2-3-1-تعریف خشونت نسبت به زنان……………………………………………………………………………………………………………………. 73

2-3-2-اقدامات سازمان ملل متحد………………………………………………………………………………………………………………………… 74

2-4-گفتار چهارم : سازمان بین المللی کار …………………………………………………………………………………………………………….. 76

2-4-1تاریخچه سازمان بین المللی کار ………………………………………………………………………………………………………………….. 76

2-4-2-سازمان بین المللی کار( International Labor Organization )………………………………………………….. 77

2-4-3-منشور سازمان بین المللی کار……………………………………………………………………………………………………………………. 78

2-4-4-وظایف کلی سازمان بین المللی کار……………………………………………………………………………………………………………. 79

2-4-5-اهمیت سازمان بین المللی کار……………………………………………………………………………………………………………………. 79

2-4-6-استراتژی های اساسی سازمان بین المللی کار……………………………………………………………………………………………….. 81

2-4-7-ایران وسازمان بین‌المللی كار……………………………………………………………………………………………………………………… 81

2-5-گفتار پنجم : اشتغال زنان در سطح بین المللی………………………………………………………………………………………………… 83

2-5-1-تاریخچه اشتغال زنان در سطح بین المللی …………………………………………………………………………………………………. 83

2-5-2-تاریخچه قانونگذاری درباره کارگران زن در سطح بین المللی ………………………………………………………………………… 83

2-5-3-اهمیت حقوق بشر و حمایت از اشتغال زنان در چارچوب سازمان ملل ……………………………………………………………. 85

2-5-4 – نتیجه‌گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 87

فصل سوم : زن در اسناد حقوق بین المللی کار

3-1- گفتار اول :اصل عدم تبعیض شغلی در حقوق بین المللی کار……………………………………………………………………………. 91

3-1-1-اصل عدم تبعیض شغلی در ایران  ……………………………………………………………………………………………………………… 94

3-1-2–تعریف تبعیض شغلی علیه زنان ………………………………………………………………………………………………………………. 95

3-1-3-روشهای رفع تبعیض شغلی زنان ………………………………………………………………………………………………………………… 99

3-1-3-1-معیارهای بین المللی کار ……………………………………………………………………………………………………………………… 99

3-1-3-2–قوانین داخلی کشورها ………………………………………………………………………………………………………………………. 101

این مطلب را هم بخوانید :

3-2-گفتار دوم : اصل تساوی مزد در حقوق بین المللی کار ……………………………………………………………………………………. 104

3-2-1-اصل تساوی مزد …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 104

3-2-2-اصل تساوی مزد در حقوق بین المللی کار ………………………………………………………………………………………………… 104

3-2-3-تعریف و محاسبه مزد …………………………………………………………………………………………………………………………….. 105

3-2-4-پذیرش اصل تساوی مزد در حقوق بین المللی کار……………………………………………………………………………………… 108

3-2-5-اصل تساوی مزد در حقوق ایران……………………………………………………………………………………………………………….. 111

3-2-5-1-تعریف و محاسبه مزد    …………………………………………………………………………………………………………………….. 1

11

3-3-گفتار سوم: اصل فرصتهای مساوی و رفتار برابر در نظامهای حقوقی …………………………………………………………………. 114

3-3-1-حقوق بین المللی کار …………………………………………………………………………………………………………………………….. 114

3-3-2-حقوق ایران    ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 117

3-3-3-تفکیک و تقسیم مشاغل زنان و مردان ……………………………………………………………………………………………………… 119

3-4- گفتار چهارم : معیارهای بین المللی کار درباره منع کار شبانه زنان ………………………………………………………………… 121

3-4-1-تحول و دگرگونی در پذیرش معیارهای بین المللی کار  …………………………………………………………………………….. 124

3-4-2-کار شبانه زنان در حقوق ایران   ……………………………………………………………………………………………………………… 127

3-4-3-ممنوعیت کارهای سخت ، خطرناک و زیان آور …………………………………………………………………………………………. 128

3-4-4-حقوق بین المللی کار …………………………………………………………………………………………………………………………….. 129

3-4-5-حقوق ایران …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 131

3-4-6-حمایتهای مربوط به جنبه مادری زنان شاغل…………………………………………………………………………………………….. 134

3-4-6-1-حمایت از جنبه مادری در حقوق بین المللی کار …………………………………………………………………………………… 134

3-4-7-روند کلی در اسناد بین المللی کار …………………………………………………………………………………………………………… 135

3-4-8-حمایتهای مندرج در اسناد بین المللی کار  ………………………………………………………………………………………………. 139

3-5- گفتار پنجم : اصل تساوی در انجام مسئولیتهای خانوادگی …………………………………………………………………………….. 142

3-5-1-شناسایی اصل تساوی در انجام مسئولیتهای خانوادگی ……………………………………………………………………………….. 144

3-5-1-1-اولین معیارهای بین المللی درباره مسئولیتهای خانوادگی کارگران ………………………………………………………….. 144

3-5-2-معیارهای کنونی درباره مسئولیتهای خانوادگی  ………………………………………………………………………………………… 146

3-5-3-وظایف دولتها در رابطه با کارگران دارای مسئولیت خانوادگی………………………………………………………………………. 148

3-5-4-خدمات و تسهیلات مراقبت از کودکان………………………………………………………………………………………………………. 151

3-5-5-ارائه خدمات خانوادگی و تسهیلات مراقبتی از کودکان در سطح بین المللی…………………………………………………… 153

3-5-6-مرخصی خانوادگی برای کارگران دارای مسئولیت خانوادگی…………………………………………………………………………. 154

3-5-7-مرخصی ویژه والدین……………………………………………………………………………………………………………………………….. 155

نتیجه گیری پایانی……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 157

ضمائم ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 165

فهرست منابع و مأخذ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 183

چکیده

امروزه اشتغال زنان از جمله مباحثی است که مورد توجه متخصصان امر قرار گرفته است زیرا در دستیابی به یک جامعه به اهداف توسعه، استفاده از نیروی کار نیمی از افراد جمعیت آن حائز اهمیت فراوان است. حقوق شغلی مندرج در اسناد بین المللی ازجمله حقوقی است که زنان در بیشتر جوامع در مضیقه آن به سر می‌برند، با این وجود می‌توان آنان را بهترین و بالاترین معیار به منظور نقد و بررسی وضعیت حقوقی اشتغال زنان محسوب کرد. کنوانسیون رفع هر گونه تبعیض علیه زنان از مهم ترین اسنادی است که به طور مفصل به زوایای مختلف اشتغال زنان پرداخته و خواستار رفع نابرابری ها و محدودیت های موجود در این زمینه شده است. بنابراین در جهت شناخت موانع و تنگناهای موجود  در قوانین ایران در خصوص احقاق وضعیت شغلی زنان در زمینه شغلی در مقایسه با کنوانسیون مذکور، ابتدا وضعیت کلی اشتغال زنان به وسیله آمار نشان داده شده است ضمن آنکه مباحثی پیرامون موانع اشتغال زنان نیز مطرح می‌گردد. همچنین دیدگاه اسلام و سایر اسناد بین المللی نیز در این خصوص، مورد بحث قرار گرفته است، سپس اصول حاکم بر اشتغال زنان که به اصول عمومی و اصول اختصاصی تقسیم می‌شوند در کنوانسیون و قوانین موضوعه ایران مورد بررسی قرار گرفته و بعد از آن به بررسی اشتغال زنان در مناصب مهم دولتی و سیاسی در کنوانسیون و قوانین موضوعه ایران پرداخته شده و در پایان ضمن نتیجه گیری، پیشنهاداتی در جهت رفع محدودیت‌های حقوقی وغیرحقوقی اشتغال زنان ایرانی ارائه شده است.

مقدمه

یکی از موضوعاتی که در حوزه حقوق زنان مطرح است، اشتغال زنان است.اشتغال زنان از دیرباز مورد توجه جوامع بشری بوده است.اشتغال زنان از منظر اسناد  حقوق بشر  و  اسناد حقوق بین الملل بویژه اسناد بین الملل حقوق کار قابل بررسی است. واقعیت این است که زنان نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می دهند. نظام حقوق بشر، حمایت از زنان را به عنوان یکی از اهداف خود، مدّ نظر قرار داده و سازمان ملل متحد، از طرق مختلف، از اشتغال زنان حمایت کرده است.

اشتغال زنان از جمله مباحثی است که مورد توجه متخصصان امر قرار گرفته است زیرا در دستیابی به یک جامعه به اهداف توسعه، استفاده از نیروی کار نیمی از افراد جمعیت آن حائز اهمیت فراوان است.