2-2-1ملکه‌ی سبا 110

2-2-2 ملکه عتلیا 111

2-2-3ملکه ایزابل. 111

2-3 زنان در نقش های منفی. 112

2-3-1 جادوگران و جن گیران. 113

2-3-2زنان بد کاره 116

2-4 مشارکت اجتماعی نمودی ازجایگاه اجتماعی زن در متن عبری.. 119

3-نتیجه گیری. 124

فصل چهارم: بررسی جایگاه اجتماعی زن در قرآن کریم. 126

مقدمه 127

بخش اول: بررسی منزلت انسانی زن در قرآن کریم 128

1-روایت آفرینش.. 128

1-1      اشتراک زن و مرد در اصل انسانییت.. 128

1-1-1 آیاتی که گواه بر اشتراک زن و مرد در اصل انسانیت و گوهر وجود اند 128

1-1-2آیاتی که زن و مرد را در رسیدن به کمال و هدف غایی آفرینش مشترک می‌دانند 130

1-1-3 آیه‌های سیر پدایش انسان. 131

1-2 دیدگاهها و تفاسیر مختلف از خلقت زن. 133

1-3 هدف از خلقت زن. 137

2-رابطه‌ی زن و شر در قرآن. 139

2-1 نسبت شر با زن در قرآن. 139

2-2 آیاتی که حاکی از شر بودن زن می باشند 140

3-خطابات متن و نقش جنسیت در فرامین قرآنی. 142

3-1 خطابات قرآن. 142

3-2 وجوه دستوری اسامی و صفات مربوط به خداوند 144

3-3 اهمییت اولاد ذکور. 144

3-4 نعمت های بهشتی مردان. 145

3-5 تاثیر جنسیت بر احکام قرآنی. 146

4-نتیجه گیری. 149

بخش دوم: بررسی منزلت اجتماعی زن در قرآن کریم 151

مقدمه 151

1-جایگاه زن در خانواده 151

1-1 اهمیت ازدواج در سنت اسلامی. 151

1-2 هدف از ازدواج. 153

1-2-1 بقای نسل انسان. 153

1-2-2 سکونت و آرامش.. 154

1-2-3 ارضای غریزه‌ی جنسی. 154

1-2-4 مشارکت در حیات معنوی و مادی.. 155

1-2-5 تربیت نسل. 155

1-3 زن در نقش مادر. 156

1-3-1 جایگاه و منزلت مادر. 157

1-3-2 نقش مادر در تربیت کودک.. 159

1-4 زن در نقش همسری.. 161

1-4-1 اصول و ضوابط حاکم بر خانواده مسلمان. 162

1-4-1-1 سرپرستی و قوامیت مرد 162

1-4-1-2 احترام متقابل به یکدیگر. 166

1-4-1-3 عیب پوشی. 168

1-4-1-4 ابراز علاقه به یکدیگر. 168

1-4-1-5 تعاون وشورا 169

1-4-2 ملاک گزینش همسر در اسلام 170

1-4-2-1 مومن بودن. 170

1-4-2-2 پاکدامنی و عفاف.. 170

1-4-3 وظایف زن در نقش همسری.. 172

1-4-3-1  اطاعت از شوهر. 172

1-4-3-2 حفظ حقوق و منافع همسر. 172

1-4-3-4 انجام امور داخلی منزل. 173

1-5 نمودهایی از مادران و همسران نمونه. 174

1-5-1  همسر عمران (مادر مریم) 174

1-5-2 یوکابد(مادر موسی) 175

2-جایگاه زن در جامعه 177

2-1 زنان در نقش نبییه. 179

2-1-1تبیین مفهوم نبوت.. 179

 

2-1-2مریم نمونه ای از نبوت زنان در قرآن. 180

2-2 زنان در نقش زمامداری.. 182

2-2-1ملکه سبا 182

2-2-2 آسیه، ملکه مصر. 186

2-3 زنان در نقش های منفی. 187

2-4 نمودهای مشارکت اجتماعی زن در قرآن. 188

2-4-1 آیه‌ی مباهله (آل عمران :61) 188

2-4-2 آیه 50 سوره‌ی احزاب.. 189

این مطلب را هم بخوانید :

2-4-3 بیعت زنان با پیامبر. 189

2-4-4 اقدام خواهر موسی برای حفظ جان برادر. 190

2-4-5 حضور دختران شعیب در اجتماع. 191

2-4-6 خدمت حضرت مریم در معبد 191

3- نتیجه گیری. 193

فصل پنجم: جمع بندی.. 195

بخش اول: منزلت انسانی زن در متن مقدس عبری و قرآن. 198

بخش دوم: منزلت اجتماعی زن در متن مقدس عبری و قرآن. 203

فهرست منابع. 207

Abstract 212

 

چکیده:

امروز زن به عنوان عاملی اثر گذار در تعالی و تباهی جامعه در کانون توجه اندیشمندان بسیاری قرار گرفته است. ارائه دیدگاهها و نظرات مختلف و بعضاً متضاد در باب جایگاه اجتماعی زن حاکی از افراط و تفریط‌های بسیاری در این زمینه بوده که بعضاً ریشه‌ی متن مقدسی دارد. همین مسئله اهمیت و اکاوی این موضوع را براساس متون مقدس ادیان، یگانه مرجع بی چون و چرای جوامع دینی، بیش از پیش جلوه‌گر می‌سازد. نگارش پیش رو پژوهشی بنیادی است که تلاش می‌کند با بکارگیری روش کیفی ابتدا به کشف شواهد و داده‌های متون پرداخته و بدین طریق توصیفی اولیه از موضوع را به تصویر کشانده و سپس با بکارگیری ابزار مقایسه پاسخ سوال اصلی تحقیق را ارائه نماید.

حاصل آنکه کتب دینی هم چون قرآن و کتاب مقدس عبری نه تنها راجع به جایگاه اجتماعی زن سکوت نکرده‌اند که با بیان روایت آفرینش، رابطه‌ی زن و شر و از طریق خطابات خود به نوعی در زمینه‌ی منزلت انسانی زن و با ارائه الگوهایی از نحوه‌ی معاشرت زنان در جامعه و بیان نقش‌های مختلف زن در اجتماع در باب منزلت اجتماعی زن، موضع گیری نیز کرده‌اند. گرچه در کتب نامبرده گاه مواضع و دیدگاههای متفاوتی ارائه می‌شود، اما هر دو کتاب با نگاهی بنیادی به موضوع جایگاه اجتماعی زن آنرا ذیل دو محور منزلت انسانی و منزلت اجتماعی مورد توجه قرار داده‌اند که متعاقباً در پژوهش حاضر نیز از همین اصل اساسی پیروی شده است.

نکته‌ی دیگر آن که گرچه می‌بینیم بسیاری با استناد به دیدگاه کتب مقدس نگاهی فرودست یا فرادست نسبت به جایگاه اجتماعی زن ارائه می‌دهند اما از طریق شواهد و آیاتی از همین کتب می‌توان دریافت که