سیر این دعوت و به چالش کشیدن نفس سرکش و رام نمودن طبیعت انسانی را در این پایان نامه، از زبان بزرگترین شاعر حماسه سرای ایران می شنویم.
واژگان کلیدی: آموزه های اخلاقی، شاهنامه، فردوسی، حماسه، حکمت، پند.
فهرست مطالب
مقدمه 1
فصل اول :کلیات تحقیق
1-1بیان مسأله 5
1-2اهمّیّت و ضرورت تحقیق 5
1-3اهداف تحقیق 6
1-4 فرضیههای تحقیق 7
فصل دوم:پیشینۀ تحقیق
پیشینۀ تحقیق 9
فصل سوم: روش تحقیق
3-1-روش تحقیق 11
3-2-تحقیق توصیفی تحلیلی 11
3-3-نوع مطالعه، روشها و ابزارهای گردآوری اطّلاعات 12
3-4-اسناد عمده ی مورد استفاده در این تحقیق 12
3-5-محدودیّت ها و موانع 12
فصل چهارم :یافته ها و داده های تحقیق
4-1-اخلاق و مکارم اخلاقی 14
4-1-1-رابطه اخلاق و هنر 15
4-2-ادبیّات حماسی 16
4-2-1-در ادبیّات ملل دو نوع منظومه ی حماسی می توان یافت 16
4-2-2 -نبرد نیکی با بدی در حماسه و اسطوره 18
4-2-3-اخلاق فردی و جمعی از منظر حماسه سرای ایران 24
4-2-4-پندگفتن بوزر جمهر یا بزرگمهر نمودار و تبلور آموزههای اخلاقی 25
4-2-5-سخن سرآمد نیکیهاست 31
4-3- حماسه و آموزه های اخلاقی 34
4-3-1- خدای آفریننده، آفریننده کرات آسمانی 35
4-3-2-خدای آرام کننده زمین 36
4-3-3- افروزنده ی آتش از خاک 36
4-3-4-نگارگر و نگارنده 37
این مطلب را هم بخوانید :
4-3-5-خداوند جهان را از عدم خلق کرد 37
4-3-6-خدای جهان، آن جهاندار و مدبّر 38
4-3-7-خدای جان و روزی دهنده و بخشنده 39
4-3-8-خداوندی که همه چیز تحت فرمان اوست 39
4-3-9-خدای ازلی و ابدی 39
4-3-10-خدای دادگر 40
4-3-11-خدای یاور و فریادرس 40
4-3-12-خدای صاحب هیمنه و پیروزی 41
4-3-13-برکشیدۀ خدا، افکندنی نیست 41
4-3-14-هر که را، بر کشیدن: عزّت و والایی دادن 42
4-4-آموزه ی تسلیم در برابر خداوند و خشنودی او 42
4-4-1-تفویض نمودن کار بدو 42
4-4-2-پناه بلندی و پستی اوست 44
4-4-3- تنها راه رستگاری، گراییدن و توکّل بر یزدان است 44
4-4-4-تنها، نیایش و نماز به درگاه او 44
4-4-5-دعا رمز بندگی و پیروزی 45
4-4-6-در قرآن، دعای از روی تضرّع و زاری، ستوده شده است 46
4-4-7-خداوند پناه جویندگان به درگاهش را به راه راست رهنمون میشود 47
4-4-8-نبوت و ولایت در شاهنامه 48
4-4-9-سیره ی معلمان اخلاق در آموزههای سلوک و رفتارهای اخلاقی 49
4-4-10-تفویض نمودن کار به خداوند 50
4-4-11-تنها از او درخواستن 51
4-4-12-بازگشت به درگاه خدا و پوزش خواستن 52
4-4-13-رستگاری و سرانجام نیک 53
4-4-14- کردار شایسته، بهترین توشه و یار و یاور است 54
4-4-15-پناه بردن در قحطی و شداید به یزدان 54
4-4-16-عدل و دادگری 55
4-4-17-عبادات، بویژه نماز و روزه، سلامت، نعمت و مهرورزی آور است 59
4-4-18-حماسه سرای ملّی در جای دیگر درباره ی نماز و نیایش چنین گوید 61
4-4-19- آفریدگان مظهر آفرینش آفریننده اند 67
4-4-20-بی نام و یاد او، همه چیز ناقص و اَبتر است 68
4-5-دیدگاههای فردوسی درباره شایست ها 69
4-5-1- جایگاه خرد 69
4-5-2-خردمندی آرایش و زیب جان است 72
4-5-3-اندیشه، نتیجه و رهاورد خردمندی و خرد ور زیست 73
4-5-4-خرد ورزان به خدا نزدیک ترند 73
4-5-5-خردورز، فروتن است 74
4-5-6- جان با نبود خرد، نباشد بهتر است 74
4-5-7-آموزۀ دانش و دانایی 76
4-5-8-داستانهای فلسفی و آموزه های تربیتی آنها 83
4-6-تجلّی آموزه های حِکمی و اخلاقی در گفتار و سخن قهرمانان 84
4-6-1-گفت و شنود قهرمانان 86
4-6-2-سخن گفتن با پروردگار 86
4-7-گفتار حِکمی به عنوان ابزار عینی ذهنیّات 87
4-7-1-نیایش با خداوند به عنوان یک نهاد حماسی 87
4-7-2-توجّه به جهان ماورای طبیعت (غیب) 88
4-7-3-ردّ پای پندار در داستانها 88
4-7-4-پاکی و پیراستگی از هرزه درایی و ناپسندگویی 88
4-8- میانه روی در گرایش به خردورزی و احساس و عاطفه 89
4-8-1-به گزینی واژگان و ترکیبات در آموزههای حِکمی و اخلاقی شاهنامه 100
4-8-2-به اندیشی، به گزینی و بلاغت و مقطع و موقعی شناسی در شاهنامه 107
[سه شنبه 1399-07-01] [ 06:41:00 ب.ظ ]
|