های پیش از بعثت از اوضاع رقت بارِ عصرِ جاهلی اشاره دارد. فصل پنجم به قسمت­هایی ازخطبه می­پردازد که حائز بیشترین اهمیت است. فرازهایی از­خطبه كه دربردارنده شرح وقایع رخ داده پس از رحلت پیامبراکرمJ، معرفی امیرالمؤمنینA و خدمات ایشان به اسلام، مسئله غصب خلافت که نوعی دفاع از ولایت است، ونیز احوال مردم در فتنه­های پیش آمده پس از رحلت پیامبراکرمJ می­باشد.

در این پژوهش ابتدا قسمتی از خطبه و شرح آن بیان شده، سپس استنادهای قرآنی آن ذکر می­گردد. در جمع­آوری این پژوهش که با شیوه کتابخانه­ای انجام گرفته، علاوه بر شروح خطبه، از منابع تفسیری و حدیثی نیز استفاده شده است.

حاصل و نتیجه کلی بحث این است که خطبه حضرتB بر آیات قرآن استوار است، که اوج اشراف و آگاهی ایشان به ظاهرو باطن آیات را بیان می­کند.

واژگان کلیدی: استناد، قرآن، خطبه، فدک، حضرت فاطمهB

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                             صفحه    

مقدمه 1

فصل اول: کلیات 2

1.1. بیان مسأله تحقیق 3

2.1. اهمیت و ضرورت تحقیق 3

3.1. پیشینه تحقیق 4

4.1. سؤالات تحقیق 5

1.4.1. سؤال اصلی 5

2.4.1. سؤالات فرعی 6

5.1.  فرضیه تحقیق 6

6.1. روش تحقیق 6

7.1. تعریف مصطلحات 6

1.7.1. استناد 6

2.7.1. خطبه 7

3.7.1. فدک 7

 

فصل دوم: مبادی بحث 9

1.2. تاریخچه فدک 10

1.1.2. چیستی فدک 10

2.1.2. بخشش فدک به حضرت فاطمهB 12

3.1.2. غصب فدک 13

2.2. هدف از تعقیب و مطالبه فدک و ارزش آن 20

3.2. خطبه فدکیه حضرت فاطمهB 22

1.3.2. منابع خطبه 23

2.3.2. سند خطبه 27

این مطلب را هم بخوانید :

4.2. كیفیت ورود حضرت فاطمه زهراB به مسجد 30

5.2. قرآن وقانون ارث 33

1.5.2. احتجاج حضرت فاطمهB به مسأله ارث 34

2.5.2. استنادهای قرآنی 40

فصل سوم: خداوند و صفات او در خطبه فدکیه 47

1.3.  شکروثنای الهی 49

1.1.3. «الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى مَا أَنْعَمَ وَ لَهُ الشُّكْرُ عَلَى مَا أَلْهَمَ وَ الثَّنَاءُ بِمَا قَدَّمَ» 49

2.1.3. استنادهای قرآنی حمد وثنا 58

3.1.3. نعمت­های فراگیر الهی 60

4.1.3. استنادهای قرآنی تعمیم نعمت­ها 62

5.1.3. نعمت­های بی­شمار الهی 69

6.1.3. استنادهای قرآنی بی­شماری نعمت­های الهی 72

2.3. توحید وصفات پروردگار 72

1.2.3. شهادت به وحدانیت خداوند 73

2.2.3. استنادهای قرآنی مطالب توحیدی خطبه 76

3.2.3. توحید فطری 77

4.2.3. استناد قرآنی توحید فطری 79

5.2.3.محال بودن رؤیت خداوند، و بی مانندی او 79

6.2.3. استناد قرآنی محال بودن رؤیت خداوند، و بی مانندی او 80

7.2.3. خلقت ابتکاری خداوند 82

8.2.3. استنادهای قرآنی خلقت ابتکاری خداوند 83

3.3. هدف آفرینش 84

1.3.3. فلسفه خلقت 84

2.3.3. ادله قرآنی قدرت خداوند 85

3.3.3. دلایل قرآنی بی­نیازی خداوند 86

4.3.3. مشیّت حضرت حق تعالی 86

5.3.3. استنادهای قرآنی مشیت الهی 88

6.3.3. تصویرگری خداوند در بیان آیات قرآن 88

7.3.3. تشریح فلسفه خلقت 89

8.3.3 . استنادهای قرآنی 90

9.3.3. عبودیت 90

10.3.3. عبودیت و مستندات قرآنی 91

11.3.3. استنادهای قرآنی 91

فصل چهارم: نبوت ومقام والای پیامبراکرم J 93

1.4. انتخاب پیامبر در علم ازلی الهی 94

2.4. فلسفه بعثت 105

1.2.4. استنادهای قرآنی 105

3.4.  جهان جاهلی در عصربعثت 106

1.3.4. تفرق در دین 106

2.3.4. آتش پرستی 108

3.3.4. بت پرستی 109

4.3.4. انکار خداوند با وجود شناخت او 110

5.3.4. استنادهای قرآنی 111

4.4. آثار و برکات پیامبراکرم J 113

1.4.4. وجود پیامبر اکرمJ روشنی­بخش ظلمات 114

2.4.4. پیامبراکرمJ زداینده تحیّر دیدگان و ابهام قلب­ها 115

5.4. قیام پیامبر J برای هدایت 117

1.5.4. استنادهای قرآنی 118

6.4 . مصیبت رحلت پیامبر اکرم J 120

1.6.4.استنادهای قرآنی 123

7.4. مقام و جایگاه قرآن کریم در خطبه شریفه فدکیه 126

1.7.4. تکلیف امت مسلمان، بعد از پیغمبر خاتمJ 127

2.7.4. فضایل قرآن 129

3.7.4. استنادهای قرآنی 132

8.4. فلسفه احکام 137

1.8.4. ایمان پاک کننده شرک 138

2.8.4. نهی از شرک در آیات قرآن 139

3.8.4. نماز دور کننده از کبر 140

4.8.4. استناد قرآنی 141

5.8.4. زکات صفابخش روح، وسعت­بخش رزق 141

6.8.4. آثار زکات در قرآن 143

7.8.4. روزه، تحکیم اخلاص، و حج رفعت دین 143

8.8.4. توصیه به روزه­داری و حج در آیات قرآن 145

9.8.4. عدالت نظام­بخش قلب­ها 146

10.8.4. معرفی عدالت به­عنوان هدف پیامبران در قرآن 147

11.8.4. امامت اهل بیتD عامل اتحاد امت مسلمان است. 147

12.8.4. توصیه قرآن به اتحاد 148

13.8.4. عزت اسلام علت اصلی تشریع جهاد 148

14.8.4. آثار جهاد در بیان قرآن 149

15.8.4. صبر کمکی بر استحقاق اجر 150

16.8.4. پاداش صبر در بیان قرآن 150

17.8.4. امر به معروف سبب مصلحت عمومی 151

18.8.4. امر به معروف در بیان قرآن 151

19.8.4. نیکی به والدین و صله ارحام سبب حفظ از نارضایتی و مایه طول عمر 152

20.8.4. نیکی به والدین و خویشاوندان در آیات قرآن 154

21.8.4. قصاص عاملی برای حفظ خون­ها 155

22.8.4. اشاره قرآن به حیات بخش بودن قصاص 155