1. 5. سؤالات فرعی تحقیق. 5
2. 6. فرضیه اصلی تحقیق. 5
3. 7. فرضیه های فرعی تحقیق. 5
4. 8. روش تحقیق. 6
5. 9. محدودیت‎های پژوهش.. 6
6. مبحث دوم: مفاهیم 6
7. 1 گفتار اول: داوری.. 6
8. 1. 1 معنای لغوی داوری.. 6
9. 1. 2 مفهوم حقوقی داوری.. 7
10. 1. 3 داوری در فقه. 9
11. 1. 4 داوری تجاری.. 10
12. 1. 5 داوری تجاری بین‌المللی. 11
13. 1. 6 داوری بین‌المللی در حقوق ایران. 12
14. 1. 7 داوری بین‌المللی در مقررات آنسیترال. 13
15. 1. 8 اهمیت داوری بین‏المللی. 14
16. 1. 9 اقسام داوری.. 16
17. 1. 9. 1 داوری سازمانی. 16
18. 1. 9. 2 داوری موردی یا اختصاصی. 17
19. 2 گفتار دوم: مفهوم ابطال و بطلان رأی داوری.. 17
20. 2. 1 ابطال. 17
21. 2. 2 بطلان. 17
22. 2. 3 تفاوتهای مفهومی بطلان و ابطال. 17

گفتار سوم : داوری تجاری بین الملل از نگاه فقه اسلامی. 18

3. 1. جواز و نفوذ داوری در فقه اسلامی. 19
4. 2. قلمرو داوری در فقه اسلامی. 20
5. 3. میزان لزوم رای و قراداد داوری.. 21
6. 4. شرایط داور در فقه اسلامی. 22

3 مبحث سوم: تا ریخچه ابطال رأی داوری.. 24

3. 1 تاریخچه داوری و ابطال رأی داوری در حقوق ایران. 24
4. 2. تا ریخچه داوری و ابطال رأی داوری در آنسیترال. 26

فصل دوم :مصادیق ابطال رأی داوری تجاری در حقوق ایران و مقررات داوری آنسیترال

مقدمه: 31

1 مبحث اول: ابطال رأی داوری تجاری در حقوق ایران و قانون نمونه آنسیترال. 31

1. 1 گفتار اول: موارد ابطال رأی داور. 34
2. 1. 1. فقدان اهلیت طرفین. 36
3. 1. 2. بی‏اعتباری موافقتنامه داوری.. 38
4. 1. 3 عدم رعایت مقررات در خصوص ابلاغ اخطاریه‏ها 40
5. 1. 4 عدم توفیق درارائه دلیل و مدارك پرونده 40
6. 1. 5 خروج داور از حدود اختیار. 41
7. 1. 6 تشكیل هیات داوری برخلاف قواعد 42
8. 1. 7 رأی مؤثر داور جرح شده 43
9. 1. 8 صدور رأی بر مبنای سند مجعول. 47
10. 1. 9 یافتن مدارک جدید مبنی بر حقانیت معترض پس از صدور رأی.. 48
11. 1. 10 پایان مهلت درخواست ابطال رأی داوری.. 49
12. 2 گفتار دوم: بطلان ذاتی رأی داوری.. 50
13. 2. 1 بند اول: تفاوت ماده 33 و ماده 34 قانون داوری تجاری بین‏المللی. 50
14. 2. 2 بند دوم: مواردی که رأی داوری بطلان ذاتی دارد 50
15. 2. 2. 1 موضوع اختلاف به موجب قوانین ایران غیرقابل ارجاع به داوری باشد. 51
16. 2. 2. 2 مخالفت با نظم عمومی یا اخلاق حسنه و یا قواعد آمره 52
17. 2. 2. 3 آرای مربوط به اموال غیرمنقول. 53
18. 

1. 3 گفتارسوم: اصل 139 قانون اساسی و ابطال رأی داوری.. 54
2. 3. 1 بند اول: ابطال رأی داوری در اصل 139 قانون اساسی. 56
3. 3. 1. 1 تفاسیر اصل 139 قانون اساسی ایران. 57
4. 3. 1. 1. 1 نظریه تفسیر مضیق اصل 139 ق.ا. 57
5. 3. 1. 1. 2 نقد و بررسی نظریه تفسیر مضیق. 61
6. 3. 1. 1. 3 نظریه كمیته بررسی تفسیر بیانیه الجزایر. 63
7. 3. 1. 1. 4 نقد و بررسی نظریه كمیته تفسیر بیانیه الجزایر. 64
8. 3. 1. 1. 5 نظریه تفسیر اصل 139 ق.ا. بر مبنای نمایندگی. 66
9. 3. 1. 1. 6 نقد و بررسی نظریه نمایندگی. 67
10. 3. 1. 1. 7 نظریه تفسیر اصل 139 ق.ا. بر مبنای عدم اهلیت.. 68
11. 3. 1. 1. 8 نقد و بررسی نظریه عدم اهلیت.. 69
12. 3. 1. 1. 9 نظریه مشروط بودن قابلیت ارجاع امر داوری.. 70
13. 3. 1. 2 نقد و بررسی تفاسیر مربوط به اصل 139 ق.ا 73
14. 3. 1. 3 نتیجه بررسی نظرات در رابطه با اعتبار قرارداد داوری موضوع اصل 139 ق.ا 76
15. 3. 2 بند دوم: دعاوی نفتی. 77

2 مبحث دوم: بررسی موارد ابطال رأی داوری در قواعد داوری آنسیترال و حقوق ایران. 79

2. 1 گفتار اول: قواعد داوری آنسیترال. 79
3. 1. گفتاراول: موارد ابطال رای داوری.. 82
4. 1. 1 عدم رعایت قانون حاكم بر داوری.. 82
5. 1. 1. 1 قانون شكلی حاكم بر داوری.. 83
6. 1. 1. 2 قانون ماهوی حاكم بر داوری.. 84
7. 1. 2 عدم رعایت اصول اجباری داوری.. 87
8. 1. 2. 1 اصول رفتار مساوی با طرفین. 87
9. 1. 2. 2 عدم رعایت اصل ابلاغ به موقع. 88
10. 1. 2. 3 عدم رعایت اصل حق دفاع. 91
11. 1. 3 فقدان صلاحیت یا تجاوز از حدود صلاحیت.. 92
12. 1. 4 وجود بی‌نظمی در تشریفات رسیدگی. 94
13. 1. 5 عدم توجیه رأی.. 95
14. 2 گفتار دوم: احکام تکمیلی. 96
15. 2. 1 احكام تكمیلی طبق قواعد داوری آنسیترال. 97
16. 2. 2 احكام تكمیلی در قانون داوری تجاری بین‌المللی. 97
17. 2. 3 احكام تكمیلی در قانون آئین دادرسی مدنی. 98

فصل سوم : چگونگی ابطال رأی داور و مرجع صالح جهت رسیدگی به دعوی ابطال

1 مبحث اول: چگونگی ابطال رأی داوری.. 100

1. 1 گفتاراول: اعتراض به رأی داوری.. 100
2. 2 گفتاردوم: مقررات شكلی در دعوی ابطال رای داور( در بیانیه الجزایر) 102
3. 2. 1 اشكال اعتراض علیه احكام داوری.. 103

2 مبحث دوم: مرجع صالح رسیدگی به ابطال رأی داوری.. 104

2. 1 گفتاراول: دادگاه صالح جهت رسیدگی به دعوی ابطال رأی داوری.. 104
3. 1. 1 دادگاه صالح رسیدگی طبق مقررات قانون داوری تجاری بین‌الملل ایران. 104
4. 1. 2 دادگاه صالح رسیدگی به دعوی ابطال رأی داور طبق مقررات اتاق ایران. 105
5. 1. 2. 1 در خصوص اختلافات تجاری داخلی ارجاع شده به اتاق بازرگانی. 105
6. 1. 2. 2 در خصوص اختلافات تجاری بین‌المللی ارجاع شده به مركز داوری اتاق ایران. 106
7. 1. 2. 3 مرجع صالح رسیدگی به دعوی ابطال رأی داور طبق مقررات قواعد داوری آنسیترال 106
8. 1. 3 دادگاه صالح جهت رسیدگی به دعوی ابطال رأی داوری در قانون آیین دادرسی مدنی. 109
9. 1. 3. 1 دادگاه ارجاع كننده دعوی به داوری.. 109
10. 1. 3. 2 دادگاه صالح جهت رسیدگی به اصل دعوی.. 109
11. 2 گفتاردوم: رعایت مقررات شكلی در دعوی ابطال رأی داور. 110
12. 2. 1 قانون داوری تجاری بین‌المللی. 110
13. 2. 2 مقررات شكلی در قانون آیین دادرسی مدنی. 112
14. 2. 3 گفتار سوم: مستندات درخواست ابطال. 113
15. این مطلب را هم بخوانید :

3  مبحث سوم: آثار ابطال رأی داوری.. 113

3. 1 گفتار اول: آثار اعتراض به رأی داوری.. 114
4. 2 گفتار دوم: آثار ابطال رأی داوری.. 115
5. 2. 1 امکان ارجاع مجدد اختلاف به داوری.. 116
6. 2. 2 قابلیت اجرای آرای داوری ابطال شده 117
7. 2. 2. 1 اثر فراسرزمینی حکم تعلیق یا ابطال (دیدگاه سنتی و کلاسیک) 118
8. 2. 2. 2 اثر سرزمینی حکم تعلیق یا ابطال (دیدگاه جدید) 121

فصل چهارم : نتیجه گیری

نتیجه‏گیری.. 125

پیشنهادات.. 132

منابع و مآخذ 133

1. 1. مبحث اول: کلیات

ز- پیشینه تحقیق

بخش اول.کلیات تحقیق

فصل اول.مفهوم و ماهیت نسب

مبحث اول. ماهیت نسب

گفتار اول. مفهوم نسب

بند اول.پیشینه تاریخی نسب شناسی

الف.نسب درمیان عرب جاهلی

ب.دانش نسب در عصر اسلامی

ج.عوامل مؤثر بر رشد دانش نسب شناسی

بند دوم.کاربرد دانش نسب

گفتار دوم.منابع نسب مشهور در میان اهل سنت

گفتار سوم.نقش شیعیان امامی در ترویج علم انساب

بند اول.علم نسب در سیره معصومان (ع)

بند دوم.نقش شیعیان در دانش نسب

بند سوم.تنی چند از نسب شناسان برجسته شیعی

مبحث دوم.شیوه تعلق کودک به پدر و مادر

گفتار اول. چگونگی انتساب طفل به والدین

بند اول. چگونگی انتساب طفل به پدر

بند دوم. چگونگی انتساب طفل به مادر

الف. دارنده دو عامل ولادت و تکون با هم مادر است

ب. تکون، ملاک انتساب طفل به مادر است

گفتار دوم.شرایط قانون‌گذاراسلام در پذیرش مفهوم عرفی نسب

بند اول. دلیل تصرف قانون‌گذار در مفهوم عرفی نسب

بند دوم. عیار تشخیص نسب مشروع

بند سوم. تلازم یا عدم تلازم بین نامشروع بودن طفل و تحقق نسب

فصل دوم.رابطه نسب در استفاده از رحم جایگزین

مبحث اول. تحقق نسب در حالت استفاده از رحم جایگزین

گفتاراول. وضعیت نسب طفل متولد از رحم جایگزین

 

بند اول. مفهوم استفاده از رحم جایگزین

بند دوم. اشکال مختلف استفاده از رحم جایگزین

الف. جانشینی در بارداری

ب. جانشینی سنتی رحم

ج. جانشینی با استفاده از تخمک یا جنین اهدایی

گفتار دوم.انتساب به والدین

بند اول.نسب پدری

بند دوم.نسب مادری

الف. حالت جانشینی در بارداری

1. رابطه طفل با صاحب تخمک
2. رابطه طفل با صاحب رحم

ب. حالت جانشینی سنتی رحم

ج. حالت مادر جانشینی با استفاده از تخمک، جنین اهدایی

د. حالت مادر جانشینی با استفاده از تخمک اهدائی

و. حالت مادر جانشینی با استفاده از جنین اهدائی

مبحث دوم. استفاده از راهکار مصلحت کودک در اثبات نسب

گفتاراول. فرزند خواندگی

گفتاردوم.تبیین قانون نحوة اهدای جنین به زوجین نابارور

بخش دوم.قاعده ی فراش

فصل اول.اثبات نسب طفل توسط قاعده فراش

مبحث اول.مدرک قاعده فراش

گفتار اول.مفردات قاعده فراش.

بند اول. مفهوم ولد

بند دوم.مفهوم فراش

بند سوم.مفهوم عاهر

بند چهارم.مفهوم حجر

گفتار دوم.مفاد قاعده

مبحث دوم.شرایط اجرای قاعده فراش

گفتاراول. اجرای قاعده در مورد طفل متولد در زمان زوجیت

این مطلب را هم بخوانید :

گفتار دوم.شرایط پنج گانه اجرای قاعده فراش

بند اول. ثابت بودن نسب مادری

بند دوم. وجود نکاح صحیح بین زن و مرد

بند سوم. انعقاد نطفه در زمان زوجیت

بندچهارم. تولد طفل پس از شش ماه از تاریخ نزدیکی باشد.

بند پنجم. بیش از ده ماه از تاریخ نزدیکی تا ولادت کودک نگذشته باشد

فصل دوم.اجرای قاعده فراش در مورد طفل متولد بعد از انحلال نکاح

مبحث اول.تولد کودک قبل از ازدواج مجدد زن

گفتاراول.تولد کودک بعد از ازدواج مجدد زن

بنداول. حالتی که فقط الحاق طفل به شوهر اول امکان دارد

بند دوم. حالتی که فقط الحاق طفل به شوهر دوم ممکن است

بند سوم. حالتی که الحاق طفل به هر دو شوهر ممکن است

بند چهارم. حالتی که الحاق طفل به هیچ کدام از دو شوهر ممکن نیست

گفتار دوم.اجرای قاعده فراش در فرزند شبهه

بند اول. نزدیکی به شبهه با زن شوهر دار

بند دوم. نزدیکی به شبهه با زن آزاد

بند سوم. نزدیکی به شبهه با محارم

مبحث دوم.قاعده فراش و زنا

گفتار اول.قاعده فراش و تلقیح مصنوعی

بند اول. تلقیح مصنوعی با نطفه شوهر

بند دوم. تلقیح مصنوعی با نطفه ی غیر شوهر

گفتار دوم.حکم طفل در تلقیح مصنوعی با نطفه غیر شوهر

بند اول. رابطه طفل با مادر

بند دوم. رابطه طفل با صاحب نطفه

بند سوم. رابطه طفل با شوهر زن

بخش سوم.تحقیق محلی،نظر کارشناس(دی ان ای)،قرعه واقرار در اثبات نسب

فصل اول . عناصر و ادله اثبات دعوى

مبحث اول.حجیت معاینات و تحقیق محلی از منظر قانون و فقه

گفتار اول.مفهوم تحقیق محلی

گفتار دوم.تفاوت تحقیق محلی با شهادت شهود

مبحث دوم.نظر کارشناس (دی ان ای)

گفتار اول.مبناى حجیت و اعتبار نظر كارشناس

گفتار دوم.كیفیت دلیل بودن نظر كارشناس

فصل دوم.قاعده قرعه و اقرار

مبحث اول.قرعه از منظر قانون مدنی و فقه

گفتار اول.حـدود حـجـیـت قرعه

گفتار دوم.معناى دلیل بودن قرعه

مبحث دوم.اقرار

گفتار اول.تعریف و عناصر اقرار

گفتار دوم.اجزای اقرار

بند دوم . به نفع دیگرى بودن

بند سوم. بر ضرر خود بودن

گفتار سوم. رویه دادگاهها در اقرار به نسب

گفتار چهارم.رویه عملی دادگاههای ایران در اثبات نسب

اسناد ضمیمه. قانون و آیین نامه اجرایی نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور

فهرست منابع

چکیده به زبان انگلیسی

 

چکیده

نسب در لغت به معنای قرابت است یعنی نسب عرفاً رابطه ای است که از پیدایش یک انسان از انسان دیگر انتزاع می شود. نسب مشروع هنگامی حاصل می شود که از طریق ازدواج صحیح به وجود آمده باشد و نسب وقتی نامشروع است که در اثر نزدیکی زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت وجود نداشته، کودکی به وجود آید و والدین یا یکی از آنها به عدم زوجیت عالم باشد. آسانترین و ساده ترین راه اثبات نسب پدری استناد به اماره فراش است که در اصطلاح عبارت است از اینکه طفلی که از زن دارای شوهر به دنیا آمده است فرزند شوهر فرض شود و ملحق به او گردد. این اماره که از حدیث «الولد للفراش و للعاهر الحجر» گرفته شده مورد قبول تمام مذاهب فقهی و قانون مدنی ایران است که از نسب فرزند حمایت می کند تا بدون اقرار و بیان، به زوج نسبت داده شود. البته با استناد به این اماره نسب طفلی هم که از نکاح فاسد یا شبهه متولد شود به واطی ملحق می شود هر چند فراش واقعی وجود ندارد. در زمینه نسب طفل ناشی از تلقیح مصنوعی و رحم اجاره ای نیز اگر لقاح با نطفه شوهر باشد رابطه نسب برقرار می شود و اگر با نطفه غیر شوهر باشد در فقه نسب ثابت نمی شود اما در حقوق مدنی ایران برخی نسب طفل را برای صاحب نطفه ثابت و برخی دیگر ثابت نمی دانند و او را محکم ولد زنا قرار می دهند.از آنجایی که در اثبات نسب با احتیاط عمل می شود با کمترین دلیل نسب ثابت می شود اما جز با قوی ترین ادله که لعان است نفی نمی شود. با این حال امروزه برای نفی نسب از دلایل دیگری چون عوامل ژنتیکی و آزمایشات پزشکی هم استفاده می شود. علاوه بر اماره فراش، اقرار و شهادت نیز در زمره دلایلی است که به طور معمول در دعاوی اثبات نسب مورد استناد قرار می گیرد و در این باره اختلافی نیست. دلایل دیگری مانند قیافه شناسی و قرعه  هم در اثبات نسب وجود دارد که در این موارد اختلاف نظر به مراتب بیشتر است. در نهایت طرق مشترک اثبات نسب در فقه شناسی و تمایل فطری ولد بعد از بلوغ به متنازعین را در صورتی که دلیل دیگری نباشد جزو طرق اثبات نسب می داند. برخی دیگر از فقها برای اثبات نسب از قرعه هم کمک می گیرند ولی قانون مدنی ایران متعرض این دلایل نشده و ذکری از قرعه و قیافه به میان نیاورده است. با توجه به این که ادله و امارات مورد نظر فقها در نفی و اثبات نسب خصوصیت و موضوعیتی نداشته و مقصود حمایت از اصل مسأله نسب به عنوان یکی از ارزش های ضروری بوده است امروزه می توان از طرق و ادله علمی که دلالت روشن تری بر مسأله دارند استفاده نمود. این پایان نامه طی سه بخش به بیان مسائل مربوط به نسب از نظر فقه و حقوقی مدنی ایران می پردازد.

واژه های کلیدی: نسب، اقرار به نسب، اماره فراش، قرعه،تحقیق محلی.نظر کارشناس(دی ان ای)

مقدمه

در شرع مقدس اسلام برای هر فعلی از افعال انسان‌ها حکمی است. تولد هر انسانی ناشی از پدر و مادری است که او را به وجود آورده‌اند. این تولد یک نوع ارتباط طبیعی بین طفل و به وجود آورندگان او ایجاد می‌کند که در اصطلاح حقوقی نسب نامیده می‌شود. مبنای نسب قانونی، ازدواج و رابطه مشروع است.بنابراین در زمان انعقاد نطفه، باید رابطه قانونی بین زوجین برقرار باشد.

طفلی که در فاصله بین شش الی 10 ماه از رابطه ایجاد شود، ملحق به شوهر است زیرا فرض بر این است که زن به شوهر خود وفادار بوده است. چنانچه نسب قانونی باشد، قرابت و خویشاوندی ایجاد می‌کند که این قرابت بر حسب دوری و نزدیکی آثاری را به همراه دارد. این آثار گاهی به صورت حق است مانند حق حضانت و حق ولایت و گاه به صورت تکلیف است مانند تکلیف اطاعت و احترام اولاد نسبت به والدین. نسب در حکم قانون نسبی است که مبنای آن رابطه ناشی از اشتباه و اکراه باشد. نسب غیر قانونی ناشی از رابطه نامشروع است. اثبات نسب مادری در مقایسه با نسب پدری آسان تر است زیرا دوران حاملگی و زایمان به آسانی قابل پنهانکاری و انکار نیست به خصوص که طبق قانون ثبت احوال تولد هرکودکی ظرف 15 روز پس از به دنیا آمدن او باید به یکی از حوزه‌های ثبت احوال اعلام و برای طفل شناسنامه گرفته شود. این تکلیف در مرحله اول به عهده پدر و در صورت غیبت او با سایرین از جمله جد پدری، مادر، سرپرست و امین طفل خواهد بود. اثبات نسب پدری به خصوص اگر ناشی از یک رابطه قانونی نباشد، مشکل است و به خصوص در ازدواج های شرعی که بدون ضوابط قانونی انجام می پذیرد (مانند صیغه)، دشوارتر است. هر چند امروزه با آزمایش های مدرن پزشکی و تطبیق گروه‌های خونی از جمله آزمایش H-L-A برای اثبات نسب کمک گرفته می شود.که درمسأله استفاده از رحم جایگزین و انتساب طفل متولد ازرحم جایگزین این آزمایشات ازمهمترین دلایل اثبات نسب محسوب می شود ؛ لذا باید حکم تکلیفی و وضعی آن مشخص گردد. در بحث ناظر وضعیت نسب کودکان متولد از رحم جایگزین ما وارد حکم تکلیفی جواز یا حرمت نمی‌شویم و فقط به تبیین حکم وضعی طفل متولد از رحم جایگزین در رابطه با نسب پدری و مادری که محور و اساس بحث و بررسی‌ها درباره سایر احکام وضعی طفل مزبور می‌باشد، می‌پردازیم. در ابتدای بحث به تبیین ماهیت و مفهوم کلی پیرامون نسب خواهیم پرداخت،چرا که با تبیین ماهیت نسب است که امکان تصمیم‌گیری دقیق و روشن در مورد رابطة نسب در پدیدة مادر جانشین بوجود می‌آید.به این‌ ترتیب در این نوشتار مطالب خود را در دو قسمت جداگانه خواهیم آورد. درقسمت اول به بررسی ماهیت نسب و تاریخ نسب شناسی به صورت کلی می‌پردازیم ودر قسمت دوم به رابطة نسب در حالت استفاده از رحم جایگزین خواهیم پرداخت.سپس به تفصیل به قاعده فراش،نظر کارشناس(دی ان ای)اقرار،قرعه،شهادت شهود و…دیگر طرق اثبات نسب اشاره خواهیم نمود. 

تعریف موضوع

نسب به واسطه انعقاد نطفه از نزدیکی زن و مرد به وجود می آید. از این امر، رابطه طبیعی خونی بین طفل و آن دو نفر که یکی پدر و دیگری مادر باشد موجود می گردد.

نسب مشروع در صورتی ثابت می شود که انعقاد نطفه در زمان زوجیت حاصل شده باشد در غیر این صورت  طفل متولد از آنان قانونی نخواهد بود. پس برای اثبات نسب باید ثابت شود که بین پدر و مادر ادعائی رابطه زناشویی صحیح و قانونی وجود داشته است.

اثبات رابطه زوجیت باهریک ازادله اثبات دعوی (اقرار، شهادت وامارات قضایی و …) امکان پذیر است و در این زمینه محدودیتی از نظر دلیل نیست. اما آسانترین و ساده ترین طریق اثبات نسب پدری استناد به اماره فراش است که مستنبط از حدیث «الولد للفراش و للعاهر الحجر» می باشد.

بسیاری از فقها و حقوقدانان به جای تعریف نسب به معنای خاص،به تعریف نسب به معنای عام که شامل هر نوع رابطه خویشاوندی بین دو نفر می شود پرداخته اند، ولی در این نوشتار نسب به معنای خاص آن یعنی رابطه پدر فرزندی و مادر فرزندی مدنظر است.

1-6-5- مقایسه‌ی خواص نانو لوله بورون نیترید با نانو لوله‌ی كربنی…..13
1-6-5-1- الكترونگاتیویته…………………………………………………… 14
1-6-5-2- شكل ظاهری…………………………………………………….. 15
1-6-5-3- رسانایی و لومیسانس…………………………………………. 15
1-6-5-4- خواص مكانیكی و حرارتی……………………………………… 16
1-6-5-5- كاربرد……………………………………………………………… 16
1-6-6- كاربردهای نانو لوله بورون نیترید………………………………….. 16
1-6-6-1- ذخیره هیدروژن………………………………………………….. 16
1-6-6-2- نانو پركننده در كامپوزیت‌ها ……………………………………..16
1-6-6-3- سازگاری با بافت زنده و كاربرد آن……………………………… 17
1-6-6-4- كاربردهای دیگر…………………………………………………… 17
1-7- مروری بر تحقیقات گذشته…………………………………………… 19
فصل دوم: مباحث تئوری……………………………………………………. 26
2-1- مقدمه………………………………………………………………….. 27
2-2- مكانیك مولكولی (MM)………………………………………………. 27
2-3- مكانیك كوانتومی (QM) ……………………………………………….28
2-3-1- روش‌های نیمه تجربی…………………………………………….. 31
2-3-1-1- روش‌های تجربی میدان نیرو(مكانیك مولكولی)………………. 31
2-3-2- روش‌های ab-initi………………………………………………….
2-3-3- توانایی‌های روش ab-initio……………………………………….
2-3-4- محدودیت‌های روش ab-initio……………………………………
2-3-5- نكات قوت روشن ab-initio……………………………………….
2-3-6- توابع پایه (basis set)……………………………………………… 33
2-3-6-1- سری‌های پایه‌ی ظرفیتی ـ شكافته…………………………… 34
2-3-6-2- سری پایه‌ی قطبیده…………………………………………….. 35
2-3-6-3- سری پایه پخش شده………………………………………….. 35
2-3-6-4- سری پایه‌ی اندازه‌ی حركت زاویه‌ای بالا……………………….. 35
2-3-7- روش هارتری ـ فاك…………………………………………………..36
2-3-7-1- روش هارتری ـ فاك محدود شده (RHF) و محدود نشده (UHF)..37
2-3-8- گرادیان و مشتقات مرتبه‌ی دوم هارتری ـ فاك…………………… 37
2-3-9- همبستگی الكترونی………………………………………………. 37
2-3-10- تئوری اختلال………………………………………………………. 38
2-3-11- تئوری تابع چگال………………………………………………….. 39
2-3-11-1- معادلات كوهن ـ شم………………………………………….. 41
2-3-11-2- اوربیتال‌های كوهن ـ شم…………………………………….. 42
2-3-11-2- روش چگالی موضعی (LDA)…………………………………. 44
2-3-11-4- روش‌های تصحیح گرادیان…………………………………….. 46
2-3-11-5- مزایا و معایب روش DFT……………………………………….
2-4- روش‌های كامپیوتری………………………………………………….. 48
2-4-1- گوسین 98 (Gaussian 98) ………………………………………..48
2-4-2- نرم‌افزار Gauss view……………………………………………….

2-4-3- هایپر كم…………………………………………………………….. 50

 

2-4-4- Chem Draw…………………………………………………………
2-5- تاریخچه‌ی NMR………………………………………………………..
2-6- محاسبات آغازین پارامترهای NMR………………………………….
2-6-1- روش‌های محاسبات كامپیوتری………………………………….. 53
2-6-2- روش GIAO…………………………………………………………..
2-6-3- روش LGLO…………………………………………………………..
فصل سوم: روش كار و بررسی داده‌ها …………………………………….56
فصل چهارم: نتایج…………………………………………………………….. 75
4-1- بررسی نتایج حاصل برای ساختار B21N21 در فاز گازی و دمای 298 كلوین…76
4-2- بررسی نتایج حاصل برای ساختار B21N21 در حلال‌های مختلف……79
منابع…………………………………………………………………………… 90
چکیده:
با نگاهی به تاریخ علم شیمی می‌توان دریافت که مطالعات زیادی بر روی نانو لوله‌های مختلف انجام یافته است. با ساخت نانولوله‌های بورون نیترید و به دلیل کارایی بیشتر آنها در مقایسه با نوع کربنی نظیر خود، بررسی و مطالعه بر روی این ساختارها توسعه بیشتری یافته است. نانو لوله‌های بورون نیتریدی از یک نظر به دو نوع بسته و باز و از دیدگاه دیگر به دو دسته تک دیواره و چند دیواره تقسیم‌بندی می‌شوند. عموماً این ترکیبات سطحی مواج دارند و اتم‌های بور به سمت داخل و اتم‌های نیتروژن به سمت بیرون آرایش دارند به طوری‌که نهایتاً یک لبه بوری و یک لبه نیتروژنی در آنها دیده می‌شود.
در این مطالعه، با استفاده از تئوری تابعیت چگالی، مطالعات آغازین بر روی نانولوله بورون نیترید با فرمول ساختاری B21N21 انجام گرفت. این بررسی با به‌کارگیری نرم‌افزارهایی چون Chem Draw، Chem3D، Gaussian98 و با استفاده از یک کامپیوتر با قدرت پردازش بالا انجام گرفت. به این صورت که ابتدا ساختار را با استفاده از متد B3LYP و تابع گوسی 6-31G بهینه‌سازی نمودیم و خواص ترمودینامیکی آن در حلال‌های مختلف و نیز فاز گازی بررسی كردیم تا بتوان حلالی را که به خوبی شکل هندسی مولکول را به لحاظ انرژی تأیید می‌کند را پیشنهاد داد. به علاوه مقادیر گشتاورهای دوقطبی، بار کلی اتم‌ها، پارامترهای رزونانس مغناطیسی هسته و سایت‌های فعال ساختار، در فاز گازی و حلال‌های موجود به‌دست آمده و نموداری گردید تا با یافتن بهترین حلال و سایت های فعال برای ساختار نانو لوله، بتوان از آن در پژوهش‌های گسترده‌تر استفاده نمود و از سایت فعال پیشنهادی در طراحی داروهای ویژه و به‌عنوان حامل‌ مولکول‌های بیولوژیکی نظیر پروتئین‌ها، اسیدهای آمینه و … استفاده نمود.
فصل اول: مقدمه و مروری بر تحقیقات گذشته
1-1- مقدمه

با نگاهی به تاریخ علم و تكنولوژی می‌توان مشاهده كرد كه اختراع و اكتشافات جدید راهبردی نو در عرصه زندگی بشر ایجاد كرده است، به گونه‌ای كه هر اختراع و 

این مطلب را هم بخوانید :

اكتشافی عموماً جهت راحتی و آسایش بشر بوده است ولی در برخی موارد انسان با استفاده نادرست از این فناوری‌ها خود مسیر زندگی خویش را تغییر داده است و هر اختراعی بر شاخه‌های دیگر علوم نیز تأثیرگذار بوده است.

سال 1959 سالی تاریخی برای علوم و تكنولوژی است زیرا در این سال اتفاق‌های عظیمی به وقوع پیوست كه شامل پرتاب اولین شیء فضایی به ماه، ساخت اسیدهای نوكلئیك مصنوعی و ساخت اولین دستگاه زیراكس بود.[3]
در روزهای آخر سال 1959 ریچارد فاینمن[1] مشهورترین فیزیكدان دهه‌ی 60 میلادی، پیشنهاد كرد كه می‌توان اتم‌های مجزا را دستكاری كرد و مواد و ساختارهای كوچكی را تولید نمود كه خواص متفاوتی دارد. در آن زمان این فعالیت را نانوتكنولوژی نمی‌نامیدند. ریجارد فاینمن در سال 1965 موفق به ساخت سیلیكون‌های منفذدار و تولید نانوذرات فلزی شد و در همین سال برنده‌ی جایزه‌ی نوبل فیزیك شد. اریك دركسلر؛ دانشجوی فاینمن فعالیت‌های استاد خود را ادامه داد و یك تصویر اساس سیستم‌های ماشینی مولكولی ارائه داد و به فعالیت‌های خود و استادش نام «نانوتكنولوژی[2]» داد. در سال 1966 ریچارد فاینمن موفق به ساخت اولین وسیله در حد نانو شد.[3]
پیشوند نانو در اصل یك كلمه‌ی یونانی است. معادل لاتین این كلمه Dwarf است كه به معنی كوتوله و كوتاه قد است. یك نانومتر یك میلیاردیم متر () است. این مقدار حدود 4 برابر قطر یك اتم است، مكعبی با ابعاد 2/5 نانومتر ممكن است حدود 1000 اتم را شامل شود.[4]
2-1- نانوتکنولوژی
نانوتكنولوژی، از دو بخش نانو و تكنولوژی تشكیل یافته است. نانو از كلمه‌ی یونانی نانوس به معنای كوتوله آمده است و به پیشوند 9-10 متر اطلاق می‌شود. در بخش دوم یعنی تكنولوژی، سخن از یك علم جدید و ناآشنا نیست بلكه فن و تكنیكی است كه به ما می‌آموزد چطور از دانسته‌های قبلی خود استفاده كنیم.

برگشته و چندین بار واکنش را تکرار کنند. بنابراین بر واکنشگرهای استوکیومتری که در هر بار واکنش اضافی هم بایستی ریخته شود وغیر قابل برگشت دوباره است برتری دارند.
6- اجتناب از مشتق سازی های شیمیایی: بنا بر این اصل بایستی از به کار بردن گروه های محافظت کننده و یا هر تغییر موقتی در حین فرایند تا حد ممکن اجتناب شود. چرا که این مشتق سازی ها واکنشگرهای اضافی و به تبع تولید ضایعات بیشتری را در پی خواهد داشت.
7- افزایش بازده اتمی: بر طبق این اصل فرایند ها باید به گونه ای طراحی شوند که محصول نهایی بیشترین نسبت ممکن از مواد شروع کننده واکنش را داشته باشد.
8- استفاده از حلال ها و شرایط واکنش مطمئن تر: استفاده از مواد كمكی (حلالها، عوامل جداسازی و غیره) در مواقع غیر لزوم حذف و در صورت نیاز به مقدار كم استفاده شوند.
9- طراحی مواد شیمیایی ومحصولاتی که بعد از استفاده قابل تجزیه باشند: در این راستا بر طراحی مواد شیمیایی که قابلیت شکستن به مواد بی ضرر بعد از استفاده را دارند تکیه می شود.
10- افزایش راندمان انرژی: واکنش با استفاده از شرایط محیطی (دما- فشار) بجای استفاده از سوخت ها و منابع انرژی دیگر پیش برده شود. انرژی مورد نیاز فرآیندهای شیمیایی از لحاظ مسائل زیست محیطی و اقتصادی باید بررسی و به حداقل برسد و روشهای سنتزی قابل انجام در دما و فشار محیط طراحی شوند.
11- آزمایش به موقع برای پیشگیری از آلودگی: برای کاهش و یا حذف تولید محصولات فرعی باید در طول فرایند مرتباً در سطح آزمایشگاهی از این لحاظ بررسی صورت گیرد.
12- کاهش پتانسیل خطر: واکنشگرها و مواد مصرفی در هر شکل خود اعم از مایع، جامد و یا گاز بایستی کمترین قابلیت را برای اتفاقات آتش سوزی، انفجار و اتفاقاتی که به محیط مرتبط اند داشته باشد.
3-1-1- کاربردهای شیمی سبز
* یكی از مهمترین و قابل كنترل ترین اصول دوازده گانه شیمی سبز به استفاده از حلال هایی با اثرات سمی كمتر اشاره داشته است. انتخاب حلال از نظر واکنش یا فرایند آنقدر مهم است که بایستی به اندازه انتخاب واکنشگر مورد توجه قرار گیرد. حلالها در سطح صنعتی پس از انجام واکنش بصورت فاضلاب به سمت تصفیه خانه ها فرستاده شده یا قبل از استفاده دوباره خالص سازی می شوند که هر دو سبب اتلاف زمان و انرژی میشوند. پس همواره هنگام انجام یک واکنش، حتی اگر مواد اولیه واکنش جامد باشد، باید پرسید آیا احتیاج به حلالی هم هست؟
* در ارتباط با فراهم آوردن مواد خام مناسب با نباتات با ویژگی های:
1- غیر سمی بودن     2- قابلیت تنزل بیولوژیکی به CO2 خنثی       3- جایگزین مناسبی برای نفت
یک ماده شیمیایی مشتق شده از نباتات که غیر سمی است و بسیار کم به عنوان ماده اولیه استفاده می شود گلوگز است.  یک مثال خوب برای استفاده از گلوکز در تولید نایلون است. راه قرار دادی، تولید آدپیک اسید است. بنزن یک ماده سرطان زا است که از فرایند تصفیه نفت حاصل می شود و با استفاده از کاتالیستهای هیدروژنه و تحت فشار بالا تبدیل به سیکلوهگزان و با اکسیده شدن به آدپیک اسید تبدیل می شود. مسیر جدید توسط GHN FORD در دانشگاه ایالت میشیگان ارائه شده که از گلوکز استفاده می شود و توسط باکتری به راحتی به مالونیک اسید و سپس به آدپیک اسید تبدیل می شود. مزیت های این روش عبارتند از:
1- استفاده از مواد اولیه سبز 2-  عدم استفاده از بنزن سرطانزا
3- عدم نیاز به متحمل شدن هزینه برای تامین فشار بالا 4-  استفاد از آب به عنوان حلال
5- اجتناب از تولید N2O زاید در اثر استفاده از اسید نیتریک
وانیل که در چاشنی ها و مواد معطر به عنوان ماده خام در داروسازی کاربرد دارد از دو روش تولید می شود:
1- به صورت BIOMASS که شامل یک سری مراحل استخراج و تبخیر از مواد زاید صنعت کاغذ سازی است.
2- با استفاده از نفت که شامل مراحل تقریبا پیچیده بوده و از 2- متوکسی فنول آغاز میشود.

2-1- واکنش های چندجزئی

 

واکنشهای چندجزئی از جمله زمینه های جذاب و مورد علاقه ی بسیاری از شیمیدانان بوده است و امروزه از جایگاه ویژه ای در شیمی آلی و دارویی برخوردار است، به طور کلی واکنش های هم گرایی هستند که در آن سه یا تعداد بیش تری از واکنش دهنده به صورت همزمان ترکیب شده تا محصول واحدی را ایجاد کنند، که در آن به طور اساسی همه و یا بسیاری از اتمها منجر به تشکیل محصول جدید می شوند (شکل 1-1) ]5[.
در هزاره ی جدید کشف واکنشهای چندجزئی زمینه پژو.هش های بسیاری بوده است ]6[. به طور حتم مهمترین معیار برای کارایی و قابلیت اجرای یک فرآیند این است که تا حد امکان تعداد مراحل تهیه و مراحل خالص سازی واکنش ها به کم ترین مقدار برسد.  کشف واکنش های چندجزئی یک زمینه نویدبخش، اساسی و موفقیتی بزرگ در شیمی محسوب می شود زیرا با کاهش دادن تعداد مراحل نسبت به روش سنتی، خطی و پشت سرهم، مولکول های بسیار پیچیده و ارزشمندی را با به کارگیری شرایط ناهمگن با کاهش زمان و افزایش بازده بدون جداسازی حدواسط آن ها می توان تهیه نمود ]7[.  اینگونه واکنشها اغلب از گزینش پذیری بهتری برخوردارند. بنابراین واکنش های چندجزئی مزایایی در اقتصاد اتمی، سازگاری با محیط زیست و استفاده ی مناسب از منابع نشان می دهد. به دلیل امتیازهای قابل توجه واکنش های چندجزئی که ابزاری قدرتمند جهت تهیه و ساخت مولکول های شیمیایی گوناگون دارویی و نوین می باشند، فرصتی برای تهیه ی آسان تر ترکیب های جالب با کاربردهای گوناگونی به وجود می آید ]8[. این فرآیندهای تک مرحله ای به ویژه جهت ساخت هسته های هتروسیکل مفید است.
1-2-1- تاریخچه ی واکنش های چند جزئی
واکنش میان چند ترکیب در یک زمان به واکنش چندجزئی معروف است. نتیجه اصلی واکنش های چندجزئی تهیه ی ترکیبات ناجور حلقه می باشد. ترکیبات ناجورحلقه در تهیه ی داروهای بسیاری مورد توجه می باشند ]9[. واکنش های چند جزئی ممکن است از حیات هم قدیمی تر باشند. به نظر می رسد که آدنین، یکی از بازهای دئوکسی ریبونوکلییک اسید (DNA) و ریبونوکلییک اسید (RNA) از پنج مولکول هیدروژن سیانید تشکیل شده باشد ]10[.

اولین واکنش چندجزئی مهم در سال 1850 میلادی به وسیله ی استرکر[1] کشف شد. در این واکنش آمونیاک و آلدهید در حضور هیدروژن سیانید برای تشکیل آلفا-سیانو آمین متراکم می شوند که ترکیب حاصل به آسانی می تواند به آلفا-آمینو اسید هیدرولیزشود (شکل 1-3) ]12و11[.

 

این مطلب را هم بخوانید :

با به خدمت گرفتن استراژی های ترکیبی و تنوع گرا واکنش های چندجزئی، به طور سریع می توان مجموعه متنوعی از مولکولهای پیچیده را به دست آورد. در اینجا ما نمونه هایی را شرح می دهیم که قبلا به عنوان واکنشهای مهم و موثر چندجزئی در شیمی آلی گزارش شده اند. ترکیبی از واکنش های حلقه زایی، انتقال- فلز، جفت شدن-متقابل مثل واکنش سه جزئی بیگینیلی، پاسرینی و واکنش چهار جزئی اوگی ]14،13[.
با پیشرفت علم شیمی و نیاز روز افزون مبنی بر تولید محصولات و داروهایی با پیچیدگی های بیشتر و با در نظر گرفتن بهینه مصرف انرژی، زمان و مواد شیمیایی، دانشمندان امروزه سعی میكنند كه این تركیبات را تا حد امكان با استفاده از واكنشهای چند جزئی تولید نمایند. واکنشهای چند جزئی با دلایلی که ذکر شد به سنتز ایده آل نزدیکترند و در این پزوهش سعی شده است که از این واکنشها برای سنتز

تانیک اسید بر گرم ماده خشک، عملکرد عصاره(33/17درصد)، فلاونوئید تام(49/14) میلی­گرم کوئرستین بر گرم ماده خشک و بیشترین فعالیت آنتی­اکسیدانی (29/76) میکروگرم بر میلی­لیتر حجم عصاره را نشان داد در حالی­که توده تبریز بیشترین عملکرد عصاره، فلاونوئید تام و فعالیت آنتی اکسیدانی را در توده­های خودگرده افشان داشت. ترکیب اصلی اسانس بذر رازیانه ترانس­آنتول است که بیشترین مقدار آن در توده اصفهان (38/90 %) و کم‌ترین آن در نمونه همدان (07/85 %) مشاهده شد. در توده­های دگرگرده افشان بیشترین و کمترین درصد اسانس به ترتیب به توده اصفهان (42/6 درصد) و توده­های اردبیل و بوشهر(4/2 درصد) اختصاص داشت. در حالی­که بیشترین و کمترین درصد اسانس در توده­های خودگرده افشان به ترتیب در توده­های همدان (50/6 درصد) و شیروان (5/3 درصد) مشاهده شد. مقایسه میانگین داده­های تجزیه متابولیت­های ثانویه در مراحل مختلف رشد نشان داد که میزان فنول کل و فعالیت آنتی­اکسیدانی در بذر و میوه بیشتر از گل، ساقه، برگ و دمبرگ بود. در حالی­که میزان فلاونوئید در بذر و برگ بیشتر از سایر بخش­های گیاه بود. به­ طوری­که بالاترین میزان فنول کل، میزان فلاونوئید و فعالیت آنتی­اکسیدانی در بذر در مرحله اواخر رسیدگی بدست آمد.

فصل اول: مقدمه و بررسی منابع

1-1- کلیات

گیاهان از ابتدای تمدن بشر تاكنون كاربردهای متنوعی داشته­اند، گروهی به عنوان ماده غذایی تأمین كننده نیازهای تغذیه­ای هستند، گروهی خاصیت دارویی داشته و آلام جسمی را تسكین می­دهند. گروهی نیز به صورت چند منظوره مورد استفاده قرار می­گیرند. گیاهان دارویی طی قرون متمادی تنها منبع قابل دسترس جهت درمان دردها و آلام بوده­اند. در عصر حاضر با وجود پیشرفت و توسعه چشمگیر کاربرد داروهای سنتزی، هنوز گیاهان دارویی و اشکال دارویی حاصل از آنها در مقیاس وسیعی مورد استفاده قرار می­گیرند، بطوری­که در برخی کشورها از اجزاء لاینفک سیستم دارودرمانی محسوب می­شوند و بازار تجارت آنها نیز در مقایسه با سایر داروهای شیمیایی رونق افزونتری دارد[1]. سازمان بهداشت جهانی[1] بعنوان مرکز سیاستگزاری و نظارت جهانی در امر بهداشت، برای اولین بار در سال 1978 با صدور اعلامیه آلماآتا خاطر نشان نمود که هنوز بخش عمده­ ای ازجامعه بشری به داروهای گیاهی اعتقاد دارند و جهت تأمین سلامت عمومی خود از آنها استفاده می­کنند [1].

گیاهان دارویی در ایران جزء ذخایر ژنتیکی ارزشمندی محسوب می­شوند. امروزه بسیاری از تحقیقات علوم گیاهی به جنبه­های مختلف کاربردی این گیاهان معطوف شده است. از این رو محققان کشورهای مختلف تحقیقات ارزشمندی را روی گیاهان دارویی به انجام رسانده­اند. متأسفانه با توسعه شهرها و عدم توجه به منابع طبیعی این ذخایر ژنتیکی با ارزش روز به روز در معرض خطر انقراض قرار گرفته­اند. در کشور ایران اکثر تحقیقات بر روی شناسایی و استخراج اسانس این گیاهان اختصاص داشته و مطالعه محدودی روی آناتومی، خود ناسازگاری و فعالیت آنتی اکسیدانی آن­ها صورت گرفته است. اصلاح­گران می­توانند از طریق مطالعه ژنوم این گیاهان، پیشرفت­های چشمگیری در بهبود و افزایش کمی و کیفی این محصولات حاصل کنند [27].

نظر به اینکه مطالعات اندکی در گیاه رازیانه در زمینه اصلاح و به­نژادی در ایران و جهان گزارش شده است و اغلب مطالعات در زمینه ترکیبات سیتوژنتیکی، بررسی تنوع ژنتیکی و مطالعات مربوط به اسانس گیاه رازیانه انجام شده است. با توجه به اینکه تاکنون مطالعه­ای در رابطه با بررسی آثار خویش­آمیزی در توده­های مختلف رازیانه، تنوع صفات آناتومیک و فیتوشیمیایی و تاثیر مراحل فنولوژیک بر میزان فعالیت آنتی­اکسیدانی انجام نشده است و هیچگونه اطلاعاتی مبنی بر بررسی تنوع ژنتیکی بین لاین­های خودگرده افشان و آزاد گرده افشان در رازیانه با استفاده از نشانگر مولکولی وجود ندارد از این رو در تحقیق حاضر تلاش گردید تا آثار خویش­آمیزی و زمان برداشت را روی میزان متابولیت­های ثانویه تعیین گردیده و همچنین تنوع ژنتیکی بین توده­های خودگرده افشان و آزاد گرده افشان جمعیت رازیانه­های ایرانی و خارجی با استفاده از نشانگر­های مولکولی، مورفولوژیک و آناتومیک مورد بررسی قرار گیرد.

2-1- مقدمه

برپا شدن نهضت جهانی «موج سبز» و بازگشت انسان به طبیعت و اعلام ممنوعیت سازمان بهداشت جهانی مبنی بر استفاده از رنگ­ها و اسانس­های مصنوعی و عوارض جانبی دارو­های شیمیایی در سال­های اخیر، سبب رونق کشت و کار گیاهان دارویی شده است. گیاهان دارویی دارای اهمیت اقتصادی فراوان بوده و به عنوان محصولات سود­آور تجاری شناخت شده­اند [14].

سرزمین ایران از نظر تنوع گیاهی، به خصوص از منظر گیاهان دارویی، جایگاه منحصر به فردی در جغرافیای گیاهی جهان دارد. بر اساس نظر گیاه‌شناسان و پژوهشگران علوم مرتبط منابع طبیعی، تعداد گونه‌های گیاهی ایران حدود 8000 گونه است و تحقیقات دانش‌پژوهان كشور نشان داده است كه از این تعداد بیش از 2500 گونه دارای خواص دارویی، عطری، ادویه‌ای، آرایشی و بهداشتی، رنگ دهنده، طعم دهنده، مكمل غذایی، كنترل كننده حشرات و علف هرز و سایر موارد هستند. به‌علاوه، از تعداد كل گونه‌های شناخته شده، نزدیك 1730 گونه به عنوان گیاهان بومی ایران (اندمیك) می‌باشند كه تنها در سرزمین ایران رویش كرده و به عنوان یك ظرفیت انحصاری در كشور محسوب می‌شوند [6،21،22].

با توجه به این که از نیمه دوم قرن گذشته در بیشتر کشورهای جهان تحقیقات فارماکودینامیک[1] وسیع روی گیاهان دارویی انجام گرفته و در ادامه دارو­های گیاه

ی فراوانی تهیه و به بازار عرضه گردیده است، مطالعه روی مواد مؤثره گیاهان دارویی فلور غنی ایران حائز اهمیت است [4].

رازیانه یا بادیان سبز گیاهی از خانواده چتریان (Apiaceae) با نام علمی (.Mill Foeniculum vulgare)، دیپلوئید، علفی، پایا، دو یا چند ساله، روز بلند، معطر، به ارتفاع یک تا دو متر که دارای برگ­هایی با بریدگی­های زیاد است [4]. تعداد کروموزوم­های پایه در این گیاه 22=x2=n2 می‌باشد [35]. ریشه­ها در رازیانه، غده­ای، دوکی شکل، مستقیم و به رنگ سفید مات است. ساقه­ها استوانه­ای قائم، سبز روشن، منشعب و به ارتفاع 150 تا 200 سانتیمتر است. برگ­ها به رنگ سبز تیره، متناوب، ظریف و دارای بریدگی­های کم و بیش عمیق هستند. گل­های کوچک و زرد رنگ گیاه در انتهای ساقه­های اصلی و فرعی و به صورت مجتمع در چتر مرکب قرار می­گیرد. میوه­ها دو فندوقه به طول 10-6 و عرض 3-2 میلی­متر، دوکی شکل با دو انتهای باریک به رنگ سبز یا قهوه­ای روشن می‌باشد. چترها حاوی 25-18 گل نامساوی به طول 40-10میلی­متر و دم گل‌ها 7-1 میلی­متر طول دارد. [4، 44،54]. این گیاه در مناطق زیادی از اروپا، مدیترانه و آسیا می­روید و از گیاهان بومی این مناطق به شمار می­آید [9،19، 22]. ظاهر کلی گیاه رازیانه مخصوصاً برگ­های آن بی­شباهت به شوید و زیره نیست ولی بوی مطبوع، معطر، ساقه مرتفع و ریشه ضخیم گیاه رازیانه به سهولت آن را از شوید و زیره متمایز می­سازد. گل­های آن زرد رنگ و مجتمع به صورت چتر مرکب است. همه قسمت‌های گیاه معطر بوده و قسمت­های مورد استفاده آن ریشه، برگ و بذر آن است ولی معمولاً کلیه قسمت­ها مورد استفاده قرار می­گیرد. میوه رازیانه علاوه بر داشتن 10 تا 12 درصد ماده روغنی، کمی هم ماده قندی موسیلاژ و اسانس داشته و دارای اِترهای فنولی است که عامل اصلی خاصیت دارویی آن محسوب می­شود. میوه‌ها یا همان دانه­ی رازیانه حاوی دو تا شش درصد اسانس بوده و مهم‌ترین تركیبات آن شامل ترانس­آنتول[2]، لیمونن[3]، و فنچون[4] می­باشد که بر حسب مرحله نمونه­برداری و شرایط محیطی و اقلیمی موجود در هر اقلیم و منطقه­ای متفاوت است [8]. اسانس رازیانه حاوی آنتول، استراگول، متیل اوژنول، فلاندرن، آلفاپینن، فنچون و … می‌باشد. [43،58، 82].

3-1- انتشار جغرافیایی و اهمیت اقتصادی رازیانه

رازیانه بومی جنوب غربی آسیا، جنوب اروپا و منطقه مدیترانه می­باشد و در فرانسه، اسپانیا، پرتغال و شمال آفریقا و ایران به حالت خودرو رشد می­کند. در حال

این مطلب را هم بخوانید :

 حاضر این گیاه در نواحی وسیعی از رومانی، روسیه، فرانسه، ایتالیا، هند، آمریکا و آرژانتین و بسیاری از کشورهای آفریقایی کشت می­گردد [34،37،156]. همچنین کشورهای ترکیه، چین، سوریه، ایران، ویتنام، افغانستان، لبنان و قبرس از عمده کشورهای تولید کننده این محصول هستند [23]. رازیانه در سراسر ایران کشت می­شود و در بسیاری از مناطق به صورت وحشی می­روید[39].

4-1- گیاه‌شناسی رازیانه

1-4-1- معرفی تیره چتریان

تیره جعفری (چتریان) دارای 150 جنس و 1500 گونه است. وجه تسمیه این خانواده از کلمه Umbrella به معنی چتر و Peare به معنی حمل کردن گرفته شده است [45]. گیاهان این تیره اغلب در