الف) ضایطه تمیز………………………………………………………………………………………………… 13

ب) وصیت به مضاربه…………………………………………………………………………………………. 14

ج) وصیت به غیر محصور و جهات عمومی……………………………………………………………… 16

گفتار چهارم: سایر وصایا…………………………………………………………………………………………… 18

الف) وصیت به واجبات………………………………………………………………………………………… 18

1- واجبات مالی……………………………………………………………………………………………. 18

2- واجبات بدنی…………………………………………………………………………………………… 19

3- وصیت به واجبات مالی، بدنی و تبرعی……………………………………………………………. 20

ب) وصیت به واجبات مختلط……………………………………………………………………………….. 21

مبحث دوم : ماهیت حقوقی وصیت و انواع آن…………………………………………………………………. 22

گفتار اول : ماهیت حقوقی وصیت…………………………………………………………………………………. 22

گفتار دوم : انواع وصیت…………………………………………………………………………………………….. 27

الف) وصیت تملیکی……………………………………………………………………………………………. 27

ب) وصیت عهدی……………………………………………………………………………………………… 34

مبحث سوم : مشخصات وصیت……………………………………………………………………………………. 35

گفتار اول : تنوع و رایگانی وصیت………………………………………………………………………………… 35

گفتار دوم : شریفات و تعلیق به مرگ وصیت…………………………………………………………………… 36

گفتار سوم : قابلیت رجوع…………………………………………………………………………………………… 38

الف) شرایط عدم رجوع……………………………………………………………………………………….. 38

ب) انشاء وصیت به صورت شرط ضمن عقد…………………………………………………………….. 39

فصل دوم : جایگاه وصی نسبت به نهادهای حقوقی مشابه و شرایط آن از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه……………… 40

مبحث اول : جایگاه وصی نسبت به نهادهای حقوقی مشابه وصایت…………………………………………. 40

گفتار اول : تفاوت وصی با ولی و قیم…………………………………………………………………………….. 41

گفتار دوم : تفاوت وصی با وکالت……………………………………………………………………………….. 42

گفتارسوم : تفاوت وصایت و منجزات مریض…………………………………………………………………… 42

مبحث دوم : شرایط وصی از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه…………………………………………………… 43

گفتار اول : شرایط عمومی………………………………………………………………………………………….. 43

الف) بلوغ…………………………………………………………………………………………………………. 43

1- بلوغ طبیعی…………………………………………………………………………………………………. 43

2- بلوغ تقدیری……………………………………………………………………………………………….. 44

ب) عقل…………………………………………………………………………………………………………. 46

ج) مسلمان بودن وصی………………………………………………………………………………………. 47

د) عدالت………………………………………………………………………………………………………. 49

نظریات فقه ها و دلایل آنان بر لزوم و عدم لزوم شرط عدالت در وصی…………………………………… 49

1-  دلایل قائلان به عدم لزوم شرط عدالت در وصی……………………………………………………… 50

2- دلایل معتقدان به لزوم شرط عدالت در وصی…………………………………………………………… 50

3- تفصیل بین دو نظریه(نظریه سوم)…………………………………………………………………………. 51

4- نقد و بررسی نظریات گروه اول و دوم…………………………………………………………………… 51

4 -1- نقد و بررسی نظریات گروه اول…………………………………………………………………… 51

4-1-1) بررسی دلیل اول……………………………………………………………………………….. 52

 

4-1-2) بررسی دلیل دوم………………………………………………………………………………. 52

4-2- نقد و بررسی نظریات گروه دوم…………………………………………………………………… 53

5- نقد و بررسی نظریه قائلان به تفصیل( نظریه سوم)……………………………………………………… 54

برآیند نظریه ها……………………………………………………………………………………………………….. 54

و) کفایت……………………………………………………………………………………………………….. 55

1- معنی لغوی و شرعی کفایت…………………………………………………………………………. 55

2- بررسی بیانات فقه ها پیرامون کفایت………………………………………………………………. 55

ه) بینایی…………………………………………………………………………………………………………. 56

ز) ذکوریت……………………………………………………………………………………………………… 57

گفتار دوم: شرایط اختصاصی وصی………………………………………………………………………………. 57

الف) وضع خاص غیر رشید……………………………………………………………………………………… 58

ب) وصایت محجور همراه با رشید…………………………………………………………………………… 58

ج) ناتوانی وصی………………………………………………………………………………………………….. 59

د)عدم صلاحیت غیر مسلم در ولایت بر مسلمان…………………………………………………………… 60

گفتارسوم : زمان اعتبار شرایط لازمه در وصی………………………………………………………………….. 61

الف) لزوم وجود شرایط لازمه در وصی به هنگام فوت موصی…………………………………………….. 61

ب) لزوم وجود شرایط لازمه هم در زمان وصیت و هم زمان فوت موصی……………………………… 62

ج) استمرار وجود شرایط لازم از لحظه انشای وصیت تا لحظه فوت موصی……………………………. 62

مبحث سوم : محدوده حقوق و اختیارات موصی در تعیین وصی…………………………………………….. 63

این مطلب را هم بخوانید :

گفتار اول : تعیین وصی برای صغار……………………………………………………………………………….. 63

گفتاردوم : تعیین وصی برای اداره ثلث و اداره و تصفیه ترکه………………………………………………… 65

فصل سوم : حدود اختیارات،وظایف و مسؤلیت های وصی از منظر فقه و حقوق مدنی………………….. 66

مبحث اول : حدود اختیارات و وظایف و مسؤلیت های وصی………………………………………………… 66

گفتار اول : اختیارات وصی…………………………………………………………………………………………. 66

الف) اختیار رد وصایت و الزام به اجرای آن…………………………………………………………………. 66

ب) رد و قبول اشخاص حقوقی……………………………………………………………………………….. 68

گفتاردوم : وظایف و مسؤلیت های وصی………………………………………………………………………… 69

الف) حفظ و اداره ترکه…………………………………………………………………………………………… 70

1-  مهر و موم ترکه…………………………………………………………………………………………. 70

2- تحریر ترکه………………………………………………………………………………………………. 70

3- تقسیم ترکه……………………………………………………………………………………………….. 70

ب) طرح دعوی……………………………………………………………………………………………………. 71

ج) اجرای وصایا………………………………………………………………………………………………….. 72

1- تسلیم موصی به………………………………………………………………………………………….. 72

2- اجرای تعهدات و وصول مطالبات…………………………………………………………………….. 73

3- پرداخت دیون مسلم…………………………………………………………………………………….. 73

4- سرپرستی محجوران…………………………………………………………………………………….. 74

5- اداره اموال مولی علیه……………………………………………………………………………………. 75

گفتارسوم: ضمانت اجرای وظایف و مسؤلیت های وصی……………………………………………………… 75

الف) عدم اجرای وصایا…………………………………………………………………………………………… 75

ب) ضمان وصی نسبت به اموالی که در تصرف دارد……………………………………………………… 77

ج) وضع خاص اعمال حقوقی وصی………………………………………………………………………….. 77

 

د) مسؤلیت اوصیاء……………………………………………………………………………………………….. 78