از جهتی در قوانین فعلی کشور ما حکم تصرفات تبرعی منجز بیمار مشخص نیست و از طرفی اسباب حجر و حدود و ثغور آن را باید مقنن معین سازد.

 

ب-سوالات اصلی و فرعی

1-تصرفات مریض در قانون مدنی ایران از چه مبنایی متابعت می کند؟

2-چالش های مربوط به تصرفات مریض در حقوق ایران به طور خلاصه چیست؟

 

ج-فرضیه های تحقیق

1-ریشه تصرفات مریض در حقوق ایران در فقه پویای امامیه است.

2-عدم شفافیت قانون، سکوت و وجود دیدگاه های متعارض در فقه در این زمینه مهمترین چالش های نظام حقوقی ایران در زمینه مرض متصل به موت است.

 

د-ضرورت و اهداف تحقیق

پژوهش و تحقیق در نظام های آموزشی دنیا رکن اساسی و مایه بقای آن جامعه است.شاخص رشد و یا عقب ماندگی هر مجموعه آموزشی و تحقیقی به چگونگی و جایگاه پژوهش در آن باز می گردد،از این رو برای تحول و پیشرفت باید به پژوهش و تحقیق عنایت وِیژه شود.از سوی دیگر یکی از وظایف هر طالب علمی این است که در راه اعتلای هر چه بیشتر دانش بشری با تمام توان اهتمام ورزیده و کوشش کند در حیطه علمی خود بر پایه اصول محکم و متقن آن علم،احکام صحیح را از توهمات سقیم باز شناخته و برای عموم تبیین نماید.این دو مهم می تواند از مهمترین اهداف هر تحقیق باشد.مرض متصل به موت از دیدگاه فقهاء به عنوان یکی از اسباب حجر برشمرده شده است در مقابل، قانونگذار ایران در حقوق موضوعه کمتر اسمی از آن برده است.از آنجا که کمتر تحقیق شایسته و مناسبی حتی در حد توسعه علمی و آکادمیک در کشور در خصوص «اعتبار اعمال حقوقی و تبرعی مریض در مرض متصل به موت» انجام شده است انجام این پژوهش می تواند نقطه شروعی برای تکمیل تحقیقات بیشتری در خصوص موضوع محسوب شود.ابهام قانون موضوعه ایران و نبودن آراء مدون در این خصوص از دیگر ضرورت هایی است که انجام این پژوهش را توجیه پذیر می سازد.

ه-پیشینه تحقیق

با توجه به بررسی های به عمل آمده توسط نگارنده در منابع مختلف حقوقی و فقهی علی رغم آنکه در فقه، بیماری منتهی به مرگ به عنوان یکی از اسباب حجر،همواره کانون بررسی های محققان بوده است و در خصوص آن پژوهش های مستقل و قابل تحسینی صورت گرفته است،لکن با وجود سابقه طولانی این

 نهاد،بیماری منتهی به مرگ یا مرض متصل به موت در فقه،تحلیل جامعی از ماهیت و آثار این نهاد در پرتو حقوق موضوعه ارائه نشده است.

و-روش تحقیق

این رساله به نوعی تحقیق بنیادی نظری است و شیوه و روش تحقیق در آن به صورت توصیفی-تحلیلی است. ممکن است هر خواننده نسبتا  حرفه ای  آشنایی  نسبی  با موضوع داشته باشد اما توصیف جامع  مفاهیم لازم است. در این پایان نامه برخی از مفاهیم نیاز به توصیف  دارند.ابزار کار نیز کتابخانه ای و بررسی کتب و مقالات و بعضا مراجعه به نرم افزارهای مرتبط با موضوع بوده است .در این رساله آراء و نظرات فقهاء و حقوق دانان پیرامون منجزات مریض مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد و در پایان نظر نگارنده پیرامون موضوع بیان می گردد.

 

این مطلب را هم بخوانید :

ی-توجیه ساختار پلان

در این پایان نامه در ابتدا به شیوه مرسوم در نگارش پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکتری تعریف و تبیین موضوع، سوالات اصلی و فرعی، فرضیه های تحقیق، ضرورت و اهداف تحقیق، روش تحقیق توجیه ساختار پلان و پیشینه تحقیق مورد بررسی قرار گرفته اند. پس از آن در  فصل اول معنا شناسی بیمار در فقه و حقوق موضوعه تبیین و بررسی شده است. در دومین فصل به وضعیت حقوقی تصرفات بیمار در مرض متصل به موت پرداخته ایم. در نهایت فصل سوم این پایان نامه به موضوع آثار تصرفات مریض در مرض متصل به موت و ادله مربوطه اختصاص یافته است.

 

یکباره تغییر نموده و از چنان ارزش و اعتبار عقلایی ای برخوردار گردیدند که مانند دیگر اموال قیمتی ، با مبالغ بالایی مورد خرید و فروش قرار می گیرند . آمار منتشره از مراکز پزشکی پیوند اعضاء در کشور مبنی بر تعداد  پیوندهای صورت گرفته و نجات یافتن جان انسان ها تایید کننده این مدعا می باشد .
با تصویب ماده واحده قانون پیوند اعضای بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است ؛ در تاریخ 17/1/79 و صدور مجوز قانونی پیوند اعضاء توسط قانونگذار ، جریان آرام معامله اعضای بدن شتاب بیشتری یافت ، تا بدان جا که برخی حتی با نیات غیر خیرخواهانه وصرفا  به خاطر دریافت منفعت مالی ، برخی از اعضای بدن خودرا فروخته و یا در مواقعی که قطع آن عضو باعث مرگ آن ها  می گردد. عضو مذکور را پیش فروش می نمایند .

از این رو اخیرا به دنبال این جریان شتابنده پزشکی ، مسایلی در محافل فقهی – حقوقی مطرح گردیده است به عنوان نمونه :

آیا امکان معامله اعضای بدن انسان وجود دارد ؟ آیا امکان تصور مالیت و مالکیت برای اعضای بدن انسان وجوددارد ؟ مالک یا مالکین احتمالی اعضای بدن انسان چه کسانی خواهند بود ؟

بدیهی است در صورت ارائه پاسخ صحیح و منطقی برای سوالات مطرح شده ، عمل خرید و فروش اعضای بدن ، قالبی حقوقی یافته و در بستر شرایط و قواعد یکی از عقود شرعی ، مورد حمایت قانونگذار قرار خواهد گرفت و در غیر اینصورت همان گونه که در حال حاضر شاهد آن هستیم ، به لحاظ اختلاف در آراء فقها و صاحب نظران دینی ، واقعیت غیر قابل انکار معامله اعضای بدن ، در هاله ای از ابهام بین صحت و جواز عمل و بطلان و عدم جواز بین عملی پسندیده و ممدوح و کاری مذموم و زشت باقی خواهد ماند .
آنچه مسلم است مال در اصطلاح فقهی و حقوقی بر اشیاء خاصی اطلاق می گردد و تنها چیزی را می توان مال نامید که عناصر ضروری تشکیل دهنده مال در آن جمع

 باشد ؛ و از طرفی مالکیت حقی است که شارع مقدس و مقنن برای فرد یا افرادی در صورت حصول شرایطی در نظر گرفته اند . در مسئله خرید و فروش در قالب عقد بیع ، رعایت و حصول شرایطی در طرفین عقد و عوضین ضروری خواهد بود که از همه مهم تر آن است که باید عین مورد معامله قابل تملک برای طرف دیگر معامله باشد و از آن رو در تعریف عقد بیع گفته اند : عقد بیع ، تملیک عین به عوض معلوم است و آثارصحت عقد بیع آن است که طرفین را ملزم به انجام تعهدات صورت گرفته در زمان عقد می نماید ؛ به نحوی که در صورت عدم اجرای تعهد از سوی یک طرف ، طرف دیگر می تواند الزام به انجام تعهد شده را درخواست نماید .

به همین خاطر با توجه به معانی فقهی – حقوقی مال ، مالکیت و بیع در شرع و قانون تاکنون در مسئله خرید و فروش اعضای بدن ، پاسخ روشنی  به سوالات پیرامون

این مطلب را هم بخوانید :

  آن داده نشده است . در بین فقهای معاصر نیز چند نظر کلی وجود دارد . برخی به طور مطلق هرگونه قطع اعضای بدن انسان را جایز نمی دانند .

واژگان کلیدی :  خواب طبیعی٬ خواب مصنوعی٬ جرم٬ مجازات٬ مسوولیت کیفری.

Abstract

Sleep knowledge whether natural or artificial is placed in medicine domain and in view of medical specialty it is included by psychology jurisdiction and issuing judicial verdict on responsibility or non responsibility of asleep person and his punishment because of committing a crime is related to penal law. Therefore knowing organic nature of sleep and way of committing a crime in regard to its organizer element and also determination of penalresponsibility or non responsibility of sleep walker is very important.

Iran penal law except in article 153 of Islamic punishment law does not mention any thing else about this subject. This work by studying committing a crime in sleep makes clear the types of sleep and reasons of asleep person behaviors in view of psychologist and jurists and beside studying the situation of will power and intention of asleep person it describes hoe he/she commits a crime and extent a crime and extent of its penal responsibility and executing punishment on him/her by analyzing legal articles.

 

Key words :

Natural sleep. Artificial sleep. Crime. Penal responsibility. Punishment.

 

فهرست مطالب

عنوان

                                                                                                                                                             صفحه  

 

مقدمه: 1

الف-   تشریح و بیان مسئله. 1

ب- پیشینه تحقیق.. 1

ج-اهداف تحقیق.. 2

د-سؤالات تحقیق.. 2

 

فصل اول: کلیات

مبحث اول- مفهوم خواب و انواع آن. 3

گفتار اول-خواب طبیعی.. 4

بند اول- مفهوم و ماهیت خواب.. 4

بند دوم-مقایسه خواب با اغما و بیهوشی و مستی.. 7

گفتار دوم – خواب مصنوعی.. 11

بند اول – تعریف خواب مصنوعی و انواع آن. 12

 

بند دوم – ماهیت خواب مصنوعی.. 14

مبحث دوم – جرم و مسوولیت کیفری.. 17

گفتار اول – مفهوم جرم و ارکان تشکیل دهنده‌ی آن. 18

بند اول – مفهوم جرم. 18

بند دوم – ارکان تشکیل دهنده‌ی جرم. 21

گفتار دوم –مفهوم، مبانی و ارکان مسؤولیت کیفری.. 24

بند اول – مفهوم و مبانی مسؤولیت کیفری.. 25

بند دوم – ارکان مسؤولیت کیفری.. 26

 

فصل دوم: ماهیت جنایت ارتکابی شخص خواب

مبحث اول – علل حرکت در خواب.. 28

 

گفتاراول – اختلالات خواب.. 30

بند اول – کژخوابی‌ها 30

بند دوم – بد خوابی‌ها 32

گفتار دوم – خوابگردی (سومنامبولیسم) 33

بند اول – انواع خوابگردی.. 34

الف – خوابگردی طبیعی.. 34

ب –  خوابگردی مصنوعی.. 37

بند دوم – ملاک های تشخیص خوابگردی.. 39

الف-ملاک تشخیص 10- ICD…………………………   41

ب- ملاک تشخیصیDSM-IV-TR-10 ………………………48

مبحث دوم – اراده، اختیار و قصد در خواب.. 42

گفتار اول – اراده و اختیار در خواب.. 43

بند اول – ماهیت اراده و اختیار در…………52

بند دوم – جایگاه اراده و اختیار در خواب.. 47

گفتار دوم – قصد در خواب.. 51

بند اول – ماهیت قصد. 51

این مطلب را هم بخوانید :

بند دوم – جایگاه قصد در خواب.. 54

مبحث سوم – جرایم ارتکابی شخص خواب.. 55

گفتار اول – جرایم ارتکابی شخص خواب از حیث رکن مادی جرم. 56

بند اول – رکن مادی جرایم شخص خواب.. 56

بند دوم – انواع رفتار مجرمانه شخص خواب از حیث رکن مادی.. 57

گفتار دوم – جرایم ارتکابی شخص خواب از حیث رکن روانی جرم. 59

بند اول- جرایم غیرعمدی شخص خواب.. 60

بند دوم- جرایم عمدی شخص خواب.. 61

گفتار سوم- جرایم ارتكابی شخص خواب از حیث ركن قانون جرم. 64

بنداول- جرایم شخص خواب در نگاه قانونگذار 65

بند دوم – مقایسه تحلیلی ماده 153 با مواد 225 و 323 قانون مجازات اسلامی سابق.. 67

 

فصل سوم: مسؤولیّت كیفری شخص خواب

مبحث اوّل – شرایط تحقّق مسؤولیّت كیفری شخص خواب.. 71

گفتار اوّل: وجود عمل مجرمانه و قابلیت اسناد مسؤولیّت كیفری به شخص خواب.. 73

بند اول- وجود عمل مجرمانه. 74

بند  دوم- قابلیت اسناد مسؤولیّت كیفری به شخص خواب.. 78

گفتار دوم- فقدان موانع تحقّق مسؤولیّت كیفری شخص خواب.. 80

بند اوّل – عوامل سالب مسؤولیّت كیفری.. 81

الف- عوامل موجهه جرم. 83

ب- عوامل رافع مسؤولیّت كیفری.. 86

بند دوم- ارتباط خواب با عوامل سالب مسؤولیّت كیفری.. 87

مبحث دوم– آثار مسؤولیّت كیفری شخص خواب.. 90

گفتار اوّل – مجازات شخص خواب.. 91

بند اول- مجازات شخص خواب از دیدگاه فقهای امامیّه. 91

بند دوم- مجازات شخص خواب در حقوق كیفری ایران. 95

گفتار دوم- جبران ضرر و زیان ناشی از جرم شخص خواب.. 100

بند اوّل- جبران ضرر و زیان مادی.. 101

بند دوم- جبران ضرر و زیان معنوی.. 104

بند سوم- جبران زیان منافع ممكن الحصول. 107

 

 

نتیجه گیری…………………………….

 

فهرست منابع و مآخذ……………………..

 

فصل اول: مقدمه

الف: طرح موضوع……………………………………………………………………………………………………………………… 2

ب: بیان مساله…………………………………………………………………………………………………………………………… 2

ج:اهمیت و ضرورت پژوهش…………………………………………………………………………………………………….. 3

د: سوال پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………….. 3

ز: سابقه علمی…………………………………………………………………………………………………………………………… 3

و:هدف پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………… 4

ه:روش پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………… 4

و: پلان کار   …………………………………………………………………………………………………………………………….. 4

مبحث اول: روند شکل گیری بهائیت………………………………………………………………………………………. 5

گفتار اول: پیشینه بهائیت…………………………………………………………………………………………………… 5

بند اول: شیخیه……………………………………………………………………………………………………………… 5

بند دوم: بابیت……………………………………………………………………………………………………………….. 7

بند سوم: بهائیت…………………………………………………………………………………………………………….. 10

بند چهارم:رهبران بهایی………………………………………………………………………………………………… 11

گفتار دوم: نقش بیگانگان در شکل گیری جریان بهائیت…………………………………………………. 13

بند اول: بهائیت و فراماسونری………………………………………………………………………………………. 14

بند دوم: بهائیت و صهیونیسم………………………………………………………………………………………. 16

بند سوم: بهائیت و دول متخاصم…………………………………………………………………………………. 19

مبحث دوم: اصول اعتقادات بهائیان…………………………………………………………………………………………. 23

گفتار اول: اعتقاد به تجلی و تجسد خداوند در میرزا حسینعلی بهاء……………………………… 23

گفتار دوم: منسوخ شدن ادیان گذشته و تشریع دین جدید…………………………………………… 25

گفتار سوم:انکار قیامت………………………………………………………………………………………………………… 26

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

مبحث سوم: وضعیت کنونی بهائیت………………………………………………………………………………………… 28

گفتار اول: استفاده از عنصر تبلیغ …………………………………………………………………………………….. 28

 

گفتار دوم: تلاش بهائیان برای افزایش جمعیت………………………………………………………………… 30

 

فصل دوم: فرقه مجرمانه بهائیت

مبحث اول: مبانی جرم انگاری…………………………………………………………………………………………………. 32

گفتار اول: مبانی شرعی………………………………………………………………………………………………………. 33

بند اول: آیات قرآن کریم …………………………………………………………………………………………….. 36

بند دوم: احادیث و روایات…………………………………………………………………………………………….. 39

گفتار دوم: مبانی عرفی……………………………………………………………………………………………………….. 40

بند اول: امنیت و نظم عمومی……………………………………………………………………………………… 40

بند دوم: نیرنگ …………………………………………………………………………………………………………….. 44

بند سوم : خشونت………………………………………………………………………………………………………… 45

مبحث دوم:فرقه بودن بهائیت…………………………………………………………………………………………………… 46

گفتاراول: مفهوم فرقه………………………………………………………………………………………………………….. 46

بند اول: مفهوم لغوی…………………………………………………………………………………………………….. 46

بند دوم: مفهوم اصطلاحی……………………………………………………………………………………………. 47

بند سوم:ویژگیهای فرقه………………………………………………………………………………………………… 48

بند چهارم:تفاوت فرقه و دین ………………………………………………………………………………………. 50

گفتار دوم:تشکیلات فرقه بهائیت……………………………………………………………………………………….. 53

بند اول: بیت العدل……………………………………………………………………………………………………….. 53

بند دوم:واحدهای تبلیغاتی……………………………………………………………………………………………. 54

بند سوم:محافل ملی و محلی………………………………………………………………………………………… 55

گفتار سوم:فرقه بهائیت و براندازی…………………………………………………………………………………….. 55

 

این مطلب را هم بخوانید :

فصل سوم: ارتباط بهائیت با جرائم علیه دین و امنیت

مبحث اول: بهائیت و جرائم علیه دین …………………………………………………………………………………… 61

گفتار اول: بهائیت و ارتداد………………………………………………………………………………………………….. 63

گفتار دوم:بهائیت و بدعت…………………………………………………………………………………………………… 66

مبحث دوم:جرائم علیه امنیت…………………………………………………………………………………………………. 68

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

گفتار اول:بهائیت و عضویت و تشکیل اداره و گروه با هدف بر هم زدن امنیت……………… 72

گفتار دوم: بهائیت و فعالیت تبلیغی علیه نظام…………………………………………………………………. 74

 

نظارت‌های زیرساختی در حوزه‌های صنعتی، نظامی، بهداشتی، و… استفاده می‌شود. زیرساخت‌های حیاتی و اطلاعاتی، به عنوان عمده‌ترین بزه‌دیدگان تروریسم سایبری، بیشترین جذابیت و مطلوبیت را برای تروریست‌های سایبری دارند. با نگاهی به افزایش رخدادها و حمله‌های سایبری علیه بیشتر کشورهای توسعه‌یافته و بروز خسارات شدید در زیرساخت‌های حیاتی، می‌توان به فاجعه‌آمیز بودن نتایج حملات تروریستی سایبری علیه سیستم‌ها و دارایی‌های پی برد که تأثیرات شدیدی بر امنیت فیزیکی، اقتصاد ملّی یا ایمنی همگانی خواهند گذاشت.

در سال‌های اخیر استفاده از این گونه حملات، علیه تأسیسات مهم و حیاتی دولت‌ها گسترش یافته و به دلیل خصیصۀ پنهان ماندن هویت بزهکاران مذکور، این گونه از تروریسم مورد توجه ویژۀ اشخاص و دولت‌ها قرار گرفته است. با در نظر گرفتن وضعیت کنونی و بالا گرفتن تنش‌های سیاسی و اقتصادی میان دولت‌ها، حمایت ویژه از بزه‌دیدگان تروریسم سایبری ضروری است. بنابراین در این نوشتار سعی بر آن شده که به بیان و تشریح اقدامات اتخاذ شده در جهت حمایت از بزه‌دیدگان مذکور در حقوق کیفری ایران و اسناد بین‌المللی پرداخته شود؛ تا به خلأهای موجود در هر دو سطح داخلی و بین‌المللی، در زمینۀ اهتمام به بزه‌دیدگان تروریسم سایبری پی برده شود.

 

واژگان کلیدی: تروریسم سایبری، حمایت، بزه‌دیدگان، پیشگیری، حقوق کیفری ایران، اسناد بین‌المللی.

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                   صفحه                                                                                                                          مقدمه  ……..1

فصل اول:کلیات

1-1- بیان مسئله. 5

1-2- ضرورت انجام تحقیق.. 8

1-3- اهداف تحقیق.. 8

1-4- سؤالات تحقیق.. 8

1-5- فرضیه‌های تحقیق.. 9

1-6- پیشینۀ پژوهش…. 9

1-7- تعریف مفاهیم.. 10

1-7-1- اصطلاحات رایانه‌ای.. 10

1-7-1-1- هکر. 11

1-7-1-2- کرکر. 11

1-7-1-3- فضای سایبر. 11

1-7-1-4- ویروس…. 13

1-7-1-5- کرم‌های رایانه‌ای.. 13

1-7-1-6- اسب‌های تروجان.. 14

1-7-1-7- امنیت رایانه‌ای.. 15

 

1-7-2- اصطلاحات حقوقی مرتبط… 15

1-7-2-1- بزه‌های رایانه‌ای.. 15

1-7-2-1-1- ویژگی بزه‌های رایانه‌ای.. 17

1-7-2-1-1-1- صرفه جویی در وقت و قابلیت تکرار فراوان.. 17

1-7-2-1-1-2- عدم آگاهی قربانیان از بزه‌دیدگی.. 18

1-7-2-1-1-3- سهولت در از بین بردن آثار وقوع جرم و بالا بودن رقم سیاه بزهکاری…………………… 18

1-7-2-1-1-4- فراملی بودن و عدم نیاز به محل ارتکاب مشخص……………………………………………………… 18

1-7-2-1-1-5- تنوع مرتکبان و گستردگی حجم خسارات حاصله……………………………………………………. 19

1-7-2-1-1-6- دارای حیثیت عمومی و خصوصی بودن…………………………………………………………………….. 19

1-7-2-1-1-7- دشوار بودن تعیین صلاحیت کیفری………………………………………………………………………….. 19

1-7-2-2- بزهکاری سایبری……………………………………………………………………………………………………………………. 20

1-7-2-2-1- تقسیم بندی بزه‌کاران سایبری………………………………………………………………………………………… 22

1-7-2-2-1-1- هکرها…………………………………………………………………………………………………………………………….. 22

1-7-2-2-1-2- کرکرها…………………………………………………………………………………………………………………………… 22

1-7-2-2-1-3- کارمندانی که از رؤسا یا همکاران خود ناراضی هستند…………………………………………….. 22

1-7-2-2-1-4- نوجوانان و جوانان…………………………………………………………………………………………………………. 23

1-7-2-2-1-5- رقبای تجاری.. 23

1-7-2-2-2- گونه‌های بزه‌دیدگی در فضای سایبر. 23

1-7-2-2-2-1- اشخاص ساده و بی‌تجربه. 24

1-7-2-2-2-2- اشخاص آسیب دیده و ناتوان.. 24

1-7-2-2-2-3- بزه‌دیدگان اشتباهی.. 24

1-7-2-2-2-4- بزه‌دیده‌نماها 25

1-7-2-3- حمایت… 25

1-7-2-4- بزه‌دیده 26

1-7-2-5- تروریسم…………………………………………………………………………………………………………………………………..27

1-7-2-5-1- عناصر ساختاری تروریسم.. 28

1-7-2-5-1-1- استفاده و یا تهدید به استفاده از خشونت، به صورت غیرقانونى و نامأنوس…. 29

1-7-2-5-1-2- انتخاب طیف وسیعی از بزه‌دیدگان بی‌دفاع. 29

این مطلب را هم بخوانید :

1-7-2-5-1-3- ایجاد رعب و وحشت… 30

1-7-2-5-1-4- سازمان‌یافتگی عملیات‌های تروریستی.. 30

1-7-2-5-1-5- استفاده از ابزارها و شیوه‌های مدرن.. 30

1-7-2-6- تروریسم سایبری.. 31

1-7-2-6-1- تقسیم‌بندی بزه‌دیدگان تروریسم سایبری.. 32

1-7-2-6-1-1- بزه‌دیدگان حقیقی تروریسم سایبری.. 32

1-7-2-6-1-2- بزه‌دیدگان حقوقی تروریسم سایبری.. 35

1-7-2-6-2- طبقه‌بندی تروریسم سایبری و افعال مرتبط با آن.. 36

1-7-2-6-2-1- جنگ اطلاعاتی.. 36

1-7-2-6-2-2- جنگ سایبری.. 37

1-7-2-6-2-3- جاسوسی سایبری.. 38

1-7-2-6-2-4- خرابکاری سایبری.. 38

1-7-2-6-2-5- اختلال زیرساختی.. 39

1-7-2-6-2-6- دفاع سایبری.. 39

1-7-2-7- حملات سایبری.. 39

1-7-2-7-1- هزینه و عواقب حملات سایبری.. 40

1-7-2-7-2- تقسیم‌بندی حملات سایبری.. 40

1-7-2-7-2-1- حملات ویروس‌ها، کرم‌ها و تروجان‌ها 40

1-7-2-7-2-2- حملات خودی.. 41

1-7-2-7-2-3- حملات توزیع شدۀ انکار سرویس…. 41

1-7-2-7-2-4- نفوذ غیر مجاز 42

1-7-2-7-2-5- حملات محو وب سایت… 42

1-7-2-7-2-6- حملات علیه خدمات نام‌گذاری دامنه…………………………………………………………………………..43

1-7-2-7-2-7- حملات انکار سرویس…………………………………………………………………………………………… 43

1-7-2-8- پیشگیری.. 44

فصل دوم: راهکارهای پیشگیری از بزه‌دیدگان تروریسم سایبری در حقوق کیفری ایران و اسناد بین المللی

2-1- راهکارهای پیشگیری از بزه‌دیدگان تروریسم سایبری در حقوق کیفری ایران.. 47

2-1-1- پیشگیری واکنشی یا کیفری.. 48

2-1-1-1- قانون جرایم رایانه‌ای مصوب 1388. 49

2-1-1-2- قانون تجارت الکترونیکی مصوب 1382. 54

2-1-1-3-  قانون مجازات نیروهای مسلح مصوب 1382. 55

2-1-1-4-  قانون مجازات اسلامی مصوب 1370. 56

2-1-1-5 – سایر قوانین و مقررات موجود. 57

2-1-1-5-1- قانون راجع به مجازات اخلال‌گران در صنایع نفت مصوب 16 مهر 1336. 58

2-1-1-5-2- قانون مجازات اخلال‌گران در تأسیسات آب، برق، گاز و مخابرات کشور مصوب 12 دی ماه 1351  60

2-1-1-5-3- قانون مجازات اخلال‌کنندگان در امنیت پرواز هواپیما و خرابکاری در وسایل و تأسیسات هواپیمایی مصوب 1349. 60

2-1-1-5-4- قانون الحاق دولت ایران به کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری مصوب 1352. 61

2-1-1-5-5- قانون تصویب پروتکل جلوگیری از اعمال خشونت آمیز در فرودگاه‌هایی که در خدمت هواپیمایی کشوری  62

2-1-1-5-6- قانون کیفر بزه‌های مربوط به راه آهن مصوب 31 فروردین 1320و اصلاحات بعدی.62

2-1-1-5-7- لایحۀ مبارزه با تروریسم.. 63

2-1-2- پیشگیری غیر كیفری.. 64

2-1-2-1- پیشگیری اجتماعی.. 65

2-1-2-1-1- پیشگیری اجتماعی جامعه‌مدار 65

2-1-2-1-1-1- برنامۀ جامع توسعۀ تجارت الکترونیکی مصوب 1384. 66

2-1-2-1-1-2- برنامۀ چهارم توسعۀ مرتبط به فناوری اطلاعات… 67

2-1-2-1-1-3- قانون برنامۀ پنج سالۀ پنجم توسعۀ جمهوری اسلامی ایران.. 67

2-1-2-1-1-4- مقررات و ضوابط شبکه‌های اطلاع رسانی رایانه‌ای.. 68

2-1-2-1-1-5- ابلاغیۀ مقام معظم رهبری دربارۀ سیاست‌های کلی شبکه‌های اطلاع رسانی رایانه‌ای.. 69

2-1-2-1-1-6- مصوبۀ شورای عالی اداری در خصوص اتوماسیون نظام اداری و اتصال به شبکۀ جهانی اطلاع رسانی  69

2-1-2-1-1-7- سیاست تجارت الکترونیکی جمهوری اسلامی ایران.. 70

2-1-2-1-1-8- سند راهبردی امنیت فضای تبادل اطلاعات مصوب 1384. 70

2-1-2-1-2- پیشگیری اجتماعی رشدمدار 71

2-1-2-2- پیشگیری وضعی.. 72

2-1-2-2-1- اقدامات فنّی.. 73

2-1-2-2-1-1- تدابیر فنّی پیشگیرانه در سازمان‌ها و ادارات کشور 73

2-1-2-2-1-1-1- نصب و استقرار دیوار آتشین.. 73

2-1-2-2-1-1-2- سیستم‌های تشخیص نفوذ. 75

2-1-2-2-1-1-3- سیستم‌های پیشگیری از نفوذ. 76

2-1-2-2-1-1-4-  استفاده از برنامه‌های ضد ویروس…. 77

2-1-2-2-1-1-5- مستقل نمودن شبکه‌های کنترل و اداری.. 78

2-1-2-2-1-1-6- انجام سنجش نفوذپذیری.. 78

2-1-2-2-1-1-7- استفاده از پروتکل‌های رمزگذاری.. 79

2-1-2-2-1-1-7-1- پروتکل HTTPS.. 79

2-1-2-2-1-1-7-2- پروتکل و گواهینامۀ دیجیتال SSL.. 80

2-1-2-2-1-1-8- پالایش یا فیلترینگ…. 80

2-1-2-2-1-1-9- راه‌اندازی مرکز داده 81

2-1-2-2-1-1-10- طرح شبکۀ ملّی اطلاعات… 82

2-1-2-2-1-1-11- اینترانت… 82

2-1-2-2-1-1-12- تولید نرم افزارهای بومی.. 83

2-1-2-2-1-1-12-1- سیستم عامل قاصدک… 83

2-1-2-2-1-1-12-2 نرم افزار (PVT Pro) 83

2-1-2-2-1-1-12-3- موتور جستجوی پارسی جو. 84

2-1-2-2-1-1-12-4- پست الکترونیکی بومی.. 84

2-1-2-2-2- اقدامات سازمان‌ها و مؤسسات… 85

2-1-2-2-2-1- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات… 85

2-1-2-2-2-2- سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی.. 86

2-1-2-2-2-3- شرکت ارتباطات زیرساخت… 87

2-1-2-2-2-4- سازمان فناوری اطلاعات… 87

2-1-2-2-2-5- کارگروه مبارزه با ویروس‌های صنعتی جاسوسی.. 88

2-1-2-2-2-6- قرارگاه دفاع سایبری.. 88

2-1-2-2-2-7- مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخداد رایانه‌ای (ماهر) 88

2-1-2-2-2-8- سازمان پدافند غیرعامل.. 89

2-1-2-2-2-9- پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ناجا 91

2-1-2-2-2-10- سازمان بررسی جرایم سازمان یافته. 92

2-1-2-2-2-11- انجمن رمز ایران.. 94

2-1-2-2-2-12- مركز ملّی فضای مجازی.. 94

2-1-2-2-2-13- مؤسسۀ استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.. 95

2-1-2-2-2-13-1- استاندارد فناوری اطلاعات- فنون امنیتی-آیین کار مدیریت امنیت اطلاعات………96

2-1-2-2-2-13-2- فناوری اطلاعات- فنون امنیتی- سامانه‌های مدیریت امنیت اطلاعات- مرور کلی و واژگان  96

2-1-2-2-2-13-3- فناوری اطلاعات- فنون امنیتی- الزام‌های نهادهای ممیزی کننده و گواهی کننده سیستم‌های مدیریت امنیت اطلاعات… 97

2-1-2-2-2-13-4- فناوری اطلاعات- فنون امنیتی- سامانه‌های مدیریت امنیت اطلاعات-الزامات… 97

2-1-2-2-2-14- مرکز مدیریت توسعۀ ملی اینترنت (متما) 98

2-1-2-2-2-15- گروه زیر ساخت شبكه و امنیت فضای تبادل اطلاعات… 99

2-1-2-2-2-16- مرکز تحقیقات مخابرات ایران.. 100

2-2- راهکارهای پیشگیری از بزه‌دیدگان تروریسم سایبری در اسناد بین‌المللی.. 100

2-2-1- اقدامات پیشگیرانۀ کیفری در اسناد بین‌المللی و منطقه‌ای.. 101

2-2-1-1- کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری.. 103

2-2-1-2 -کنوانسیون جلوگیری از بمب گذاری تروریستی.. 105

2-2-1-3- کنوانسیون سرکوب حمایت مالی از تروریسم.. 106

2-2-1-4- کنوانسیون توکیو راجع به جرائم و برخی از اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما 108

2-2-1-5- قطعنامۀ شمارۀ1373 شورای امنیت… 109

2-2-1-6- اعلامیۀ راجع به اقدامات ناظر به امحای تروریسم بین‌المللی.. 109

2-2-1-7- راهبرد جهانی ضد تروریسم سازمان ملل متحد در سال 2005. 110

2-2-1-8- بیانیۀ یازدهمین نشست پیشگیری از جرایم و بسط عدالت کیفری سازمان ملل متحد در سال 2005  111

2-2-1-9- کنوانسیون اروپایی مقابله با تروریسم.. 111

2-2-1-10- کنوانسیون منطقه‌ای سازمان همکاری‌های منطقه‌ای آسیای جنوبی.. 113

2-2-1-11- کنوانسیون سازمان کنفرانس اسلامی در زمینۀ مبارزه با تروریسم بین‌المللی.. 115

2-2-1-12- معاهدۀ همکاری میان دولت‌های عضو کشورهای مستقل مشترک‌المنافع در مبارزه یا تروریسم 117

2-2-1-13- کنوانسیون سازمان وحدت آفریقا دربارۀ پیشگیری و مبارزه با تروریسم و پروتکل سال ۲۰۰۴ الحاقی به آن  119

2-2-1-14- کنوانسیون عربی مقابله با تروریسم.. 122

2-2-1-15- توصیه نامه‌ها و کنوانسیون جرایم سایبر شورای اروپا 122

2-2-1-16- کنوانسیون سازمان کشورهای آمریکایی راجع به پیشگیری و مجازات اعمال تروریستی.. 127

2-2-1-17- قطعنامۀ ایجاد فرهنگ جهانی امنیت سایبری و تلاش‌های ملی برای حفاظت از زیرساخت‌های اطلاعاتی حساس…. 128

2-2-1-18- قطعنامۀ ایجاد فرهنگ جهانی در رابطه با امنیت سایبر. 128

2-2-1-19- قطعنامۀ مبارزه با سوءاستفادۀ جنایتکارانه از فناوری اطلاعات… 129

2-2-1-20- قطعنامۀ ایجاد فرهنگ جهانی امنیت سایبر و حمایت از زیرساخت‌های اطلاعاتی حساس…. 130

2-2-2- اقدامات پیشگیرانۀ غیر کیفری در اسناد بین‌المللی و منطقه‌ای.. 131

2-2-2-1- توصیه نامه‌های نشریۀ بین‌المللی سیاست جنایی.. 131

2-2-2-2- دستورالعمل و توصیه نامه‌های سازمان همکاری و توسعۀ اقتصادی.. 133

2-2-2-3- هشتمین نشست سازمان ملل متحد دربارۀ پیشگیری از جرم و اصلاح مجرمین.. 137

2-2-2-4- راهبرد جهانی ضد تروریسم سازمان ملل متحد در سال 2006. 138

2-2-3- اقدامات سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای.. 138

2-2-3-1- اقدامات اتحادیۀ بین‌المللی مخابرات… 138

2-2-3-2- گروه کاری اطلاعات و ارتباطات همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوس آرام. 139

2-2-3-3- سازمان پلیس جنایی بین‌الملل.. 140

2-2-3-4- گروه جی هشت… 141

2-2-3-5- انجمن بین‌المللی حقوق جزا 141

2-2-3-6- سازمان امنیت و همکاری اروپا 142

2-2-3-7- مؤسسۀ بین‌المللی همکاری در مقابل تهدیدات سایبری.. 143

2-2-3-8- سازمان ناتو. 144

نتیجه گیری مباحث فصل………………………………………………………………………………………………………………… 144

فصل سوم: روش‌های حمایت از بزه‌دیدگان تروریسم سایبری در حقوق کیفری ایران و اسناد بین‌المللی

3-1- روش‌های حمایت از بزه‌دیدگان تروریسم سایبری در حقوق کیفری ایران.. 147

3-1-1- حمایت کیفری.. 148

3-1-1-1- حمایت کیفری ساده 149

3-1-1-1-1- قانون جرایم رایانه‌ای مصوب 1388. 150

3-1-1-1-2- قانون تجارت الکترونیکی مصوب 1382. 155

3-1-1-1-3- قانون مجازات اسلامی مصوب 1370. 156

3-1-1-1-4- قانون راجع به مجازات اخلال‌گران در صنایع نفت مصوب 16 مهر 1336. 158

3-1-1-1-5- قانون مجازات اخلال‌گران در تأسیسات آب، برق، گاز و مخابرات کشور مصوب 12 دی ماه 1351  159

3-1-1-1-6- قانون‌ کیفر بزه‌های مربوط به راه‌آهن مصوب 31 فروردین 1320و اصلاحات بعدی. 161

3-1-1-1-7- لایحۀ مبارزه با تروریسم.. 162

3-1-1-2 حمایت کیفری ویژه یا افتراقی.. 162

3-1-1-2-1- قانون جرایم رایانه‌ای مصوب 1388. 163

3-1-1-2-2- قانون تجارت الکترونیکی مصوب 1382. 164

3-1-1-2-3- قانون راجع به مجازات اخلال‌گران در صنایع نفت مصوب 16 مهر 1336. 164

3-1-1-2-4- قانون مجازات اخلال‌گران در تأسیسات آب، برق، گاز و مخابرات کشور مصوب 12 دی ماه 1351  165

3-1-1-3- حمایت کیفری دنباله‌دار 165

3-1-1-3-1- قانون جرایم رایانه‌ای مصوب 1388. 166

3-2- روش‌های حمایت از بزه‌دیدگان تروریسم سایبری در اسناد بین‌المللی… 166

3-2-1- حمایت‌ کیفری.. 167

3-2-1-1- کنوانسیون جرایم سایبر شورای اروپا 168

3-2-1-2- کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری.. 169

3-2-1-3- کنوانسیون جلوگیری از بمب گذاری تروریستی.. 170

3-2-1-4- کنوانسیون سرکوب حمایت مالی از تروریسم.. 171

3-2-1-5- کنوانسیون توکیو راجع به جرائم و برخی از اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما 172

3-2-1-6- قطعنامۀ شمارۀ 1373 شورای امنیت… 173

3-2-1-7- راهبرد جهانی ضد تروریسم سازمان ملل متحد در سال 2005. 173

3-2-1-8- بیانیۀ یازدهمین نشست پیشگیری از جرایم و بسط عدالت کیفری سازمان ملل متحد در سال 2005  174

3-2-1-9- کنوانسیون اروپایی مقابله با تروریسم.. 174

3-2-1-10- کنوانسیون منطقه‌ای سازمان همکاری‌های منطقه‌ای آسیای جنوبی.. 175

3-2-1-11- کنوانسیون سازمان کنفرانس اسلامی در زمینۀ مبارزه با تروریسم بین‌المللی.. 176

3-2-1-12- معاهدۀ همکاری میان دولت‌های عضو کشورهای مستقل مشترک‌المنافع در مبارزه یا تروریسم  177

3-2-1-13- کنوانسیون سازمان وحدت آفریقا دربارۀ پیشگیری و مبارزه با تروریسم و پروتکل سال ۲۰۰۴ الحاقی به آن  178

3-2-1-14- کنوانسیون عربی مقابله با تروریسم.. 180

3-2-1-15- کنوانسیون سازمان کشورهای آمریکایی راجع به پیشگیری و مجازات اعمال تروریستی.. 180

3-2-1-16- قطعنامۀ ایجاد فرهنگ جهانی امنیت سایبری و تلاش‌های ملّی برای حفاظت از زیرساخت‌های اطلاعاتی حساس…. 181

3-2-1-17- قعنامۀ مبارزه با سوءاستفادۀ جنایتکارانه از فناوری اطلاعات… 181

3-2-1-18- قطعنامۀ ایجاد فرهنگ جهانی امنیت سایبر و حمایت از زیرساخت‌های اطلاعاتی حساس…. 182

3-2-1-19- کنوانسیون بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی.. 182

3-2-1-20- قطعنامۀ راجع به حمایت از قربانیان تخلفات فاحش بین‌المللی از قواعد بشر بین‌المللی و تخلفات جدی از حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی.. 183

 

3-2-1-21- نشست هفتم سازمان ملل متحد دربارۀ پیشگیری از جرم و اصلاح مجرمان.. 183

3-2-1-22- نشست هشتم سازمان ملل متحد دربارۀ پیشگیری از جرم و اصلاح مجرمان.. 183

3-2-1-23- نشست دهم سازمان ملل متحد دربارۀ پیشگیری از جرم و اصلاح مجرمان.. 184

3-2-1-24- پیش نویس کنوانسیون سازمان ملل متحد دربارۀ عدالت و پشتیبانی برای بزه‌دیدگان و قربانیان سوءاستفاده از قدرت… 184

3-2-2- حمایت‌های مدنی.. 186

3-2-2-1- حمایت مادی.. 186

3-2-2-1-1- کنوانسیون پیشگیری از تروریسم شورای اروپا 187

3-2-2-1-2- کنوانسیون منع حمایت مالی از تروریسم.. 187

3-2-2-1-3- توصیه نامۀ کمیتۀ وزیران عضو اتحادیۀ اروپا برای حمایت از قربانیان جرایم.. 188

3-2-2-1-4- راهبرد جهانی ضد تروریسم سازمان ملل متحد در سال 2005. 188

3-2-2-1-5- پیوست اعلامیۀ اصول بنیادین عدالت برای بزه‌دیدگان و قربانیان سوءاستفاده از قدرت… 189

3-2-2-1-6- پیش نویس کنوانسیون سازمان ملل متحد دربارۀ عدالت و پشتیبانی برای بزه‌دیدگان و قربانیان سوءاستفاده از قدرت مصوب 2010. 190

3-2-2-1-7- کنوانسیون اروپایی پرداخت غرامت به بزه‌دیدگان جرم‌های خشونت بار 192

3-2-2-1-8- قطعنامۀ راجع به حمایت از قربانیان نقض فاحش قوانین بین‌الملل حقوق بشر و نقض جدی حقوق بین‌الملل بشر دوستانه. 192

3-2-3- حمایت‌های عاطفی و حیثیتی.. 194

3-2-3-1- اختلال‌های فوبی.. 195

3-2-3-2- اختلال استرس پس از سانحه. 196

3-2-3-3- پیوست اعلامیۀ اصول بنیادین عدالت برای بزه‌دیدگان و قربانیان سوءاستفاده از قدرت.196

3-2-3-4- قطعنامۀ راجع به حمایت از قربانیان نقض‌های فاحش حقوق بین‌المللی حقوق بشر و نقض شدید حقوق بشر دوستانۀ بین‌المللی.. 198

3-2-3-5- کنوانسیون اروپایی پرداخت غرامت به بزه‌دیدگان جرم‌های خشونت بار 199

3-2-3-6- اصول بنیادین به‌کارگیری برنامه‌های عدالت ترمیمی در موضوع های جنایی.. 199

3-2-3-7- کنوانسیون اروپایی پیشگیری از تروریسم.. 200

3-2-3-8- پیش نویس کنوانسیون سازمان ملل متحد دربارۀ عدالت و پشتیبانی برای بزه‌دیدگان و قربانیان سوءاستفاده از قدرت… 200

3-2-3-9- توصیه نامۀ میانجی‌گری در قلمرو كیفری.. 202

‌3-2-4- حمایت‌های پزشکی.. 202

3-2-5- حمایت شکلی.. 205

3-2-5-1- کنوانسیون جرایم سایبر. 205

3-2-5-2- اعلامیۀ اصول بنیادین عدالت برای بزه‌دیدگان و قربانیان سوءاستفاده از قدرت مصوب 1985… 206

3-2-5-3- پیش نویس کنوانسیون سازمان ملل متحد دربارۀ عدالت و پشتیبانی از بزه‌دیدگان و قربانیان سوءاستفاده از قدرت مصوب 2010. 207

3-2-6- بررسی تطبیقی حمایت از بزه‌دیدگان تروریسم سایبری در برخی کشورها 208

3-2-6-1- تروریسم سایبری در گرجستان.. 208

3-2-6-2- تروریسم سایبری در هند. 209

3-2-6-3- تروریسم سایبری در پاکستان.. 209

نتیجه‌گیری مباحث فصل.. 210

نتیجه‌گیری تحقیق.. 211

پیشنهادات… 213

فهرست منابع و مآخذ. 216

پیوست ها 234

 

 

مقدمه

تروریسم یکی از عوامل اصلی و همیشگی اثرگذار در تهدید امنیت ملّی کشورها در ابعاد مختلف داخلی و خارجی بوده است. هرچند تروریسم همواره و از گذشته‌های دور به عنوان یک عامل تهدید‌کنندۀ امنیت ملّی کشورها مطرح بوده؛ اما این پدید نیز در دنیای امروزی به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های امنیتی ملّت‌ها و دولت‌ها در سراسر جهان تبدیل شده و تحت تأثیر تحولات جهانی شدن، دچار دگرگونی و تغییرات اساسی شده است.

امروزه رایانه به عنوان یکی از وسایل معمولی و مرسوم در جامعه تبدیل شده است که از آن برای انجام امور روزمره مانند انتقال وجوه الکترونیکی، ذخیرۀ حجم وسیعی از اطلاعات مانند اطلاعات پزشکی، اعتباری و مالی، اتوماسیون‌های اداری، کنترل و نظارت‌های زیرساختی در حوزه‌های صنعتی، نظامی، بهداشتی، و… استفاده می‌شود. رایانه با توانایی‌های شگفت انگیزی همچون ذخیره‌سازی اطلاعات در