دانلود پایان نامه ارشد : طراحی فضاهای چند عملکردی شهری بر اساس معماری ایرانی-اسلامی

مترو ، حمل و نقل ، انعطاف پذیر ، چند عملکردی ، فضای شهری

فهرست مطالب :

کلیات ……………………………………………………………………………………………………23

مقدمه……………………………………………………………………………….24

مفاهیم پایه: نیاز، فضا و فرم…………………………………………….26

:بیان مسئله تحقیق و بررسی آن…………………………………………..27

سوال تحقیق……………………………………………………………….29

مطالعه نمونه ها جهت دستیابی به راهکارها………………………………………………..30

قلمرو مکانی تحقیق……………………………………………………………………………….32

-نتیجه گیری و ارائه راهکار………………………………………………………………..33

مراحل اجرایی تحقیق………………………………………………………34

فصل اول ……………………………………………………………………………………….. 35

مقدمه……………………………………………………………………………..36

1-1-بنا و معماری ……………………………………………………………………………36

1-2-معماری و تمدن اسلامی …………………………………………………….38

1-3-خانه اعتقادات جمعی ……………………………………………………………38

1-4-فضا ……………………………………………………………………………………………..39

1-5-زیبایی معماری اسلامی-ایرانی……………………………………………………………….40

1-5-1-معماری دوران اسلامی- ایرانی…………………………………………………..40

1-6-مصالح ساختمانی استفاده شده در معماری اسلامی…………………………………….42

1-7فضاهای خانه در معماری ایرانی –اسلامی …………………………………………43

1-8-معماری ایرانی –اسلامی معماری درونگرا……………………………………..45

1-8-1-خصوصیات معماری درونگرا……………………………………………………46

1-8-1-1-امنیت……………………………………………………………47

1-8-1-2-محرمیت………………………………………………………….48

مترو ، حمل و نقل ، انعطاف پذیر ، چند عملکردی ، فضای شهری

فهرست مطالب :

کلیات ……………………………………………………………………………………………………23

مقدمه……………………………………………………………………………….24

مفاهیم پایه: نیاز، فضا و فرم…………………………………………….26

:بیان مسئله تحقیق و بررسی آن…………………………………………..27

سوال تحقیق……………………………………………………………….29

مطالعه نمونه ها جهت دستیابی به راهکارها………………………………………………..30

قلمرو مکانی تحقیق……………………………………………………………………………….32

-نتیجه گیری و ارائه راهکار………………………………………………………………..33

مراحل اجرایی تحقیق………………………………………………………34

فصل اول ……………………………………………………………………………………….. 35

مقدمه……………………………………………………………………………..36

1-1-بنا و معماری ……………………………………………………………………………36

1-2-معماری و تمدن اسلامی …………………………………………………….38

1-3-خانه اعتقادات جمعی ……………………………………………………………38

1-4-فضا ……………………………………………………………………………………………..39

1-5-زیبایی معماری اسلامی-ایرانی……………………………………………………………….40

1-5-1-معماری دوران اسلامی- ایرانی…………………………………………………..40

1-6-مصالح ساختمانی استفاده شده در معماری اسلامی…………………………………….42

1-7فضاهای خانه در معماری ایرانی –اسلامی …………………………………………43

1-8-معماری ایرانی –اسلامی معماری درونگرا……………………………………..45

1-8-1-خصوصیات معماری درونگرا……………………………………………………46

1-8-1-1-امنیت……………………………………………………………47

1-8-1-2-محرمیت………………………………………………………….48

1-8-1-3-وحدث و کثرت…………………………………………………………..48

1-8-1-4-نظم و بی‌نظمی…………………………………………………….49

1-8-1-5-گونه‌گونی و یکنواختی………………………………49

1-8-1-6-مرکزیت ………………………………………………………………49

1-8-1-7-ابهام و ایهام………………………………………..49

1-8-1-8-تعادل………………………………………………………..50

1-8-1-9-تنوع……………………………………………………………………………………..50

1-8-1-10-چند کارکردی بودن فضاها و عناصر……………………………………..50

1-8-1-1-11- پرهیز از اسراف………………………………………………………………………..51

1-10- معماری ایرانی –اسلامی (سنتی) و معماری مدرن ………………………………….53

1-10-1-مهم‌ترین ویژگی‌های معماری ایرانی –اسلامی(سنتی) و تفاوت آن با هنر و معماری مدرن …………..53

1-10-2- پاسخ به نیاز انسان در یک اثر معماری …………………………………….54

1-10-3-دنیای جدید و معماری جدید…………………………………………..57

1-11-نتیجه گیری ………………………………………………..59

فصل دوم : مفاهیم پایه و مبانی نظری ……………………………………………………60

مقدمه…………………………………………………………………………………………………61

2-مبانی نظری……………………………………………….61

2-1-تعاریف……………………………………………………….61

2-1-1- فضای شهری…………………………………………………………..61

2-1-2-انواع تقسیم بندی فضا……………………………………………………….62

2-2-2-ارزش اجتماعی فضاهای عمومی…………………………………………62

2-2-3-فضای عمومی بستر تعاملات اجتماعی ………………………………..64

2-2-4-فضای عمومی و حیات جمعی ………………………………………………………65

2-2-5-فضای عمومی و هویت جمعی ……………………………………………………..65

2-2-6-فضاهای عمومی به عنوان عوامل شناخت و هویت شهر …………………………65

2-3-طبقه بندی ابعاد فضای عمومی در پاسخگویی به نیاز های انسان……………………..66

2-3-1-پاسخگویی کالبدی- فضایی……………………………………….66

2-4-اصول برنامه ریزی شهری…………………………………………………..66

2-4-1-معیارهای برنامه ریزی شهری برای فضاهای عمومی ………………………………66

2-5-فضاهای چندمنظوره(چند عملکردی)……………………………………67

2-5-1-چند عملکردی طراحی کردن فضاهای شهری…………………………………………..67

2-6-انعطاف پذیری……………………………………………………..69

2-6-1-تعریف و ماهیت انعطاف پذیری………………………………………….69

2-6-2-نگاهی به پیشینه طراحی انعطاف پذیر ………………………………………….71

2-6-3-ساختار فضاهای چند منظوره و منعطف ………………………………………..71

2-6-3-1-فضای متغیر …………………………………………………………………………71

2-6-3-2-فضای نیمه ثابت ……………………………………………………………..71

2-6-3-3- فضای ثابت ……………………………………………………………………….71

2-7-بررسی عملکرد در حوزه انعطاف پذیری …………………………………………72

2-7-1بررسی نقش انعطاف پذیری در حفظ و حراست محیط زیست ……………………………..72

2-8-گونه های انعطاف پذیری………………………………………………….73

2-8-1 -تطبیق پذیری(جابجایی فصلی وروزانه)………………………………….73

2-8-2-تغییرپذیری تفکیک و تجمیع………………………………………….73

2-8 -3تنوع پذیری ( فضای چند عملکردی )…………………………………………..73

2-9-تاریخچه مترو ………………………………………………………………………………..74

2-9-1تعریف ایستگاه مترو ……………………………………………………………………75

2-9-1-1-فضای تصمیم گیری………………………………………………76

2-9-1-2-فضاهای فرصت یا مکث…………………………………………………………..76

2-9-1-3-فضاهای حرکتی…………………………………………………………………..76

2-10-اولین مترو جهان ……………………………………………………………………………..77

2-10-1-تاریخچه مترو جهان…………………………………………………………………..78

2-10-2-مترو برای غیر مسافر ……………………………………………………..78

2-10-3-متروِ‍؛ جان پناه…………………………………………………………………….78

2-11-ایستگاه‌های مترو…………………………………………………………………79

2-11-1-کار مترو……………………………………………………………………………..79

2-12- مترو در تهران ……………………………………………………………………….79

2-13-تفاوت ساختاری ایستگاه ها و ورودی های مترو…………………………………………………………………….83

2-14-عوامل موثر در تدوین ضوابط طراحی فضاهای پیرامون ورودی مترو…………………………………………..85

2-14-1- معیارها و ضوابط طراحی موجود در مورد طراحی بخش بیرونی ورودی های مترو………………………..85

2-15-مزایای فضاها وتونل های مترو ………………………………………………………………88

2-15-1-عملكرد چندگانه فضاها وتونل های زیرزمینی و مترو ها…………………………………..88

2-15-1-1-كاركرد ارتباطی وحمل و نقل……………………………………………………89

2-15-1-2-مراكز فرماندهی و كنترل………………………………………90

2-15-1-3-مراكز داده ……………………………………………………………………..90

2-15-1-4-كاربری مراكز نگهداری اقلام،تجهیزات ،دارو و مراكز صنعتی و تولیدی زیرزمینی ………………….90

2-15-1-5-كاربری مراكزدرمانی………………………………………………..91

2-16-جایگاه ایستگاه های مترو در منظر شهری …………………………………..93

2-17-نتیجه گیری …………………………………………………………………96

فصل سوم:بررسی نمونه های داخلی و خارجی ……………………………………..97

3- نمونه های خارجی …………………………………………………………….98

3-1-مترو مسکو: موزه زیرزمینی…………………………………………..98

3-1-1-تاریخچه مترو………………………………………………………………….98

3-1-2-مشخصات …………………………………………………………………….100

1-9-رویکرد ایرانی- اسلامی در شهرسازی……………………102

3-3- متروی پکن…………………………………………………………103

3-3-1-تاریخچه……………………………………………103

3-3-2-ساعت کار……………………………….104

3-3-3-خطوط مترو……………………………………….104

3-3-4-بلیط………………………………………………………….105

3-3-5-زباله به جای بلیط…………………………………105

3-4- ایستگاه متروی امام خمینی………………………………….105

3-4-1-مشخصات…………………………………………………..105

3-4-2-ورودی‌ها………………………………………..106

3-4-3- مشخصات عمومی ایستگاه ………………………………….106

3-5- مترو مفتح …………………………………………………………….107

3-5-1-مشخصات عمومی ایستگاه ………………………..107

فصل چهارم : کلیات جغرافیایی ، تاریخی……………………………………….109

4-1- :جغرافیای طبیعی……………………………………………………….110

4-1-2- شناخت طبیعی ، ناهمواریها……………………………………………………….110

4-1-3- آب و هوا……………………………………………………………..114

4-1-5-منابع تامین آب تهران………………………………………….115

4-1-6-پوشش گیاهی…………………………………………………………………….115

4-1-7-زلزله خیزی در استان………………………………………..115

4-1-8- جغرافیای اقلیمی……………………………………………………………………….116

4-1-8-1- تاثیر عوامل اقلیمی ……………………………………………………………..117

4-1-8-2- تاثیر تابش آفتاب بر ساختمان ……………………………………………..118

4-1-8-3-عامل باد بر شکل ساختمان………………………………………..119

4-2-بخش دوم:جغرافیای انسانی ………………………………………………………..119

4-2-1- ترکیب جمعیت ……………………………………………………………119

.4-2-2- مذهب…………………………………………………………………………………..121

4-2-3- زبان…………………………………………………………………………………….121

4-3-معرفی منطقه 5 تهران ……………………………………………………………………….122

4-3-1-محدوده…………………………………………………………………………………….122

4-3-2-جمعیت …………………………………………………………………………..122

4-3-3-تقسمات پیشنهادی منطقه (نواحی و محلات ) ……………………………….124

4-4-معرفی شهرک اکباتان …………………………………….124

4-4-2-ساختار……………………………………………………125

4-4-3-هیأت مدیره مرکزی شهرک اکباتان………………………………..127

4-4-4-مکان‌های عمومی شهرک اکباتان………………………………………………………130

4-4-6-گرافیتی ………………………………………………………………….131

4-5- تحلیل مترو ارم سبز ………………………………………………………………………..132

فصل پنجم : برنامه فیزیکی طرح ………………………………………………………………136

مقدمه……………………………………………………………………………………………..137

5- استاندارد ها و ضوابط طراحی……………………………………………………..137

5-1-جا به جایی درونی ………………………………………………………….137

5-1-1-گلوگاههای کنترل …………………………………………………….137

5-1-2-دسترسی به سکو ها – پله ها………………………. 138

5-2- انواع سکوها …………………………………………………………………….140

5-2-1-حوزه امنیت سکو……………………………………………..142

5-2-2-حوزه ذخیره ………………………………………………142

5-2-3-حوزه امد و شد مسافرین ……………………………………………142

5-2-4-حوزه تجهیزات سکو ……………………………………………..142

5-3-فضاهای نشستن …………………………………………………………143

5-3-1-فضاهای اداری …………………………………………………………………..143

5-4-عبور و مرور عابران پیاده …………………………………………………………….144

5-5-ملاحظات عملی در طراحی ایستگاه مترو…………………………………………144

5-5-1-جابجایی بیرونی……………………………………………………………..146

5-6-نواحی اصلی عملکردی ایستگاه در حالت کلی…………………………………………………146

5-6-1-هال اصلی و انتظار …………………………………………………..147

5-6-2-بخش فروش بلیط…………………………………………………….148

5-6-3-سکوها………………………………………………………………….149

5-6-4-مراکز تجاری در ایستگاه ها ……………………………………………..149

5-6-5-اعلانات و اطلاع رسانی سفر……………………………………………………….150

5-6-6-تامین ایمنی و امنیت……………………………………………….151

5-6-7-کنترل صدا…………………………………………………153

5-6-8-تبلیغات……………………………………………………………………153

5-6-8-1-راه های دسترسی و ورودی ایستگاه ……………………………………..154

5-6-8-2-بخش اطلاع رسانی بلیط…………………………………………………………..154

5-6-8-3-بخش تجار و انتظار…………………………………………………………………………154

5-6-8-4-سکو و محل سوار شدن……………………………………………………..154

5-7- کارهای هنری………………………………………………………………………………….155

5-8-تاسیسات …………………………………………………………………………………156

5-8-1-تاسیسات برقی ………………………………………………………………….156

5-8-2-تاسیسات تهیویه …………………………………………………………………157

5-8-3- اتاق های تاسیسات برقی………………………………………………157

5-8-3-1-برق اضطراری ……………………………………………………………….158

5-8-3-2-تاسیسات مربوط به آتش سوزی …………………………………..158

5-8-3-3-سیستم اعلام حریق …………………………………………………..158

5-8-3-4-سیستم اطفای حریق ………………………………………………….159

5-9- سازه بنا ………………………………………………………………………………………………………160

5-10-برنامه فیزیکی طرح………………………………………………………………………161

نتیجه گیری …………………………………………………………………………………….162

جمع بندی و نتیجه گیری ……………………………………………………………………….163

فهرست منابع و مواخذ ……………………………………………………………173

مقدمه:

از سالیان دور در ایران باستان شاهد هنر آفرینی معمارانی بودیم که به جهت فراهم آوردن رفاه و آسایش فرد ساکن در فضا به توجه و اهمیت دادن کوچکترین نیازهای وی پرداخته و خلاقیت های شگفت انگیزی را ارئه کردند. که این مهم تنها به دلیل فرهنگ غنی ایرانیان است. فرهنگی که بیانگر اهمیت فرد و خانواده در اجتماع می باشد. چنانچه به نیازهای خانواده ( کوچکترین واحد ساختاری جامعه ) پاسخ داده شود و سلامت روحی ایشان تامین گردد، سلامت اجتماع نیز تامین خواهد شد. پاسخگویی به نیازهای خانواده مستلزم ایجاد فضاهای مورد نیاز آنان است. چه بسا هنرمندان و معماران ایرانی که به طول سالیان دراز به خلق این گونه فضاها پرداختند. بنابراین فرایند طراحی، در معماری اصیل اسلامی ایرانی از نیاز آغاز شده و به فرم خاتمه می یابد. (شکل 1 ) و این فرایند نمادی از تبعیت انسان از طبیعت می باشد.