1- شغل و رضایت شغلی. 11

2-3- دیدگاه های نظری در مورد سرمایه اجتماعی   27

2-4- پیشینه پژوهش. 39

2-4-1- مطالعات داخلی. 39

2-4-2- مطالعات خارجی. 45

2-4-3- نقد و بررسی پیشینه مطالعاتی   49

2-5- چارچوب نظری. 50

2-5-1- گیدنز. 50

2-5-2- کاکس. 51

2-5-3- نظریه انصاف. 51

2-5-4- نظریه گروه های مرجع. 52

2-5-5- وروم. 52

2-5-6- ویس و همکاران (1967). 52

2-6- مدل مفهومی پژوهش. 53

2-7- فرضیه های پژوهش. 54

2- 8- جمع بندی فصل. 55

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3- 1- مقدمه. 58

3- 2- روش تحقیق. 58

3- 3- معرفی ابزارهای جمع آوری اطلاعات   59

3- 4- واحد تحلیل. 60

3- 5- جمعیت آماری. 60

3- 6- شیوه نمونه گیری. 61

3- 7- تعیین حجم نمونه. 62

3- 8- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق   63

3- 9- تعیین روایی و پایایی. 64

3- 9- 1- روایی (اعتبار). 64

3- 9- 2- پایایی. 64

 

3- 9- 2- 1- محاسبه آلفای کرونباخ. 65

3- 10- روش تجزیه و تحلیل داده ها. 66

3- 11- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای جمعیت شناختی   66

3-11-1- سن. 67

3-11- 2- جنسیت. 67

3-11-3- تحصیلات. 67

3- 12- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای جمعیت شناختی   67

3-12-1- مشارکت اجتماعی. 67

3-12-2- سرمایه اجتماعی. 68

3-12-3- اعتماد به مافوق (سرپرست). 69

3-12-4- اعتماد به سازمان. 70

3-13- متغیر وابسته. 72

3-14- جمع بندی فصل. 73

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته­های پژوهش

4-1- مقدمه. 75

4-2- توصیف نمونه و پردازش اطلاعات به دست آمده   75

4-2-1- سن. 76

4-2-2- جنسیت. 77

4-2-3- میزان تحصیلات. 77

-4-2-4- سابقه شغلی. 78

4-2-5- متغیر وابسته:. 79

-4-3- تجزیه و تحلیل داده ها. 79

4-3-1- نتایج مربوط به آزمون فرضیه ها   80

4-3-1-1- آزمون فرضیه نخست. 80

4-3-1-2- آزمون فرضیه دوم. 80

-4-3-1-3- آزمون فرضیه سوم. 81

4-3-1-4- آزمون فرضیه چهارم. 82

4-3-1-5- آزمون فرضیه پنجم. 82

این مطلب را هم بخوانید :

4-3-1-6- آزمون فرضیه ششم. 83

4-3-1-7- آزمون فرضیه هفتم. 83

4-3-1-8- آزمون فرضیه هشتم. 84

4-3-3- یافته ها و تحلیلهای رگرسیونی چند متغیره تحقیق   84

4-5- خلاصه و نتیجه گیری. 87

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه. 90

5-2- نتایج تئوریکی فرضیات و مقایسه نتایج با پیشینه تجربی تحقیق   90

نتیجه گیری. 93

پیشنهادات راهبردی. 95

پیشنهادات پژوهشی. 96

محدودیتهای تحقیق. 97

منابع فارسی. 99

منابع انگلیسی. 106

مقدمه

محیط کار انسان به مثابه منزل دوم او می باشد و چه بسا کسانی بیشتر ساعات شبانه روز خود را در محیط کار به سر میبرند بنابراین بدیهی است که محیط کار نیز بایستی همچون خانه بر آورنده حداقل نیاز های روحی و روانی افراد باشد تا ضمن کسب در آمد وارتقای سطح دانش و مهارت حرفه­ای خود به خدمتی صادقانه و موثر بپردازند لذا لازم است تصمیم سازان عوامل موثر بر رضایت­مندی کارکنان را به ترتیب اولویت شناسایی نموده و برای افزایش میزان رضایتمندی در سازمان خود راه کارهای عملی اتخاذ و اجرا نمایند (اسکندری شهرکی، 1391).

آن دسته از کارکنان و مدیرانی که در سازمان، از وضعیت خود رضایت دارند، باقی می مانند و با علاقه و انگیزه بیشتر ی اهداف شغلی , فردی و سازمانی را دنبال می کنند. هر چه کارکنان از شغل خود و جنبه های موثر بر آن راضی تر باشند به همان اندازه در پیشبرد اهداف سازمان تلاش بیشتری از خود بروز می دهند همچنین تنوع فعالیتها و آزادی برای اجرای کار تاثیر زیادی در رضایت شغلی دارد (کیت دیوس و نیواستورم , 1375 : 130).

نیروی انسانی ماهر و کارآمد، پربهاترین و ارزنده ترین ثروت و دارایی هر کشور است. بسیاری از کشورها به رغم کمبود منابع طبیعی در نتیجه داشتن نیروی انسانی کارآزموده و به کارگیری کارایی آنها به رفاه و آسایش رسیده­اند و با گام­های بلند و استوار، مسیر پیشرفت و ترقی را طی می­کنند(مشبکی، 1377). مطالعات نشان می­دهد که حتی با وجود سرمایه و امکانات قوی، وجود نیروی فعال، شاداب و دارای احساس رضایت از شغل است که می­تواند به تحقق بهینه اهداف سازمان کمک کند. رضایت شغلی امری است که رسیدن به بهینه اهداف سازمان کمک کند. رضایت شغلی امری است که رسیدن به ارزش­های مهم شغلی را فراهم می­کند. از این رو یکی از عوامل مؤثر در موفقیت هر سازمان، رضایت شغلی کارکنان آن سازمان است (مرآیی، 1379).

در بحث رضایت شغلی، بی علاقگی به کار، ناتوانی در تأمین نیازهای فیزیولوژیک، نداشتن امنیت شغلی، عدم رضایت از نحوه مدیریت سازمان بر کارایی افراد و در نهایت بر کارایی و بهره وری سازمان، اثر منفی دارد و مانع رشد و توسعه لازم برای آن سازمان می­شود. کارایی سازمان­ها و کارکنان آنها نیز عامل مهمی در جلب رضایت و اعتماد مردم نسبت به طرح­ها و برنامه­های اجرایی این برنامه است (شفیع آبادی، 1380). لذا با توجه به مطالب مطرح شده، هدف اصلی تحقیق حاضر آن است که عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر رضایت شغلی کارکنان اداره امور مالیاتی شهر اهواز را شناسائی و راهکارها و پیشنهاداتی جهت افزایش میزان رضایتمندی کارمندان و بسترسازی علل مرتبط با آن ارائه نماید.

1-2- بیان مسأله

یکی از موضوعات مورد توجه در مدیریت نیروی انسانی در سازمان، تأمین نیروهای افراد و ایجاد انگیزه برای بالا بردن کیفیت کار آنان است. شغل هر فرد باید تأمین کننده قسمتی از نیازهای مادی، روانی و اجتماعی او باشد. اما برخی از انسان­ها به علت مشکلات اقتصادی، ضعف مدیریت، عدم برنامه­ریزی صحیح و به ویژه توجه نکردن به لزوم ارضاء نیازهای اساسی دچار احساس نارضایتی شغلی شده­اند. افزایش رضایت شغلی باعث برانگیخته شدن کارکنان به کار بیشتر می­شود و با افزایش رضایت کارکنان می­توان خدمات بهتری ارائه نمود (مهنه و اسدیان، 1384).

نیروی انسانی در سازمان­ها از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از مسائل مهمی که در هر سازمان باید مورد توجه قراگیرد، خشنودی و رضایت شغلی کارکنان آن است که ارکان ضروری رضایت از زندگی و از مهم­ترین متغیرهای رفتار سازمانی به حساب می­آید(مرایی، 1389). رضایت شغلی به حالتی مطبوع، عاطفی و مثبت، حاصل از ارزیابی شغل یا تجارب شغلی اطلاق می­شود. همچنین رضایت شغلی به طرز تلقی کارکنان نسبت به شغل و سازمان بستگی دارد و وقتی می­گوییم فردی دارای رضایت شغلی بالاست، منظور این است که در مجموع شغل خود را دوست دارد و برای آن ارزش قائل است(مجیدی، 1380).

عوامل مختلفی از جمله عوامل اجتماعی، نوع محیط کار و روابط انسانی حاکم بر محیط کار در میزان رضایت شغلی کارکنان مؤثر است (هرلیگل[1]، 1999). علاوه بر این، برخی ویژگی­های فردی مانند سن، تحصیلات و سابقه خدمت بر رضایت شغلی اثر دارند و توجه به این امر نه تنها به شناخت ماهیت رضایت شغلی و فهم بهتر رفتار کمک خواهد کرد، بلکه امکان آن را نیز فراهم می­سازد(امتحان، 1381). احساس رضایت از شغل بر اثر مشاهده پیشرفت یا انجام برخی مسئولیت­های اجتماعی و به ظهور رساندن توانایی­ها و رغبت­های فردی نیز انسان دست می­دهد(چاندریاک[2]، 2006).

امروزه شرط بقای هر سیستم سازمانی، توجه عمیق و کافی نمودن به نیورهای انسانی موجود در سازمان و تلاش برای پدید آوردن زمینه­های ارزشی تحت عنوان « کارمندان ما ارزشمندترین دارایی­های ما هستند» مدنظر می­باشد(عسکریان، 1368). با توجه مطالب ذکر شده، سؤال اصلی تحقیق حاضر آن که عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر رضایت شغلی کارمندان اداره امور مالیاتی شهر اهواز کدامند؟

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش

سرمایه­های انسانی بزرگ ترین ذخایر بالقوه هر کشورند. با اطلاع یافتن از ویژگی­های شخصیت و شناخت علایق و نگرش­های افراد در زمینه فعالیت­های گوناگون، می­توان هدایت صحیح را اعمال کرد و حداکثر رضایتمندی از انجام فعالیت را برای فرد به وجود آورد و علاوه بر تأمین بهداشت روانی، مانع از هدر رفتن نیروی انسانی شد(مصطفایی و روشن، 1389). به عبارت دیگر، عامل­هایی متعددی بر افزایش کارایی افراد در سازمان تأثیر گذار است، یکی از عامل­هایی که رفتار سازمانی هر فرد را به شدت تحت تأثیر قرار می­دهد هوش هیجانی است(استوار،امیرزاده و خاتونی، 1389).

ارزشیابی وضعیت کلی افراد نسبت به شغلشان نشان می­دهد وقتی فرد در محیط کارش با عوامل متعددی سرو کار دارد، می­کوشد شغلی را انتخاب کند که علاوه بر تأمین نیازهای مادی از نظر روانی نیز او را ارضا کند. از طرفی خود نیز دارای شخصیتی منحصر به فرد است، بنابراین گماردن افراد در مشاغل مناسب و بررسی خصوصیات آنها امری لازم است. در غیر این صورت، موفقیت­های سازمان و رسیدن به اهداف را کند می­کند(میشل[3]، 1995). برای رسیدن به موفقیت­های شغلی در کارکنان باید به عواملی مثل رضایت شغلی آنها توجه داشت که بر کارایی و بهره­وری سازمان و کارکنان و جلب اعتماد مردم به طرح­های اجرائی مؤثر است(امتحان، 1381). رضایت شغلی یکی از اساسی ترین متغیرهای تأثیرگذار بر رفتار سازمان به حساب می­آید و آثار آن، پا را فراتر از محیط سازمان می­گذارد و زندگی شخصی و اجتماعی کارکنان را نیز تحت تأثیر قرار می­دهد(رابینز[4]، 1998).

از سوی دیگر، تحقیقی که تمامی متغیرهای تحقیق را به صورت یکجا مورد بررسی و مطالعه قرار داده باشد، بسیار اندک است. همچنی رضایت شغلی بیشتر از دیدگاه روانشناسی مورد بررسی قرار گرفته و کمتر پژوهشی از دیدگاه جامعه­شناسی به آن نگریسته است. براین اساس، بررسی عوامل اجتماعی – فرهنگی مؤثر بر رضایت شغلی در بین کارکنان اداره امور مالیاتی شهر اهواز می­تواند به کاهش برخی مشکلات سازمانی کمک کند و به ارتقای سطح عملکرد افراد و رضایتمندی کارکنان اداره مالیاتی شهرستان اهواز بینجامد.

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف کلی