کلمات کلیدی: سنجش ریسک، معیار تسلط تصادفی، انحراف معیار، انحراف معیار نامطلوب، نیم واریانس.

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                صفحه

فصل اول. 1

کلیات پژوهش… 1

1-1- مقدمه. 2

1-2- بیان مسأله. 3

1-3- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش… 4

1-4- اهداف پژوهش… 5

1-5- سوالات پژوهش… 5

1-6- نوع پژوهش… 6

1-6-1- قلمرو موضوعی پژوهش… 6

1-6-2- قلمرو مکانی پژوهش… 6

1-6-3- قلمرو زمانی پژوهش… 7

1-7- نوآوری پژوهش… 7

1-8- استفاده کنندگان از نتایج پژوهش… 8

1-9- تعاریف نظری واژگان کلیدی.. 8

1-10- ساختار کلی پژوهش… 10

فصل دوم. 11

مبانی نظری و پیشینه پژوهش… 11

 

2-1- مقدمه. 12

2-2- ریسک.. 13

2-3- منابع ریسک.. 14

2-3-1- ریسک بازار 14

2-3-2- ریسک تورمی. 15

2-3-3- ریسک تجاری.. 15

2-3-4- ریسک نقدینگی. 16

2-3-5- ریسک کشور 16

2-4- انواع ریسک.. 16

2-4-1- ریسک سیستماتیک.. 17

2-4-2- ریسک غیر سیستماتیک.. 17

2-5- معیارهای متداول اندازه گیری ریسک.. 19

2-5-1- سنجه های اندازه گیری نوسان. 19

2-5-1-1- دامنه ی تغییرات.. 19

2-5-1-2- متوسط قدر مطلق انحرافات.. 20

2-5-1-3- متوسط مجذور انحرافات.. 20

2-5-1-4- انحراف معیار 20

2-5-1-5- انحراف معیار نا مطلوب.. 21

2-5-2- سنجه های ریسک نا مطلوب.. 21

2-5-2-1- نیم سنجه های ریسک.. 22

2-6- بورس.. 22

2-6-1- صنعت گروه محصولات خودرویی. 22

2-6-2- صنعت گروه محصولات شیمیایی. 23

2-7- معیار تسلط تصادفی. 23

2-7-1- تسلط تصادفی مرتبه اول(FSD) 24

2-7-2- تسلط تصادفی مرتبه دوم(SSD) 25

این مطلب را هم بخوانید :

2-7-3- تسلط تصادفی مرتبه سوم(TSD) 26

2-8- برتری تصادفی مارکوئیتز. 26

2-9- برتری تصادفی آتی. 27

2-10- مزیت‌های معیار تسلط تصادفی. 27

2-11- پیشینه پژوهش… 28

2-11-1- پژوهش های خارجی. 28

2-11-2- پژوهش های داخلی. 34

2-11-3- نقدی بر پژوهش های گذشته و نوآروی پژوهش حاضر. 37

2-12- جمع بندی.. 40

فصل سوم. 42

روش شناسی پژوهش… 42

3-1- مقدمه. 43

3-2- روش پژوهش… 43

3-3- جامعه و نمونه آماری پژوهش… 44

3-4- روش جمع آوری اطلاعات.. 47

3-5- متغیرهای پژوهش… 48

3-5-1- متوسط مجذور انحرافات(واریانس) 48

3-5-2- انحراف معیار 48

3-5-3- نیم واریانس… 48

3-5-4- انحراف معیار نامطلوب.. 49

3-5-5- بازده 49

3-5-6- بازده بدون ریسک.. 50

3-6- مفاهیم آماری تسلط تصادفی مرتبه اول. 50

3-6-1- تابع احتمال، تابع چگالی و تابع توزیع تجمعی. 50

3-6-2- قوانین تصمیم‌گیری براساس تسلط تصادفی مرتبه اول. 51

3-6-3- شرح نموداری قوانین تسلط تصادفی مرتبه اول. 53

3-6-4- شرح مفهومی تسلط تصادفی مرتبه اول. 54

3-7- مفاهیم آماری تسلط تصادفی مرتبه دوم. 54

3-7-1- ریسک گریزی.. 55

3-7-2- قانون تصیم گیری سرمایه‌گذاری براساس معیار تسلط تصادفی مرتبه دوم. 56

3-7-3- شرح نموداری تسلط تصادفی مرتبه دوم. 56

3-7-4- شرح مفهومی تسلط تصادفی مرتبه دوم. 57

3-8- مفاهیم آماری تسلط تصادفی مرتبه سوم. 58

3-8-1- چولگی مثبت به‌عنوان یک ابزار اندازه‌گیری برای تسلط تصادفی مرتبه سوم. 58

3-8-2- قانون تصمیم گیری سرمایه‌گذاری براساس معیار تسلط تصادفی مرتبه سوم. 59

3-8-3- شرح نموداری تسلط تصادفی مرتبه سوم. 59

3-9- آزمون معیار تسلط تصادفی. 62

3-10- جمع‌بندی.. 65

فصل چهارم. 67

تجزیه و تحلیل یافته‌های پژوهش… 67

4-1- مقدمه. 68

4-2- آمار توصیفی. 68

4-2- محاسبه معیار تسلط تصادفی. 74

4-3- محاسبه انحراف معیار و انحراف معیار نامطلوب.. 87

4-4- محاسبه نیم واریانس… 90

4-5- محاسبه ی ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن. 92

4-6- جمع بندی.. 95

فصل پنجم. 96

بحث و نتیجه گیری.. 96

5-1- مقدمه. 97

5-2- تحلیل یافته ها و نتیجه گیری.. 97

5-3- پیشنهادات کاربردی.. 102

5-5- محدودیت های پژوهش… 103

منابع و مأخذ. 104

 

 

 

 

فهرست جداول

عنوان جدول                                                                                                      صفحه

38	جدول2-1. مروری بر پژوهش های خارجی گذشته
45	جدول 3-1. فهرست شرکت های زیرگروه صنعت خودرو در حال معامله از فروردین تا اسفند ماه سال 1393
46	جدول3-2 فهرست شرکت های زیر گروه صنعت شیمیایی در حال معامله از فروردین تا اسفند ماه سال 1393
59	جدول 3-3. توزیع بازده سرمایه‌گذاری F و G
61	جدول 3-4. توزیع بازده سرمایه‌گذاری M و N
69	جدول4-1. آمار توصیفی صنعت خودرو
70	جدول 4-2. نتایج آزمون کولموگروف – اسمیرنف صنعت خودرو
71	جدول 4-3. آمار توصیفی صنایع شیمیایی
72	جدول 4-4. نتایج آزمون کولموگروف – اسمیرنف صنایع شیمیایی
73	جدول 4-5.  نتایج آزمون تسلط تصادفی به صورت زوجی برای تمام شرکت های صنعت خودرو
84	جدول 4-6. تعداد شرکت های مسلط و تحت تسلط بر هر شرکت صنعت خودرو به تفکیک مرتبه ی تسلط تصادفی
85	جدول 4-7. نتایج آزمون تسلط تصادفی به صورت زوجی برای تمام شرکت های صنعت شیمیایی
86	جدول 4-8. تعداد شرکت های مسلط و تحت تسلط بر هر شرکت صنعت شیمیایی به تفکیک مرتبه ی تسلط
88	جدول 4-9. انحراف معیار شرکت های صنعت خودرو
88	جدول 4-10. انحراف معیار نامطلوب صنعت خودرو
89	جدول 4-11. انحراف معیار صنعت  شیمیایی
89	جدول 4-12. انحراف معیار نامطلوب صنعت شیمیایی
90	جدول 4-13. مقادیر نیم واریانس صنعت خودرو
90	جدول 4-14. مقادیر نیم واریانس صنعت شیمیایی
92	جدول 4-15. ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن بین معیار تسلط تصادفی و انحراف معیار صنعت خودرو
92	جدول 4-16. ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن بین معیار تسلط تصادفی و انحراف معیار نامطلوب صنعت خودرو
93	جدول 4-17. ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن بین معیار تسلط تصادفی و انحراف معیار صنعت شیمیایی
93	جدول 4-18. ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن بین معیار تسلط تصادفی و انحراف معیار نامطلوب صنعت شیمیایی
94	جدول 4-19. ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن بین معیار تسلط تصادفی و نیم واریانس صنعت خودرو
94	جدول 4-20. ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن بین معیار تسلط تصادفی و نیم واریانس صنعت شیمیایی

 

 

 

 

فهرست نمودار ها

عنوان نمودار                                                                                                      صفحه

10	نمودار 1-1. ساختار کلی پژوهش
53	نمودار 3-1. مرز کارا و غیرکارای معیار تسلط تصادفی مرتبه اول
55	نمودار 3-2. تابع مطلوبیت فرد ریسک‌گریز
57	نمودار 3-3. عدم وجود تسلط بین F و G براساس معیار تسلط تصادفی مرتبه دوم
57	نمودار 3-4. تسلط  F بر G براساس معیار تسلط تصادفی مرتبه دوم
58	نمودار 3-5. تابع چگالی توزیع به ترتیب از راست به چپ با چولگی منفی، متقارن و مثبت
60	نمودار 3-6. تابع توزیع تجمعی F و G
60	نمودار 3-7. آزمون تسلط تصادفی مرتبه دوم برای F و G
61	نمودار3-8. آزمون تسلط تصادفی مرتبه سوم برای F و G
62	نمودار 3-9. تابع توزیع تجمعی M و N
62	نمودار 3-10. آزمون تسلط تصادفی مرتبه دوم برای M و N
62	نمودار 3-11. آزمون تسلط تصادفی مرتبه سوم برای M و N
73	نمودار 4-1. میانگین بازدهی هفتگی، انحراف معیار و انحراف معیار نامطلوب صنعت خودرو
74	نمودار 4-2. میانگین بازدهی هفتگی، انحراف معیار و انحراف معیار نامطلوب صنعت شیمیایی
75	نمودار 4-3. توابع توزیع تجمعی شرکت های محور سازان ایران خودرو و نیرو محرکه
76	نمودار 4-4. تعیین تسلط تصادفی مرتبه ی اول بین شرکت های محور سازان ایران خودرو و نیرو محرکه
76	نمودار 4-5. توابع توزیع تجمعی شرکت های محور سازان ایران خودرو و سایپا
77	نمودار 4-6. تعیین تسلط تصادفی مرتبه ی اول بین شرکت های محور سازان ایران خودرو و سایپا
77	نمودار 4-7. تعیین تسلط تصادفی مرتبه ی دوم بین شرکت های محور سازان ایران خودرو و سایپا
78	نمودار 4-8. توابع توزیع تجمعی شرکت های محور سازان ایران خودرو و مهرکام پارس
78	نمودار 4-9. تعیین تسلط تصادفی مرتبه ی اول بین شرکت های محور سازان ایران خودرو و مهر کام پارس
79	نمودار 4-10. تعیین تسلط تصادفی مرتبه ی دوم بین شرکت محور سازان ایران خودرو و مهرکام پارس
79	نمودار 4-11. تعیین تسلط تصادفی مرتبه ی سوم بین شرکت محور سازان ایران خودرو و مهرکام پارس
80	نمودار 4-12. توابع توزیع تجمعی شرکت های محور سازان ایران خودرو و گروه بهمن
81	نمودار 4-13. تعیین تسلط تصادفی مرتبه ی اول بین شرکت های محور سازان ایران خودرو و گروه بهمن
81	نمودار 4-14. تعیین تسلط تصادفی مرتبه ی دوم بین شرکت های محور سازان ایران خودرو و گروه بهمن
82	نمودار 4-15. تعیین تسلط تصادفی مرتبه ی سوم بین شرکت های محور سازان ایران خودرو و گروه بهمن

 

 

 

فصل اول

 

کلیات پژوهش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1- مقدمه

یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشورها، بازار سرمایه است که ارتباط نزدیکی با ساختار و وضعیت اقتصادی کشور دارد. توسعه بازار سرمایه می تواند نقش مهمی در رشد درآمد ملی و رفاه عمومی جامعه ایفا کند. بازار سرمایه به عنوان یک زیر سیستم بخش مالی اقتصاد، کارکرد بسیار مهمی در توسعه فعالیت‌های اقتصادی و ایجاد شرایط مطلوب اقتصادی در کشورهای مختلف دارد.

امروزه بورس به عنوان مهمترین بخش بازار سرمایه ابزاری برای تجهیز و هدایت سرمایه در جهت توسعه اقتصادی، مؤثرترین ابزار در سیستم اقتصاد متکی به بازار آزاد به شمار می رود. بررسی ریسک و بازده سهام شرکت‌های مختلف بورسی، از مهمترین پیش نیازهای سرمایه‌گذاری در بورس می باشد. ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻣﻘﺎﺭﻥ ﺑﺎ ﺭﻳﺴﻚ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﻛﻪ می توان ﮔﻔﺖ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﻫﻴﭻ ﺧﻄﺮﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻲ ﺩﻫﺪ، ﺑﻪ ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﻱ نخواهد رسید. ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺍﮔﺮ ﺭﻳﺴﻚ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻳﺎﺩ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‌ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺧﻴﻠﻲ ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺛﺮﻱ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‌ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻛﻢ ﺟﺎﺫﺑﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ، بنابراین وجود یک نسبت معقول از هر دو معیار مورد نیاز است. در واقع سرمایه‌گذار به منظور حداکثر نمودن مطلوبیت خود و نیز حداقل ساختن ریسک حاصل از سرمایه‌گذاری، اقدام به سنجش ریسک سهام با توجه به شاخص‌های مختلف می‌نماید.

امروزه نهاد‌‌های بسیاری در جامعه وجود دارد که هر یک از درجه‌ی اهمیت و ضرورت خاصی در امر سرمایه‌گذاری برخوردارند. یکی از این نهادهای پر اهمیت بورس اوراق بهادار می باشد. حضور بورس و رشد روز‌افزون آن در اقتصاد کشورها خود از دلایل اهمیت و ضرورت آن است به طوری که اقتصاد کشورها بدون وجود آن نمی تواند رونقی را تجربه کند. جمله‌ی معروف موجود در بازار سرمایه اسلامی “بورس میزان الحراره ی اقتصاد کشورهاست” آشکار‌ کننده میزان اهمیت و ضرورت بورس در اقتصاد کشورها می باشد. این جمله بدان معنا است که هرگونه اتفاق مثبت و یا منفی که در اقتصاد هر کشوری رخ دهد به سرعت در بورس منعکس خواهد شد. به عبارت دیگر، افراد هر کشور می توانند با توجه به روند کلی وضیت بورس آن کشور نسبت به وضعیت کلی اقتصاد کشورشان قضاوت نمایند.

1-2- بیان مسأله

از آغاز دهه ی 1950 تا کنون پژوهشگران زیادی در بازار‌های سرمایه به مسئله‌ی سنجش ریسک توجه کرده و همواره با مدل سازی و آزمون مدل‌های موجود در صدد بررسی کارایی ابزار‌های مختلف بوده اند. امروزه با گسترش روز افزون بازارهای سرمایه و جذب سرمایه‌های کوچک فردی به سمت فعالیت‌های تولیدی، این بازارها نقش مهمی در تخصیص منابع مالی جامعه ایفا می کنند. دستیابی به رشد بلند مدت و مداوم اقتصادی نیازمند تجهیز و تخصیص بهینه منابع در سطح اقتصاد ملی است. در کنار منابع مالی در هر جامعه، هدایت این منابع به سمتی که منجر به بالاترین بازدهی شود. شکی نیست که توسعه و حفظ توان اقتصادی هر کشوری در آینده در گرو سرمایه‌گذاری امروز آن کشور است و سرمایه‌گذاری موتور محرک توسعه اقتصادی و اجتماعی است.

بورس اوراق بهادار یکی از زمینه‌های بسیار مستعد کسب بازدهی برای سرمایه‌گذارانی که هر کدام به تنهایی توانایی راه اندازی یک کسب و کار را ندارند و می توانند با سرمایه محدود خود در بورس سرمایه‌گذاری کرده و به مقیاس سرمایه‌گذاری خود منتفع شوند. بورس اوراق بهادار تهران صنایع متعددی را شامل می شود. از جمله صنایع موجود در بازار بورس اوراق بهادار تهران، صنایع شیمیایی و خودرویی می باشد. صنعت مواد شیمیایی در این بازار نسبت به دیگر صنایع از حاشیه سود بالایی برخوردار است. صنعت خودرو به دلیل پر چالش بودن بازار خودرو در ایران، از صنایع پر افت و خیز و حاشیه سود متغیر می باشد.

مهمترین مفاهیم در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری، بازده و ریسک می باشند. هرگاه رویدادهای آتی به طور کامل قابل پیش بینی نباشد و اختلافی میان نرخ بازده مورد انتظار و بازده واقعی وجود داشته باشد، ریسک وجود دارد. وجود ریسک بدین معنی است که برای پیش بینی آینده، بیش از یک نتیجه وجود دارد و هیچ‌یک از نتایج تحقق یافته، قطعی نیست. رابطه‌ی میان بازده و ریسک یک رابطه‌ی مثبت است، یعنی هر اندازه بازده مورد انتظار بالاتری مد نظر باشد، ریسک آن نیز بیشتر خواهد بود. برای هر سرمایه‌گذاری بدست آوردن بازده مطلوب است اما موضوع مهم‌تر این که، سرمایه گذار در قبال تحمل چه میزان ریسک، به این بازدهی می رسد.

هدف مدیریت ریسک کنترل پیامدهای نامطلوب ناشی از تحمل ریسک و همچنین اطمینان یافتن از دستیابی به فواید پذیرش ریسک است. سهل‌انگاری در مدیریت ریسک، عواقب نامطاوب و مهمی به لحاظ مالی و اعتباری بر جای می‌گذارد و بی توجهی به آن می تواند باعث انحراف از مسیر اصلی امور شود و موجب شود تا به جای صرف وقت در مسایل اصلی تجارت، عمده انرژی و امکانات صرف مقابله با تبعات عدم مدیریت ریسک گردد. یکی از ابزارهای اندازه‌گیری ریسک انحراف معیار می باشد که تغییرات بازدهی اطراف میانگین را ریسک می نامد. سنجه ی بعدی ریسک انحراف معیار نامطلوب می باشد که فقط به بازدهی‌های زیر نرخ هدف توجه خاصی دارد و نیم واریانس که با دید واقع بینانه‌تری بازدهی مورد انتظار سرمایه‌گذار را ملاک ارزیابی ریسک قرار می دهد و انحراف از بازدهی‌های زیر نرخ میانگین سرمایه‌گذاری را ریسک می داند. معیار‌های ریسک همچون انحراف معیار، انحراف معیار نامطلوب و نیم واریانس و هیچ کدام از این معیار‌ها در زمانی که توزیع بازدهی های حاصل از سرمایه‌گذاری غیر نرمال باشد، از کارائی بالایی برخوردار نبوده و در صورتی معیارهای کارایی می باشند که تابع مطلوبیت سرمایه‌گذاران درجه دو باشد و توزیع بازدهی‌های مورد مطالعه نرمال باشد در صورتی که واضح است که در بسیاری از موارد این شروط برقرار نیست. از این رو استفاده از معیار تسلط تصادفی برای سنجش ریسک شرکت‌های صنایع شیمیایی و خودرو، به دلیل اینکه فاقد مفروضات محدود کننده نسبت به سایر روش های سنجش ریسک، با توجه به نوع توزیع بازدهی است، مورد استفاده قرار می گیرد.

1-3- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش

رشد اقتصاد بدون توسعه‌ی مالی امکان پذیر نیست. بر پایه‌ی تحقیقات متعدد، موسسات و ابزارهای مالی، رابطه‌ی مثبت با توسعه و رشد اقتصادی دارند و اغلب اقتصاد‌ دانان رشد مالی را مقدمه‌ای بر ایجاد جهش در فرایند توسعه‌ی اقتصادی می دانند. تجارب کشورهای مختلف و مطالعات متعدد تجربی در این زمینه، بیانگر این واقیت است که توسعه‌ی بازار مالی به خصوص بورس اوراق بهادار، اثر خالص مثبت بر پس انداز، تشکیل سرمایه و رشد اقتصادی دارد. بنابراین اهمیت این پژوهش از منظر افراد درگیر در فرآیند سرمایه‌گذاری به شرح ذیل می باشد:

از منظر شرکت‌های بورس به منظور سنجش عملکرد خود با سایر شرکت‌های فعال در بازار سرمایه بالاخص شرکت‌های فرابورسی، شرکت‌های بورسی، شرکت‌های بورسی-فرابورسی و یا شرکت‌های فعال در بازار پایه این پژوهش حائز اهمیت می باشد.

از دیدگاه خود شرکت‌های صنعت خودرو و صنعت شیمیایی فرایند سنجش ریسک می تواند موجب گردد که شرکت‌ها بایکدیگر مورد مقایسه قرار گیرند و هر کدام از این شرکت‌ها که ریسک و بازده معقولی داشته باشد، توانایی سرمایه‌پذیری بالایی را در کنار ریسک معقول خود داشته باشند.

از منظر سرمایه‌گذاران، سنجش ریسک شرکت‌های بورسی موجب افزایش اطمینان خاطر فرد سرمایه‌گذار در اطمینان حاصل نمودن از کارایی شرکت‌های صنایع مورد نظر در امر سرمایه‌گذاری می شود. با توجه به این که هدف از سرمایه‌گذاری قبل از هر گونه کسب بازده، حفظ اصل سرمایه می باشد، بنابراین در صورت عدم آگاهی از میزان ریسک سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذران با خطر از دست دادن اصل سرمایه مواجه خواهند شد.

از منظر نظارت بر عملکرد شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران در دو صنعت خودرو و شیمیایی، در واقع عملکرد تمامی شرکت‌های ارائه شده، از جمله شرکت‌هایی که اوراق بهادار منتشره توسط آنها سهام می باشد برای این سازمان از اهمیت خاصی برخوردار است.

1-4- اهداف پژوهش

• سنجش ریسک و رتبه بندی شرکت‌های زیرگروه صنعت خودرویی بورس اوراق بهادار بوسیله ی معیار تسلط تصادفی.
• سنجش ریسک و رتبه بندی شرکت‌های زیرگروه محصولات شیمیایی بورس اوراق بهادار بوسیله‌ی معیار تسلط تصادفی.
• تعیین مرتبه تسلط(تسلط تصادفی مرتبه اول، تسلط تصادفی مرتبه دوم، تسلط تصادفی مرتبه سوم) شرکت‌های صنعت خودرو بر یکدیگر.
• تعیین مرتبه تسلط(تسلط تصادفی مرتبه اول، تسلط تصادفی مرتبه دوم، تسلط تصادفی مرتبه سوم) شرکت‌های محصولات شیمیایی بر یکدیگر.
• مقایسه‌ی میان رتبه بندی‌های بدست آمده با استفاده از تسلط تصادفی، انحراف معیار، انحراف معیار نامطلوب و نیم واریانس.

1-5- سوالات پژوهش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                            صفحه

فصل اول  : کلیات پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

1-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3

1-2- بیان مساله…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4

1-3- اهمیت موضوع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4

1-4- اهداف …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 5

1-5- سوالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5

1-6- فرضیات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 6

1-7- روش تحقیق و جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………………………………………………………………… 6

1-8- قلمرو تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 6

1-9- استفاده کنندگان  تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7

1-10- واژگان کلیدی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7

1-11- ساختار تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….   9

فصل دوم  : ادبیات پژوهش ——————————————————————-

2-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  13

2-2- سیر تکاملی بانکداری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13

 

2-2- 1- سیر تکاملی بانکداری در جهان……………………………………………………………………………………………………………………………….   13

2-2- 2- سیر تکامل بانکداری در ایران…………………………………………………………………………………………………………………………………   16

2-3- تاریخچه بانک سینا    ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 22

س

2-4- مروری بر کارایی و شیوه های اندازه گیری آن ……………………………………………………………………………………………………………..  24

2-4-1- تعریف ناکارایی و علل آن………………………………………………………………………………………………………………………………………..    24

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

این مطلب را هم بخوانید :

2-4-2- تاریخچه کارایی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  25

2-4-3- مفاهیم کارایی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 26

2-4-3-1- کارایی درآمد ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  29

2-4-3-2- کارایی هزینه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  29

2-4-3-3- کارایی سود  …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  30

2-4-4- شیوه های اندازه گیری کارایی …………………………………………………………………………………………………………………………………..  30

2-4-4-1- روش مرز تصادفی SFA …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 30

2-4-4-2- روش توزیع آزاد DFA  ………………………………………………………………………………………………………………………………………..  31

2-4-4-3- تحلیل پوششی داده ها DEA …………………………………………………………………………………………………………………………………  31

2-5- محصولات بانک  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 32

2-5-1- تسهیلات    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 32

2-5-1-1- انواع تسهیلات  ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 33

2-5-1-1-1- از نظر مدت  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  33

2-5-1-1-2- از نظر مورد استفاده …………………………………………………………………………………………………………………………………………..  33

2-5-1-1-3- از نظر مصرف…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

2-5-1-2- سررسید تسهیلات ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  35

2-5-1-3- حد (سقف) تسهیلات …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

2-5-1-4- حد مجاز قانونی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 36

2-5-1-5- مراجع یا ارکان اقتصاد …………………………………………………………………………………………………………………………………………..  36

2-5-1-6- بخش اقتصادی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 36

ف

2-5-1-7- طبقه بندی تسهیلات……………………………………………………………………………………………………………………………………………..  37

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-5-1-7-1- طبقه جاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 37

2-5-1-7-2- طبقه سررسید گذشته  ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 37

2-5-1-7-3- طبقه معوق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  38

2-5-1-7-4- طبقه مشکوک الوصول………………………………………………………………………………………………………………………………………  38

2-5-1-7-5- مطالبات سوخت شده……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 38

2-5-1-8- معیارهای اصلی اعطای تسهیلات در بانکهای ایرانی…………………………………………………………………………………………… 38

2-5-1-8-1- قابلیت اعتماد و اطمینان  ………………………………………………………………………………………………………………………………….  38

2-5-1-8-2- قابلیت و صلاحیت فنی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 39

2-5-1-8-3- ظرفیت مالی و کشش اعتباری………………………………………………………………………………………………………………………….   39

2-5-1-8-4- وثیقه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 39

2-5-1-9- عوامل موثر بر نرخ سود تسهیلات …………………………………………………………………………………………………………………………  40

2-5-1-9-1-  عوامل برون سازمانی ……………………………………………………………………………………………………………………………………….  40

2-5-1-9-2- عوامل درون سازمانی ………………………………………………………………………………………………………………………………………..  41

2-5-2- سرمایه گذاری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  41

2-5-2-1 ماهیت سرمایه گذاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 41

2-5-2-2- تعریف سرمایه گذاری……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 42

2-5-2-3-فرآیند سرمایه گذاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………   42

2-5-2-4ساختار دارایی های مالی …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 43

2-5-2-4-1-دارایی های غیر قابل معامله ……………………………………………………………………………………………………………………………….  44

2-5-2-4-2- سرمایه‌گذاری‌های بازار سرمایه  ……………………………………………………………………………………………………………………….. 45

ق

2-5-2-5- سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم……………………………………………………………………………………………………………………   46

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-5-2-6-بازده تحقق یافته در مقابل بازده مورد انتظار …………………………………………………………………………………………………………  47

2-5-2-7- ریسک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 48

2-5-2-7-1- انواع ریسک……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 50

2-6- مفهوم سود ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  51

2-6-1- مفهوم سود در سطح ساختار (قواعد و تعاریف ) …………………………………………………………………………………………………….  51

2-6-2- رویکرد معاملاتی در اندازه گیری سود  …………………………………………………………………………………………………………………….  52

2-6-3- رویکرد فعالیت در اندازه گیری سود…………………………………………………………………………………………………………………………   54

2-6-4- سود به عنوان معیار کارآیی ………………………………………………………………………………………………………………………………………..  54

2-6-5- سود حسابداری در مقایسه با سود اقتصادی  …………………………………………………………………………………………………………….. 56

2-7- پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  57

2-7-1- مطالعات خارجی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 57

2-7-2-مطالعات داخلی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 61

فصل سوم : روش تحقیق ———————————————————————

3-1- مقدمه  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  67

3-2- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………   67

3-3- فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 68

3-4- متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….   68

3-4-1- متغیر وابسته………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..   69

3-4-2- متغیر مستقل ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  69

3-5- روش جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………………………………………..   69

ش

3-6- جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 70

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3-8- روش های آماری مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………………..   70

3-8-1- روش تولید …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  71

3-8-2- روش واسطه ای …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  71

3-9- معرفی الگوی اندازه گیری کارایی………………………………………………………………………………………………………………………………….   72

تابع تولید مرز تصادفی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  74

3-10- روش های آماری مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………………… 77

3-10-1- آمار توصیفی   …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 77

3-10-2- آمار استنباطی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 77

فصل چهارم : یافته ها  ———————————————————————-

4-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  87

4-2 آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….    87

4-3 آمار استنباطی  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  89

4-3-1-1- آزمون نرمال بودن توزیع متغیرهای وابسته پژوهش……………………………………………………………………………………………… 89

4-3-1-2- آزمون معنی دار بودن کل رگرسیون………………………………………………………………………………………………………………………. 90

4-3-1-3- آزمون دوربین – واتسون……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 91

4-3-1-4- ضریب تعیین…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 91

4-3-2- نتایج اجرای رگرسیون……………………………………………………………………………………………………………………………………………….   92

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  99

5-2- نتایج تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  99

ث

5-3- محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………  100

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5-4- پیشنهادات تحقیق  ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  100

5-4-1- پیشنهادات ناشی از نتایج تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………..  100

5-4-2- پیشنهادهای فرعی  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 101

5-4-3- پیشنهادات جهت تحقیقات آتی………………………………………………………………………………………………………………………………  101

فهرست منابع و ماخذ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 103

پیوست……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..   111

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ذ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                                                           صفحه

جدول 4-1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 87

جدول 4-2  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  90

جدول 4-3…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………   90

جدول 4-4  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  91

جدول 4-5  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  96

جدول 5-1………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………   100

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ط

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                                                           صفحه

شکل 2-1 …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………   28

شکل 3-1 …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  76

شکل 4-1 …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  88

غ

غ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

               کلیات پژوهش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1- مقدمه

انسان در همه ی قرون و اعصار با مشکلی به نام محدودیت منابع و امکانات تولید مواجه بوده ، بگونه ای که حتی در شرایط کنونی و با توسعه ی روزافزون علوم و فنون ، هنوز هم منابع محدود به امکانات موجود می باشد . کوشش های اقتصادی انسان نیز همواره معطوف بر آن بوده که حداکثر نتیجه را از امکانات و عوامل موجود به دست آورد و این همان تمایل انسان برای دستیابی به کارایی بالاتر است . کارایی ، معطوف به حداکثر کردن نتیجه توسط سازمان یا نهاد اقتصادی و مرتبط با بهره برداری صحیح از منابع می باشد . بدون افزایش کارایی هیچ اقتصادی نمی تواند انتظار اعتلای سطح زندگی مردم خود را داشته باشد ، زیرا که یکی از عوامل تعیین کننده ی رفاه  جوامع ، میزان برخورداری افراد از امکانات محدود موجود در جامعه می باشد . لذا پژوهش در زمینه کارایی ، از جمله در سطح بنگاه ها ، یکی از مهمترین و اساسی ترین پژوهش های اقتصاد به شمار می رود ( امامی میبدی ، 1379).

در میان بنگاه ها و موسسات موجود ، توسعه ی موسسات و بازارهای مالی ، یک امر سرنوشت ساز و اجتناب ناپذیر برای رشد کشورها می باشد . با گذشت زمان و روشن شدن هر چه بیشتر اهمیت توسعه ی بازارهای پولی و مالی و به ویژه بانک ها و موسسات مالی و اعتباری ، به عنوان عاملی موثر در حمایت از اقتصاد و در نهایت توسعه و رونق اقتصادی کشور ، ارزیابی عملکرد بانکها از جنبه کارایی ، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است . در زمینه کارایی بانکها ، مطالعات متعددی در خارج از کشور و تعداد محدودی نیز در داخل انجام شده است . لیکن در بین این مطالعات ، تعداد معدودی به مقایسه کارایی شعب یک بانک پرداخته اند و این درحالی است که ایجاد شبکه ای کارا از شعب ، یکی از راه کارهای اصلی در تنظیم برنامه های بهبود کارایی در سطح یک بانک می باشد ( رنجبر و همکاران ، 1388).

از سوی دیگر در بنگاه های اقتصادی ، مدیران در مقابل مقامات بالاتر و سایر اشخاص ذی نفع در ارتباط با بکارگیری منابع پاسخگو می باشند .

 

1-2- بیان مساله

بانک ها از ارکان اصلی اقتصاد در هر کشور محسوب می شوند .  با توجه به فرآیند جهانی شدن در سالهای اخیر اهمیت بانکها در کشورهای مختلف متفاوت می باشد بطوری که در برخی کشورها بانکها بخش قابل توجهی از بازارهای مالی را تشکیل می دهند . بانکها نقش مهمی در رشد و توسعه اقتصادی دارند گلد اسمیت (1969) خاطرنشان می کند که رشد صنعت آلمان که اقتصاد آن برمبنای سیستم بانکی است به مراتب سریعتر از رشد صنعت انگلستان بوده است که اقتصاد آن مبتنی بر بازار است. در بحران مالی که در آگوست 2007 آغاز شد بانکها در کانون بحران قرار داشتند و با عدم ایفای تعهدات خود، خود و سایر بخش های اقتصاد را در معرض خطر ورشکستگی قرار دادند .بی شک در فضای رقابتی کنونی تنها بنگاه های اقتصادی می توانند در صحنه رقابت باقی بمانند که با استفاده از منابع و عوامل ، محصولات و خدماتی با کیفیت و قیمت مناسب ارائه نمایند و این به معنی کارایی هزینه و سود است. لذا انجام تحقیقاتی برای پی بردن به عوامل موثر بر کارایی سود شعب بانکها ضروری بنظر می رسد ، چرا که عملکرد کارا بانکها منجر به رشد و توسعه و رونق اقتصادی می گردد( جوادی ،1392) .

 

1-3- اهمیت موضوع

در شرایط فعلی با توجه به گستردگی شعب بانک ها در سراسر کشور ، ایجاد موسسات مالی و اعتباری جدید و بوجود آمدن رقابت بیش از پیش بین بانکها و اثرات تحریم های بین المللی ، موضوع کارایی بانکها از اهمیت ویژه ای برخوردار است بطوری که عملکرد صحیح و کارا بانکها  می تواند منجر به کارایی دیگر بخش های اقتصاد شود چراکه بانکها با  جذب سپرده های اشخاص و اعطای تسهیلات نقش عمده ای در تامین مالی دیگر بنگاه های اقتصادی دارند. با توجه به این که بخش عمده مراودات تجاری بانکها در شعب آنها صورت می گیرد عملکرد کارا و اطلاع از میزان کارایی شعب و عوامل موثر بر این

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ‌ه

فهرست شکل ها……………………………………………………………………………………………………………………………….. ‌ط

فهرست جدول ها………………………………………………………………………………………………………………………………. ‌ط

فهرست نمودارها……………………………………………………………………………………………………………………………….. ‌ی

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

1-2. بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………………………………… 2

1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………………………………. 4

1-4. اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………… 5

1-4-1. هدف اصلی………………………………………………………………………………………………………………………. 5

1-4-2. اهداف فرعی…………………………………………………………………………………………………………………….. 5

1-5. فرضیات تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………… 6

1-5-1. فرضیه اصلی…………………………………………………………………………………………………………………….. 6

1-5-2. فرضیات فرعی………………………………………………………………………………………………………………….. 6

 

1-6. تعریف عملیاتی واژه های کلیدی تحقیق……………………………………………………………………………………. 7

1-7. روش شناسی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….. 11

1-7-1. از نظر هدف:…………………………………………………………………………………………………………………… 11

1-7-2. از نظر روش:…………………………………………………………………………………………………………………… 11

1-8. مدل مفهومی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………… 12

1-9. جامعه آماری تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….. 12

1-10. ابزارهای گردآوری داده ها……………………………………………………………………………………………………… 13

1-11. قلمرو تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………….. 13

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………….. 15

2-2. تجارت الکترونیک…………………………………………………………………………………………………………………… 15

2-2-1. تعریف تجارت الکترونیک………………………………………………………………………………………………….. 16

2-2-2. انواع تجارت الکترونیک…………………………………………………………………………………………………….. 17

2-2-3. مراحل تجارت الکترونیک………………………………………………………………………………………………….. 18

2-2-4.اجزای تجارت الکترونیک…………………………………………………………………………………………………… 19

2-2-5. مدل های کسب و کار در تجارت الکترونیک………………………………………………………………………….. 20

2-2-6.  مزایای تجارت الکترونیک…………………………………………………………………………………………………. 23

2-3. بازایابی الکترونیک…………………………………………………………………………………………………………………… 24

2-3-1. تعریف و تکامل بازایابی الکترونیک………………………………………………………………………………………. 24

2-3-2. اجزای بازاریابی اینترنتی……………………………………………………………………………………………………. 25

2-3-3. اهداف بازاریابی اینترنتی……………………………………………………………………………………………………. 26

2-3-4. آمیخته ی بازاریابی اینترنتی………………………………………………………………………………………………. 27

2-3-4-1. تأثیر اینترنت و بازاریابی بر محصول……………………………………………………………………………. 28

2-3-4-2. تأثیر اینترنت و بازاریابی اینترنتی بر توزیع……………………………………………………………………. 30

2-3-4-3. تأثیر اینترنت و بازاریابی اینترنتی بر قیمت…………………………………………………………………… 30

2-3-4-4. تأثیر اینترنت و بازاریابی اینترنت بر ترفیع……………………………………………………………………. 31

این مطلب را هم بخوانید :

2-4. محیط خرید اینترنتی………………………………………………………………………………………………………………. 32

2-4-1. از تجارت الکترونیک تا خرید و فروش اینترنتی……………………………………………………………………….. 33

2-4-2. عوامل موفقیت در فروش اینترنتی………………………………………………………………………………………. 34

2-4-3. ایجاد یک فروشگاه مجازی………………………………………………………………………………………………… 35

2-4-4. موانع و محدودیت های خرید اینترنتی………………………………………………………………………………….. 36

2-5. انگیزه های خرید……………………………………………………………………………………………………………………. 40

2-5-1. کالاهای سودمندی گرایانه و کالاهای لذت گرایانه………………………………………………………………….. 40

2-5-2. انگیزه های خرید سودمندی گرایی و لذت گرایی…………………………………………………………………….. 42

2-5-3. تأثیر انگیزه های لذت گرایی و سودمندی گرایی روی رفتار مشتری…………………………………………….. 43

2-5-4. تأثیر انگیزه های لذت گرایی و سودمندی گرایی روی رفتار خرید اینترنتی…………………………………….. 43

2-5-5. تمایل به جست و جو و تمایل خرید…………………………………………………………………………………….. 44

2-5-6 .صرفه جویی در هزینه………………………………………………………………………………………………………. 45

2-5-7.  راحتی…………………………………………………………………………………………………………………………. 46

2-5-8 .انتخاب…………………………………………………………………………………………………………………………. 46

2-5-9.  دسترسی به اطلاعات………………………………………………………………………………………………………. 47

2-5-10. اجتماعی نبودن……………………………………………………………………………………………………………. 47

2-5-11. سفارشی بودن محصول و خدمت………………………………………………………………………………………. 47

2-5-12. ماجراجویی………………………………………………………………………………………………………………….. 48

2-5-13. اجتماعی بودن……………………………………………………………………………………………………………… 48

2-5-14. ایده……………………………………………………………………………………………………………………………. 49

2-5-15. ارزش…………………………………………………………………………………………………………………………. 49

2-5-16. تسلط بر موقعیت………………………………………………………………………………………………………….. 50

2-5-17. نقش ارزشهای سودمندی گرایی و لذت گرایی……………………………………………………………………… 50

2-6.  تحقیقات داخلی……………………………………………………………………………………………………………………. 51

2-7. تحقیقات خارجی……………………………………………………………………………………………………………….. 54

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

3-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………. 60

3-2.  فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………… 61

3-2-1. فرضیه اصلی………………………………………………………………………………………………………………….. 61

3-2-2.  فرضیه های فرعی…………………………………………………………………………………………………………… 61

3-3. روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………….. 62

الف- دسته بندی تحقیقات بر حسب هدف…………………………………………………………………………………………. 62

ب- دسته بندی تحقیقات بر حسب نحوه گردآوری داده ها(طرح تحقیق)………………………………………………. 63

3-4. جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………. 63

3-5.  نمونه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………. 64

3-6. روش گردآوری داده ها…………………………………………………………………………………………………………….. 65

3-7. روایی و پایایی تحقیق………………………………………………………………………………………………………………. 66

-7-31.  روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………… 66

3-7-2.  پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………. 66

-39.  متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………… 68

10-3. روش های آماری مورد استفاده………………………………………………………………………………………………… 69

3-10-1.در نرم افزار   Spss………………………………………………………………………………………………………….. 69

2-10-3-درنرم افزار لیزرل…………………………………………………………………………………………………………… 69

فصل پنجم: نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

4-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………….. 72

4-2.توصیف داده های جمعیت شناختی……………………………………………………………………………………………. 72

4-2-1.جنسیت………………………………………………………………………………………………………………………… 73

4-2-4. طول مدت استفاده از اینترنت…………………………………………………………………………………………… 76

4-2-5. سطح درآمد خانواده………………………………………………………………………………………………………… 77

4-3.آزمون فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….. 77

4-4.بررسی روایی متغیرهای مطرح شده در مدل………………………………………………………………………………… 78

4-4-2. متغیر دوم: راحتی……………………………………………………………………………………………………………. 79

4-4-3. متغیر سوم: انتخاب………………………………………………………………………………………………………….. 79

4-4-4. متغیر چهارم: دسترسی به اطلاعات……………………………………………………………………………………… 80

4-4-5. متغیر پنجم: اجتماعی نبودن……………………………………………………………………………………………… 81

4-4-6. متغیر ششم: خدمات و محصولات سفارشی…………………………………………………………………………… 81

4-4-7. متغیر هفتم: ماجراجویی…………………………………………………………………………………………………… 82

4-4-8. متغیر هشتم: اجتماعی بودن……………………………………………………………………………………………… 83

4-4-9. متغیر نهم: ایده……………………………………………………………………………………………………………….. 84

4-4-10.  متغیر دهم: ارزش…………………………………………………………………………………………………………. 84

4-4-11.  متغیر یازدهم: تسلط بر موقعیت………………………………………………………………………………………. 85

4-4-12. متغیر دوازدهم: تمایل به جست و جو…………………………………………………………………………………. 86

4-4-13. متغیر سیزدهم: تمایل به خرید…………………………………………………………………………………………. 86

4-4-14.  متغیر چهاردهم: انگیزه لذت‌گرایی……………………………………………………………………………………. 87

4-4-15.  متغیر پانزدهم: انگیزه سودمندی گرایی……………………………………………………………………………… 88

4-5. بررسی رابطه بین متغیرهای تحقیق و آزمون فرضیه ها…………………………………………………………. 89

4-5-1. تخمین استاندارد مدل……………………………………………………………………………………………………… 89

4-6. آزمون فرضیه ها…………………………………………………………………………………………………………………….. 96

5-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………… 113

5- 2.خلاصه پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………. 113

5-3.تحلیل یافته های پژوهش……………………………………………………………………………………………………….. 114

5-4.ارائه راهکارها و پیشنهادها مبتنی بر یافته های پژوهش………………………………………………………… 118

5-5. محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………. 119

5-6. پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده………………………………………………………………………………………….. 120

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………………………………… 122

 

 

فهرست شکل ها

 

شکل 2- 1. اجزای تجارت الکترونیک.. 20

شکل 2- 2.مدلهای یازده گانه ی کسب و کار اینترنتی. 22

شکل 2- 3 . مدل ارتباطات سنتی بازاریابی (تک- انبوه) 32

شکل 2- 4 .مدل ارتباطات بازاریابی نوین انبوه- با انبوه 44

شکل 2- 5. مدل پیشنهادی اوربای و لی (2006) 55

شکل 2- 6. مدل پیشنهادی کیم و هان (2011) 57

شکل 2- 7. مدل پیشنهادی پویی لایی و همکاران (2007) 58

شکل 4- 1. ضرایب استاندارد معادله ساختاری مدل پژوهش… 91

شکل 4- 2. شاخص های معناداری معادله ساختاری مدل پژوهش… 92

 

فهرست جدول ها

 

جدول 2- 1. انواع تجارت الکترونیک.. 18

جدول 2- 2. شبکه ی طبقه بندی خدمات و کالا. 29

جدول 3- 1. سؤالات مربوط به متغیرها و ضریب پایائی هر یک.. 67

جدول 4- 1. توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب جنسیت.. 73

جدول 4- 2. توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب تحصیلات.. 74

جدول 4- 3. توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب دانشگاه 75

جدول 4- 4. توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب طول مدت استفاده از اینترنت.. 76

جدول 4- 5. توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب  سطح درآمد خانواده 77

جدول 4- 6. عوامل متغیر اول: صرفه‌جویی. 78

جدول 4- 7. عوامل متغیر دوم: راحتی. 79

جدول 4- 8. عوامل متغیر سوم: انتخاب.. 80

جدول 4- 9. عوامل متغیر چهارم: دسترسی به اطلاعات.. 80

جدول 4- 10. عوامل متغیر پنجم: اجتماعی نبودن. 81

جدول 4- 11. عوامل متغیر ششم: خدمات و محصولات سفارشی. 82

جدول 4- 12. عوامل متغیر هفتم: ماجراجویی. 83

جدول 4- 13. عوامل متغیر هشتم: اجتماعی بودن. 83

جدول 4- 14. عوامل متغیر نهم: ایده 84

جدول 4- 15. عوامل متغیر دهم: ارزش.. 85

جدول 4- 16. عوامل متغیر یازدهم: تسلط بر موقعیت.. 85

جدول 4- 17. عوامل متغیر دوازدهم: تمایل به جست و جو. 86

جدول 4- 18. عوامل متغیر سیزدهم: تمایل به خرید. 87

جدول 4- 19.عوامل متغیر چهاردهم: انگیزه لذت‌گرایی. 87

جدول 4- 20. عوامل متغیر پانزدهم: انگیزه سودمندی گرایی. 88

جدول 4- 21. شاخص های برازندگی مدل معادلات ساختاری.. 88

جدول 4- 22. بررسی ضرایب استاندارد و شاخص معناداری هر مسیر. 93

جدول 4- 23. محاسبه اثرات مستقیم وغیر مستقیم و اثرات کل متغیرهای مستقل و وابسته. 94

جدول 4- 25. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 96

جدول 4- 26. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 97

جدول 4- 27. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 98

جدول 4- 28. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 99

جدول 4- 29. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 100

جدول 4- 30. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 101

جدول 4- 31. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 102

جدول 4- 32. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 102

جدول 4- 33. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 103

جدول 4- 34. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 104

جدول 4- 35. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 105

جدول 4- 36. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 106

جدول 4- 37. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 107

جدول 4- 38. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 107

جدول 4- 39. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 108

جدول 4- 40. همبستگی برای آزمودنی ها در دو متغیر. 109

جدول 4- 41. خلاصه آزمون های همبستگی متغیرهای پژوهش… 110

 

 

فهرست نمودارها

 

نمودار 4- 1. نمودار فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب جنسیت.. 73

نمودار 4- 2. نمودار فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب تحصیلات.. 74

نمودار 4- 3. نمودار فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب دانشگاه 75

نمودار 4- 4. نمودار فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب طول مدت استفاده از اینترنت.. 76

نمودار 4- 5. نمودار فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب سطح درآمد خانواده 77

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول « کلیات تحقیق»

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1. مقدمه

تجارت الکترونیک[1] و شاخه‌های متعدد آن در قرن حاضر به ضرورتی انکارناپذیر مبدل و باعث تغییرات شدید و عمده در روند مبادله کالا خصوصاً بازاریابی شده است. ظهور مقوله­های گوناگون در تجارت الکترونیک مانند بازاریابی الکترونیک، فروشگاه الکترونیک، بازار الکترونیک و ارتباطات مجازی تنها بخشی از مدل­های مورد استفاده در دنیای کسب و کار الکترونیک می­باشد. یکی از شیوه های جدید در خرده فروشی­های غیرفیزیکی، خرید اینترنتی[2] است. تجارت الکترونیک باعث جهانی شدن هر چه بیشتر تجارت، ‏برداشته شدن محدودیت‌های زمانی و مکانی، ایجاد اشتغال، کاهش تورم، گسترش ‏پوشش بازار، کاهش قیمت منابع جهت خرید، افزایش درصد فروش، ارتقاء بهره‌وری،‏ ‏کاهش چشمگیر هزینه‌های معاملاتی و ایجاد امکان فعالیت برای بنگاه­های کوچک و ‏متوسط و … خواهد شد (شیرخدایی،1384،23).

در ایران شرکت‌‌های بسیاری را می‌توان یافت که در پی انتخاب تجارت الکترونیک یا گسترش آن
می‌باشند. همچنین از آنجایی که در کشور، استفاده از اینترنت به گستردگی استفاده آن در جوامع غربی نمی‌باشد، اهمیت بررسی عوامل موثر بر ایجاد و توسعه خرید اینترنتی افزایش می یابد.

1-2. بیان مسئله

نگرش­ مثبت مصرف­کنندگان درخصوص خرید اینترنتی و شناسایی عوامل مؤثر بر تمایل خریداران، کلید بقاء و سودآوری فروشندگان اینترنتی دربازار رقابتی حاضر است. باتوجه به آمار سال 2009 اینترنت ورد استیت[3]، ایران در خاورمیانه با 32 میلیون کاربر رتبه نخست را از نظر تعداد کاربران اینترنتی دارا می باشد و بر اساس تحقیقات صورت گرفته و برآورد آمار مرکز اطلاعات بازار[4](MIC) وابسته به مؤسسه صنایع اطلاعاتی[5](III) تعداد کاربران اینترنت که در طول سال­های اخیر اقدام به خرید اینترنتی نموده اند افزایش چشمگیری داشته است) پویی لای و همکاران[6]، 2007، ص 774). این امر نشان از این دارد که اینترنت قطعاً به عنوان یک کانال بسیار مهم در فرایند خرید تلقی شده است. با این حال، بر خلاف پیشرفت‌های چشمگیر در کسب و کار خرید برخط، بیشتر تحقیقات در خصوص انگیزه‌های خرید اینترنتی متمرکز بر انگیزه‌ سودمندی گرایی[7] است که در ارتباط با خرید اینترنتی به عنوان یک تجربه خرید عقلایی مطرح می‌باشد. انگیزه خرید از نقطه نظر سودمندی­گرایی تنها شامل تهیه محصول یا تکمیل مأموریت است.

با رواج خرید لذت گرایانه در خرید‌های غیر برخط برخی پژوهشگران شروع به کاوش ارزش‌های اجتماعی و عاطفی کسب شده در طی فرایند خرید فیزیکی کرده‌اند و به شناسایی عوامل انگیزشی خرید لذت­گرایانه[8] در خرید‌های فیزیکی پرداختند، در حالی که جنبه عاطفی انگیزه خرید اینترنتی به ندرت مورد توجه قرار گرفته است. افراد دانشگاهی معتقدند که صرفاً بررسی اینکه آیا محصول تهیه شده یا ماموریت خرید به اتمام رسیده است برای نشان دادن انگیزه خرید کفایت نمی‌کند و نمی‌توان از انگیزه رضایت عاطفی و احساسی در طی فرایند خرید چشم پوشی کرد)پویی لای و همکاران،2007، ص 775). بنابراین، در این تحقیق جنبه‌های عاطفی خرید برخط همراه با جنبه‌های عقلایی خرید به عنوان عوامل اثر گذار در خرید‌های اینترنتی مورد بررسی قرار گرفته است.

با توجه به اینکه تجارت الکترونیک B2C[9] فرصت‌های بی شماری را برای داد و ستد ایجاد کرده است  هنوز سوالاتی در باره انگیزه‌های خرید مصرف کننده‌گان خرید اینترنتی در مقابل خرید سنتی وجود دارد. بدیهی است که بررسی عوامل انگیزشی موثر بر خرید اینترنتی می‌تواند به شناسایی این عوامل و تلاش جهت تقویت آنها منجر شود. بنابراین سوال اصلی که این تحقیق به دنبال پاسخگویی به آن می‌باشد این است که آیا عوامل انگیزشی سودمندی­گرایی و لذت­گرایی با تمایل به خرید اینترنتی مصرف کننده‌گان رابطه دارد؟

1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق

در دهه اخیر تغییرات هیجان انگیزی در شیوه تجارت به وجود آمده است. کلید این تغییرات، جهانی شدن می‌باشد که به پیشرفت سریع فناوری موبایل و اینترنت کمک کرده است. تأثیر اینترنت روی عملیات تجاری بسیار گسترده است. خلق ارزش بطور فزاینده­ای بر اساس خلاقیت و نوآوری استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد شده است.به طور کلی اینترنت سه کارکرد اصلی دارد.

• به عنوان ابزاری برای ارتباطات مثل ایمیل، ICQ و…
• ابزاری برای بدست آوردن اطلاعات از قبیل پایگاه های برخط، کتابخانه‌های الکترونیکی،….
• به عنوان سرگرمی (تسانگ و تسی [10]، 2005، صص 1040-1039).

این در حالی است که جنبه تجاری اینترنت نیز به قدری گسترش یافته است که می‌توان آن را جداگانه مطرح و به تجزیه و تحلیل آن پرداخت.

فناوری اطلاعات[11](IT) در سه حوزه کلیدی تأثیر گذاشته است: صرفه‌جویی در وقت، غلبه بر مرز‌های جغرافیایی و بازسازی روابط.به طوری که برای بسیاری از شرکت های تجاری ایده استفاده از تکنیک های تبلیغات و بازاریابی نوین برای بازار جهانی گسترش پیدا کرده است (تسانگ و تسی، 2005، ص1040).

با گسترش روزافزون فناوری اطلاعات در امور مختلف زندگی، یکی از مباحث طرح شده، شیوه انجام مبادلات از طریق اینترنت است که مورد توجه بسیاری از سازمانها و مشتریان قرار گرفته است. مزایای فراوان ناشی از فناوری اطلاعات و ارتباطات، مواجهه کشور با تهدید جا ماندن از سایرکشورها درحوزه دنیای الکترونیک و حذف موانع توسعه در صورت استفاده مناسب از فناوری اطلاعات ازجمله دلایل اولیه اهمیت آمادگی الکترونیکی درحوزه های مختلف در کشور می­باشد. آنچه مسلم است آن است که در آینده­ای نه چندان دور، خرید از طریق شبکه­های اینترنتی یکی از هنجارهای اجتماعی خواهد شد. که در این میان فروشگاه­های مجازی، نمونه های تمام عیار آن خواهد بود. حجم فروش از طریق شبکه­های اینترنتی و رایانه­ای اگرچه درصد کوچکی از فروش کل کشور را تشکیل می دهد اما روند موجود حکایت از وقوع جهش­های فزاینده در عرصه کسب و کار­های اینترنتی دارد (جعفر پور و رحمان سرشت،1388). هر چند تحقیقات گسترده­ای پیرامون انگیزش خرید اینترنتی به منظور شناخت وسیعتر مشتریان خرید برخط در کشور های پیشرفته صورت گرفته است ولی این موضوع در ایران دارای سابقه و پشتوانه غنی و در عین حال کاربردی نمی باشد.

امروزه فرصت­های بسیار زیادی برای بهبود در حوزه اتمام معاملات وجود دارد. یکی از  موانع بسیار مهمی که در مقابل رشد خرده فروشی اینترنتی وجود دارد مربوط به ناشناخته ماندن عوامل انگیزشی مشتریان خرید برخط می باشد. چه این نگرانی به صورت واقعی یا تصور باشد طبق تحقیقات گذشته نسبت تعداد تعاملات اینترنتی که به اتمام می رسد تا تعاملاتی که به نتیجه نمی رسد خیلی کم می باشد در نتیجه شناسایی انگیزه­های خرید اینترنتی کلید موفقیت مدیران بازاریابی است که مشتریان را به این نوع خرید دعوت می کنند.

1-4. اهداف تحقیق

1-4-1. هدف اصلی

هدف اصلی تحقیق شناسایی رابطه عوامل انگیزشی سودمندی گرایی و لذت­گرایی با تمایل خرید اینترنتی می باشد.

1-4-2. اهداف فرعی

اهداف فرعی تحقیق به شرح زیر می باشد:

• شناسایی رابطه صرفه جویی در هزینه با انگیزه سودمندی­گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه راحتی با انگیزه سودمندی­گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه انتخاب با انگیزه سودمندی­گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه دسترسی به اطلاعات با انگیزه سودمندی گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه اجتماعی نبودن با انگیزه سودمندی گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه سفارشی بودن محصول و خدمت با انگیزه سودمندی­گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه ماجراجویی با انگیزه لذت­گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه اجتماعی بودن با انگیزه لذت­گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه ایده با انگیزه لذت­گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه ارزش با انگیزه لذت­گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه تسلط بر موقعیت با انگیزه لذت­گرایی خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه انگیزه سودمندی­گرایی با تمایل به جست و جو در خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه انگیزه لذت­گرایی با تمایل به جست و جو در خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه انگیزه سودمندی گرایی با تمایل به خرید در خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه تمایل به جست و جو با تمایل به خرید در خرید اینترنتی.
• شناسایی رابطه انگیزه لذت­گرایی با تمایل به خرید در خرید اینترنتی.

1-5. فرضیات تحقیق

1-5-1. فرضیه اصلی

1- کلیات تحقیق… 2

1-1- مقدمه. 2

1-2- بیان مسئله. 3

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق.. 4

1-4-  اهداف تحقیق.. 7

1-4-1- اهداف اصلی.. 7

1-4-2- اهداف کاربردی… 7

1-5- فرضیه‌های تحقیق.. 7

1-5-1-  فرضیه‌های اصلی.. 8

1-5-2- فرضیه‌های فرعی.. 8

1-6- قلمرو تحقیق.. 8

1-6-1- قلمرو زمانی.. 8

1-6-2- قلمرو مکانی.. 8

1-6-3- قلمرو موضوعی.. 8

1-7 – روش تحقیق.. 8

1-7-1- جامعه آماری تحقیق.. 9

1-7-2- روش نمونه‌گیری و نمونه تحقیق.. 9

1-7-3- شیوه تحلیل داده‌ها 9

1-8- تعریف عملیاتی واژگان کلیدی… 10

1-8-1- مسئولیت اجتماعی شرکت… 10

1-8-2- کیفیت خدمت ادراک شده 10

1-8-3- وفاداری مشتریان.. 11

1-8-4- بانک…. 11

2- ادبیات و پیشینه تحقیق… 13

2-1- مقدمه. 13

2-2-  مسئولیت اجتماعی شرکت… 14

2-2-1-  تعاریف مسئولیت اجتماعی.. 14

2-2-2- اهمیت مسئولیت اجتماعی شرکت ها 18

 

2-2-3- تغییر انتظارات اجتماعی.. 20

2-2-4- رویکردهای مسئولیت اجتماعی سازمان.. 24

2-2-5-  مبانی فلسفی دیدگاه های مسئولیت اجتماعی.. 33

2-2-6- دیدگاه اسلام به مسئولیت اجتماعی.. 33

2-2-7- از تعهد تا پاسخگویی و مسئولیت… 35

2-2-8-  سه دیدگاه مغایر درباره مسئولیت اجتماعی.. 37

2-2-9- اصول بنیادی مسئولیت اجتماعی.. 40

2-2-10-  زمینه های انجام مسئولیت اجتماعی.. 41

2-2-11-  ابعاد مسئولیت اجتماعی سازمان ها 43

2-2-12- مسئولیت اجتماعی سازمان ها و منافع آن.. 44

2-2-13-  مسئولیت اجتماعی شرکت به عنوان مزیت رقابتی.. 47

2-2-14-  استراتژی های انجام مسئولیت اجتماعی.. 49

2-2-15-  ظهور گرایش بازاریابی اجتماعی و بازاریابی سبز. 50

2-2-16-  بازاریابی سبز در سه سطح توسط شرکت ها انجام می شود. 51

2-2-17-  ارزیابی عملکرد اجتماعی سازمان.. 52

2-2-18- راهبردهای اساسی انجام مسئولیت… 54

2-2-19-  ارزشیابی جامع عملکرد. 56

2-2-20-  حسابرسی اجتماعی.. 56

2-3-  خدمات… 56

2-3-1- طبقه بندی خدمات… 57

2-3-2- تفاوت های اساسی بین کالا و خدمات… 57

2-3-3- ویژگی ‌های خاص خدمات بانکی.. 57

2-4-  کیفیت خدمات ادراک شده 58

2-4-1- تعاریف کیفیت خدمات… 58

2-4-2- ابعاد کیفیت خدمات… 59

2-4-3- سنجش کیفیت خدمات… 59

2-4-4- شاخص های کیفیت خدمات… 60

2-4-5- کیفیت خدمات و رابطه آن با بازاریابی داخلی.. 62

این مطلب را هم بخوانید :

2-4-6- کیفیت خدمات و رضایت‌مندی… 62

2-5-  وفاداری مشتری… 63

2-5-1-  تکامل استراتژی وفاداری مشتری… 65

2-5-2-  ابعاد وفاداری… 65

2-5-3-  مشتری وفادار 67

2-5-4- رابطه میان وفاداری مشتری و سودآوری… 69

2-5-5- دلایل رابطه بین  وفاداری و سودآوری… 70

2-6-  بانکداری در ایران.. 72

2-6-1- تاریخچه. 72

2-6-2- آشنایی با بانک ملت ایران.. 73

2-6-3- وفاداری در صنعت بانکداری… 74

2-6-4- مسئولیت اجتماعی شرکت در صنعت بانکداری… 76

2-6-5- رویکرد یک سپرده گذار نسبت به CSR.. 76

2-7- روابط میان متغییرها 77

2-7-1- مسئولیت اجتماعی شرکت و وفاداری… 77

2-7-2- مسئولیت اجتماعی شرکت و کیفیت خدمات… 78

2-7-3- کیفیت خدمات و وفاداری… 78

2-8- پیشینه تحقیق.. 80

2-8-1- سوابق تحقیقاتی داخل کشور 80

2-8-2- سوابق تحقیقاتی خارج از کشور 81

3- روش تحقیق… 85

3-1- مقدمه. 85

3-2- روش‌شناسی تحقیق.. 85

3-3- مدل مفهومی تحقیق.. 86

3-3-1- متغیرهای تحقیق.. 86

3-4- جامعه آماری… 87

3-5- روش نمونه‌گیری… 88

3-6-  تعیین حجم نمونه. 89

3-7- روش جمعآوری دادهها 90

3-8- ابزار سنجش تحقیق.. 90

3-8-1- پرسشنامه. 90

3-9- روایی و پایایی پرسشنامه. 92

3-10- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها و آزمون‌های آماری مورد استفاده 94

3-10-1- تحلیل توصیفی: 95

3-10-2- تحلیل استنباطی.. 95

3-11-  مدل معادلات ساختاری: 95

3-12- تحلیل مسیر. 97

خلاصه فصل سوم. 100

4-  تجزیه و تحلیل نتایج.. 101

4-1- مقدمه. 101

2-4-  آمار توصیفی.. 101

4-2-1- جنسیت… 101

4-2-2- تأهل.. 102

4-2-3- سن.. 103

4-2-4- تحصیلات… 104

4-2-5- دفعات استفاده ماهانه از خدمات بانکی.. 105

4-2-6- سابقه استفاده از خدمات بانکی.. 106

4-3- متغیرهای تحقیق: 107

4-4- آمار استنباطی.. 107

4-4-1- آزمون KMO.. 108

4-4-2- روایی سازه 108

4-4-3- نتایج تحلیل عاملی اقدامات زیست محیطی.. 109

4-4-4- نتایج تحلیل عاملی اقدامات مشتری محور 109

4-4-5- نتایج تحلیل عاملی اقدامات کارکنان محور 110

4-4-6- نتایج تحلیل عاملی اقدامات نوع دوستانه. 111

4-4-7- نتایج تحلیل عاملی مسئولیت اجتماعی شرکت… 112

4-4-8- نتایج تحلیل عاملی کیفیت خدمات ادراک شده 114

4-4-9- نتایج تحلیل عاملی وفاداری مشتریان.. 116

4-4-10- آزمون پیرسون.. 118

4-5- آزمون فرضیههای تحقیق.. 118

4-5-1- بررسی فرضیه فرعی اول.. 119

4-5-2- بررسی فرضیه فرعی دوم. 119

4-5-3- بررسی فرضیه فرعی سوم. 120

4-5-4- بررسی فرضیه فرعی چهارم. 120

4-5-5- بررسی فرضیه فرعی پنجم.. 120

4-5-6- بررسی فرضیه فرعی ششم.. 121

4-5-7- بررسی فرضیه فرعی هفتم.. 121

4-5-8- بررسی فرضیه فرعی هشتم.. 122

4-5-9- بررسی فرضیه اصلی اول.. 124

4-5-10- بررسی فرضیه اصلی دوم. 124

4-5-11- بررسی فرضیه اصلی سوم. 125

4-6- خلاصه فصل چهارم. 128

5- نتیجه گیری و پیشنهادات… 129

5-1- مقدمه. 129

5-2- تحلیل نتایج تحقیق.. 129

5-2-1- نتیجه مربوط به فرضیه فرعی اول.. 129

5-2-2- نتیجه مربوط به فرضیه فرعی دوم. 130

5-2-3- نتیجه مربوط به فرضیه فرعی سوم. 130

5-2-4- نتیجه مربوط به فرضیه فرعی چهارم. 130

5-2-5- جمع‌بندی نتایج بدست آمده از فرضیات فرعی 1 تا 4. 130

5-2-6- نتیجه مربوط به فرضیه فرعی پنجم.. 131

5-2-7- نتیجه مربوط به فرضیه فرعی ششم.. 131

5-2-8- نتیجه مربوط به فرضیه فرعی هفتم.. 131

5-2-9- نتیجه مربوط به فرضیه فرعی هشتم.. 131

5-2-10- جمع‌بندی نتایج بدست آمده از فرضیات فرعی 5 تا 8. 132

5-2-11- نتیجه مربوط به فرضیه اصلی اول.. 132

5-2-12- نتیجه مربوط به فرضیه اصلی دوم. 132

5-2-13- نتیجه مربوط به فرضیه اصلی سوم. 132

5-3- مقایسه‌ نتایج تحقیق با نتایج تحقیقات گذشته. 133

5-4- محدودیت های تحقیق.. 133

5-5- پیشنهادات و راهکارها 133

6- فهرست منابع.. 136

6-1- منابع فارسی : 136

6-2- منابع لاتین : 138

 

فهرست شکل ها

شکل(1-1) ضرورت توجه به کیفیت خدمات… 6

شکل (2-1) سطوح یادگیری اجتماعی.. 35

شکل( 2-3): توازن بین انتظارات ذی نفعان و اقدامات یک سازمان فرضی.. 39

شکل(2- 4): مدل پنج بعدی تعهد کلیدی مک کنزی… 41

شکل (2- 5): مدل مسئولیت اجتماعی راهبردی… 49

شکل(2- 6) : سه بعد اقدام انسانی.. 53

شکل (2-7):  معیارهای عملکرد اجتماعی صنفی.. 53

شکل( 2-8) انواع وفاداری بر اساس میزان خرید و آزادی در انتخاب… 68

شکل (2-9) سود حاصل از مشتریان در طی زمان.. 71

شکل( 2-10)  ترکیب بانک ها قبل از تبدیل شدن به بانک ملت… 73

شکل (3- 11) مدل مفهومی تحقیق.. 87

شکل(4- 12): نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری کارمندان برحسب جنسیت… 102

شکل( 4-13): نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری برحسب تأهل.. 103

شکل(4- 14): نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری برحسب سن.. 104

شکل(4- 15): نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری برحسب تحصیلات… 105

شکل(4- 16): نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری برحسب دفعات استفاده 106

شکل( 4-17): نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری برحسب سابقه استفاده 107

شکل(4- 18): نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به اقدامات زیست محیطی.. 109

شکل(4- 19):  نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به اقدامات مشتری محور 110

شکل(4- 20):  نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به اقدامات کارکنان محور 111

شکل(4- 21):  نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به اقدامات کارکنان محور 112

شکل(4- 22): نتایج تحلیل عاملی تاییدی مولفههای مربوط به مسئولیت اجتماعی شرکت… 113

شکل(4- 23):  مدل تخمین استاندارد «مسئولیت اجتماعی شرکت». 114

شکل(4- 24): نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به کیفیت خدمات ادراک شده 115

شکل(4- 25):  مدل تخمین استاندارد « کیفیت خدمات ادراک شده ». 116

شکل(4- 26): نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به وفاداری مشتریان.. 117

شکل(4- 27):  مدل تخمین استاندارد « کیفیت خدمات ادراک شده ». 117

شکل(4- 28): مدل اعداد معناداری… 123

شکل(4- 29) : مدل تخمین تأثیر. 123

شکل|(4-30 ): مدل اعداد معناداری… 126

شکل(4- 31) : مدل تخمین تأثیر. 126

فهرست جدول ها

جدول( 2-1)دیدگاه های مختلف نسبت به csr. 15

جدول( 2-2) روند تغییر دیدگاه های مسئولیت اجتماعی.. 31

جدول(2-3) مسئولیت اجتماعی در مقایسه با پاسخگویی اجتماعی.. 36

جدول(2- 4) مدل چهار مرحله ای مسئولیت اجتماعی.. 38

جدول(2 – 5) ذی نفعان یک سازمان پیشرفته و تعهد اجتماعی آنها 39

جدول(2- 6) : تاثیر افزایش 5%در نرخ حفظ مشتری در خالص ارزش حال.. 69

جدول (2-7) اثر وفاداری بر حجم مشتری… 70

جدول(3- 8) نحوه ترکیب سؤالات پرسشنامه. 91

جدول(3 – 9) ضریب آلفای کرونباخ متغییرها 94

جدول( 4 – 10) توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب جنسیت… 101

جدول( 4-11): توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب تأهل.. 102

جدول( 4-12): توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب سن.. 103

جدول(4- 13):  توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب تحصیلات… 104

جدول(4- 14):  توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب دفعات استفاده 105

جدول(4- 15):  توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب سابقه استفاده 106

جدول( 4-16): آماره توصیفی متغیرهای تحقیق.. 107

جدول(4- 17):  نتایج آزمون KMO.. 108

جدول(4- 18): نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به اقدامات زیست محیطی.. 109

جدول(4- 19): نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به اقدامات مشتری محور 109

جدول(4- 20): نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به اقدامات کارکنان محور 110

جدول(4- 21):  نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به اقدامات نوع دوستانه. 111

جدول( 4-22): نتایج تحلیل عاملی تاییدی مولفه‏های مربوط به مسئولیت اجتماعی شرکت… 112

جدول(4- 23): نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به کیفیت خدمات ادراک شده 114

جدول(4- 24): نتایج تحلیل عاملی تاییدی پرسشهای مربوط به وفاداری مشتریان.. 116

جدول(4- 25): نتایج آزمون پیرسون.. 118

جدول(4- 26):  آزمون فرضیه فرعی اول تحقیق.. 119

جدول(4- 27):  آزمون فرضیه فرعی دوم تحقیق.. 119

جدول(4- 28):  آزمون فرضیه فرعی سوم تحقیق.. 120

جدول(4- 29):  آزمون فرضیه فرعی چهارم تحقیق.. 120

جدول(4- 30):  آزمون فرضیه فرعی پنجم تحقیق.. 121

جدول(4-31):  آزمون فرضیه فرعی ششم تحقیق.. 121

جدول(4- 32):  آزمون فرضیه فرعی هفتم تحقیق.. 122

جدول|(4- 33):  آزمون فرضیه فرعی هشتم تحقیق.. 122

جدول(4- 34 ):  شاخصهای ارزیابی برازش مدل کلی.. 124

جدول(4- 35):  آزمون فرضیه اصلی اول تحقیق.. 124

جدول(4- 36): آزمون فرضیه اصلی دوم تحقیق.. 125

جدول(4- 37):   آزمون فرضیه اصلی سوم تحقیق.. 125

جدول(4- 39):  شاخصهای ارزیابی برازش مدل کلی.. 127

جدول(4- 40):  بررسی اجمالی آزمون فرضیات… 127

 

فصل اول

1

2- کلیات تحقیق

2-1- مقدمه

طی چند دهه اخیر، ارزش های فرهنگی تازه ای در نتیجه حصول آگاهی از به هم وابسته بودن سازمان ها، جامعه و محیط، به منصه ظهور رسیده است .مردم به تدریج پی برده اند که اقدامات سازمان ها سود و زیان هایی برای جامعه در بردارد و لذا توجه وافری برای بهبود بخشیدن به نتیجه خالص تأثیر سازمان ها بر جامعه معطوف گردیده است. به عبارت دیگر، جامعه انتظار دارد، سود خالص بیشتری از سازمان ها دریافت دارد واین سودها عادلانه توزیع شوند. (نیوسترام و داویس، 2002). این ارزش های فرهنگی تحت عنوان تعهد اجتماعی، مسئولیت اجتماعی، پاسخگویی اجتماعی یا درگیر بودن اجتماعی خوانده می شوند. سازمان ها اعم از اینکه خدماتی باشند یا تولیدی، خصوصی باشند یا دولتی، نفوذ مهمی بر نظام اجتماعی دارند و خود ، بخشی از این نظام هستند و لذا در برابر آثار و نتایج فعالیت های خود که بر جامعه تأثیر دارد، مسئولند.

موسسات و سازمانهای امروزه دریافته‌اند که رضایت‌مندی مشتریان برای حفظ آنها در شرکت کافی نیست و نمی‌توانند به رضایت‌مندی مشتریان دلخوش باشند، آنها باید مطمئن شوند که مشتریان راضی‌شان، وفادار هم خواهند بود. در حقیقت آنها برای حفظ مزیت رقابتی به چیزی بیش از رضایت‌مندی مشتریان نیازمندند، چیزی که حتی اگر رقیان خدمات هم سطح و یا نسبتا بالاتری را نسبت به سازمان آنها ارائه دهند، بتواند مشتری را در شرکت حفظ نماید یا به عبارت دیگر مشتریان را به شرکت وفادار نماید. بنابراین امروزه شرکتهای تولیدی و خدماتی نظیر بانک، نهایت سعی خود را به کار می‌گیرند تا مشتریان راضی را به مشتریان وفادار تبدیل نمایند. (میشکین، 1390: 12).

آنچه که در صنعت بانکداری کشورمان رخ داده است، ورود روزافزون بانکهای خصوصی، صندوق‌های قرض‌الحسنه و موسسات اعتباری جدید می‌باشد که باعث افزایش تعداد شرکتهای ارائه دهنده خدمات مالی و در نتیجه افزایش رقابت در این صنعت شده است. تلاش برای ارائه خدمات جدیدتر، سریعتر و مطمئن‌تر به منظور جذب مشتریان بیشتر و جلب رضایت آنها، بیش از گذشته در این صنعت به چشم می‌خورد که گویای همین واقعیت است. از سویی دیگر، با افزایش تعداد گزینه‌های انتخاب مشتریان برای استفاده از خدمات بانکی، این مشتریان در جستجوی خدمات بهتر، به دیگر بانکها و موسسات تمایل خواهند داشت.

آنچه که در صنعت بانکداری ایران جلب توجه می‌کند، تمرکز تبلیغات بانکها بر جذب مشتریان جدید می‌باشد. بسیاری از این بانکها و موسسات مالی، میلیاردها ریال صرف هزینه تبلیغ محصولات یا خدمات خود به منظور جلب مشتریان بیشتر می‌نمایند و چنین می‌پندارند که با انجام این امر، وظیفه آنها پایان رسیده است، غافل از اینکه ترغیب افراد به خرید محصول یا خدمت فقط آغازی است بر فرایند پیپچیده و طولانی حفظ مشتریان و ایجاد رابطه دوسویه با آنها، که در نهایت باید به وفاداری مشتری به بانک یا سازمان مربوطه بیانجامد. این شرکتها وقتی به نتایج می‌نگرند، در مقابل هزینه‌هایی که متحمل می‌شوند پیشرفت قابل محسوسی مشاهده نمی‌کنند. این مهم از جهاتی به این علت است که در ادبیات بازاریابی بانک و موسسات مالی در ایران به واژه‌ی وفاداری مشتری توجه چندانی نشده است.

در دهه 1990 رضایت و وفاداری مشتریان تاثیر بسزایی بر تفکرات مدیریتی داشته است. در واقع درک، برآورده ساختن و پیش‌بینی نیازهای مشتریان مهم‌ترین منبع رقابتی پایدار برای سازمان‌ها به شمار می‌رود (ویلارس و کوئیلو، 2003: 1703). معمولا سازمانهای تجاری و سنتی کشور همانند بانکهای دولتی، روش‌های نوین را مد نظر قرار نداده و به مرور زمان مشتریان خود را از دست می‌دهند. یک تحقیق در این باره نشان داد که 62% از سازمان‌های ناموفق، وفاداری مشتریان را موثر تلقی نکرده‌اند(مقصودی، 1382: 261).

ساختار کیفیت خدمات که عملکرد مرکزی تجارت را منعکس می نماید ، غالبا به طور مستقیم از طریق ساختارهای دیگر یا به همراه آنها به عنوان عامل تعیین کننده اصلی وفاداری ذکر می شود. اخیرا مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) ، در مطالعاتی که مدل وفاداری مشتری را ایجاد می کنند ، به کار رفته است.اما ، اکثر تحقیقات CSR در کشورهای غربی انجام شده است. همچنان مطالعات اندکی در مورد آسیا منتشر شده است.برنامه های مسئولیت اجتماعی می تواند مزایای خاص به علاوه افزایش وفاداری برای شرکت ها فراهم کند.

2-2- بیان مسئله

وفاداری مشتری به عنوان موضوعی حیاتی برای رشد و بقای شرکت در دنیای رقابتی امروز مطرح است. ایجاد وفاداری در مشتریان نه تنها یک هدف بازاریابی است بلکه مبنای مهمی برای ایجاد یک مزیت رقابتی پایدار می باشد.(کاتلر و آرمسترانگ،2008)

جاکوبی و چستنات(1978) عنوان می کنند که (( موفقیت یک برند در بلندمدت بر اساس تعداد مصرف کنندگانی که یک بار آن را خریداری می کنند نیست بلکه وابسته به تعداد مصرف کنندگانی است که خریداران منظم برند هستند)) این مطلب مورد قبول همگان است که هزینه بدست آوردن یک مشتری جدید نسبتا بالاست و سودآوری با مشتریان وفادار رشد می یابد.(چیو و دراگ،2006)تحقیق در مورد موضوع وفاداری مشتری تا حدود زیادی بر تولیدات ملموس متمرکز است. (لویز و سورلی،2006)تولیدات ملموس و خدمات غیر ملموس ویژگی های کاملا متفاوتی دارند.یافته های تحقیقات دررابطه با وفاداری به محصول به خوبی به وفاداری نسبت به خدمات تعمیم نمی یابد.این مورد تا حدودی به این دلیل است؛ غیر ملموس بودن خدمات مثل قابلیت اعتماد و اطمینان، که نقش قابل توجهی در ایجاد و خفظ وفاداری ایفا می کنند. (دیک و باسو،1994)

در سال‌های اخیر، بخش خدمات مالی در ایران، دستخوش تغییر و تحولات عظیمی شده است. پیشرفت‌های روزافزون فن‌آوری، ورود بانکهای خصوصی، صندوق‌های قرض الحسنه و موسسات اعتباری جدید، باعث تغییر انتظارات از این بخش گردیده است. تا قبل از این، تفکر رایج این بود که مشتریان برای امور مالی خود به بانکها محتاجند و برای جلب رضایت و حفظ آنها، اقدامی از سوی بانک‌ها صورت نمی‌گرفت، اما این تغییرات باعث شد که بانک‌ها نگرش خود را نسبت به مشتریان و فعالیت‌های مالی تغییر دهند. تمامی موسسات خدماتی سعی دارند مشتریان را متقاعد سازند که از خدمات آنها استفاده کنند و به دلیل ناملموس بودن خدمات لازم است بازاریابی آنها به گونه‌ای صورت گیرد تا مزیت و برتری‌های آنها ملموس و بارز شود.

شاخص های کلیدی متعددی برای وفاداری مشتری شناسایی شده اند که یکی (( کیفیت خدمات)) می باشد.(آنگور و دیگران، 1999). یکی از عوامل مهم دیگری که اخیرا معرفی شده است اثر مسئولیت اجتماعی شرکت(CSR) است.(پرچ و دیگران،2007 ،برنس و دیگران،2001 ،دل مار گارسیا دلوس سالمونس و دیگران، 2005). در عصری که بنگاه های اقتصادی روز به روز حجیم تر و بزر گ تر می شوند و بر تعدادشان افزوده می شود، به طبع تأثیرشان نیز بر ساختار و نظام اجتماعی افزایش می یابد. اهمیت این موضوع از آنجا آشکار تر می شود که امروزه از 100 اقتصاد برتر دنیا، 51 عدد آنها را شرکت ها تشکیل می دهند . به عبارت دیگر ، تعداد زیادی شرکت و بنگاه چند ملیتی وجود دار ند که تأثیر آنها بر اقتصاد جهانی از اکثر کشور های در حال توسعه بیشتر است. به طور کلی، موضوع و مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها در چند سال اخیر با توجه به رشد سازمان های غیر دولتی، جنبش های اعتراضی علیه قدرت شرکت ها، افزایش آگاهی اجتماعی، توسعه بازارهای سرمایه، گسترش شرکت های سهامی عام و رسوایی های مالی و اخلاقی شرکت های بزرگ ، تبدیل به پاردایم مسلط و غالب در فضای اداره شرکت ها شده است . پاسخگویی در قبال سهامداران، یگانه مسئولیت سازمان ها و شرکت ها نیست، بلکه مصرف کنندگان نیز ذی نفع محسوب می شوند؛ زیرا مصرف کنندگان تضمین کننده بقا و دوام یک شرکت هستند. مصرف کنندگان و مشتریان انتظار دارند شرکت ها در قبال پیامدها و عوارض حاصل از فعالیت خود مسئولیت داشته باشند و حتی در جهت بهبود معضلات اجتماعی گام بر دارند.

با توجه به موارد ذکر شده، ما در این تحقیق به دنبال بررسی ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکت و درجه اهمیت آن برای مشتریان و در نهایت بررسی اینکه اقدامات اجتماعی شرکت چه تاثیری بر وفاداری

فهرست جداول………………………………………………………………………………………………………………………………………………  ص

فصل 1     کلیات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………   1

• مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

1- 2            بیان مسله…………………………………………………………………………………………………………………………………………….  3

1- 3           اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………..   4

1-4-1         اهداف اصلی………………………………………………………………………………………………………………………………………..   11

•     اهداف جزئی………………………………………………………………………………………………………………………………….      2 1

1-5-1         سوال اصلی……………………………………………………………………………………………………………………………………….   12

•  سوالهای جزئی………………………………………………………………………………………………………………………………     12

1-6             تعریف مفهومی………………………………………………………………………………………………………………………………     13

1-7            سازماندهی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….  13

فصل 2:      مبانی تحقیق وبررسی پیشینه تحقیق………………………………………………………………………     16

2-1             مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………..     16

2-2           مبانی نظری تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………     17

2 -2-1       کارآفرینی اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………….     17

2-2-1-1    تعریف کارآفرینی اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………     17

2- 2-1-2    مفهوم کارآفرینی اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………       18

2-2-1-3     کسب و کارهای اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………….     25

2-2-1-4      نظریه های کارآفرینی اجتماعی………………………………………………………………………………………………..      26

2-2-1-5     طبقه بندی کارآفرینان اجتماعی…………………………………………………………………………………………………     28

2-2-1-6     اشتراکات و تفاوت های کارآفرینی اجتماعی و اقتصادی………………………………………………………………   30

2-2-2         تامین مالی…………………………………………………………………………………………………………………………………..    33

2-2-3          انوع تقسیم بندی روش های تامین مالی…………………………………………………………………………………..    34

2-2-3-1        درآمد زایی……………………………………………………………………………………………………………………………….    36

2-2-3-1-1    تجاری سازی……………………………………………………………………………………………………………………………..    36

2-2-3-1-2    درآمد حق عضویت………………………………………………………………………………………………………………………   45

2-2-3-1-3     مدیریت کارآمد………………………………………………………………………………………………………………………….   46

2-2-3-2        سرمایه گذاری…………………………………………………………………………………………………………………………     58

 

2-2-2-2-1    منابع شخصی……………………………………………………………………………………………………………………………….  58

2-2-3-2-2      نیکوکاری ریسک پذیر……………………………………………………………………………………………………………….  58

2-2-3-3         کمک های مالی…………………………………………………………………………………………………………………………   63

2-2-3-3-1     کمک های مالی توسط شرکت………………………………………………………………………………………………….   66

2-2-3-3-2    کمک های مالی افراد…………………………………………………………………………………………………………………   69

2-2-3-3-3     وقف……………………………………………………………………………………………………………………………………………   73

2-2-3-3-4    اهدای زمان   ……………………………………………………………………………………………………………………………..   78

2-2-3-3-5    تامین مالی جمعی……………………………………………………………………………………………………………………     94

2-2-3-4      کمک های دولتی………………………………………………………………………………………………………………………    105

2-3             مدل های تامین مالی کارآفرینان اجتماعی……………………………………………………………………………….    112

2-4-1         پیشینه تحقیقا داخلی…………………………………………………………………………………………………………………..    137

2-4-2          پیشینه تحقیقات خارجی……………………………………………………………………………………………………………..   137

2-5            جمع بندی تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………….  140

فصل 3         روش شناسی تحقیق………………………………………………………………………………………………

3-1              مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………….       148

3-2            روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………..    148

3-2-1         طرح تحقیق آمیخته…………………………………………………………………………………………………………………..    148

3-2-1         فرآیند اجرایی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………    149

3-3         جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………………………   150

3-4          روش نمونه گیری و نمونه آماری………………………………………………………………………………………………….     150

3-5          حجم نمونه……………………………………………………………………………………………………………………………………..    152

3-6          روش گردآوری دادها……………………………………………………………………………………………………………………….   151

3-7         اعتبار بیرونی تحقیق(پایایی)……………………………………………………………………………………………………………..  152

3-8         اعتبار درونی تحقیق(روایی)………………………………………………………………………………………………………………   152

3-9        روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………………………   152

فصل 4    تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق…………………………………………………………………………………….

4-1        مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………..     155

4-2           آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………………………     155

این مطلب را هم بخوانید :

4-2-1        متغیرهای جمعیت شناسی……………………………………………………………………………………………………….       155

4-4-2-1-1   سن پاسخ دهندگان مدل………………………………………………………………………………………………………..      156

4-2-1-2      تحصیلات پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………………..       158

4-2-1-3      جنسیت پاسخ دهندگان…………………………………………………………………………………………………………..     159

4-2-1-4      سال شکل گیری کسب و کارها………………………………………………………………………………………………      160

4-2-2          آمار توصیفی متغیرها……………………………………………………………………………………………………………….     162

4-3            آمار استنباطی…………………………………………………………………………………………………………………………       175

4-3-1        تحلیل داده های کیفی……………………………………………………………………………………………………………………  175

4-3-2         مدل معادلات ساختاری………………………………………………………………………………………………………………    182

4-3-2-1      ارزیابی ویژگی های فنی مدل اندازه گیری………………………………………………………………………………….   182

4-3-2-1-1   پایایی سازه ها وروایی همگرا…………………………………………………………………………………………………….     182

4-3-2-3      روایی واگرا……………………………………………………………………………………………………………………………………    183

4-3-2-3        معناداری متغیرها و بارورها عاملی(بخش اندازه گیری)………………………………………………………….     184

4-3-2-4      معناداری متغیرها و ظرایب مسیر(بخش ساختاری)…………………………………………………………………….   188

4-4              برازش کلی تحلیل مسیر………………………………………………………………………………………………………….     190

فصل  5      نتیجه گیری و پیشنهادات…………………………………………………………………………………………….    215

5-1           مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………..    193

5-2           تحلیل براساس سوالهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………   193

5-3         بحث و جمع بندی…………………………………………………………………………………………………………………………….    195

5-4          محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………..     222

5-5          پیشنهادات تحقیق براساس مبانی نظری…………………………………………………………………………………………..   222

5-5-1       پیشنهادات کاربردی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 222

5-5- 2       پیشنهادات جهت تحقیقات آینده……………………………………………………………………………………………………..  222

فهرست مراجع………………………………………………………………………………………………………………………………………………      223

پیوست یک: پرسش های مصاحبه………………………………………………………………………………………………………………… 235

پیوست دو: سوال های پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………. . 236

فهرست شکل ها

شکل1-1  کارآفرینی اجتماعی مکمل دولت و بازار…………………………………………………………………………………………..          4

شکل2-2   عوامل موفقیت کارآفرینی اجتماعی…………………………………………………………………………………………………        27

شکل2-3  کمک مالی متقابل……………………………………………………………………………………………………………………………….      40

شکل2-3    نقشه پرتوی………………………………………………………………………………………………………………………………………      42

شکل3-4   ذینفعان تامین مالی در سامانه سیدز…………………………………………………………………………………………………     103

شکل2-5    شرکت های اجتماعی جاسازی شده………………………………………………………………………………………………….   3 11

شکل2-6    شرکت های اجتماعی یکپارچه…………………………………………………………………………………………………………..    114

شکل2-7   شرکت های اجتماعی خارجی……………………………………………………………………………………………………………….   115

شکل2-8   مدل حمایتی کارآفرین……………………………………………………………………………………………………………………….     116

شکل2-9  مدل واسطه بازار………………………………………………………………………………………………………………………………………  117

شکل2-10  مدل استخدام………………………………………………………………………………………………………………………………………    118

شکل2-11   مدل هزینه خدمات…………………………………………………………………………………………………………………………..     119

شکل2-12  مدل کمک های مالی………………………………………………………………………………………………………………………….    120

شکل2-13  مدل ارتباط بازار…………………………………………………………………………………………………………………………………..   121

شکل2-14  مدل پیچیده………………………………………………………………………………………………………………………………………..    123

شکل2-15  مدل ترکیبی…………………………………………………………………………………………………………………………………………   124

شکل2-16   مدل فرانشیز………………………………………………………………………………………………………………………………………..   125

شکل2-17   مدل شرکت خصوصی و غیرانتفاعی…………………………………………………………………………………………………….  126

شکل2-18   تامین مالی کارآفرینان اجتماعی……………………………………………………………………………………………………….    127

شکل3-1  روش ترکیب داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………..      149

شکل3-3 فرایند اجرای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………    149

شکل4-1 نسبت سنی پاسخ دهندگان…………………………………………………………………………………………………………………    157

شکل4-2 نسبت تحصیلی پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………………………………….     158

شکل 4-3 نسبت جنسیت پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………………………   159

شکل 4-4 سال شکل گیری کسب و کار…………………………………………………………………………………………………………….     161

شکل 4-5 سال فروش محصولات…………………………………………………………………………………………………………………………     164

شکل 4-7 ضرایب استاندارد مدل…………………………………………………………………………………………………………………………     187

شکل 4-8 مقادیر تی مدل………………………………………………………………………………………………………………………….     189

فهرست جداول

جدول2-1 تعریف کارآفرینی اجتماعی……………………………………………………………………………………………………….    . .         17

جدول2-2 ماتریس ارزش بازگشت……………………………………………………………………………………………………………….             43

جدول2-3 مکانیزم تخصیص قیمت……………………………………………………………………………………………………………..             44

جدول2-4 میزان برگشتی مورد نیاز از تصمیمات سرمایه گذاری………………………………………………………………….          60

جدول2-5 عوامل اثرگذار بر اقدام فعالیت های خیرخواهانه و وقف………………………………………………………………….         76

جدول2-6 ابعاد داوطلبانه…………………………………………………………………………………………………………………………………..         92

جدول2-7 بودجه دولتی برای زیر مجموعه سازمان های غیرانتفاعی مختلف آمریکا………………………………………        110

جدول2-8 توصیف اختصارات شرکت های اجتماعی…………………………………………………………………………………….          9 11

جدول2-9 تامین مالی شرکت ها در چرخه عمر………………………………………………………………………………………………..      132

جدول2-10 انواع بودجه ی مرحله توسعه…………………………………………………………………………………………………………..      133

جدول 2-11 پیشینه تحقیقات داخلی……………………………………………………………………………………………………….      137

جدول 2-12 پیشینه تحقیقات خارجی……………………………………………………………………………………………………………         137

جدول  3-1   جدول مورگان………………………………………………………………………………………………………………….. ……           151

جدول4-1 فراوانی سن پاسخ دهندگان…………………………………………………………………………………………………………..          156

جدول 4-2 فراوانی تحصیلات پاسخ دهندگان…………………………………………………………………………………………………..       157

جدول4-3 فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………………….       159

جدول4-4 فراوانی سال شکل گیری کسب و کار……………………………………………………………………………………………….      160

جدول4-5 آمار توصیفی متغیر اولویت سازمان……………………………………………………………………………………………………     162

جدول4-6 میزان حمایت کسب و کارها از سازمان ها و موسسه ها……………………………………………………………………     163

جدول4-7 میزان استفاده از فروش خدمات و محصولات شرکت ها……………………………………………………………………    163

جدول4-8 موقعیت بازار کسب و کارها در سه سال گذشته…………………………………………………………………………………    165

جدول4-9 در دوسال گذشته اولین شرکت در ارائه محصولات جدید……………………………………………………………….    165

جدول 4-10 میزان آزمایش شرکت ها در زمینه ورود به بازارهای جدید…………………………………………………………..  166

جدول4-11 موانع پیش روی کسب و کارهای اجتماعی……………………………………………………………………………………… 166

جدول4-12 میزان دریافت حق عضویت…………………………………………………………………………………………………………….   166

جدول4-13 میزان تمایل مشتریان به پرداخت به هر قیمتی که برای محصولات و خدمات……………………………   167

جدول4-14 نوع مدیریت سازمان…………………………………………………………………………………………………………………………  167

جدول 4-15 میزان مهارت های مدیریت کسب و کارها…………………………………………………………………………………..   168

جدول 4-16 میزان استفاده کسب و کارهای اجتماعی از روش تامین مالی جمعی……………………………………….    168

جدول4-17 انواع روش های جمع آوری کمک های مالی و اعانه…………………………………………………………………….   169

جدول4-18 میزان استفاده کسب و کارها اجتماعی از موقوفات………………………………………………………………………..  171

جدول4-19 نوع کارکنان……………………………………………………………………………………………………………………………………   172

جدول 4-20 میزان تاثیر مهارت های کارکنان در زمینه مزایای مورد نظر………………………………………………………  173

جدول 4-21 میزان حمایت های دولتی…………………………………………………………………………………………………………….  175

جدول4-22 میزان استفاده از سرمایه گذاری……………………………………………………………………………………………………   179

جدول4-23 ضرایب میانگین واریانس استخراج شده، پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ……………………………………… 183

جدول4-24 اعدا معناداری بخش اندازه گیری مدل معادلات ساختاری…………………………………………………………    187

جدول4-25 اعدا معناداری بخش ساختاری مدل معادلات ساختاری………………………………………………………………..  189

فصل اول

کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 1-1 مقدمه:

کارآفرینی اجتماعی ترکیبی از دو عبارت کارآفرینی و اجتماعی است. کارآفرینی به عنوان فرایندی است که پیشرفت اجتماعی را تسریع می بخشد. این پدیده و رشد آن در سال های اخیر توجهات زیادی را به خود جلب کرده است و می توان گفت که توجه به کارآفرینی اجتماعی از طرف پژهشگران ناشی از تغییراتی است که در محیط رقابتی اتفاق افتاده است که سازمانهای غیر انتفاعی با آن رو به رو هستند. امروزه این سازمانها در محیط سرمایه گذاری فشرده تر با رقابت در حال رشد است(اوپرمن،1994)[1]. ابتکارات دولت ها، روابط بین دولت ها و سازمانهای غیر انتفاعی را تحت تأثیر و تغییر داده است. و رقابت را با ورود تأمین کنندگان سرمایه ای جدید برای بازارهای سنتی که قبلا توسط سازمان های غیر انتفاعی جواب داده می شد را تشدید کرده است و این کار سبب شده که سازمانهای غیر انتفاعی یک ژست رقابتی در فعالیت هایشان بگیرند و برروی برونداد هایی تمرکز کنند که هدف سیاسی دولت است و به دنبال راه های نوآورانه ای برای ارائه ارزش عالی تر به بازار هدف و کسب مزایای رقابتی برای سازمان اجتماعی باشند. امروزه در سرتا سر جهان سازمان ها و نهادهای مختلف غیرانتفاعی و مدنی به شناسایی، معرفی و تشویق کارآفرینان مبادرت کرده اند. برای مثال بنیاد پژواک سبز، در نیویورک، مرکزهای کارآفرینان اجتماعی تحت پوشش مرکز بین المللی کارآفرینی اجتماعی، صندوق توسعه کارآفرینی را برتر[2] در سانفرانسیسکو، بنیاد آشوکا[3] در زمینه های کمک سرمایه ای مخاطره آمیز به کارافرینان، برگزاری سمینارهای آموزشی، مشاوره، خدمات بازرگانی، آموزش و پرورش کودکان، فعالیت های محیط زیست، کاهش فقر و ایجاد درآمد، حقوق زنان، زمینه های ناتوانی و معلولین کارآفرینی کرده اند. می توان ادعا کرد این آغاز راه کارآفرینی اجتماعی است( اوپرمن،1994).