1-4-7 اپیدمیولوژی: 31

1-4-8 درمان: 32

1-5 مطالعات بیولوژی مولكولی: 33

1-5-1 بیولوژی اسكوالن اپوكسیداز (SE) (منواكسیژناز): 38

1-5-2 ویژگی استرول‌ها و نقش اسكوالن اپوكسیداز: 39

1-5-4 مكانیسم اثرات داروهای ضد قارچی بر ارگوسترول. 46

1-5-5 بررسی مولكولی اسكوالن اپوكسیدازدرقارچها و رابطه آن با مقاومت دارویی: 48

فصل دوم–مواد و روش ها: 52

2-2 طراحی پرایمرها: 55

2-2-1 آماده سازی پرایمرها: 56

2-3 استخراج DNA: 57

روش كار: 57

2-4 تكثیر ژن سنتزكننده  آنزیم اسكوالن اپوكسیداز توسط PCR: 59

2-5 خالص‌سازی محصولات PCR: 60

 

 

این مطلب را هم بخوانید :

فصل سوم–نتایج: 63

3-1 بررسی ماكروسكوپی قارچ درماتوفیت ترایكوفایتون  ویولاسئوم. 64

3-2 بررسی میكروسكوپی (ریزبینی) قارچ درماتوفیت ترایكوفایتون ویولاسئوم. 64

3-3 : كشت انبوه در محیط SCC  مایع.. 64

3-4 استخراج DNA.. 64

 

3- 5 محصول PCR.. 65

3-7 تعیین توالی ژن اسكوالن اپوكسیداز در قارچ درماتوفیت ترایكوفایتون ویولاسئوم. 65

فصل چهارم–بحث و پیشنهادات… 70

1-4- بحث… 71

4-2- پیشنهادات: 77

Refrences: 78

 

فهرست اشکال

شكل (3-1-1) سطح كلنی قارچ ترایكوفایتون ویولاسئوم در محیط جامد SCC.. 66

شکل(3-2-1) منظره ریزبینی قارچ ترایكوفایتون ویولاسئوم با درشت نمایی 40×. 66

شكل (3-4). 67

شكل (3-5). 67

شكل (3-6) همولوژی سكانس پروتئین آنزیم اسكوالن اپوكسیداز در قارچ ترایكو فایتون ویولاسئوم  با سایر موجودات   77

 

چکیده

قارچviolaceum    Trichophyton مسئول اپیدمیهای بسیاری از عفونتهای درماتوفیتی می باشد.   

ترایکوفایتون ویولاسئوم در انسان ایجاد کچلی بدن، پا، ناخن و دست می کند.همچنین  به  موها حمله و ایجاد کونیدیاهایخارج و داخل مو(اکتواندوتریکس) میکند. کلونیزه شدن درماتوفیتها محدود به بافت های کراتینه و مردۀ لایه شاخی بوده و ممکن است منجر به واکنش های التهابی خفیف تا شدید گردد .ایمنی هومورال،سلولی و نیز دفاع غیراختصاصی میزبان علیه درماتوفیت ها فعال بوده که می توانند باعث حذف قارچ گردند و درنتیجه از پیشرفت عفونت به سمت بافتهای تحتانی جلوگیری نمایند.خصوصیات و ویژگیهای متعددی از این قارچ تاكنون مورد بررسی واقع شده اما در زمینه بیولوژی مولكولی این قارچ مطالعات محدودی انجام گرفته است.موجودات زنده چه پرسلولی و چه تك سلولی بوسیله غشایی احاطه می شوند كه آنها را از محیط اطرافشان مجزا می سازد.تركیب این غشاء بسیار مهم است چرا كه در حفظ و پایداری غشاء دخیل می باشد.استرولها یكی از تركیبات لازم در تمام سلولهای یوكاریوتی می باشد كه البته در سلولهای قارچی نوع ارگوسترول آن موجود است.این تركیب در فعالیتهای مختلفی از جمله در تعدیل سیالیت غشاء، تراوایی و فعالیت آنزیمهای باند شده به غشاء، تنظیم چرخه سلولی و فتواكسیداسیون مؤثر می باشد.از آنزیمهای مؤثر در بیوسنتز این تركیب، می توان به اسكوالن اپوكسیداز اشاره كرد. این آنزیم در مسیر بیوسنتزارگوسترول مهم می باشد و برای فعالیت به مولكول FAD و NADPH  واكسیژن احتیاج دارد .این آنزیم هدف برخی از داروهای ضد قارچی می باشد.عفونتهای درماتوفیتی معمولا به درمان های ضد قارچی موضعی پاسخ میدهند.هرچند در درمان عفونتهای شدید و موارد کچلی پا و ناخن درمانهای موضعی بی ارزش است.همچنین در مواردی که بیماری به فرم مزمن تبدیل میشود درمان های معمول با داروهای ضد قارچی به خوبی پاسخ نمیدهند.بر همین اساس شناخت و وجود این ژن و همچنین مسیرهای متابولیکی آن اقدامی مهم در جهت ساخت دارو یا داروهای مفید ضد این میکروارگانیسم میباشد.

فصل اول

دیباچه

1- 1- كلیات قارچ‌شناسی:

واژه قارچ، برگردان كلمه لاتین Fungus می‌باشد كه برای اولین بار در قرن 15 میلادی مورد استفاده قرارگرفت. ریشه لاتین واژه Fungus، خود از كلمه یونانی spongris  گرفته شده است. همچنین اصطلاح Mycology از لغت یونانی Mykes كه به معنای قارچ خوراكی است، مشتق شده است.(89)

مطالعات انجام شده نشان می‌دهند كه قارچها بسیار پیشتر از آنچه كه تاكنون تصور می‌شده، بوجود آمده‌اند.. اخیراً محققین دریافته‌اند كه قارچها حدود 1300 میلیون سال پیش به وجود آمده‌اند ، در صورتیكه تاكنون تصور می‌شد قارچها 480 میلیون سال قبل به وجود آمده‌اند. (89)

قارچها جزء اولین میكروارگانیسم‌های شناخته شده هستند زیرا ساختارهای زایشی اغلب آنها (مانند قارچهای خوراكی) به حدی بزرگ بوده كه بدون میكروسكوپ به راحتی دیده می‌شوند. این موجودات یكی از اجزاء مهم چرخه مواد بوده زیرا به عنوان یكی از اصلی‌ترین تجزیه‌كنندگان مواد آلی در طبیعت به شمار می‌روند. (89)

قارچها یوكاریوت بوده و ارگانیسم‌های غیرمتحرك و فاقد تاژك می‌باشند. همگی آنها از رویش هاگ یا اسپور (spore) بوجود می‌آیند. این ویژگی‌ها براساس طبقه‌بندی ویتاكر (whittaker) در سال 1969 میلادی است. (86)

قارچها دارای هسته واقعی و دیواره سلولی مشخص هستند و فاقد رنگدانه كلروفیل بوده و اسپور یا كنیدیای آنها به طریق جنسی و یا غیرجنسی تولید می‌شود.(86)

تقریباً تمام قارچها هوازی بوده و از نظر تغذیه همگی هتروتروفند. قارچها غذای خود را هضم نمی‌كنند بلكه بوسیله ایجاد عفونت در سایر موجودات زنده و یا رشد بر روی بقایای مواد آلی در حال فساد، مواد لازم را كسب می‌كنند كه گروه اول را پارازیت و گروه دوم را ساپروفیت می‌نامند. (86) اکثر قارچ ها حتی آنهایی که بیماری زا هستند نیز قادر هستند در محیط های کشت آبگوشت و یا ژلوز رشد نمایند.(86)

سنتز اسید آمینه لیزین در قارچ ها از مسیر ال آلفا آمینو آدپیک اسید(AAA) صورت می پذیرد.به جز پیتیوم اینسیدیوزوم(Pythium insidiosum) که به دلیل داشتن اسپور متحرک، آن را از اومیست ها

 

فهرست جدول ها

عنوان جدول                                                                                                                               صفحه

جدول 1-1: ژن های ویرولانس در اشرشیا کلی و عملکرد ژن ها………………………………………………………………………………………………………………….30   جدول3-1: مشخصات پرایمرهای مورد استفاده…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..48 جدول 3-2: اجزاء و ترکیبات مورد استفاده برای واکنش PCR ……………………………………………………………………………………………………………………..49 جدول 3-3: برنامه دمایی ترموسایکلر برای ژن aer ………………………………………………………………………………………………………………………………………….50 جدول 3-4: برنامه دمایی ترموسایکلر برای ژن HlyA………………………………………………………………………………………………………………………………………51 جدول 3-5:  برنامه دمایی ترموسایکلر برای ژن   Pap  ………………………………………………………………………………………………………………………………. 52 جدول 3-6: برنامه دمایی ترموسایکلر برای ژن   Cnf ……………………………………………………………………………………………………………………………………..52 جدول 3-7: برنامه دمایی ترموسایکلر برای ژن Afa …………………………………………………………………………………………………………………………………………53 جدول 3-8:  برنامه دمایی ترموسایکلر برای ژن Fim………………………………………………………………………………………………………………………………………..54   جدول 4-1: مشخصات ایزوله های اشرشیا کلی جدا شده از بیماران……………………………………………………………………………………………………………73 جدول 4-2: نتایج ویرولوتایپینگ درکل سویه ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………77 جدول4-3: نتایج ویرولوتایپینگ در سویه های اشرشیا کلی، سویه های مشابه در هر ژن……………………………………………………………………….78

 

فهرست علامت ها و اختصارها

 

اشرشیا کلی                                                    Escherichia coli     E.coli                                        

واکنش زنجیره ای پلیمراز                              PCR                                           Polymerase chain reaction

عفونت مجاری ادراری Infectios                               UTI                                         Urinary Tract        

اشرشیا کلی یوروپاتوژن                        UPEC                                 Uropathogenic Escherichia coli

معادل فارسی                                           معادل انگلیسی                                                 علامت
	این مطلب را هم بخوانید : پخش سریال دیوار در شبکه جام جم

 

فهرست شکل ها و تصویر ها

1-32-1)عناصر ماکرو. 42

1-32-2)عناصر میکرو. 42

1-32-3)نقش عناصر میکرو در محیط کشت… 42

1-32-4)ویتامین ها  43

1-32-5) Pluronic acid. 43

1-33)نقش گلوتامین در محیط کشت… 44

مواد و روش ها 46

2-1)دستگاه های مورد نیاز. 47

2-2) میکروارگانیسم ها و سلول های مورد استفاده 47

2-3)لیست کامل مواد استفاده شده 48

2-4) لیست کامل وسایل مورد استفاده 50

2-5) شرایط لازم جهت انجام کشت سلول rCHO DG44. 50

2-5-1)محیط های کشت جهت فرایند بهینه سازی.. 51

2-5-1-1)تهیه محیط کشت BRC.. 51

2-5-1-2)ذخیره سازی سلول ها و محیط های کشت… 51

2-6)آماده سازی سلول هایrCHO DG44. 52

2-7) دفریز نمودن سلولهایrCHO DG44. 52

2-8) انکوباسیون سلول هایrCHO DG44. 53

2-8-1)انكوباتور دی اكسید كربن.. 53

2-8-2)دمای انکوباتور جهت کشت سلول rCHO DG44. 53

2-8-3) میزان co2 انکوباتور جهت کشت سلول rCHO DG44. 54

2-8-4) رطوبت انکوباتور جهت کشت سلول rCHO DG44. 54

2-9) استریلیزاسیون انکوباتور. 54

2-10)  آنتی بیوتیک ها و آنتی مایکوتیک ها 55

2-10-1) میزان مصرف آنتی بیوتیک… 55

2-11) کشت سلول های rCHO DG44. 56

این مطلب را هم بخوانید :

2-12)ارزیابی وضعیت محیط کشت از نظر pH.. 56

2-13) شمارش سلول های rCHO DG44. 57

2-13-1)اصول شمارش سلول. 57

2-13-2)تعیین درصد سلول های زنده Viability)) 59

2-13-3) انجماد سلولها و ذخیره سازی آنها  Cell Freezing)) 59

2-14)ترانسفکشن سلول rCHO DG44. 60

2-14-1)پلاسمید حاوی ژن. 60

2-14-2)تهیه DNA‌ 60

2-14-3)کشت سلول. 61

2-15)بهینه سازی فرایند TGE. 61

 

2-15-1)ترانسفکشن به روش PEI 61

2-15-2)بررسی میزان بهینه دانسیته سلولی جهت انجام TGE. 61

2-15-3)بررسی میزان بهینه DNA جهت انجام TGE. 62

2-15-4)اندازه گیری میزان درصد ترانسفکشن.. 62

2-15-4-1)اندازه گیری GFP به روش فلوسایتومتری.. 62

2-16)افزودن  غلظت های متفاوت پپتون های گیاهی به محیط های کشت… 62

2-16-1) تعیین پروفایل رشد. 70

2-16-2)تعیین پروفایل بیان به روش  Elisa. 70

2-16-2) بررسی تغییرات رفتار متابولیک سلول ها 72

نتایج.. 76

3-1)ترانسفکشن سلول های rCHO DG44 به روش TGE. 76

3-1-1)بررسی میزان بهینه PEI جهت انجام TGE. 76

3-1-2)بررسی میزان بهینه دانسیته سلولی جهت انجام TGE. 83

3-1-3)بررسی میزان بهینه  DNAجهت انجام TGE. 96

3-2)تعیین الگوی رشد سلول های CH0 DG44 در محیط های کشت  ProCHO 5,CD DG44و BRC.. 109

3-3)غلظت پپتون ها وابسته به نوع محیط کشت… 110

3-4)بررسی تغییرات متابولیکی در سلول های CHO DG44 تولید کننده t-PA.. 115

3-4-1)بررسی تغییرات متابولیکی در محیط ProCHO 5. 115

3-4-2)تغییرات متابولیکی در محیط CD DG44. 117

3-4-3)  بررسی تغییرات متابولیکی در محیط BRC CD.. 118

3-5)بررسی تاثیر پپتون ها بر میزان بیان پروتئین نوترکیب… 119

3-6)بررسی تاثیر  استراتژی تغذیه با پپتون های گیاهی در بهینه سازی TGE. 121

بحث و نتیجه گیری نهایی.. 129

منابع. 133

اختصارات… 136

Optimization of recombinant protein production in TGE system… 137

Abstract 137

 

چکیده

بیماری عروق کرونر قلب یکی از شایع ترین بیماری ها در سطح جهان به خصوص کشور های صنعتی می باشد.

فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی (t-PA( Tissue Plasminogen Activator، یک پپتید طبیعی است که با اتصال به فیبرین موجود در لخته و تبدیل پلاسمینوژن به پلاسمین باعث شکسته شدن فیبرین، فیبرینوژن و سایر پروتئین‌های انعقادی شده و  با رفع انسداد باعث به حداقل رساندن آسیب بافتی و در نهایت نجات بیمار می‌شود. پروتئین مورد بررسی در این مطالعه فرم کوتاه شده موتانت از داروی t-PA باخواص فارماکولوژیک بهینه می باشد که در میزبان بیانی CHO(Chinese Hamster Ovary) با هدف تغییرات پس ترجمه ای مناسب و مشابه فرم طبیعی بیان می شود.

بیان موقت پروتئین(Transient Gene Expression) TGE روش رایجی برای بیان پروتئین های نو ترکیب در بازه زمانی کوتاه و در مقیاس مناسب جهت انجام تست های پیش بالینی Preclinical)) می باشد.در این مطالعه از این روش و بهینه سازی آن برای تولید پروتئین نوترکیب t-PA استفاده شد و مقادیر بهینه شده برای میزان cell  DNA106/µg2 وبرای عامل انتقال ژن Transfection reagent)) cell  106/µg5/1 و میزان سلول مورد استفاده 105×5 سلول معین گردید.همچنین با دیدگاه Scale-up در بیوپروسه و اثر استراتژی های تغذیه ای با عوامل پپتونی مختلف بر میزان بیان و رشد پروتئین و تغییر رفتار متابولیک آن بررسی گردید.به منظور بهینه سازی بیان فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی (t-PA)در سلول CHO  در این فرایند از 6 پپتون با منشا گیاهی(Soy,Casein) مختلف استفاده گردید .آنالیز نتایج نشان داد که چگونگی تاثیر پپتون ها بر روی بیان ژن مورد نظر در سلول CHO در تعدادی از پپتون ها از الگوی خاصی تبعیت می کند.در برخی موارد اثر مثبت و در موارد خاصی تاثیر منفی داشته است , که احتمالا این تاثیرات ناشی از ماهیت ترکیب آمینو اسیدی پپتون های به کار رفته می باشد. همچنین استفاده از این ترکیبات پپتونی در محیط کشت سلول ترانسفکت شده علاوه بر افزایش بیان پروتئین  می تواند سبب کاهش تولید متابولیت های نامطلوب نیز شود.

واژه های کلیدی: سلول CHO , t-PA , فیبرینولیز  ,فیبرینوژن

مقدمه

1-1)اهمیت پروئینهای نوترکیب – جایگاه جهانی و درمانی

پروتئین ها ماکرومولکولهایی هستند که در هرجایی از سلولها جای می گیرند.آنها در رشد سلولی، متابولیسم، سازماندهی، انتقال و جهش نقش دارند. در ارگانیسم های چندسلولی، پروتئین ها سیستم ایمنی، سیگنال بندی عصب، رشد و تقسیم کل ارگانیسم را کنترل می کنند.جهش یا رونویسی غیرعادی پروتئین ها می تواند منشاء بیماریهای بسیاری شود. با توجه به اینکه ژنوم انسان حاوی بیش از 30.000 ژن است و اینکه تعداد پروتئین هایی که تولید می شوند حتی بیشتر از این مقدار هستند،فرصت هایی برای شرکت های داروسازی به دست آمده تا داروهای جدیدی را توسعه دهند که بسیار فراوان هستند. بنابراین در طول دهه های گذشته،پروتئین ها به اهدافی برای توسعه درمانهای جدید تبدیل شدند. وقتی که پروتئین ها اولین بار به عنوان موارد درمانی مورد استفاده قرار گرفتند، از منابع انسانی و حیوانی خالص سازی شدند. نمونه هایی از این قبیل شامل هورمون رشد انسان از جسد انسان، انسولین از گاو یا خوک و هورمون تحریک کننده غدد ترشحی انسان از اوره می شدند. به هر حال استفاده از این منابع با نگرانی هایی هم همراه بود.خوشبختانه امروزه محصولات منابع حیوانی کمتر به کار می روند. در واقع از اواخر دهه 1970، رشد در بیوتکنولوژی امکان تولید پروتئین از “DNA دارای صفات ارثی” با استفاده از سیستم های میزبان پروکاریوتی یا یوکاریوتی را فراهم کرده است.این پروتئین ها ، دارای صفات ارثی هستند و از پروتئین های داخلی قابل تمایز هستند، آنها بواسطه رونویسی ژنهایی که دارای صفات ارثی جدید هستند، تولید می شوند. اولین پروتئین  نوترکیب، که برای انسان به کار رفت انسولین بود که در E.coli توسط Eli Lili در سال 1984 تولید شد. اولین پروتئین نوترکیب تولید شده در میزبان یوکاریوتی ، فعال کننده پلاسمینوژن بافتی t-PA از سلولهای تخمدان هامستر چینی CHO2 بود که در سال 1986 تولید شد. در سال 2007، بیش از 170 محصول بیودارویی وجود داشت که توسط انجمن دارو و غذا FDA

3-3-10 آب و هوا 74

3-3-10-1 دمای هوا 76

3-3-10-2 بارندگی.. 77

3-3-10-3رطوبت هوا 77

3-3-10-4باد. 78

3-3-10-5ساعات آفتابی و تعداد روزهای یخبندان. 79

3-3-11 توپوگرافی.. 80

3-3-11-1 ارتفاعات.. 80

3-3-11-2 تپه ها 81

3-3-11-3دشت.. 81

3-3-11-4 شیب.. 82

3-3-12خاک شناسی و قابلیت اراضی.. 82

3-3-13پوشش گیاهی.. 85

3-14مطالعات انسانی.. 86

3-14-1 خلاصه ای از وضعیت عمومی شهرستان فیروزآباد. 86

3-14-2پیشینه تاریخی.. 87

3-14-3 جمعیت.. 90

3-14-3-1 جمعیت شهر فیروزآباد. 90

3-14-3-2 نسبت جنسی.. 92

3-14-3-3 نرخ رشد جمعیت.. 93

3-14-3-4 پیش بینی شهر فیروزآباد. 95

3-14-3-5 مهاجرت 97

3-14-4 اشتغال و فعالیت.. 98

3-15روش تحقیق.. 101

3-15-1 محدوده های تحقیق.. 103

3-15-2 اهداف تحقیق.. 103

3-15-3 فرضیات تحقیق.. 103

16-3 جمعبندی.. 103

– فصل چهارم یافته های پژوهش و بحث.. 106

4-1 نظام تقسیمات اداری – کالبدی شهر. 141

4-1-1-ناحیه بندی.. 144

4-1-1-1 عوامل موثر در ناحیه بندی.. 108

4-1-1-2 اهداف ناحیه بندی………………………………………………………………………………………………………………………..108

4-1-1-3 امتیازات در ناحیه بندی.. 109

4-1-1-4 ناحیه بندی و عدالت اجتماعی.. 110

4-1-2-تعیین محدوده محله. 110

4-2 تقسمات کالبدی شهر فیروزآباد. 111

4-3 توزیع فضایی جمعیت بر اساس ضریب آنتروپی.. 112

4-4-نحوه توزیع خدمات محله ای در شهر فیروزاباد. 115

5-4امکانات و خدمات شهری مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………………….115

4-5-1 امکانات آموزشی…………………………………………………………………………………………………………………………………116

4-5-2 خدمات تاریخی- جهانگردی و مذهبی……………………………………………………………………………………………….116

4-5-3 خدمات تولیدی-صنعتی و تجاری………………………………………………………………………………………………………117

4-5-4پارک و فضای سبز شهری……………………………………………………………………………………………………………………117

4-5-5 خدمات بهداشتی – درمانی…………………………………………………………………………………………………………………118

4-5-6فضاهای ورزشی و تفریحی…………………………………………………………………………………………………………………..118

4-5–7 خدمات نیروی انتظامی…………………………………………………………………………………………………………………….119

4-5-8تاسیسات و تجهیزات شهری………………………………………………………………………………………………………………..119

4-6 توزیع فضایی خدمات شهری در شهر فیروزاباد……………………………………………………………………………………….119

4-6-1دسترسی به امکانات آموزشی………………………………………………………………………………………………………………119

4-6-2 دسترسی به خدمات تاریخی- جهانگردی و مذهبی………………………………………………………………………….120

4-6-3دسترسی به خدمات اداری – انتظامی………………………………………………………………………………………………….122

4-6-4دسترسی به فضای سبز………………………………………………………………………………………………………………………..122

4-6-5دسترسی به خدمات بهداشتی – درمانی……………………………………………………………………………………………..123

4-6-6دسترسی به فضاهای ورزشی – تفریحی………………………………………………………………………………………………123

4-6-7دسترسی به تاسیسات و تجهیزات شهری…………………………………………………………………………………………..123

4-7 رتبه بندی محلات شهر فیروزآباد………………………………………………………………………………………………………….126

4-7-1 جمع بندی واحد های خدماتی………………………………………………………………………………………………………….126

4-7-2 مدل استاندارد سازی داده های مختلف الجنس………………………………………………………………………………..127

4-8 سطح بندی محلات بر اساس چگونگی توزیع خدمات شهری………………………………………………………………..130

 

4-8-1 مدل ضریب همبستگی اسپیرمن……………………………………………………………………………………………………….134

4-9 اولویت بندی محلات به لحاظ تعادل بین توزیع جمعیت و خدمات …………………………………………………….135

فصل پنجم آزمون فرضیات ، نتیجه گیری و پیشنهادات…………………………………………………………………………………137

5-1مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………….138

5-2آزمون فرضیات………………………………………………………………………………………………………………………………………….138

5-2-1آزمونفرضیه اول…………………………………………………………………………………………………………………………………..138

5-2-2آزمون فرضیه دوم………………………………………………………………………………………………………………………………139

5-3جمع بندی و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………140

 

این مطلب را هم بخوانید :

5-4پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………143

5-4-1 پیشنهادات برای پژوهشهای آتی……………………………………………………………………………………………………….148

منابع و ماخذ………………………………………………………………………………………………………………………………….150

1-1- مقدمه

به رغم اینکه وجود نابرابری در استاندارد زیست در بین ساکنین یک شهر پدیده جدیدی در هیچ یک از شهرهای جهان نیست اما در کشورهای کمتر توسعه‌یافته به دلیل فاحش تر بودن تفاوت‌های اجتماعی – اقتصادی و پیدایش سکونتگاه‌های زیر استاندارد و گسترش خوش‌نشینی، تفاوت‌های فضایی شهرها تشدید شده است(عبدی دانشپور، 1378: 37). سکونت اقشار کم درآمد در مکان‌هایی که جاذب سایر گروه‌ها اجتماعی نیست، به تمرکز فقر می‌انجامد و این فرآیند به جدایی گزینی طبقه کم درآمد از سایر گروه‌های اجتماعی منجرمی شود(شاه حسینی،1384: 185).

بنیاد اسلام بر پایه عدالت استوار است چرا که عدل یکی از اصول دین و یکی از اصل دو مذهب می‌باشد (مطهری، 1360: 6). عدالت که خود نتیجه تکامل اجتماعی است (قربان نیا، 1380: 21)، به دو دسته الهی و غیر الهی و عدالت غیر الهی نیز به عدالت فردی و اجتماعی تقسیم می‌گردد. عدالت اجتماعی عبارت است از احترام به حقوق دیگران و رعایت مصالح عمومی (اخوان کاظمی،1381: 23). در ماده اول اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده است که تمام افراد بشر از لحاظ حیثیت و حقوق باهم برابرند. در اصل سوم قانون اساسی نیز یکی از اساسی‌ترین اهداف دولت، رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه می‌باشد (قربان نیا، 1380: 227-281) از این رو دولت‌ها و دستگاه برنامه‌ریزی وظیفه سنگینی در خصوص ایجاد عدالت اجتماعی و اقتصادی به عهده دارند.

   اشاعه قابل‌توجهی از ثروت مادی، و از سوی دیگر اقلیت‌هایی که در فقر زندگی می‌کنند، از ناکامی‌های خط مشی شهری قلمداد می‌شوند (هال، 1387: 311) البته در زمینه شهری دسترسی برابر به نیازهای اولیه از تأمین آن مهم‌تر است (پاتر و دیگران، 1384: 147).

بررسی‌های تجربی روشن می‌کند که وجه مشخصه شهرنشینی جهان سومی فعلی، ناموزونی و بی‌عدالتی است (وارثی و همکاران،1386)، این نابرابری‌ها در سه سطح متجلی می‌شوند:

1. نابرابری‌ها در فرصت‌های امرار معاش در بخش‌های شهری و روستایی؛
2. نابرابری از یک شهر تا شهر دیگر، به دلیل تمرکز منابع محدود در پایتخت‌ها؛
3. نابرابری اقتصادی درون‌شهری میان توده‌ها و یک گروه کوچک نخبه توانگر؛

این عدم تعادل و نابرابری‌ها، به جز آسیب‌های ذاتی، ممکن است در کار آیی و انتظارات اقتصاد ملی نیز خلل ایجاد کند (اسمیت، 1384: 11).

نابرابری‌های شهری عمدتاً در آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین به چشم می‌خورد. در چنین نقاطی طبقات بالاتر به لحاظ اقتصادی از سطح زندگی بالاتری برخوردار هستند در حالیکه طبقات پایین تر در معرض بیماری‌ها و محدودیت‌های مربوط به معیشت روزانه می‌باشند. در چنین شهرهایی حتی امید به زندگی طبقات پایین اجتماعی از میانگین پایین تری برخوردار است. در این جوامع، خانوارها مجبورند بسیاری از مشکلات و نابسامانی‌های اجتماعی و اقتصادی را تحمل نمایند (شیخی، 1380: 156)، بنابراین عدالت اجتماعی با مفهوم رفاه که عامل فقرزدایی است رابطه تنگاتنگی دارد (جاجرمی و همکاران، 1385: 6) رفاه جامعه در گرو اطمینان از این نکته است که همه شهروندان آن احساس کنند سهمی در آن دارند و از جریان عادی جامعه کنار گذاشته نشده‌اند. برای این منظور باید همه گروه‌ها (به ویژه آسیب‌پذیرترین