2- مدیریت اختلاف و حل مسالمت آمیز آن. 2۵

گفتار سوم- مزایای روش های حل اختلاف. 2۶

گفتار چهارم- انواع روش های جایگزین حل و فصل اختلافات. 2۸

فصل دوم- شوراهای حل اختلاف. 3۱

گفتار اول- نقش شورای حل اختلاف در قضا زدایی در جامعه. 3۱

گفتار دوم- مبانی فقهی شوراهای حل اختلاف در ایران. 3۸

1-جایگاه شورای حل اختلاف… 3۸

2-قرآن مجید. 3۹

3-روایات… 4۲

گفتار سوم- ایجاد نهاد قاضی تحکیم در فقه اسلامی.. 4۶

گفتار چهارم- مبانی قانونی شورای حل اختلاف. 5۳

1-تاریخچه شورا در ایران. 5۳

2-آیین‌نامۀ شورای حل اختلاف مصوب 1381  موضوع ماده 189برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی. 5۷

3-قانون شورای حل اختلاف مصوب 1387 و آیین نامه اجرایی آن. 5۹

گفتار پنجم- هدف، ماهیت، ترکیب و صلاحیت های شورای حل اختلاف… ۶۰

1-هدف از تشکیل شورای حل اختلاف… ۶۰

2-ماهیت تشکیل شورای حل اختلاف. ۶۱

3-ترکیب اعضای شورای حل اختلاف. 6۲

4-صلاحیت‌های شورای حل اختلاف… 6۵

گفتار ششم- اجرای احکام. 7۲

گفتار هفتم- مزایای شوراهای حل اختلاف. 7۳

1-عدم وجود تشریفات در رسیدگی به پرونده ها. ۷۳

2-کم هزینه بودن رسیدگی به دعاوی.. 7۴

3-قضازدایی و کاهش مراجعات مردم به دادگستری.. 7۵

4-جلوگیری از اطاله دادرسی.. 7۸

5-توسعه فرهنگ ترمیمی شدن عدالت برای وکلاء. ۸۱

گفتار هشتم- شناخت نقد و فایده آن. 8۴

فصل سوم-آسیب شناسی قانون شورای حل اختلاف و ایرادات و ابهامات نظری و عملی قانون شورا 8۷

گفتار اول- مفهوم آسیب شناسی، ریشه، چگونگی ورود به قانون و راه های جلوگیری از آسیب… 8۷

1- چیستی آسیب شناسی.. 8۷

2- ریشه آسیب شناسی.. 8۸

3- ورود آسیب شناسی به حیطه قانون. 8۸

4- راهکارهای جلوگیری از آسیب 8۹

گفتار دوم- ایرادات نظری به قانون شورای حل اختلاف از حیث آسیب شناسی.. 8۹

1-عدم آگاهی برخی اعضای شورا از مقررات قانونی.. 9۴

2-اهمال دقت در انتخاب برخی اعضای شورا. 9۸

3-انتخاب مشاور از بین قضات شاغل دادگستری. ۱۰۰

4-معلوم نبودن وضعیت شغلی و سازمانی.. 10۳

5-دور شدن از فلسفه اصلی تشکیل شوراها 10۴

6-عدم رعایت قواعد عطف بما سبق نشدن. 10۵

7- مغایرت با استقلال فردی و سازمانی. 10۷

8-مغایرت با قانون اساسی.. 10۹

9-تعارض با قانون آیین دادرسی مدنی.. 1۱۱

9-1- تعریف آیین دادرسی مدنی….. ۱۱۱

9-2- فایده آیین دادرسی مدنی….. 11۵

 

9-3- تقسیم مراجع قضا….. 11۶

9-۴- خاصیت و کیفیت قوانین آئین دادرسی.. 11۸

9-5-بررسی چند مورد از تعارض‌های قانون شورا با قانون آیین دادرسی مدنی.. 1۲۰

9-5-1-در خصوص اقرار-گواه- معاینۀ محلی و کارشناسی.. 1۲۰

9-5-۲-در خصوص قرارها 1۲۱

9-5-۳-در خصوص صلاحیت مرحله تجدید نظر و فرجام. 1۲۲

9-5-۴-در خصوص دعاوی طاری.. 1۲۴

9-5-5-در خصوص رأی اصلاحی.. 1۲۵

10- بررسی ابهامات قواعد و فنون در نحوۀ نگارش قانون شورای حل اختلاف….. 1۲۷

10- 1-روش قانونگذاری….. 1۲۷

10- 1-1-روش یافتن بهترین قواعد….. 1۲۷

10- 1-۲-فنون مربوط به تنظیم قواعد و نوشتن هدف قانون….. 1۲۹

10- ۲-بررسی پاره‌ای از ابهامات قانون شورای حل اختلاف….. 1۲۹

10- 3-بررسی قانون شورا از جهت عدم رعایت اصول و قواعد نحوه نگارش قانون….. 1۳۲

1۱- اجمال و ابهام قانون….. ۱۳۷

1۱-1-اجمال قانون. 13۷

1۱-2-ابهام قانون. 14۲

این مطلب را هم بخوانید :

1۲-ایراد وارده بر ترکیب اعضای شورا. 14۳

1۳- ایرادات آیین نامه اجرایی ماده 189 برنامه سوم. 14۵

1۴-منوط بودن حق تجدید نظر خواهی از آراء به موافقت اکثریت اعضاء شورا. 14۷

گفتار سوم- ایرادات عملی شوراهای حل اختلاف از حیث آسیب شناسی.. 14۸

1- ایرادات عملی در زمان تقدیم دادخواست….. 14۸

2- ایرادات عملی در زمان اجرای احکام. 14۹

3- ایراد عملی در خصوص نهاد دستور موقت. 14۹

4-ایراد عملی در خصوص صلاحیت دادگاه و تامین خواسته. 1۵۰

5- ایراد عملی در خصوص تامین دلیل….. 1۵۰

6-ایراد عملی در خصوص اختلاف نظر بین رییس شعبه با قاضی مشاور….. 1۵۱

7-ایراد عملی در خصوص جنبه تشریفاتی بودن عدم حضور قاضی در زمان رسیدگی….. 15۱

8-عدم رعایت نصاب قضات در مرحله تجدید نظر….. 15۲

نتیجه گیری و پیشنهادات. 15۳

فهرست منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ۱۵۸

 

 

چکیده:

برای حل و فصل اختلافات حقوقی بین اقشار جامعه مراجع مختلفی وجود دارد. که مهم‌ترین آن دادگستری بوده و یکی از نهادهای زیرمجموعه آن شورای حل اختلاف می‌باشد که مبنای قانونی این نهاد،ماده 189 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بوده که دارای ایرادات متعددی می‌باشد و سوال اصلی ما این است که ایرادات عملی و تئوری در قانون و شورای حل اختلاف چیست؟ در پاسخ به این سوال نگارنده به چنین فرضیه‌ای رسید که عدم آگاهی از قوانین توسط اعضا، معلوم نبودن وضعیت شغلی، زیر سوال رفتن استقلال سازمانی و مغایرت با قانون اساسی از جمله مهمترین ایرادات شوراهای حل اختلافند. چنانچه اشاره شد این ایرادات در دو بعد تئوریک و عملی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و در هر مورد نیز راه حل هایی برای خروج از بحران پیش بینی شده است. و از روش توصیفی و تحلیلی را با استفاده از منابع کتابخانه ای برای انجام پژوهش استفاده گردید.

واژگان کلیدی:

حل اختلاف، شورای حل اختلاف، دادرسی، نقد