۲-۲-۱-۳-۲-۷- جانشینهای قانونی پیمانکار

نماینده قانونی پیمانکار کسی است که موضوع پیمان به طور کامل به او انتقال پیدا می‌کند، در بند ۲-۲ دستورالعمل نحوه تکمیل و تنظیم موافقتنامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان‌ها و مقررات مربوط به آن ها چنین بیان می‌دارد:

اگر به علت ایجاد وضعیت خاص در تشکیلات پیمانکار که خارج از اختیار او پدید آید، ادامه کار مقدو نشود، دستگاه اجرایی می‌تواند برای ادامه پیمان بر اساس پیشنهاد پیمانکار و رعایت مراتب زیر، با جایگزینی پیمانکار دیگری به جای پیمانکار موافقت نماید.

۱- پیمان عیناَ و بدون هیچ تغییری به پیمانکار جدید منتقل شود.

۲- پیمانکار جدید که پیمان به او منتقل می شود، باید طبق ضوابط دارای صلاحیت و ظرفیت ارجاع کار لازم برای ادامه کار باشد.

۳-پیمانکار جدید باید تضمین های موضوع پیمان، اعم از انجام تعهدات، پیش پرداخت، حسن انجام کار و مانند این ها را ارائه دهد و جایگزین تضمین های پیمانکار نماید.

۴- پیمانکار جدید باید تکالیف و مسئولیت های ناشی از پیمان و همچنین حسن انجام کار از ابتدای شروع کار و ادامه آن تا پایان کار را بپذیرد و تعهد نماید.

۵- با انتقال پیمان، مطالبات دستگاه اجرایی از پیمانکار و مطالبات پیمانکار از دستگاه اجرایی کلاًَ به پیمانکار جدید منتقل می شود.

۶- با انتقال پیمان به پیمانکار جدید، هیچ گونه تعهدی برای پیمانکار باقی نمی ماند و هر گونه مطالبات دوران پیش از انتقال نیز به پیمانکار جدید تعلق می‌گیرد.

۷-انتقال پیمان باید با تنظیم موافقت نامه بین پیمانکار، پیمانکار جدید و دستگاه اجرایی انجام شود. این موافقت نامه، پس از سپردن تمام تضمین های موضوع ردیف۳، معتبر است.

۸- دستگاه اجرایی، مسئولیتی ‌در مورد تحویل کارگاه و تعهدات بین پیمانکار و پیمانکار جدید ندارد.

۲-۲-۱-۳-۲-۸- نمایندگان قانونی پیمانکار و کارفرما به تفکیک

موضوع پیمان به گونه ای نیست که فقط به کارفرما و پیمانکار و یا جانشین آنان مرتبط شود، بلکه طبیعت و گستردگی موضوع آن به گونه ای است که اشخاص دیگری نیز نقش عمده برای اجرای موضوع پیمان دارند و دارای مسئولیتهایی نیز هستند.

در بررسی شرایط عمومی پیمان به اشخاص دیگری بر می خوریم که اگرچه به عنوان طرفین اصلی پیمان شناخته نمی شوند ولی اجرا کننده ی پاره ای از کارها هستند و نقش آن ها به قدری مهم و ضروری است که حتی از طرفین اصلی پیمان(کارفرما و پیمانکار) نیز مهمتر و حیاطی تراند. این اشخاص عبارتند از مدیر طرح، مهندس مشاور، مهندس ناظر، رئیس کارگاه و پیمانکار جزء. (اسماعیلی هریسی، ۱۳۸۰،ص۹۵)

۲-۲-۱-۳-۲-۸-۱- مدیر طرح

بر طبق ماده ۸ شرایط عمومی پیمان: مدیر طرح، شخص حقوقی است که به منظور مدیریت اجرای کار، در چهارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی می شود.

مدیر طرح نیز مانند کارفرما فقط می‌تواند یک شخص حقوقی باشد هرچند که امور شخص حقوقی توسط شخص حقیقی اداره می شود کلیه امور مربوط به کارفرما می‌تواند توسط مدیر طرح انجام پذیرد، در بند ۲-۳ دستورالعمل نحوه تنظیم و تکمیل پیمان اثتثنائات وارد بر اختیارات مدیر طرح که از سوی کارفرما انتخاب و معرفی می شود چنین بیان گردیده است.

۲-۲-۱-۳-۲- ۸-۲- مهندس مشاور

در قسمت موضوع پیمان، انواع خدمات مشاوره ذکر گردید، اما نقش مهندس مشاور یکی از ارکان مهم و اساسی در قراردادهای پیمان محسوب می شود، مهندس مشاور برعکس کارفرما و مدیر طرح می‌تواند هم اشخاص حقوقی و هم حقیقی باشد، مهندس مشاور وظیفه نظارت را برعهده دارد و پیمانکار همه کارهای خود را با اطلاع او به انجام می رساند .

مهندس مشاور تنها مرجع فنی پیمانکار برای اجرای موضوع پیمان از جانب کارفرماست، هر گونه تغییرات، اظهارنظرهای فنی و اصلاحات مورد نظر پیمانکاران، سازندگان و بازرسان فنی پس از هماهنگی با مهندی مشاور انجام می‌گیرد و توسط وی به پیمانکار ابلاغ می شود. مواردی که مهندس مشاور موظف به کسب مجوز از کارفرماست در اسناد و مدارک پیمان مشخص می‌گردد.

۲-۲-۱-۳-۲-۸-۳- مهندس ناظر

مهندس ناظر، نماینده مقیم مهندس مشاور در کارگاه است و در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار معرفی می شود.

برای اینکه مهندس مشاور بتواند وضایف مربوط به نظارت خود را به نحو مطلوب به انجام رساند، لازم است نماینده ای را از جانب خود در کارگاه داشته باشد که همان مهندس ناظر است و وظایف آن به شرح ذیل در ماده ۳۳ شرایط عمومی پیمان ذکر گردیده.

مهندس ناظر که نماینده مهندس مشاور در کارگاه است، وظیفه دارد که با توجه به اسناد و مدارک پیمان، در اجرای کار، نظارت و مراقبت دقیق به عمل آورد و مصالح و تجهیزاتی را که باید به مصرف برسد بر اساس نقشه ها و مشخصات فنی مورد رسیدگی و آزمایش قرار دهد و هرگاه عیب و نقصی در آن ها یا در نحوه مهارت کارکنان یا چگونگی کار مشاهد کند، دستور رفع آن ها را به پیمانکار بدهد. همچنین هرگاه بعضی از ماشین الات معیوب باشد به طوری که نتوان با آن ها کار را طبق مشخصات فنی انجام داد، مهندس ناظر تعمیر یا تعویض و تغییر آن ها را از پیمانکار می‌خواهد. با رعایت مفاد بند ب ماده ۳۳ قانون مورد بحث، هر گونه دستوری که از طرف مهندس ناظر به پیمانکار داده شود، به مثابه دستورهای داده شده توسط مهندس مشاور است و پیمانکار ملزم به اجرای ‌آنهاست.

مهندس ناظر، به هیچ روی، حق ندارد که از تعهدات پیمانکار بکاهد یا موجب تمدید مدت پیمان یا پرداخت اضافی به پیمانکار شود یا هر نوع دستور تغییر کاری را صادر کند.

۲-۲-۱-۳-۲-۸-۴- رئیس کارگاه

رئیس کارگاه شخصی است حقیقی دارای تخصص و تجربه لازم که پیمانکار اورا به مهندس مشاور معرفی می‌کند تا اجرای موضوع پیمان در کارگاه را سرپرستی کند.

تعریف بالا در ماده ۱۰ شرایط عمومی پیمان آمده و همین طور که از ظواهر امر پیدا است، رئیس کارگاه نمی تواند یک شخص حقوقی یا دو نفر به طور مشترک باشد، بلکه باید یک نفر شخصیت حقیقی به تنایی کارگاه را اداره نماید.