاربرد قارچ مایكوریزا و تنش خشکی  برکارایی جذب عناصر غذایی و روابط آبی در گیاه لوبیا سبز  50

جدول 6-4- مقایسه  میانگین اثر کاربرد قارچ مایكوریزا  برروی  صفات مورد بر رسی در گیاه لوبیا سبز. 50

جدول 7-4- مقایسه  میانگین اثر تنش خشکی  برکارایی جذب عناصر غذایی و روابط آبی در گیاه لوبیا سبز. 51

جدول 8-4- مقایسه  میانگین اثر متقابل کاربرد قارچ مایكوریزا و تنش خشکی  برکارایی جذب عناصر غذایی و روابط آبی در گیاه لوبیا سبز  51

جدول9-4- تجزیه واریانس اثر کاربرد قارچ مایكوریزا و تنش خشکی  برکارایی جذب عناصر غذایی و روابط آبی در گیاه لوبیا سبز  55

جدول10-4- مقایسه  میانگین اثر کاربرد قارچ مایكوریزا  برروی  صفات مورد بر رسی در گیاه لوبیا سبز. 55

جدول11-4- مقایسه  میانگین اثر تنش خشکی  برکارایی جذب عناصر غذایی و روابط آبی در گیاه لوبیا سبز. 56

جدول12-4- مقایسه  میانگین اثر متقابل کاربرد قارچ مایكوریزا و تنش خشکی  برکارایی جذب عناصر غذایی و روابط آبی در گیاه لوبیا سبز  56

جدول13-4- ضریب همبستگی بین صفات مورد بررسی در گیاه لوبیا سبز  تحت  اثر قارچ مایكوریزا و تنش خشکی.. 61

فهرست نمودارها :

نمودار1-4- اثر تنش خشکی بر میزان کلرفیل کل گیاه لوبیا سبز. 45

نمودار2-4- اثر متقابل قارچ میکوریزا و تنش خشکی بر میزان ازت گیاه لوبیا سبز. 47

نمودار3-4- اثر متقابل قارچ میکوریزا و تنش خشکی بر میزان پتاسیم گیاه لوبیا سبز. 48

نمودار4-4- اثر متقابل قارچ میکوریزا و تنش خشکی بر میزان فسفرگیاه لوبیا سبز. 49

نمودار5-4- اثر قارچ میکوریزا بر میزان سطح برگ گیاه لوبیا سبز. 53

نمودار6-4- اثر تنش خشکی بر میزان وزن خشک کل گیاه لوبیا سبز. 53

نمودار7-4- اثر متقابل قارچ میکوریزا و تنش خشکی بر میزان سطح برگ گیاه لوبیا سبز. 54

نمودار8-4- اثر تنش خشکی بر میزان کارتنوئید گیاه لوبیا سبز. 58

نمودار9-4- اثر متقابل قارچ میکوریزا و تنش خشکی بر میزان RWC% گیاه لوبیا سبز. 59

نمودار10-4- اثر متقابل قارچ میکوریزا و تنش خشکی بر میزان کارتنوئید گیاه لوبیا سبز.……………………………………60

چكیده :

تنش خشکی یکی از مهم‌ترین عامل محدود‌کننده رشد گیاهان زراعی است که عملکرد  محصول را به طور نامطلوبی تحت تأثیر قرار می دهد.یکی از روش هایی که در سال های اخیر برای مقابله با کم آبی و تنش خشکی در بسیاری از گیاهان مورد استفاده قرار گرفته است ، استفاده از انواع میکروارگانیسم های مفید مانند قارچهای مایکوریز می باشد . قارچهای میكوریزا با داشتن شبكة هیفی گسترده و افزایش سطح و سرعت جذب  ریشه، كارایی گیاهان را در جذب آب و عناصرغذایی بویژه عناصر كم تحرك فسفر، روی، مس افزایش داده وبا موجب بهبود رشد آنها میشوند .

همزیستی قارچ میكوریزا با ریشه گیاهان از طریق بهبود جذب عناصر غذایی می تواند باعث واكنش مثبت گیاهان به ویژه در شرایط تنش خشکی شود. به منظور بررسی تأثیر قارچ میكوریزا برکارایی جذب عناصر غذایی و روابط آبی در گیاه لوبیا سبز تحت تنش خشکی ،آزمایشی گلدانی در سال 1392  در قالب طرح كاملاً تصادفی به صورت آزمایش فاكتوریل با سه تكرار در گلخانه مرکز آموزش سمنان انجام شد. فاكتورهای آزمایش شامل تیمار تنش در سه سطح، T0 رطوبت ظرفیت مزرعه، T1 رطوبت 50 درصد ظرفیت مزرعه و  T2 رطوبت 25 درصد ظرفیت مزرعه و تیمار تلقیح قارچ مایكوریزا در سه سطح(بدون تلقیح M0، گونه یک  M1وگونه دو M2)در 3 تكرار انجام شد.

نتایج نشان داد كه تنش خشكی تأثیر معنی داری بر صفات مورد ارزیابی داشته است. به طوری كه با كاهش میزان رطوبت خاك، سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی ،  میزان كلروفیل وغلظت عناصر غذایی كاهش یافت.

مقایسه نتایج نشان داد که تلقیح با قارچ میکوریزا شاخص های رشد ، سطح برگ،محتوای فسفر ،پتاسیم،ازت برگ گیاه لوبیا سبز را در شرایط تنش خشکی در مقایسه با گیاه تلقیح نشده  به طور معنی داری افزایش ، ولی میزان کلرفیل a ، کلرفیل b وکلرفیل کل را کاهش داد .ارتفاع گیاه تحت تاثیر هیچ یک از تیمار ها قرار نگرفت .وزن خشک اندام هوایی و ریشه گیاه تلقیح شده بوسیله هر دو گونه قارچ در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده در تمام سطوح رطوبتی بطور معنی داری بالاتر بود .

روابط آبی گیاه از جمله محتوای نسبی آب برگ در اثر خشکی به شدت تحت تاثیر قرار گرفت و کاهش یافت ولی تلقیح  قارچ میکوریزا محتوای نسبی آب برگ را افزایش داد .

تاثیر قارچ GLOMUS intradices در کاهش اثر خشکی و عملکرد بهتر گیاه ، بیشتر از قارچ GLOMUS mosseae بود و دارای قدرت همزیستی بیشتری با ریشه گیاه داشته است  . بنابراین میتوان چنین نتیجه گیری کرد که  کاربرد قارچ میکوریزا سبب افزایش تحمل به تنش خشکی  و افزایش عملکرد در گیاه لوبیا سبز می شود  .

کلمات کلیدی:   قارچهای مایکوریز، Glomus mosseae , Glomus intradices، تنش خشکی، لوبیا سبز ، ظرفیت زراعی ، خصوصیات رشدی .

فصل اول  : مقدمه و کلیات

مقدمه :

تنش های محیطی مهمترین عامل کاهش دهنده عملکرد محصولات کشاورزی در سطح جهان هستند. چنانچه تنش های محیطی حادث نمی شدند، عملکردهای واقعی باید برابر با عملکردهای پتانسیل گیاهان می بود. در حالی که در بسیاری از گیاهان زراعی متوسط عملکرد واقعی گیاهان 10-20 درصد عملکرد پتانسیل آنان است. در نقاط خاصی از کره زمین به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، عوامل تنش زا در تولید محصولات کشاورزی تاثیر منفی بیشتری دارند و کشاورزی در آن مناطق با تحمل هزینه بیشتر و بازده کمتر صورت می گیرد. (2013,.wang et al)

در بین تنشهای محیطی، خشکی مشكل حادی است، كه درحدود دو میلیون كیلومتر مربع از زمینهای قابل استفاده در كشاورزی را تحت تأثیر خود قرار داده است و از این رو عامل محدود كننده بزرگی در تولید گیاهان  در سراسر دنیا به شمار میرود. از طرفی افزایش خشک شدن زمینهای كشاورزی به طور وسیعی مورد انتظاراست، به طوریكه 30 درصد اراضی در 25 سال آینده و بالغ بر 50درصد آنها در سال 2050 به دلیل توسعه خشکی از گردونه تولیدات گیاهان در محیط  كشاورزی خارج می شوند(2013,.wang et al). از طرف دیگر ایران سرزمینی خشك و نیمه خشك با نزولات جوی بسیار كم است ،به طوری كه میانگین بارش سالانه آن در حدود274 میلی متر می باشد. در مقایسه با میانگین بارش در سطح كره زمین (حدود 860 میلی متر)، این مقدار بسیار كم است كه نشان دهنده آن است كه خشكی در ایران یك واقعیت اقلیمی است (1999Alizadeh,)

بلوم اظهار داشته است که خشکی یک تنش چند بعدی است که گیاهان را در سطوح مختلف سازمانی تحت تاثیر قرار می دهد. در سطح گیاه پاسخ به تنش خشکی پیچیده است ، زیرا بازتابی از تلفیق اثرات تنش و پاسخهای مربوطه در تمام سطوح پائین سازمانی ، در فضا و زمان است. Blum,1996) ).سینگ و همکاران گزارش کردند که خشکی به عنوان مهم ترین فاکتورکنترل کننده عملکرد محصولات ، تقریبا” روی کلیه فرایندهای رشد گیاه تاثیر گذار است.خشكی به عنوان مهمترین فاكتور محدود كننده ی غیرزنده رشد و عملكرد گیاهان محسوب می شود (سینگ وهمكاران، 1997 )

برای غلبه بر مشكل خشکی خاكها راهكار زیستی یكی از راهكارهای اساسی است كه باید مورد توجه قرار گیرددر این بین میتوان به قارچهای میكوریزا، اشاره كرد . قارچهای میكوریزا آربسكولار نقش مهمی در بهبود تغذیه ورشد گیاهان در شرایط خشک دارند .singh et al.,1997))

قارچهای میكوریزا با داشتن شبكة هیفی گسترده و افزایش سطح و سرعت جذب  ریشه، كارایی گیاهان را در جذب آب و عناصرغذایی بویژه عناصر كم تحرك فسفر، روی، مس افزایش داده وبا موجب بهبود رشد آنها میشوند ( 1994 Marschner & Dell,)

حبوبات پس از غلات، دومین منبع غذایی بشرمحسوب می شوند (شهرام و دانشی، 1384 ). در بین حبوبات، لوبیا یکی از مهمترین این گروه از گیاهان محسوب میشود. حدود 60 درصد تولید لوبیا درکشورهای در حال توسعه تحت شرایط تنش خشکی؛ انجام می گیرد (کوستا فرانسا و همکاران، 2000, تورکان و همکاران، 2005 ).

لوبیا یكی از مهمترین گونه های خانواده لگومینوز است و متعلق به دو جنس فازئولوس و ویگنا می باشد كه به ترتیب بومی آمریكا و آسیا هستند . لوبیا در پنج قاره دنیا كشت می گردد و سطح زیر كشت جهانی آن حدود 24 میلیون هكتار و متوسط عملكرد آن حدود 500 كیلو گرم در هكتار می باشد .

لوبیا یكی از مهمترین گیاهان زراعی خانواده بقولات است كه در دنیای جدید یكی از منابع مهم پروتئینی و كالری در تغذیه انسان محسوب  میشود(Phaseolus vulgaris L.) بطوریكه دانه لوبیا دارای       25-20 درصد پروتئین و 56-50 درصد هیدرات كربن می باشد(Graham and Ranalli, 1997 ) لوبیا در مقایسه با غلات دیگر 2 تا 3 برابر

 و نسبت به گیاهان نشاسته ای 10 تا 20 برابر بیشتر دانه آن دارای پروتئین است ( مجنون حسینی، 1375).در حال حاضر به دلیل اهمیت مذكور، سطح زیر كشت این گیاه در جهان رو به فزونی است بر اساس آمار انتشار یافته سطح زیر كشت جهانی این گیاه بالغ بر 24 میلیون هكتار با متوسط عملكرد جهانی در حدود 600 كیلوگرم در هكتار گزارش شده است وسطح زیر كشت این گیاه در ایران 125 هزار هكتار با میانگین عملكردی بیشتر از متوسط عملكرد جهانی در حدود 1470 كیلوگرم درهكتار گزارش شده است(غفاری خلیق، 1379)

مكانیسمهای غلظت و انتقال عناصرغذایی در گیاهان، مانند جریان توده ای، انتشار و یا غلظت و انتقال به وسیله پدیده اسمز همگی تابعی از مقداررطوبت موجود در خاك و ریشه است و در صورت كاهش رطوبت، شدت و مقدار غلظت عناصر غذایی دستخوش تغییر و تحول میگردد (تایز و زایگر1998,)

قارچهای میكوریزا قادر خواهند بود كه اثرات نامطلوب تنش خشكی را در گیاهان تعدیل نمایند (Auge,2001)

1-1- اهداف طرح تحقیق:

در این تحقیق سعی میشود با توجه به حساسیت گیاه لوبیا به تنش خشکی و اثرات میكوریزایی شدن لوبیا ، اثر دو گونه قارچ Glomus intradices و mosseae Glomus بر شرایط تحمل به تنش خشکی بررسی شود و مشخص شود آیا هردوگونه اثرات یکسانی بر  گیاه ایفا میکنند.آیا جذب آب و مواد غذایی در شرایط همزیستی تحت تنش افزایش خواهد یافت؟ آیا عمکرد گیاه تحت تاثیر همزیستی قرار گرفته وبهبود خواهد یافت.

1.بررسی اثر قارچ مایكوریزا بر بهبود رشد ریشه گیاه و كارآیی جذب آب و عناصر غذایی در شرایط تنش خشکی .

این مطلب را هم بخوانید :

2.تعیین گونه قارچ مایكوریزامناسب که قادر به افزایش به تحمل  گیاه به  تنش خشکی است.

1-2 -فرضیه ها:

1- همزیستی قارچ میكوریزا باریشه .لوبیا باعث افزایش رشد ریشه، و كاهش تنش خشکی می گردد.

2- همزیستی قارچ میكوریزا باریشه لوبیاباعث افزایش جذب عناصر  مفیدی می گردد.

3- بین  گونه های قارچ از نظر تاثیر بر رشد گیاه تفاوت وجود دارد.

4- همزیستی قارچ میكوریزا باریشه لوبیا باعث افزایش جذب آب  می گردد.

کلیات

1-3-کلیات لوبیا سبز

لوبیا گیاهی است از تیره بقولات ، علفی وبالا رونده است. برگهای آن سبز رنگ ، پهن ، بزرگ و نوك تیز است بشكل قلب می باشد .

گلهای آن سفید مایل به زرد یا بنفش و میوه آن باریك و غلاف مانند است كه دانه های لوبیا در آن قرار دارد .حبوبات پس از غلات بعنوان دومین منبع غذایی بشر بشمار می آید درصد پروتئین حبوبات 18 تا 32 درصد می باشد که تامین بخشی از پروتئین مورد نیاز ما انسانها را تامین می کنند.

در بین حبوبات از لحاظ سطح زیركشت و ارزش اقتصادی مقام اول متعلق به لوبیا است.آب و هوای مطلوب (تابستان های گرم تا معتدل) وآب كافی در مناطق زیر كشت لوبیا، خاك مرغوب بابافت رسی و رسی شنی و دارای عمق زیاد، وجودنیروی كارگری فراوان در فصول كاشت و برداشت وارزان بودن نیروی كارگری از دلایل عمده افزایش سطح زیر كشت آن می باشد (صالحی و همكاران،1384)

متوسط عملکرد جهانی انواع آن حدود 500 کیلو گرم در هکتار است 40 درصد از سطح زیر کشت آن در آسیا  30 درصد د رآمریکاست تقریبا 9 میلیون هکتار سطح زیر کشت انواع لوبیا در هندوستان ، 4 میلیون هکتار در برزیل ،5/1 میلوین هکتار در مکزیک، 3/0 میلیون هکتار در بروندی و 4/0 میلیون هکتار در یوگسلاوی است (کوستا فرانسا و همکاران، 2000)

تمامی گونه های لوبیا متعلق به دو جنس عمده است جنس Phaseolus که شامل گونه های بذر درشت آمریکایی است و جنس Vigna که شامل گونه های بذر ریز آسیایی است . گونه های آمریکایی ،بومی آمریکا و گونه های آسیایی بومی جنوب آسیا هستند . گونه های آمریکایی ، دارای غلاف هایی پهن با نوک بلند بوده و دارای تعداد محدودی بذر در درهم غلاف (4تا8 عدد) اما بذر ها درشت می باشند اما گونه های آسیایی نیز دارای غلاف هایی کوچک(حد اکثر به طول 10 سانتی متر ) و استوانه ای هستند در داخل هر غلاف تعداد زیادی بذر (تقریبا 20 عدد) وجود دارد . در حال حاضر 18 نوع لوبیا در سطح جهان کاشته می شود و در بین انها لوبیا سبز بیشترین توجه جهانی را به خود اختصاص داده است .( تورکان و همکاران، 2005)

3-2-6-3-2 ساختار کالبدی- فضایی شهر – دوران گسترش بنیاد های جدید شهری.. 69

3-3-1 طرح های شهری مصوب شهر آران و بیدگل.. 71

3-3-1-1 بررسی پیشنهادات طرح جامع سال 1359. 71

3-3-1-1-1 بهبود وضع مسکن و محیط زیست… 72

3-3-1-1-2 علل توسعه. 72

3-3-1-1-3 هدف های توسعه. 72

3-3-1-1-4 گزینه های توسعه. 73

3-3-1-1-5 راه حل نهایی توسعه. 73

3-3-1-1-6 توصیه های مربوط به تغییر محدوده 74

3-3-1-2 بررسی مهمترین پیشنهادات طرح جامع سال 1380. 74

3-3-1-3 بررسی پیشنهادات طرح جامع سال 1391، در دست مطالعه از سال 1385. 77

3-3-1-3-1 معیارها و ضوابطی که باید در طرح ریزی کالبدی شهر مورد توجه قرار گیرد. 77

3-3-1-3-1-1 تحدید گسترش شهر از پیرامون.. 77

3-3-1-3-1-2 فشردگی و توسعه از درون.. 77

3-3-1-3-1-3 توسعه، باززنده سازی و نوسازی مراکز و بافت های قدیمی و تاریخی.. 78

3-3-1-3-2 وضع موجود در سال 1393 بر اساس آخرین مستندات سال 1390. 80

3-3-2 واگذاری اراضی در آران و بیدگل.. 82

3-3-3 چالش های موجود در زمین های واگذار شده: 83

عنوان                                                                                                                     صفحه

3-3-4 خاصیت واگذاری های دولتی.. 83

3-3-5 مالکیت زمین در آران و بیدگل و عرضه زمین شهری.. 84

3-3-5-1 زمین های دولتی و توسعه زمین شهری آران و بیدگل: 84

3-3-5-1-1 عرضه زمین دولتی و نیاز به زمین در شهر آران و بیدگل: 88

این مطلب را هم بخوانید :

3-3-5-1-2 فرآیند عرضه زمین های تحت تملک دولت… 89

3-3-6 سایت های واگذاری زمین در شهر آران و بیدگل: 91

3-3-6-1 قطعات قاسم آباد ( محله قاسم آباد) 92

3-3-6-2 قطعات مسعودآباد. 93

3-3-6-4 فاز2. 95

3-3-6-5 فاز 3. 96

3-3-6-6 فاز4. 97

3-3-6-7 فاز 5. 100

3-3-6-8 مسکن مهر. 101

3-3-6-9 قطعات احمدآباد. 102

3-3-6-10 قطعات صالح آباد و صالح دشت… 103

3-3-6-11قطعات بابایعقوب… 106

3-3-6-12 قطعات هفت امام زاده(سلمقان) 108

3-3-6-13 قطعات رسالت… 109

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق

مقدمه. 113

4-1 گسترش محدوده شهر- پیشنهادات طرح جامع و وضع موجود. 113

4-2 تغییر جهات توسعه شهر – محورهای توسعه پیشنهادی طرح جامع و وضع موجود. 116

عنوان                                                                                                                     صفحه

4-3 شبکه معابر- ازپیشنهاد طرح جامع سال 1359 تا پیشنهادات طرح جامع 1391. 119

4-4 کاربری اراضی- بررسی طرح های جامع 1359-1380 و 1391 (وضع موجود و پیشنهادی) 121

4-5 ارزش اراضی- پیشنهادات طرح جامع 1359 و 1380 و وضع موجود آن.. 123

4-6 پیدایش بافت شطرنجی.. 127

4-7 ایجاد تمایز بصری و کالبدی بین بافت قدیم و بافت جدید. 129

4-8 الگوگیری بافت کالبدی قدیم از بافت شطرنجی جدید. 133

4-9 همسان بودن ساختار تعداد طبقات ساختمانی در کل شهر. 135

4-10 تفکیک خودسرانه زمین.. 138

 فصل پنجم: نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

5-1 آزمون فرضیات… 141

5-1-1 به نظر می رسد دولت با تصمیم گیری های خود در حوزه زمین، نقش مهمی در گسترش شهر آران و بیدگل داشته است… 141

5-1-2 به نظر می رسد واگذاری های انجام گرفته در شهر آران و بیدگل بازتاب های نامطلوب کالبدی از جمله تغییر در جهت گسترش شهری (غیر منطبق با جهت مصوب توسعه شهر) را بهمراه داشته است: 143

5-1-3 به نظر می رسد واگذاری های انجام گرفته در شهر آران و بیدگل در اراضی با مالکیت منابع ملی به منظور کاهش هزینه های ناشی از تملک بوده است: 144

5-2 جمع بندی، نتیجه گیری.. 145

5-3 پیشنهادات… 146

عنوان         صفحه

منابع

منابع فارسی.. 148

منابع انگلیسی.. 156

چکیده و صفحه عنوان به انگلیسی

کلیات

برنامه ریزی شهری، یک رویکرد بین رشته ای است که در آن عوامل سیاسی و اجتماعی با عوامل اقتصادی در تعاملند. برنامه‌ریزی و طراحی شکل شهرها و الگوی گسترش فیزیکی آنها بخشی از ادبیات شهرسازی است. برنامه ریزان شهری در جستجوی شناخت و مطالعه ابعاد شهر مخصوصاً از جنبه کالبدی – فضایی و رشد و گسترش شهر هستند تا شهری که در حال شکل گیری است محل مناسبی برای سکونت و آرامش انسان ها باشد. از جمله این جنبه ها که مطالعه آن الزامی است، اشکال کالبدی و الگوهای رفتاری بین آنهاست که بخشی از عناصر تشکیل دهنده ساخت شهر هستند که رابطه متقابل با یکدیگر دارند و با ایجاد اصلاحات در شکل‌های کالبدی می توان روش استفاده شهروندان از محیط شهر را بهبود بخشید. برنامه ریزی شهری با مسائلی سر و کار دارد که به کمک آنها می توان شهر پیرامون خود را بهتر شناخت. در برنامه ریزی شهری، شناخت شهر، هم در بر گیرنده ظاهر (کالبد) و هم الگوهای رفتاری است که بر کالبد تاثیر می گذارند.

شهرها، همواره تحت تأثیر نیروها و عوامل گوناگونی شكل گرفته وگسترش می یابند. شهر در اساس پدیده ای اجتماعی – اقتصادی است، انسان ها برای كار وزندگی و ارتباطات، در پهنه ای محدود وكمابیش متراكم گرد هم می آیند وكم كم شهر را پدید می آورند. شهرها با تحولات اجتماعی، جابه جایی های جمعیتی، تغییرات اقتصادی و نوآوری های فن شناختی، دگرگون می شوند. با افزایش جمعیت، نیز فعالیت وسرمایه گذاری به شدت توسعه می یابد و نظام وسازمان كالبدی شهرها دستخوش تغییرات اساسی می شود(سعیدنیا، 1378: 19).

بنابراین شهرها همانند موجودات زنده، همواره از لحاظ كالبد بزرگتر واز لحاظ ساخت پیچیده تر می شوند. به دنبال این رشد فیزیكی، شرایط اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی آن ها نیز به تدریج دگرگون می شود. بررسی تاریخی شیوه ی گسترش كالبدی شهر، عوامل مؤثر در تغییر ساختار شهر را آشكار می سازد. چرا شهر در این مكان ایجاد شده است؟ چگونه رشد كرده و علل پیشرفت آن چه بوده است؟

ساخت کالبدی شهر یکی از مباحث مهم در شهرشناسی است که در جای خود می تواند شرایط درونی شهر را نشانگر باشد و کمیت و کیفیت آن، حاکمیت نوعی تفکر و ایده را نشان می دهد و یا بیانگرمسائل اقتصادی و سیاسی و اجتماعی است که شهر با آنها دست به گریبان هست.

در ایران، پس از اجرای برنامه اصلاحات ارضی و وقوع انقلاب اسلامی شهرهای عمده کشورمان با رشد فزاینده جمعیت شهری و لجام گسیختگی کالبدی مواجه شدند و گسترش نامتوازن فیزیکی شهرها یکی از پیامدهای این موضوع بود.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، تحولات عظیمی در عرصه‌های کشور رخ داد. بروز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تحریم اقتصادی ایران از سوی قدرت‌های بزرگ، رشد فزاینده جمعیت، تغییر الگوی مصرف جامعه، شکل گیری نهادهای دولتی و انقلابی در امر زمین و مسکن و توجه بیشتر به رفاه مردم، واگذاری زمین از سوی سازمان شهری به مردم، خاصه طبقات کم‌درآمد، جلوگیری از اشغال بی‌رویه اراضی شهری و اعمال قوانین شهرداری بر الگوی شهرنشینی و به تبع آن بر ساختار فضایی – کالبدی شهر تأثیر تعیین‌کننده گذاشت.

این تحولات، باعث رشد سریع شهرها و گسترش بی رویه آنها در چند دهه اخیر شد. توسعه فضایی- کالبدی شتابان و ناموزون شهرها در چند دهه اخیر آثار و پیامدهای نامطلوب اقتصادی، اجتماعی و کالبدی را به دنبال آورده است. هزینه های گزاف حمل و نقل و خدمات رسانی شهری، اتلاف انرژی در شهر، تشدید جدایی گزینی های اجتماعی، تخریب محیط زیست، عدم زیبایی و انسجام و عدم وحدت عناصر شهری، بی هویتی در شهر و خلاصه ناپایداری شهر از مهمترین پیامدهای گسترش شهرها و بر هم خوردن توازن شهر بود. در این میان نباید از جایگاه مهم دولت ها و سیاست گذاری هایشان در حیات شهرها غافل بود. نقش دولت در سراسر جهان نقشی حیاتی بوده و توسعه شهری و مدیریت برآن به ویژه در کشورهای در حال توسعه تحت تأثیر سیاست گذاری دولت قرار گرفته است و رشد و گسترش فیزیکی شهرهای معاصر بدون بررسی نقش دولت ها تقریباً بی معنا خواهد بود.

دولت و نهادهای دولتی و انقلابی پس از استحکام بنیان های خود تصمیم به حل مشکلات مردم و برنامه ریزی در جهت آینده شهرها گرفتند. در آن ایام بیشتر هم و غم مسئولین پیاده کردن شرایط مناسب زندگی برای همگان بود و مهمتر از همه اینکه اساس شکل گیری این نظام هم بر این مبنا بود. در این راستا سازمان مسکن و شهرسازی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی دو نهاد مهم و تصمیم گیر اصلی در حوزه زمین و مسکن یکی در شهرها و دیگری در روستاها شدند. این دو نهاد برنامه های مختلفی را از جمله در امر تملک اراضی موات، گرفتن سند برای زمین ها، آماده سازی زمین در شهرها، واگذاری زمین، ساخت

در سال­های اخیر سطح زیر كشت كیوی در استان گیلان بطور قابل ملاحظه‌ای گسترش یافته و كشاورزان بطور تجربی بدون در نظرگرفتن زمان صحیح اقدام به برداشت میوه می‌كنند. در نتیجه ممكن است میوه‌ها فاقد كیفیت مناسب در زمان برداشت و نیز ماندگاری كوتاه باشد بنابراین، در این پژوهش كیفیت و ماندگاری میوه­ها كیوی كه بر اساس عرف توسط كشاورزان مناطق مختلف استان گیلان برداشت می­شدند، ارزیابی گردید.

1-2-اهمیت مصرف میوه‌ها وسبزی‌ها

امروزه متخصصان علوم تغذیه بر این باورند كه مصرف روزانه میوه‌ها وسبزی‌ها منجر به كاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف شامل سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی می­شود (دو[1] و همکاران، 2009). اثرات مثبت میوه‌ها و سبزی‌ها به تركیبات حیاتی مختلف آنها نظیر آنتی اكسیدان‌های[2] پلی فنل، ویتامین‌های مختلف از جمله ویتامین E، C، توكوفرول، كارتنوئید نسبت داده می‌شود. بنابراین میوه‌ها و سبزی‌ها بعنوان منابع غذایی مهم برای انسان محسوب می­شوند (پسچل[3] و همکاران، 2006). مدرك علمی نشان می‌دهد كه بین بروز و توسعه بیماری‌ها و فعالیت رادیكال‌های آزاد رابطه مستقیم وجود دارد. آنتی­اكسیدان‌های موجود در میوه‌ها و سبزی‌ها قادر به حذف رادیكال‌های آزاد هستند كه این امر بواسطه بازدارندگی از تشكیل رادیکال‌های آزاد و یا شكستن زنجیره اصلی آنها یا جلوگیری از تشكیل رادیكال آزاد بوسیله پیوند با یون‌های فلزی، احیا پراكسید هیدروژن، سوپراكسید‌ و گونه‌های اكسیژن فعال تحقق می یابد (دو و همکاران، 2009).

دربین میوه‌ها، كیوی بعنوان منبع خوب مواد آنتی­اكسیدانی بویژه ویتامین C محسوب می‌شود. همچنین حاوی برخی مواد فیتوشیمیایی دیگر نظیر بتاكاروتن، لوتین، آنتوسیانین، توكوفرول، مواد معدنی، رنگیزهای كلروفیل و كارتنوئید‌ها می­باشد (تورینی[4] و همکاران، 2008).

1-3-تاریخچه میوه كیوی در جهان

كیوی به همراه سه میوه آوكادو، زغال اخته آبی و ماكادمیا در قرن بیستم به جهانیان معرفی شده‌است. مبدأ اصلی كیوی جنگل‌های مناطق معتدله اطراف رودخانه یانگ تسه[5] در جنوب چین بوده و ارقام مختلف آن به صورت پراكنده از سیبری تا اندونزی پراكنده می‌باشند (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378). كیوی از میوه‌های بومی جنوب چین محسوب می‌شود و در جنوب چین به نام یانگ تائو[6] معروف می‌باشد (جمشیدی، 1380). از چگونگی و تاریخ پراكندگی آن از چین به سایر نقاط جهان مدارك دقیقی در دست نیست. اما برای اولین بار الكساندر آلیسون در سال 1906 بذر كیوی را از چین به نیوزیلند برد. وی پس از كشت و تولید نهال‌های بذری و حفظ و نگهداری آنها در سال 1910 میلادی موفق شد اولین نمونه‌های میوه را از تفرق صفات[7] فراوانی برخوردار بودند بدست آورده و با انتخاب ارقام بهتر و كشت مجدد بذر آنها اولین نمونه‌های مرغوب كیوی را به دنیام معرفی نماید، به‌طوری كه پس از آن بخش عظیمی از نواحی مركزی و شرقی نیوزیلند به كشت و پرورش كیوی اختصاص یافته و به سرعت كشت آن رواج پیدا كرد. كیوی برای اولین بار در سال 1847 توسط روبرت فورتون[8]، مامور جمع آوری نمونه‌های گیاهی برای هرباریوم اروپا متعلق به انجمن باغبانی سلطنتی انگلستان، وارد اروپا گردیده است كه البته درآن زمان جنبه زینتی داشته و در هوای آزاد پرورش یافته‌است (جمشیدی، 1380). ورود اولین گونه‌های كیوی به آمریكا به سال 1910 برمی‌گردد. البته اولین كشت تجاری كیوی در كالیفرنیا در سال 1965 و در كشورهای اروپایی نظیر فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و یونان در سال 1970 انجام شده است (سیمور و تاکر[9]، 1997).

1-4-تاریخچه كیوی در ایران

اولین بار در سال 1347 مرحوم پناهی، یكی از باغذاران مركبات، یك اصله نهال نر از رقم ماتوآ[10] و یك اصله نهال ماده از رقم آلیسون (رقمی پر محصول) زودرس و دارای میوه‌های كوچك را از فرانسه وارد كشور كرده و در ویلای شخصی خود در رامسر مازندان كشت نمود (محمدی، 1372). این دو اصله نهال كاشته شده به منظور بررسی‌های مقدماتی و اقلیم پذیری تحت نظر ایستگاه تحقیقات كشاورزی رامسر قرار گرفتند و اولین نمونه‌های میوه آن در سال 1350 بر روی درخت مشاهده شد. در بهمن ماه همان سال برف سنگینی به ارتفاع یك متر درشمال ایران بارید  وسرمای سختی در این ناحیه حادث شد. با توجه به اینكه به مدت 27 روز سرمایی بین 5/0 تا 5/7 درجه سانتی‌گراد به طور متناوب ادامه داشت، هیچ گونه آثار سرما‌زدگی روی این نهال‌های سه ساله مشاهده نشد و این در حالی بود كه سرمای مذكور به مركبات شمال صدمات زیادی وارد كرده بود (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378؛ جمشیدی، 1380). این امر باعث شد تا دست‌اندركاران كشت كیوی به موقعیت پرارزش این گیاه در سواحل خزر پی‌برده و به ادامه كار و پژوهش در زمینه كشت و پرورش آن بپردازند. در سال­های بعد نیاز به ارقام دیگر كیوی احساس شد و با همكاری مسئولات باغبانی سازمان خوار و بار جهانی (فائو)[11]و موسسه اصلاح و تهیه بذر و نهال وزارت كشاورزی تمام ارقام مختلف ماده و دو رقم نر از كشورهای فرانسه و ایتالیا وارد ایران شدند. محصول كیوی در سال 1367 به صورت تجاری از كشتزارهای محدوده ساری تا آستارا به بازار داخلی عرضه می‌شود (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378).

1-5- تولید میوه كیوی در جهان و ایران

براساس آمار منتشر شده توسط FAO در سال 2004 كشور نیوزیلند با تولید سالانه 297795 تن و با ارزش اقتصادی 1801 دلار به ازای هر تن مقام اول را در دنیا به خود اختصاص داده‌است. كشور ایران با اینكه با تولید سالانه 28980 تن از نظر میزان تولید كمی در مقام چهارم دنیا قرار دارد ولی براساس ارزش اقتصادی محصول تولید شده در مقام دهم قرارگرفته و ارزش اقتصادی یك تن كیوی تولید ایران فقط 352 دلار در مقایسه با 1801 دلار تولید نیوزلند است. كشور ایتالیا از لحاظ كمی و ارزش اقتصادی محصول تولید شده در مقام دوم دنیا قرار دارد (فائو، 2007).

1-6- گیاه شناسی كیوی

كیوی از خانواده  Actinifiaccaeو از جنس Actinidia است. این جنس گونه‌های زیادی دارد كه تنها دو گونه آن از لحاظ اقتصادی و باغبانی حائز اهمیت می­باشند. یكی گونه‌های Actinidiadeliciasa و دیگری گونه Actinidiachinensis كه به طور گسترده در كشورهای مختلف جهان كشت می‌شوند (وارینگتون و وستون[12]، 1990). میوه كیوی با نام‌های Monkey, Peach, Yangtao, Kiwi berry, Chinesegooseberry و Kiwifruit در جهان شهرت داشته است و در حال حاضر معمول ترین نام این میوه درجهان Kiwifruit می‌باشد (خزائی پول، 1382).

این گیاه از شاخه گیاهان گلدار، رده نهاندانگان و زیر­رده دولپه‌ای می‌باشد. این گیاه خزان دار، دو پایه، خزنده و پر رشد است كه با توجه به شرایط رویش حالت‌های رشدی مختلفی به خود می‌گیرد، به طوری كه در نواحی جنگلی به صورت مارپیچی تا ارتفاع 5 تا 7 متر و حتی گاهی بیشتر از روی درختان بالا می‌رود. جنس اكتینیدیا موقعیت جغرافیایی گسترده و قابل توجهی دارد. به طوری كه از 50 درجه عرض جغرافیایی شمال نسبت به خط‌استوا از جنگل‌های شمالی (مناطق سیبری) تا مناطق گرمسیر گسترش یافته است و اختلاف دمای 15 درجه سانتی‌گراد در شبانه روز را تحمل می كند در نتیجه كیوی حداكثر تا 18- درجه سانتی گراد در برابر سرما مقاوم است و رطوبت نسبی هوا بین 80-70 درصد برای رشد این گیاه مطلوب می باشد (خزائی پول، 1382).

در كشور ما رقم‌های مختلفی از گونه Actinidiadeliciasa نظیر‌هایوارد[13]، برونو[14]، مونتی[15] و آبوت[16] كشت می‌شوند (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378). گل­های كیوی بزرگ، سفید و جذاب هستند و به طور كامل شكوفا می‌شوند. در كل پنج كاسبرگ و پنج گلبرگ وجود دارد. برگ‌های آن قلبی شكل، پهن و ساده است و بر روی ساقه به صورت متناوب قرار گرفته‌اند (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378). میوه كیوی سته و ناشكوفا و از یك تخمدان چند برچه‌ای منشا می‌گیرد. رشد میوه افزایش اندازه آن از زمان گرده افشانی تا رسیدن به وزن 120 گرم حدود 160 روز به طول می انجامد (سیمور و تاکر[17]، 1997).

هر چند مبدأ اصلی كیوی چین است اما نام خود را از پرنده‌ای در نیوزیلند به نام كیوی گرفته‌است و به دلیل توسعه تجارتی كه در نیوزیلند داشته و در سال­های اخیر به بازارهای اروپایی و امریكایی وارد گشته نام نیوزلندی خود را حفظ نموده‌است. در كشورهای نیم كره جنوبی عموماً در آبان ماه گل داده و در ماه‌های فروردین و اردیبهشت میوه برداشت می‌شود. اما در كشورهای مناطق معتدله نظیر ایران و ایالت كالیفرنیا میوه در نیمه اول خردادماه ظاهر شده و از اواسط خرداد ماه تا اواسط آذرماه مراحل مختلف رشدی خود را پشت سر گذاشته و می‌رسد. هرچند زمان رسیدن میوه رقم‌های مختلف كیوی با هم متفاوت است ولی به طور كلی میوه تمام رقم‌ها در فاصله زمانی نیمه آبان تا نیمه آذرماه می­رسند (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378).

1-7- تشریح میوه

میوه كیوی ظاهری استوانه‌ای و انگوری شكل دارد كه در انتها مدور شده و گاهی به شكل بیضی و تخم مرغی شكل در می‌آید. طول میوه از 4 تا 5/7 سانتی متر و قطر آن 5/3 تا 5 سانتی متر متغیر است. وزن هر میوه به طور متوسط بین 120 تا 130 گرم است كه حداقل از 30 تا 35 گرم تا حداكثر 300-200 گرم می‌رسد. اندازه میوه كیوی علاوه بر عوامل تغذیه‌ای و محیطی به رقم كیوی، سن گیاه و مقدار محصول گیاه بستگی دارد (جمشیدی 1380). میوه پوست بسیار نازك و رنگ قهوه­ای دارد كه از كرك‌های كوتاه و پر پشت به طول 3-2 میلی­متر پوشیده‌است. میزان كرك‌های روی میوه در رقم‌های مختلف متفاوت است برای مثال رقم برونو نسبت به آبوت كرك‌های زیادتری دارد كرك‌های روی میوه در زمان رسیدن میوه مرده‌اند و می توان در حین برداشت و بسته بندی با دست و عمل مالش كرك‌ها را از روی میوه جدا كرد (وارینگتون و وستون[18]، 1990).

میوه توسط یك دم به طول 8-3 سانتی متر به ساقه چسبیده كه در زمان برداشت میوه بر روی ساقه می‌ماند. در محل چسبیدن دم به میوه حلقه برآمده (برجسته ای) از كاسبرگ‌های به جا مانده به رنگ قهوه‌ای وجود دارد كه در طی رشد میوه محل تجمع تانن‌ها می شود (وارینگتون و وستون، 1990). همان طوری كه گفته شد میوه كیوی یك میوه سته و ناشكوفا است كه یك لایه نازك اپیدرمی دارد بافت سفت، گوشتی و آبدار میوه از دو بخش میان بر داخلی[19] و میان بر خارجی[20] تشكیل شده است. بافت میان بر خارجی كه درزیر اپیدرم قرار دارد. از سلول­های پارانشیمی بیضوی شكل با دیواره‌های نازك تشكیل شده است كه توسط یك شبكه آوندی استوانه­ای شكل ازدو بخش میان بر داخلی كه حاوی سلول‌های كشیده­ای است جدا می­گردد. سلول­های هر دو بخش حاوی پلاستیدهای[21] حاوی كلروفیل هستند كه منجر به ایجاد رنگ سبز زمردین بافت میوه می‌شوند. در بخش میان‌بر داخلی حلقه‌ای متشكل از 20الی 40 برچه (حفره كوچك) حاوی دانه‌های سیاه رنگ قرار گرفته اند. برچه‌ها از ماده زمینه­ای لزج و چسبناكی تشكیل شده­اند كه دانه‌های سیاه میوه را در برگرفته و از آنها محافظت می‌كنند (محمدیان و همكاران 1378 ؛ وارینگتون و وستون[22]، 1990). هر میوه می تواند 1000 تا 1500 دانه داشته باشد (سیمور و تاکر[23]، 1997). درون بر میوه از یك هسته (یا ستون مركزی) سفیدرنگی تشكیل شده كه از سلول‌های پارانشیمی بزرگ فاقد كلروفیل ساخته شده است ‌(وارینگتون و وستون، 1990).

1-8- رقم‌هایوارد

رقمی دیررس، كشیده و بزرگ و غنی از قند با قابلیت نگهداری بسیار مطلوب می‌باشد ‌‌(وارینگتون و وستون، 1990). دارای میوه‌های تخم مرغی شكل و پهن بوده و وزن آن هنگام رسیدن 120-80 گرم است. طول میوه 7-5 سانتی‌متر و عرض آن 5-4 سانتی‌متر می‌باشد. اگر چه میزان متوسط محصول آن به ازاء هر درخت در مقایسه با سایر رقم‌ها كمی كمتر است ولی دارای خصوصیاتی است كه آن را نسبت به بقیه متمایر كرده و باعث گسترش بیشر آن نسبت به بقیه رقم‌ها می‌شود. خصوصیات این رقم را می‌توان به صورت زیر خلاصه كرد:

• میوه آن نسبت به بقیه درشت‌تر و یكنواخت‌تر است.
• ارزش اقتصادی زیادی دارد، زیرا بازارپسند بوده و ارزش صادراتی دارد.
• شكوفه‌های آن نسبت به بقیه كمی دیرتر باز می­شوند، در نتیجه براثر سرمای دیررس بهاره آسیب نمی بینند (آرپویا[24] و همکاران، 1984).

1-9- تركیبات شیمیایی موجود در میوه رسیده كیوی

تركیبات میوه كیوی، توسط دانشمندان متعددی شناسایی و اندازه گیری شده است كه البته بین مقادیر گزارش شده تفاوت‌هایی وجود دارد. این تفاوت­ها می‌تواند ناشی از اختلاف بین بافت‌های ارزیابی شده، در روش آزمایش و یا رقمی باشد كه مورد آزمایش قرار گرفته‌است و همچنین می‌تواند ناشی از تفاوت بین شرایط رشد محصول و درجه رسیدگی میوه‌ها باشد (وارینگتون و وستون[25]، 1990). در سال­های اخیر اكثر مطالعات بر روی رقم‌ هایوارد متمركز شده است. براساس نتایج بدست آمده میوه كیوی رسیده رقم‌ هایوارد دارای تركیبات متنوعی می باشد كه عبارتند از:

پروتئین: میوه كیوی حاوی 2/1-11/0 درصد پروتئین براساس وزن­تر می‌باشد. دامنه زیادی كه برای پروتئین گزارش شده ناشی از تفاوت روش آزمایش است. به طوری كه میزان بدست آمده با روش میزان كل نیتروژن[26] معمولا بیشتر از مقادیر اندازه‌‌گیری شده با روش لاوری است (وارینگتون و وستون[27]، 1990).

سلولز: سلولز موجود در كیوی 5/2 گرم در 100 گرم وزن تازه است كه حدود 3/1 گرم آن جزء مواد فیبری قابل حل در آب و 2/1 گرم آن غیر قابل حل درآب است. آزمایش‌های متعدد نشان داده است كه فیبر خوراكی محلول نقش مهمی در كاهش كلسترول خون دارد. فیبر مورد نیاز بدن انسان در شبانه روز 6 گرم بوده كه با مصرف یك الی دو عدد كیوی تأمین می‌شود (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378).

نشاسته و كربوهیدراتها: تركیب عمده میوه كیوه‌ی رانشاسته تشكیل می‌دهد. از این نظر میوه كیوی هم ردیف با سایر میوه‌های نشاسته‌دار همچون سیب، موز و انبه قرار دارد. میوه‌ای كه كاملا رسیده و آماده خوردن است تقریبا به مقدار خیلی كمی نشاسته دارد و یا اصلاً نشاسته‌ای در آن وجود ندارد زیرا در طی رسیدن نشاسته به قند تبدیل می‌شود. مقدار كل قند میوه 15-8 درصد وزن كل میوه است، دامنه وسیع گزارش شده عمدتاً به دلیل تفاوت درجه رسیدگی میوه است. ثابت شده است كه اختلاف اساسی ارقام مختلف كیوی از نظر طعم و شیرینی و سایر فاكتورهای مهم منوط به اختلاف در میزان پلی­ساكاریدها می‌باشد. قندهای‌ اصلی میوه شامل گلوكز (6-2) درصد، فروكتوز (8-5/1 درصد) و مقدار كمی ساكارز (حدود 2/0 درصد) و مقادیر جزئی اینوزیتول است (وارینگتون و وستون، 1990؛ مکرا[28] و همکاران، 1992).

چربی: در میوه كیوی حدود 9/0-7/0درصد (براساس وزن تر) چربی وجود دارد. با وجود مقادیر كم چربی مقادیر نسبتا خوبی ویتامین C (محلول در آب) و ویتامین A (ویتامین‌های محلول در چربی) روغن دانه كیوی حاوی مقدار كمی اسیدهای چرب اشباع و مقادیر زیاد اسیدهای چرب غیراشباع می‌باشد ‌(وارینگتون و وستون، 1990‌).

تركیبات پكتیكی: 98% تا 17/0 درصد از وزن تر میوه را تركیبات پكتیكی تشكیل می‌دهند. میزان پكتین میوه در حین رسیدن و نرم شدن میوه تغییر می كند (وارینگتون و وستون[29]، 1990).

موسیلاژ: پلی‌ساكاریدهای اسیدی از جمله گلوكرونومان[30] در میوه كیوه‌ی شناسایی شده‌اند كه مقدار آنها در بافت خوراكی میوه 150 میلی گرم درصد گرم وزن­تر میوه است (وارینگتون و وستون، 1990).

اسیدهای آلی: در زمان برداشت میوه كیوی حاوی 9/0 تا 5/2 درصد اسیدیته كل براساس وزن­تر می‌باشد كه حدود 40 تا 50 درصدآن مربوط به سیترات، 40 تا 50 درصد آن

این مطلب را هم بخوانید :

دانلود پایان نامه ارشد : تصمیمات حمل و نقل یکپارچه

 كوئینات و 10 درصد مربوط به مالات می‌باشد. بالاترین میزان سیترات در لایه درونی میوه و بالاترین مقدار كوئینیك اسید در لایه بیرونی كورتكس می‌باشد. بیشترین میزان اسید در بافت اطراف دانه متمركز شده و كمترین میزان اسید در قسمت هسته مركزی میوه و میان‌بر خارجی میوه است. اسیدهای اصلی و عمده كیوی اسید سیتریك، مالیك و كوئینیك می‌باشند. اسید گالاكترونیك[31]، اسید گلوكورنیك[32] و اسید كوماریك[33] كمترین میزان را به خود اختصاص می‌دهند (مارش[34] و همکاران، 2004). همچنین به میزان 002/0 میلی گرم در 100 گرم وزن تر میوه اسید سالیسیلیك وجود دارد (عابدینی، 1382).

رنگیزه‌ها: كیوی یك میوه مغذی و جذاب به‌علت رنگ سبز بافت آن می باشد كه این رنگ به واسطه وجود كلروفیل‌های b,a می باشد (تورینی[35] و همکاران، 2008).

ویتامین‌ها: اغلب ویتامین‌های شناخته شده در میوه كیوی می‌باشند. ویتامین C كه یكی از حیاتی‌ترین ویتامین‌های خوراكی و لازم بدن می باشد، 200-37 میلی­گرم از صد گرم وزن­تر را تشكیل می‌دهد كه این مقدار حدود دو برابر ویتامین C موجود در مركبات و 10 برابر ویتامین C موجود در موز است و حتی چند برابر میزان آن در سیب و هلو می‌باشد. لذا با خوردن روزانه 100 گرم ویتامین C رفم برونو ازبقیه بیشتر است و به 200 میلی­گرم درصد گرم میوه می‌رسد. ویتامین E ویتامین دیگری است كه نسبت به میوه‌های دیگر در كیوی بیشتریافت می‌شود (وارینگتون و وستون، 1990؛ تورینی و همکاران، 2008)

مواد معدنی: اغلب عناصر پرمصرف و كم مصرف مورد نیاز بدن درمیوه كیوی یافت می­شوند. میوه كیوی حاوی روی، فسفر، سدیم، پتاسیم كلر، منیزیم، كلسیم، مس، گوگرد، آهن، منگنز و كروم می­باشد. پتاسیم عنصر اصلی در كولتیوار‌های مختلف كیوی می باشد پتاسیم موجود در میوه كیوی برابر با پتاسیم موز بوده و 20 برابر پتاسیم موجود در سیب است (محمدیان و همكاران،1378؛ ذولفقاتی[36] و همکاران، 2008).

آنزیم‌ها: كیوی دارای یك آنزیم پروتئولیتیكی به نام اكتینیدین می‌باشد. این آنزیم مشابه تیول پروتئاز پاپائین[37] در گیاه پاپایا (خربزه درختی) وفیسین[38] ودر انجیر و برومیلین[39] در آناناس است (سیمور و تاکر[40]، 1997). از دیدگاه پودیوینسکی[41] و همکاران (1999) آنزیم اکتینیدین احتمالاً در مقابله حمله عوامل بیماری زا تولید می‌شود.

آروما (مواد معطر): مواد معطر کیوی به شدت تحت تاثیر میزان و درجه رسیدگی میوه قرار دارد. میوه‌هایی که به مرحله رسیدگی کامل نزدیک می‌شوند مزه و طعم علفی خود را از دست داده و عطر و طعم شیرین و استری در میوه ایجاد می‌شود، عمدتاً مواد فرار کیوی مربوط به اتیل بوتانواتف هگزانان و ترانس- هگز-2-انال می‌باشد (سیمور و تاکر، 1997).

[1] Du

[2] Antioxidant

[3]Peschel

[4]Tavarini

[5] Yangtze

[6] Yangtao

[7] Segregation