تکنیک های اصلی اقتصاد مهندسی (ارزش فعلی[1] و نسبت درآمد به هزینه[2]) استفاده شده است. با تجزیه وتحلیل صورت گرفته در فصل چهارم مشخص شد که اگرچه هزینه حاصل از کشاورزی برنج در استان مازندران هر ساله افزایش یافته است به طوری که پس از گذشت 10 سال این درآمد به بیش از 3برابر رشد پیدا کرده است، اما در مقابل این افزایش هزینه درآمد حاصل نیز به همان نسبت رشد داشته است به طوری که وقتی با استفاده از نرخ تورم و نرخ ترجیح زمانی (نرخ سود یک ساله بانکی) تبدیل و به سال مبناء (سال 1382) انتقال می‌یابد و با سال مبناء مقایسه می‌شود، تفاوت قابل ملاحظه‌ای وجود ندارد و علی‌رغم نگرانی کشاورزان به سودآور نبودن کشت برنج در استان مازندران این فعالیت هنوز ‌‌می‌تواند سودآور باشد. اما این پایان کار نیست و نشان داده شده است که امکان بهبود در شرایط و سودآورتر کردن کشت برنج وجود دارد و می‌توان به این فعالیت مهم در استان رونق بیشتری بخشید. بدین صورت که با شناسایی پارامترهای هزینه‌زا در مراحل مختلف تولید و تبدیل و با تغییر در شیوه‌ی کشت برنج از جمله مکانیزاسیون، عوامل هزینه‌زا تا حد ممکن کم و در صورت امکان حذف گردد تا هزینه‌ی کل کاهش یافته و کسر سودآوری که نسبت درآمد به هزینه را نشان می‌دهد، افزایش یابد تا انگیزه‌ی بیشتری برای کشاورزان برنجکار استان مازندران برای ادامه‌ی این فعالیت به وجود آید.

واژگان کلیدی : استان مازندران, کشاورزی برنج،  هزینه, درآمد, سودآوری, مکانیزاسیون, ارزیابی اقتصادی

 

فهرست مطالب

عنوان              صفحه 

چکیده. 2

مقدمه. 15

فصل 1: کلیات پژوهش.. 17

1-1- مقدمه. 18

1-2- بیان مسأله. 19

1-3- اهمّیت و ضرورت تحقیق.. 21

1-4- اهداف تحقیق.. 23

1-5- سوال‌ها و فرضیه‌های تحقیق.. 23

1-5-1-سوال‌های تحقیق.. 23

1-5-2- فرضیه‌های تحقیق.. 24

1-6- روش شناسی تحقیق.. 24

1-7- قلمرو تحقیق.. 24

1-7-1- قلمرو مکانی نمونه‌گیری.. 24

1-7-2- قلمرو زمانی نمونه‌گیری.. 25

1-8- جنبه‌ی جدید بودن و نوآوری تحقیق.. 25

1-9- تعاریف و اصطلاحات پایه. 26

1-9-1- کشاورزی.. 26

1-9-2- زمین.. 27

1-9-3- سطح زیرکشت… 27

1-9-4- خودکفایی.. 27

 

1-9-5- درآمد. 28

1-9-6- سودآوری.. 28

1-9-7- امنیت غذایی.. 29

1-9-8- تورم. 29

1-9-9- بیکاری.. 29

1-9-10- مکانیزاسیون.. 29

1-9-11- شالی.. 30

1-10- خلاصه. 30

فصل 2  : پیشینه نظری پژوهش.. 31

2-1- مقدمه. 32

2-2- برنج.. 32

2-2-1- تاریخچه جهانی  برنج.. 33

2-2-2- سابقه کشت برنج در ایران.. 33

2-2-3- میزان کشت برنج در ایران.. 34

2-2-4- نمونه‌هایی از مصارف برنج.. 34

2-2-5- تقسیم بندی واریته‌های برنج.. 35

2-3- تولید و تبدیل برنج.. 37

2-3-1- مرحله آماده سازی زمین اصلی.. 38

2-3-2) مرحله کاشت خزانه. 39

2-3-3- مرحله کشت زمین اصلی.. 41

2-3-4- مراحل داشت برنج.. 42

2-3-5- مرحله برداشت برنج.. 45

2-3-6- مرحله پس از برداشت… 47

2-4- بررسی پژوهش‌های انجام شده پیرامون موضوع : 48

2-5- خلاصه. 76

فصل 3 : متدلوژی تحقیق.. 78

3-1- مقدمه. 79

3-2- نوع تحقیق.. 80

این مطلب را هم بخوانید :

3-3- جامعه‌ی آماری تحقیق.. 81

3-3-1- جامعه‌ی آماری.. 81

3-3-2- حجم نمونه و شیوه نمونه‌گیری.. 81

3-4- قلمرو آماری تحقیق.. 81

3-4-1- قلمرو مکانی نمونه‌گیری.. 81

3-4-2- قلمرو زمانی نمونه‌گیری.. 82

3-5- روش گرداوری آوری اطلاعات.. 83

3-5-1- مصاحبه حضوری.. 83

3-5-2- پرسشنامه. 83

3-6- متغیرهای تحقیق.. 84

3-6-1- متغیرهای مستقل.. 84

3-6-2- متغیرهای وابسته. 85

3-7- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 85

3-7-1- محاسبه‌ی درآمدها و هزینه‌ها 86

3-7-2- ارزش فعلی.. 86

2-7-3- نسبت درآمد به هزینه(B/C) 91

3-7-4- شاخص‌ها و راه‌های اندازه‌گیری سودآوری (بهره‌وری) 92

3-8- خلاصه. 94

فصل 4 : پیاده‌سازی متدلوژی تحقیق.. 96

4-1- مقدمه. 97

4-2- محاسبه‌ی هزینه‌ی تولید برنج  به ازای یک هکتار (در سال 82 ) 98

4-2-1- مرحله آماده نمودن زمین قبل از کاشت… 98

4-2-2- کاشت… 100

4-2-3- داشت… 105

4-2-4- برداشت و پس از برداشت… 108

4-2-5- تبدیل شلتوک به برنج.. 113

4-3- هزینه‌های تولید کشاورزی برنج در استان مازندران.. 114

4-3-1- سطح زیركشت… 116

4-3-2- هزینه‌ی کل تولید کشاورزی برنج در استان مازندران.. 118

4-4- درآمد حاصل از کشاورزی برنج در استان مازندران.. 121

4-4-1- میزان تولید. 121

4-4-2- کل درآمد حاصل از کشاورزی برنج در استان مازندران در سال مبناء (سال زراعی 82) 124

4-4-3- درآمد حاصل از کشاورزی برنج در استان مازندران (از سال 82 الی 91) 127

4-5- تجزیه و تحلیل اقتصادی.. 130

4-5-1- ارزش فعلی(سال مبناء 1382) درآمد حاصل از کشاورزی برنج در استان مازندران از سال 1382 الی 1391  130

4-5-2- ارزش فعلی (سال مبناء 1382) هزینه‌ی کشاورزی برنج در استان مازندران از سال 1382 الی 1391. 131

4-5-3- نسبت درآمد به هزینه (B/C) 132

4-5-4- میزان سود حاصل از کشاورزی برنج (با کسر هزینه از درآمد) 134

4-5-5- ارزش فعلی سود حاصل از کشاورزی.. 136

4-6- بررسی و تعیین سهم هر یک از بخش‌های تولید در هزینه‌ی کل تولید برنج.. 138

4-7- راهکارهایی جهت رسیدن به سودآوری و بهره‌‌وری بالاتر در کشاورزی برنج.. 139

4-7-1- استفاده از تراکتور به جای تیلر در آماده سازی زمین کشاورزی قبل از کاشت… 141

4-7-2- استفاده از ماشین‌ نشاء به جای نشاء به روش سنتی( ایجاد خزانه و نشاء توسط کارگران ) 143

4-7-3- ایجاد تغییر در روش داشت… 145

4-7-4- استفاده از روش مستقیم برداشت یا برداشت شالی با استفاده از خرمنکوب پشت‌تراکتوری.. 155

4-7-5- روش جدید تبدیل شلتوک به محصولات نهائی برنج در شالیکوبی‌ها 158

4-8- مقایسه‌ی درآمد وهزینه‌ی روش سنتی کشت برنج با روشهای جدید (بهبود یافته) 159

4-9- خلاصه. 161

فصل 5 : نتیجه‌ گیری و پیشنهادها.. 163

5-1- مقدمه. 164

5-2- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری.. 164

5-3- محدودیت‌های تحقیق.. 168

5-4- پیشنهادها 168

5-4-1- پیشنهاد برای کاربران.. 168

5-4-2- پیشنهادها برای تحقیقات آینده 169

مراجع 171

پیوست‌ها 178

مقدمه:

نقش کشاورزی در رشد و شکوفایی کشور بر کسی پوشیده نیست. بخش کشاورزی با تأمین غذای جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است. برنج یکی از محصولات غذایی پیشرو در جهان است[Sheka;Bangura] و بعد از گندم بعنوان مهمترین ماده‌ غذایی در جهان محسوب می‌شود[Sachchamarga,K;W.Williams,G ,2004]. سطح زیر کشت برنج کشور حدود ۵۶۴ هزار هکتار با متوسط تولید ۲۴۰۰ کیلوگرم (برنج سفید) درهکتارمی‌باشد[بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، 1393]. با توجه به مصرف سرانه سالانه برنج،کمبود برنج موردنیاز مصرفی وجود دارد که از خارج کشور تأمین می‌شود. در این میان استان مازندران بعنوان بزرگترین تولید کننده برنج کشور شناخته می‌شود. جهت تولید برنج برای جمعیت بالای هفتاد میلیون ایران، نیاز به حجم گسترده‌ای از فعالیت‌ها و صرف هزینه‌های زیادی است، اما ماحصل این همه تلاش‌ها و صرف هزینه‌های زیاد، نارضایتی کشاورزان، ضایعات فراوان، بیکاری بیش از پیش شالیکاران و مهاجرت آنها به شهر و تبدیل شدن زمین‌های آنها به ویلاها و شهرک‌های صنعتی است که دلایل این مشکلات ریشه در اقتصاد و مسائل اجتماعی و نبود اطلاعات کافی در مورد شیوه کشت اقتصادی این محصول می‌باشد. برآیند این عوامل، کاهش تولید برنج و نیاز به واردات بیشتر است که وابستگی کشور را در پی خواهد داشت. تولید برنج در کشور محصول رنج و مشقّت است و به گفته‌ی کشاورزان دارای هزینه‌ی بالایی است، رنجی که سبب شده قشر جوان دیگر تمایلی به ادامه شغل آبا و اجدادی خود نداشته باشند. درسال‌های گذشته اراضی کشاورزی این استان و به خصوص شالیزارها با خطر جدی تغییر کاربری رو به ‌رو شده‌اند و در نتیجه این تغییر کاربری، سطح زیر کشت برنج در این استان بسیار کاهش یافته است. به تبع کاهش سطح زیر کشت برنج، تولید این محصول نیز کاهش یافته است[فاضل ساعتچی، 1389]. باید ریشه‌های این نارضایتی بررسی شود چرا که به گفته کشاورزان هزینه‌ها سهم عمده‌ای از درآمدها را به خود اختصاص می‌دهند و میزان رفاه کشاورزان نسبت به سال‌های دورتر به نحو چشمگیری کاهش یافته است. این شرایط به گونه‌ای در حال رغم خوردن است که استان مازندران با دارا بودن شرایط آب‌ و‌ هوایی مناسب، می‌تواند با تولید هرچه بیشتر این محصول در جهت شکوفایی و خودکفایی بخش کشاورزی قدم بردارد و نقش بسزای در بالا بردن صادارت غیر نفتی و کاهش خروج ارز از کشور بازی کند. دراینجا پرسشی که سالیانی است در ذهن محقق وجود داشته این است که چرا نارضایتی کشاورزان هر‌ساله بیشتر می‌شود؟، دآرمد حاصل از کشاورزی برای یک کشاورز سودآور می‌باشد یا خیر؟ .بررسی تحقیقات پیشین نشان داد که اکثر مطالعات انجام شده از جمله مقاله پیشگار و همکاران( Rafiee ,2011) در زمینه انرژی و تحلیل اقتصادی سطوح مختلف محصولات برنج در استان گیلان و مقاله‌ی دکتر مرتضی نصیری و مقاله خانم کبری تجددی طلب در زمینه‌ی بهبود میزان برداشت (بازده بیشتر در تولید)، کاهش میزان ضایعات در مراحل مختلف تولید و تبدیل، بررسی سیستم دستگاه‌ها و ماشین‌آلات کشاورزی می‌باشد. در این پایان‌نامه ابتدا میزان اقتصادی بودن کشاورزی برنج بررسی و پس از مشخص شدن جایگاه برنج در اقتصاد مازندران و کشاورزان برنجکار، راهکارهایی در جهت سودآورتر کردن این فعالیت مهم ارائه می‌شود. در این راستا، معضلات و هزینه‌های غیر‌ضروری حذف و راهکارهایی در جهت دستیابی به حداکثر میزان سود‌آوری ارائه شده است، تا در ابتدا رضایت کشاورزان را به همراه داشته باشد و سپس با افزایش تولید باعث افزایش اشتغال شود و در ادامه جایگاه مازندران را به عنوان یک قطب مهم تولید برنج در ایران و حتی در خاورمیانه بالا برده و در نهایت خودكفایی در تولید برنج و قطع واردات این كالا حاصل شود و حتی گامی در جهت صادرات برداشته شود.

1-1- مقدمه

شاید بتوان گفت اولین امنیتی که باید به صورت زیربنایی برای هر کشوری توسط دولتمردان آن بوجود آید یا حفظ شود امنیت غذایی است که همین موضوع بر اهمّیت و جایگاه کشاورزی و تولیدکنندگان این بخش در سایر کشورها و از جمله کشور ما تاکید می‌کند. به عبارت دیگر، از قدیم‌الایام به علت اقلیم متنوع، بخش کشاورزی بخش پایه‌ای و اساسی در کشورمان بوده، چرا که علاوه بر تولید پاک، ضرورت تأمین امنیت غذایی نیز در این بخش وجود داشته است. استان مازندران با توجه به موقعیت خاص اقلیمی تنوع آب و هوایی و برخورداری از باران سالانه و پراکندگی مناسب در محصولات مختلف و دشت‌های

عنوان            صفحه

فصل اول:کلیات تحقیق

1-1 مقدمه: 2

1-2 بیان مسئله. 2

1-3 ضرورت تحقیق.. 3

1-4  هدف تحقیق.. 3

1-4-1 اهداف كلی.. 3

1-4-2  اهداف جزئی.. 3

1-5  سوالات تحقیق.. 4

1-6  متغیرهای تحقیق: 4

1-6-1  متغیر مستقل: 4

1-6-2 متغیر وابسته: 4

1-7  فرضیات تحقیق: 4

1-8  روش گرد آوری داده های تحقیق.. 4

1-9 قلمرو تحقیق.. 5

1-9-1 قلمرو مكانی تحقیق.. 5

1-9-2  قلمرو زمانی تحقیق.. 5

1-9-3  قلمرو موضوعی تحقیق.. 5

1-10 جنبه های كاربردی تحقیق.. 5

1-11 نوآوری تحقیق.. 5

1-12 واژه های کلیدی و تعریف عملیاتی واژه ها: 5

1-13 جمع بندی: 6

فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1 مقدمه. 8

2-2  نظریهی اختیارات مالی.. 8

2-2-1  تعاریف: (1973،(Black& Scholes. 10

2-3  تحلیل اختیارات حقیقی.. 10

2-3-1 اختیارات حقیقی در مقابل اختیارات مالی.. 13

 

2-4  انواع اختیارات: 14

2-4-1 اختیارات ساده. 14

2-4-2 اختیارات مركب… 16

2-5  روش های ارزش گذاری اختیارات حقیقی.. 16

2-5-1 مرسوم ترین مدل های ارزش گذاری اختیارات حقیقی.. 17

2-5-1-1 معادله Black–Scholes. 17

2-5-1-1-1  ارزش‏گذاری خنثی نسبت به ریسك و بلك- شولز. 20

2-5-1-2  مزایا و محدودیت‌های بلك- شولز. 20

2-5-1-3  معادله Black – Scholes اصلاح شده. 20

2-5-2  روش دوجمله‏ای.. 22

2-5-2-1 مزایا و محدودیت‌های مدل دوجمله ای.. 23

2-5-2-2 همگرایی بین مدل Black-Scholes و روش دوجمله‏ای.. 23

2-5-3  شبیه سازی  مونت كارلو. 25

2-6   متغییرهای ورودی و نحوه ی تخمین آن ها در ارزش گذاری اختیارات… 26

2-6-1  ارزش دارایی مورد بررسی(S0): 26

2-6-2  تغییر پذیری در ارزش دارایی.. 27

2-6-2-1 تغییر پذیری چیست؟. 27

2-6-2-1-1 روش های تخمین تغییرپذیری: 27

2-6-3  قیمت اعمال اختیار. 27

2-6-4  عمر اختیار. 28

2-6-5  تعداد بازه های زمانی.. 28

2-7  اختیارات و عدم قطعیت… 28

2-8   مقایسه اختیارات حقیقی با  درخت تصمیم.. 31

2-9  تحلیل اختیارات حقیقی در چه زمانی ارزشمندتر است؟. 31

2-11 سرمایه‏گذاری.. 32

2-12  پیچیدگی.. 33

2-13 الگوهای اجرای پروژه‌های IT.. 33

2-14 روش‌های سنتی ارزیابی سرمایه‏گذاری.. 35

این مطلب را هم بخوانید :

2-15 تحلیل ریسك سرمایه‏گذاری‏های فناوری اطلاعات… 36

2-16 ویژگیهای خاص سرمایه‏گذاریهای فناوری اطلاعات… 37

2-17  نواقص روشهای سنتی برای ارزیابی ریسك سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات… 38

2-18  فاکتورهای تعیین کننده ارزش اختیارات حقیقی در سرمایه گذاری IT.. 39

2-19 الگوی اختیارات آشیانه ای: 39

2-20 روش Real Options و تصمیمات سرمایه‏گذاری IT: 39

2-21  نقدها و دفاع ها ROT.. 40

2-22 پیشینه تحقیق: 41

2-23 گزینه های بکارگرفته شده برای هریک از ریسکهای سرمایه‏گذاری IT در تحقیقات گذشته. 46

2-24 جمع بندی : 49

فصل سوم:روش تحقیق

3-1  مقدمه. 51

3-2 روش تحقیق.. 51

3-3  هدف تحقیق.. 53

3-3-1 اهداف كلی.. 53

3-3-2 اهداف جزئی.. 53

3-3-3  فرضیات تحقیق: 53

3-5  جامعه و نمونه آماری تحقیق.. 53

3-6  روش گردآوری داده های تحقیق.. 54

3-7  ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش: 54

3-7-1 فرم راهنما: 54

3-7-2 پرسشنامه: 56

3-7-2-1مراحل طراحی پرسشنامه. 57

3-8  مطالعات کتابخانه ای: 58

3-9 جمع بندی: 58

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل اطلاعات

4-2روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 61

4-2-1 نتایج یافته های توصیفی: 61

4-2-2  تحلیل رگرسیون: 63

4-2-3  نتایج یافته های حاصل از سوال باز پرسشنامه: 65

4-3  تكنیك مرحله ای مبتنی بر Real Options برای سرمایه‏گذاری پروژه ERP: 68

4-3-1  ارزش یابی پروژه ERP با استفاده از مدل تحقیق: 68

4-4 ارزش گذاری اختیارات در نظر گرفته شده در پروژه با استفاده از روش درخت دوجمله ای.. 69

4-4-1 تعریف پارامترهای ورودی.. 69

4-4-2  محاسبه منافع و هزینه‌های سرمایه‏گذاری.. 69

4-4-3  ارزشیابی سرمایه گذاری با روش NPV… 70

4-5  محاسبه پارامترهای ساخت درخت دوجمله ای.. 71

4-5-1 ساخت درخت دوجمله ای و محاسبه ارزش انتظاری در هر گره از درخت… 71

4-5-2  ارزش گذاری اختیار گسترش: 71

4-5-3  ارزش گذاری اختیارات… 73

4-5-3-1 محاسبه ارزش گره با روش پسرو: 73

4-5-4  تحلیل نتایج ارزش گذاری اختیار گسترش…. 74

4-6  ارزش گذاری اختیار كوچك سازی.. 74

4-6-1 تحلیل نتایج ارزش گذاری اختیار كوچك سازی.. 77

4-7  ارزش گذاری اختیار انتخاب… 77

4-7-1 تحلیل نتایج ارزش گذاری اختیار انتخاب… 78

4-8  مقایسه نتایج تحلیل جریان های نقدینگی تنزیل یافته و روش اختیارات حقیقی.. 79

فصل پنجم:  نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1 مقدمه. 82

5-2  جمع بندی: 82

5-3  پاسخ به سوالات تحقیق: 83

5-4 یافته های تحقیق: 84

5-5  محدودیت‏ و كمبودهای تحقیقات پیشین.. 84

5-6  نوآوری‏ها و مزیت‏های اصلی پژوهش…. 85

5-7  محدودیت‏های انجام تحقیق.. 85

5-8 پیشنهادات جهت تحقیقات آتی.. 86

5-8 پیشنهادات برای  شرکت طرفه نگار: 86

منابع و ماخذ:

منابع و ماخذ ……….. 89

پیوست ها…………….. 95

– مقدمه:

حرکت رو به رشد و سریعی که جوامع امروزی جهت کسب اطلاعات هر چه بیشتر از خود نشان می دهد موجب افزایش روز افزون اجرای عملیات پروژه های مختلف در زمینه های فناوری اطلاعات در سطوح سازمانی و ملی شده است. سرمایه گذاری فناوری اطلاعات مزیت های بالقوه متعددی برای سازمان ها فراهم می سازد، با این وجود، متاسفانه دستاوردهای تولید حاصل از سرمایه گذاری های فناوری اطلاعات ممكن است به دلیل ریسك بالای مربوط به پروژه های فناوری اطلاعات خنثی یا حتی منفی باشند(1994،Arthur). به طور سنتی مدیران فناوری(IT) اطلاعات از روش های كلاسیك تحلیل سرمایه‏گذاری مانند ارزش فعلی خالص[1] برای انتخاب پروژه ها استفاده می كنند. چارچوب های كلاسیك تصمیم گیری برای انتخاب پروژه های فناوری اطلاعات (IT) از مقادیر مشخص و ایستا برای تخمین هزینه‏ها و منافع پروژه استفاده می كنند و در نتیجه تأثیر عدم‏قطعیت به طور كلی نادیده انگاشته می شود. با توجه به نوآوریهای روزافزون در حوزه فناوری اطلاعات اهمیت دخیل كردن عدم‏قطعیت در تصمیم گیری های سرمایه گذاریهای این فناوری آشكار می گردد. هدف این پژوهش معرفی تحلیل RO[2] به عنوان تكنیكی برتر برای تصمیم گیری در سرمایه‏گذاری پروژه های فناوری اطلاعات است. این روش تكنیكی نوین برای ارزش یابی سرمایه گذاری است كه از یك طرف محدویت های موجود در روشهای قبلی را ندارد و از طرف دیگر دارای انعطاف بالایی است كه امكان استفاده از انتخاب هایی را پیش روی مدیریت سرمایه‏گذاری قرار می‏دهد. بنابراین این تحقیق درباره کاربرد تئوری اختیارات حقیقی در ارزیابی فرصت های سرمایه گذاری فناوری اطلاعات می باشد و همچنین نظریه اختیارات حقیقی را به عنوان رویکردی به روز و قابل کاربرد در تحلیل های اقتصادی معرفی می نماید.

1-2- بیان مسئله

رشد سریع سرمایه گذاری فناوری اطلاعات (IT) فشارهایی را بر بخش مدیریتی اعمال نموده است تا ریسك ها و بازدهی های موجود در سرمایه گذاری های خود را در تصمیمات خود مدنظر قرار دهند (2002،Kim &Yong). برای كاهش ریسك، باید به تصمیم گیرندگان اجازه داده شود تا هر زمان كه اطلاعات جدیدی در حوزه قیمت ها، هزینه ها و سایر شرایط بازار موجود می باشد بتوانند تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری تغییر دهند. این موضوع مفهوم اصلی انعطاف پذیری در زمینه وجوه سرمایه گذاری شده است، و به موسسات اجازه می دهد تا در سرمایه گذاری IT از ارزش گذاری اختیارات حقیقی استفاده نمایند. به دلیل ماهیت بسیار نامطمئن سرمایه گذاری فناوری اطلاعات، ارزیابی اختیارات حقیقی توسط محققان سیستم های اطلاعاتی(IS) پیشنهاد شده است كه به عنوان روشی برای درك و تسهیل تصمیمات سرمایه گذاری محسوب می شود (1986،Kumar).

اگر چه نظریه اختیارات حقیقی یك روش امید بخش برای ارزیابی سرمایه گذاری IT می باشد، اما نداشتن دانش در مورد انتخابهای واقعی مانع این می شود تا مدیران از این روش برجسته برای ارزیابی سرمایه گذاری های خود استفاده نمایند (1997،Busby).

این پژوهش درباره کاربرد تئوری اختیارات حقیقی در ارزیابی فرصت های سرمایه گذاری فناوری اطلاعات می باشد و همچنین نظریه اختیارات حقیقی را به عنوان رویکردی به روز و قابل کاربرد در تحلیل های اقتصادی معرفی می نماید. این روش تکنیکی نوین برای ارزش یابی سرمایه گذاری است که به دلیل انعطاف پذیری بالا امکان استفاده از انتخاب هایی را پیش روی مدیریت سرمایه گذاری قرار می دهد، حتی زمانی كه ارزش اقتصادی مورد انتظار كمتر از صفر است، سازمان ها مشتاقانه تصمیم به سرمایه گذاری در یك فناوری خاص می گیرند.

-3-1 ضرورت تحقیق

با توجه به شرایط کشور ما و در حال گذار بودن از حالت نیمه توسعه یافته به توسعه یافتگی، شرایط تحریم های  بین المللی که اوضاع طرح های کلان را بیش از پیش پیچیده و دشوار می سازد انجام این نوع تحلیل که رویکرد نوینی در سطح بین المللی برای تحلیل اقتصادی با در نظر گرفتن عوامل ریسک زا می باشد و آشنایی عمیق با آن برای کارشناسان بخش تحلیل اقتصادی، امری ضروری است. این نظریه در حالی موضوع قرار گرفته است كه در حال حاضر در ایران به جزء چند تحقیق دانشگاهی وكارگاه آموزشی پراكنده، تلاش منسجم و سازماندهی شده ی دانشگاهی در جهت بكارگیری این نظریه ندارد. در این تحقیق، سعی شده تا حد امكان و بضاعت علمی وزمان، روحیه ایجاد نوآوری در حوزه مورد تحقیق، حفظ گردد از آنجا كه نظریه اختیارات در حال ایجاد تحولی در دنیای ارزیابی اقتصادی طرح هاست كاربردی كردن آن در ارزیابی طرح های حوزه فناوری اطلاعات بسیار ضروری به نظر می رسد.

این  پایان نامه تلاشی است در جهت این نیاز عمیق و ضمن معرفی این رویکرد و بیان برخی کاستی ها و موارد ابهام در آن و تلاش در جهت زدودن این ابهامات، سعی می کند مواردی عملی از کاربرد این رویکرد را نیز مورد توجه قرار دهد.

-4-1هدف تحقیق

1-4-1- اهداف كلی

تدوین چارچوبی جهت ارزیابی پروژه های حوزه فناوری اطلاعات بر اساس رویکرد [3]ROT می باشد که پروژه های پیاده سازی سیستمهای ERP به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده است.

1-4-2- اهداف جزئی

1. شناسایی ریسك های پروژه های فناوری اطلاعات.
2. شناسایی انعطاف‏پذیری ها و اختیارات حقیقی برای کاهش ریسک‌های شناسایی شده بطوریکه برای سرمایه‏گذاری ایجاد ارزش نماید.
3. بررسی فراگیری نظریه اختیارات حقیقی وبیان آن به شیوه علمی.
4. سازماندهی و طبقه بندی مطالعات انجام گرفته در حوزه كاربرد اختیارات حقیقی در پروژه های فناوری اطلاعات .

-5-1 سوالات تحقیق

1. نظریه اختیارات حقیقی كه با توجه به پیچیدگی و عدم قطعیت حاكم بر سازمان ها و نیز انعطاف پذیری مدیریتی لازم طراحی شده اند آیا در تحلیل طرح هادر حوزه فناوری اطلاعات كارا می باشند؟
2. چگونه بر اساس نظریه اختیارات حقیقی می توان  سرمایه گذاریهای حوزه فناوری اطلاعات را طراحی و مدیریت نمود بگونه ای که همسو با استراتژی سازمان باشد؟

1–6– متغیرهای تحقیق:

1-6-1- متغیر مستقل:

متغییر مستقل فاكتورهای ریسك می باشند كه مقدار هر شاخص ریسك مقدار عددی بین 0 و10 می باشد(عدد صفر به معنی عدم وجود ریسك و عدد 10 به معنی ریسك به شدت بالا).

1-6-2- متغیر وابسته:

متغییر وابسته در این تحقیق  گزینه ها (option ها) می باشند. اگر گزینه در یك پروژه وجود داشته باشد مقدار آن برابر 1 است و در غیر این صورت صفر می باشد.

1-7- فرضیات تحقیق:

این تحقیق دارای یك فرضیه می باشد:

بین تمامی جفت ریسك- گزینه موجود در پروژه رابطه وجود دارد.

-18- روش گرد آوری داده های تحقیق

برای گردآوری اطلاعات تحقیق حاضر از مطالعات کتابخانه ای-میدانی استفاده می شود. بخش اول، مطالعات کتابخانه ای است که شامل منابع و مراجع مرتبط، تعریف و شناسایی مفاهیم و شاخص ها و بررسی چگونگی تاثیر بین آنها با استفاده از نظریه های صاحب نظران، مقالات معتبر علمی، سایت ها و پایان نامه ها می باشد و بخش دوم میدانی است که اطلاعات مورد نیاز تحقیق با بررسی وضعیت سازمان، مصاحبه با خبرگان و کارشناسان فناوری اطلاعات جمع آوری می گردد.

-9-1 قلمرو تحقیق

1-9-1-  قلمرو مكانی تحقیق

قلمرو مكانی این تحقیق شركت طرفه نگار در استان تهران می باشد. شركت طرفه نگار از سال 1375 با هدف نهادینه نمودن استفاده از تكنولوژی اطلاعات در روندهای شغلی گام به عرصه طراحی و تولید نرم افزار نهاد. این شركت با مساعی كارشناسان و مدیریت قوی و علمی، توانسته ضمن فرهنگ سازی در راستای استفاده از تكنولوژی نرم افزار درعرصه ها و سطوح مختلف مشاغل و صنایع، سهم چشمگیری از بازار نرم افزار كشور را به خود اختصاص دهد.

1-9-2- قلمرو زمانی تحقیق

انجام این تحقیق از نیمه دوم سال 91 شروع شده و در آذر 92 به اتمام رسید.

1-9-3 – قلمرو موضوعی تحقیق

موضوع تحقیق ارزیابی و تحلیل پروژه ها ی پیچده فناوری اطلاعات با رویكرد تحلیل اختیارات حقیقی می باشد.

-10-1 جنبه های كاربردی تحقیق

نظریه اختیارات حقیقی کاربردهای بسیار متنوع و فراوانی دارد که به طور کلی هر جا طرحی وجود داشته باشد که نیازمند تحلیل و ارزیابی اقتصادی بوده و شرایط لازم را برای استفاده از این نظریه داشته باشد(مانند موارد عدم قطعیت، انعطاف پذیری مدیریتی، بازگشت ناپذیر بودن سرمایه و…..) می توان از این روش تحلیل بهره برد. اختیارات حقیقی کاربرد خود را بیشتر در صنایعی که با خصوصیات سرمایه گذاری گسترده، عدم قطعیت و انعطاف مشخص می شود بویژه صنایع نفت و گاز، معدن، صنایع دارویی و فناوری زیستی می یابد.

مطلوب می‌شود. حضور مواد با سطح تماس زیاد می تواند باعث تغییر در مسیر تخریب شده و در نتیجه بر روی میزان رهایش حرارت پلیمر اثر بگذارد. در پایان، استفاده از مواد با اندازه نانو می تواند باعث تشکیل یک لایه شود که باعث جلوگیری از جابجایی مواد ناپایدار در هنگام تخریب شده و موجب افزایش ذغال تولیدی شود. استفاده همزمان از نانورس و تأخیردهنده اشتعال خود باعث ایجاد اثر برهم‌افزایی شده و مقاومت در برابر اشتعال افزایش خواهد یافت.

در پروژه حاضر ابتدا نمونه‌های کامپوزیتی و نانوکامپوزیتی با استفاده از یک پلی ال و ایزوسیانات به همراه نانو خاک‌رس اصلاح شده و تأخیر دهنده اشتعال اوره کندانس؛ به عنوان یک تآخیر دهنده اشتعال جدید و سازگار با پلی یورتان و خاک رس؛ تهیه گردیده و سپس رفتار حرارتی ایجاد شده و روند تأثیر دو افزودنی کلوزیت B30 و اوره کندانس بر روی خواص اشتعال‌پذیری، مقاومت و پایداری حرارتی بر اساس آزمون‌های حرارتی TGA و DSC مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت از نتایج بدست آمده از آنالیزهای فوق به ترتیب پارامترهای سینتیکی و ظرفیت حرارتی ویژه و گرمای حاصله از تجزیه بدست آمده است. همینطور در مدل ارائه شده با حل همزمان سه معادله پیوستگی و سینتیکی و انتقال حرارت به همراه شرایط اولیه و مرزی، روند تغییرات جرم و دیگر خواص حرارتی مرتبط با دما پیش‌بینی.شده و با نتایج عملی بدست آمده؛ مقایسه گردیده است.

کلید واژه: مدلسازی، پاسخ حرارتی، مدل سینتیکی، نانوکامپوزیت، پلی‌یورتا

فهرست مطالب

فصل اول.. 1

پیش‌گفتار. 1

2مروری بر تحقیق‌های انجام شده    4

2-1کامپوزیت های تأخیردهنده اشتعال.. 5

2-1-1  مقدمه. 5

2-1-2تأخیر دهنده‌های اشتعال برای کامپوزیت‌ها 9

2-1-3پرکننده تأخیر دهنده اشتعال متورم شونده. 13

2-1-4پلیمرهای تاخیر دهنده اشتعال قابل استفاده در کامپوزیت‌ها 14

2-1-5افزایش مقاومت اشتعال به وسیله پلیمریزاسیون.. 14

2-1-6الیاف تأخیر دهنده اشتعال برای کامپوزیت‌ها 23

2-1-7پوشش های سطحی محافظ اشتعالی.. 23

2-2خواص اشتعال نانو کامپوزیت های پلیمری.. 25

2-2-1  مقدمه. 25

2-2-2توصیف و تحلیل تشکیل نانوکامپوزیت… 28

2-2-3بررسی تأخیر اشتعال.. 31

2-2-4مکانیسم های تأخیر اشتعال در نانو کامپوزیت ها 32

2-3       پلی‌یورتان.. 33

2-3-1  مقدمه. 33

2-3-2اشکال مختلف پلی یورتان.. 37

 

2-3-3كاربردهای پلی‌یورتان‌ها 37

2-3-4فوم‌های پلی یورتان.. 42

2-3-5دانسیته فوم‌ها 44

2-3-6روش های متداول استفاده از فوم پلی یورتان      45

2-4مدلسازی پاسخ حرارتی کامپوزیت در شعله. 46

2-4-1  مقدمه. 46

2-4-2پاسخ کامپوزیت ها در شعله. 50

2-4-3مدلسازی هدایت حرارتی در کامپوزیت‌ها 56

2-4-4مدلسازی پاسخ حرارتی كامپوزیت‌ها 61

2-4-5مدلسازی خواص حرارتی كامپوزیت‌ها 79

3کارهای تجربی و مدلسازی.. 87

3-1مقدمه    87

3-2کارهای آزمایشگاهی.. 90

3-2-1مواد مصرفی.. 90

3-2-2روش تهیه نمونه‌ها 92

3-2-3آزمون‌ها و دستگاه‌ها 95

3-3مدلسازی ریاضی پاسخ حرارتی.. 95

3-4تعیین پارامترهای سینتیکی.. 99

3-4-1 روش Friedman. 101

4تجزیه و تحلیل نتایج.. 127

4-1مکانیسم تجزیه. 127

4-2توضیح مراحل فیزیکی نمودار. 130

4-3مقایسه نتایج مدلسازی‌ها با نتایج آزمایشگاهی.. 139

5نتیجه‌گیری و پیشنهادات.. 147

5-1نتایج کلی.. 147

5-2پیشنهادات.. 148

این مطلب را هم بخوانید :

6مراجع 150

پیش‌گفتار

مدل به نوعی ساده کردن واقعیت است و می‌تواند چیزهای واقعی یا ذهنی از یک حوزه خاص را ارائه می‌کند. یک مدل خوب شامل عناصر مؤثر و حذف عناصر غیر مؤثر که ربط مستقیم در فرآیند نداشته و یا اینکه پیچیدگی مدل را افزایش می‌دهد، است. هر سیستم ممکن است از جنبه‌های مختلف توسط مدل‌های مختلف مورد بررسی قرار بگیرد.

بطور کلی مدلسازی باعث می‌شود که درک بهتری از رفتار سامانه حاصل شود، مدل امکان مشخص کردن ساختار و رفتار سیستم را حتی قبل از ساخت را خواهد داد. در نتیجه امکان برطرف کردن معایب سیستم حتی قبل از تولید را به ما خواهد داد؛ که بالطبع خود موجب صرفه‌جویی زیاد در هزینه و زمان خواهد شد. با درک رفتار سیستم امکان کنترل سیستم و روند آن را داشته و با درک بهتر سیستم، مدیریت ریسک سیستم و استناد به روش‌ها و تغییرات اعمال شده بر سیستم مستند خواهد شد. در واقع می‌توان گفت مدل خلاصه‌ای از واقعیت را نشان می‌دهد. به بیان دیگر نمایش کلیات و یا فیزیک یک شیء یا سیستم و سامانه را از یک نقطه نظر و نگاه خاص را مدل می‌نامند.

مدلسازی؛ فرایند ایجاد و انتخاب مدل‌ ها را مدل‌سازی نامیده اند. مدل‌ها ، انواع گوناگون داشته (مثل فیزیکی، ریاضی، عددی، نرم‌افزاری، و …) و کاربردهای حیاتی متنوّع و فراوانی در همه زمینه‌های علوم و فن‌آوری دارند. تبدیل یک مفهوم فیزیکی، به زبان ریاضی، نوعی از مدل‌سازی است.که هرچه مفاهیم زبان ریاضی استفاده شده در آن ساده‌تر باشند، مدل‌سازی ارزش بیشتری دارد.

در مدل‌سازی ابتدا اجزای محیط واقعی انتخاب شده و متناسب با هدف مورد نظر از مدل‌سازی خصوصیاتی از هریك از اجزای واقعی انتزاع می‌شود، یعنی به ازای هزیك از اجزای محیط واقعی یك موجودیت مصنوعی ساخته می‌شود و با برقراری ارتباطی مشابه با ارتباط اجزای واقعی، در میان موجودیت‌های مصنوعی، محیط واقعی مدل می‌شود. پس می‌توان گفت كه هدف از مدل‌سازی دو چیز می‌باشد:

شناخت[1]

تنها یك جنبه از مدل‌سازی را بیان می‌كند و آن جنبه شناخت می‌باشد. یعنی در مدلسازی‌های مشابه مدل‌سازی فوق‌الذكر، هدف از مدل‌سازی تنها شناخت محیط مورد مدل می‌باشد.

تبیین[2]

یك جنبه دیگر از مدل‌سازی، تبیین می‌باشد. یعنی گاه برای معرفی و ارائه خصوصیات یك موجودیت واقعی یك مدل از آن ارائه می‌شود. نقشه جغرافیایی مثال خوبی است كه این جنبه از مدل‌سازی را مورد نظر دارد.

بر اساس تعریف مسئله، مدل‌سازی یكی یا هردو هدف را در نظر می‌گیرد.

حال به این سوال بر می‌خوریم که تفاوت مدلسازی با شبیه‌سازی چیست؟

پاسخ این است که مدل سازی گام اول شبیه سازی است. در شبیه سازی رفتار یک سیستم را بر اساس یک سناریو میخواهیم به دست بیاوریم که این رفتار را بر اساس روابط ریاضی یا نمیتوان بدست آورد یا بسیار پیچیده است.

بر اساس سناریوی تعریف شده رفتار مدل سازی شده و بعد مدل اعتبارسنجی[3] شده و سپس رفتار سیستم بر اساس سناریو پیش‌بینی و شبیه‌سازی می گردد.

آنچه در این اثر به آن پرداخته شده؛ بترتیب فصول؛ عبارتند از: کامپوزیت‌های تأخیردهنده اشتعال، خواص اشتعال نانوکاپوزیت‌های پلیمری، پلی‌یورتان، مدلسازی پاسخ حرارتی کامپوزیت در شعله، و نهایتاً بخش اصلی که در آن ابتدا به تهیه و بررسی نانوکامپوزیت پلی‌یورتان/نانورس/اوره کندانس پرداخته و سپس به بحث مدلسازی پاسخ حرارتی نمونه و برررسی رفتار انتقال حرارت تک-بعدی و ارتباط تغییرات دما و جرم در کامپوزیت پلیمری ساخته شده از پلی‌یورتان/نانورس/اوره کندانس خواهیم پرداخت.

 

فصل دوم

2         مروری بر تحقیق‌های انجام شده

 

2-1   کامپوزیت های تأخیردهنده اشتعال[4]

2-1-1مقدمه

در این بخش یک نگاه کلی به روش‌های افزودن و بهینه کردن خواص تأخیر اشتعال در کامپوزیت های تقویت شده با الیاف خواهیم داشت. روش های مورد استفاده فوق العاده متنوع و متفاوت می باشند. افزودنی های ساده آلیاژ شونده با ماتریس پلیمری یا پوشش های مقاوم در حرارت[5]، روش‌های شیمیایی اصلاح ماتریس کامپوزیت‌هایی که سطح آنها با گرما به instumescence تبدیل می‌شود. همچنین روش هایی برای بهبود پایداری حرارتی و مقاومت در برابر آتش الیاف آلی مورد استفاده در کامپوزیت نیز مشخص شده است. روش معمول برای کاهش اشتعال پذیری کامپوزیت، افزودن پرکننده داخلی (مثل تالک، سیلیکا) یا پرکننده فعال حرارتی (مثل اکسیدهای هیدراته[6]) به ماتریس پلیمری است. انواع پرکننده ها مکانیسم تأخیر اشتعال آنها و راندمان آنها زمانی که در مواد کامپوزیتی استفاده می شود شرح داده می شود بعد از آن به اصلاح ساختار شیمیایی پلیمیرهای آلی جهت بهبود مقاومت اشتعال پذیری با تکیه بر مکانیسم های تأخیر اشتعال و خواص برهمکنش شعله در پلیمرهای فسفره، کلره و برمه توضیح داده خواهد شد. برخی روش های گفته شده جهت تأخیر اشتعال صدها سال جهت کاهش اشتعال در پارچه لباس و چوب و اخیراً در پلیمرها و کامپوزیت‌های پلیمری کاربرد دارد. دیگر روش‌ها در 10 الی 50 سال گذشته ارائه شده است. چندین روش جدید نیز برای کاهش اشتعال‌پذیری در حال تکمیل و بهبود است و چشم انداز بزرگی جهت تأخیر اشتعال کامپوزیت ها را پیشنهاد می کنند. دیگر روش های موجود عبارتند از پلیمریزاسیون پیوندی اجزای تأخیردهنده اشتعال به پلیمر آلی و پلیمرهای با ساختار غیر معدنی غیر قابل اشتعال نیز از این روش‌ها است. چرخه اساسی اشتعال کامپوزیت‌های پلیمری به صورت شماتیک در شکل ‏2‑1 نشان داده شده است.

شکل ‏2‑1: چرخه اشتعال کامپوزیت‌های پلیمری در آتش.علامت ضربدر مشخص کننده مراحلی از چرخه است که تاخیر دهنده اشتعال چرخه را بر هم میزند[1]

دمای حاصل از تجزیه وابسته به طبیعت شیمیایی پلیمر و اتمسفر آتش است اما به صورت عمده این دما در محدوده 500-300 درجه سانتی گراد برای بیشتر پلیمرها و الیاف آلی مورد استفاده در کامپوزیت ها می باشد. همانطور که گفته شده گازهای حاصل از تجزیه از درون کامپوزیت به شعله جریان می یابد. در اینجا مواد ناپایدار قابل اشتعال با اکسیژن واکنش می دهد و به مقدار زیاد رادیکال فعال OH و H را تولید می کند. این رادیکال ها نقش مهمی در واکنش های زنجیره ای منجر به تجزیه و سوختن زنجیره ای پلیمرها و دیگر سوخت های آلی بازی می کند. واکنش های پیرولیز در شعله به صورت ساده به وسیله نهاد O2-H2 توصیف می شود:

(‏2‑1)

(‏2‑2)

واکنش گرمازای اصلی که بیشترین انرژی گرمایی در شعله را تولید می کند عبارتست از:

(‏2‑3)

رادیکال های H تولید شده در واکنش(‏2‑2) و (‏2‑3) به واکنش(‏2‑1) برگردانده می شود[7] بنابراین واکنش اشتعال باعث یک فرآیند خود انتشار متوالی یا واکنش زنجیره ای شده که تا زمانی که اکسیژن مورد نیاز لازم موجود باشد ادامه خواهد یافت. گرمای تولید شده دمای ناحیه اشتعال را بالا می برد و این عامل باعث افزایش شتاب نرخ تجزیه کامپوزیت خواهد شد. بسیاری از پلیمرها مثل پلی استرها، ونیل استرها و اپوکس ها با مقدار زیادی گازهای قابل اشتعال را آن می کنند که خود عاملی افزایش مقدار سوخت شعله خواهد شد[8]. در این مواد تا زمان تخریب کامل ماتریس پلیمر اشتعال ادامه می یابد. اشتعال پذیری مواد کامپوزیتی به وسیله توقف یا کاهش واکنش های شاخه ای شدن زنجیردر مراحل(‏2‑1) و (‏2‑2) در چرخه احتراق کاهش می یابد. تأخیر دهنده های اشتعال پلیمرها به سه روش چرخه احتراق را قطع می کنند:

1- اصلاح فرآیند تخریب حرارتی برای کاهش میزان و یا انواع گازهای قابل اشتعال

2- تولید گازهای تجزیه که شعله و آتش را سریعاً سرد می کند[9] . این عمل به وسیله حذف رادیکال های H و OH انجام می گیرد.

3- کاهش دمای مواد به وسیله اصلاح خصوصیات هدایت حرارتی و یا گرمای ویژه (این روش می تواند به تنهایی یا با دیگر روش ها به کار برده شود.)

به صورت کلی اغلب پلیمرهای تأخیر دهنده اشتعال به دو دسته فاز متراکم شونده و فاز گازی فعال تقسیم می شوند. این تقسیم بندی بستگی به این دارد که آیا در آنها مکانیسم تجزیه پلیمر مختل می شود یا احتراق در شعله. زمانی پلیمر در دسته فاز متراکم قرار می گیرد که در حالت جامد یا مذاب باشند. دسته فاز متراکم خود شامل چندین مکانیسم برای تأخیر اشتعال است که عبارتند از:

1- رقیق کردن مقدار ماده آلی قابل اشتعال به وسیله افزودن ذرات پرکننده داخلی.

2- کاهش دمای کامپوزیت به وسیله افزودن پر کننده هایی که به عنوان جاذب حرارتی[10] عمل می کنند.

3- کاهش دما به وسیله افزودن پر کننده هایی که به صورت گرماگیر تجزیه شده و محصولاتی مانند آب یا دیگر محصولات غیر قابل اشتعال با ظرفیت حرارتی ویژه بالا تولید می کنند.

4- کاهش میزان نرخ رهایش حرارت به وسیله بکارگیری پلیمرهایی که توسط واکنش‌های گرماگیر تجزیه می‌شوند.

5- افزایش آروماتیسیته[11] ماتریس پلیمری به منظور اینکه به یک سطح و لایه عایق فضای کربنی[12] تجزیه شود که هدایت حرارتی درون کامپوزیت را کاهش می دهد و انتشار گازهای قابل اشتعال را

1-3- اصطلاحات تحقیق ……………………………………………………………………………………………..7

1-3-1- مدیریت زنجیره تأمین ……………………………………………………………………………………..7

1-3-2- مدیریت زنجیره تأمین سبز ……………………………………………………………………………….8

1-3-2-1-طراحی فرآیند کلی زنجیره تأمین سبز………………………………………………………………9

1-3-2-1-1- طراحی سبز…………………………………………………………………………………………….9

1-3-2-1-2- مواد سبز………………………………………………………………………………………………..10

1-3-2-1-3- تولید سبز ……………………………………………………………………………………………..10

1-3-2-1-4- بازاریابی سبز …………………………………………………………………………………………11

1-3-2-1-5- مصرف سبز……………………………………………………………………………………………11

1-3-2-1-6- بازیافت سبز ………………………………………………………………………………………….12

1-3-2-2- مزایای زنجیره تأمین سبز……………………………………………………………………………..12

1-3-2-3- موانع اجرای مدیریت زنجیره تأمین سبز…………………………………………………………13

1-3-2-4- گام های سبز نمودن مدیریت زنجیره تأمین…………………………………………………….14

1-3-3- برنامه ریزی خطی چند هدفه……………………………………………………………………………15

1-3-4- تئوری مجموعه های راف………………………………………………………………………………..15

فصل دوم: ادبیات تحقیق

2ـ1ـ  مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 18

2ـ2-  معیار های انتخاب تأمین کننده………………………………………………………………….. 19

2ـ3- تکنیک های ارزیابی و انتخاب تأمین کننده……………………………………………………. 21

2-3-1- مدل های وزن دهی خطی……………………………………………………………………. 22

2ـ3-2- مدل هزینه کل مالکیت…………………………………………………………………………. 24

2-3-3- مدل های آماری…………………………………………………………………………………. 25

2ـ3-4- مدل های مبتنی بر هوش مصنوعی…………………………………………………………… 25

2-3-5- مدل های برنامه ریزی ریاضی (ساده و ترکیبی)…………………………………………. 26

2ـ4- ارزیابی تأمین کننده سبز……………………………………………………………………………. 31

2ـ 5- جمع بندی ادبیات…………………………………………………………………………………. 33

فصل سوم: برنامه ریزی ریاضی چند هدفه

3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 36

 

3-2- شکل ریاضی مدل های چند هدفه………………………………………………………………. 36

3-3- معرفی مفاهیم اولیه…………………………………………………………………………………. 37

3-4- روش های ارزیابی یک مدل چند هدفه……………………………………………………….. 38

3-4-1- روش موجود بدون کسب اطلاعات از تصمیم گیرنده………………………………….. 39

3-4-1-1- توابع سازگار…………………………………………………………………………………. 40

3-4-2- روش های موجود با استفاده از کسب اطلاعات اولیه از تصمیم گیرنده…………….. 41

3-4-2-1-روش های مربوط به کسب اطلاعات در مورد یک هدف خاص…………………. 41

3-4-2-1-1- روش های موجود از تابع مطلوبیت و تابع ارزشی …………………………….. 41

3-4-2-1-1-1- روش وزن دهی به اهداف………………………………………………………… 42

3-4-2-1-1-1-1- روش اسمارت………………………………………………………………….. 43

3-4-2-1-1-1-2- تکنیک سووینگ………………………………………………………………… 43

3-4-2-1-2- روش های مربوط به اهداف حد دار……………………………………………….. 44

3-4-2-2- روش های مربوط به کسب اطلاعات از تصمیم گیرنده به صورت مخلوط …… 45

3-4-2-2-1- برنامه ریزی آرمانی…………………………………………………………………….. 45

3-4-2-2-1-1- ایده اصلی برنامه ریزی آرمانی…………………………………………………… 46

3-4-2-2-1-2- مفاهیم برنامه ریزی آرمانی……………………………………………………….. 46

3-4-2-2-1-3- ساختار برنامه ریزی آرمانی………………………………………………………. 47

3-4-3- روش های موجود با استفاده از کسب اطلاعات تعاملی……………………………….. 48

3-4-4- روش های مربوط به کسب اطلاعات از تصمیم گیرنده در بعد از حل مسئله……… 49

3-5- برنامه ریزی چند هدفه خطی فازی ……………………………………………………………. 49

3-5-1- نظریه فازی………………………………………………………………………………………. 50

3-5-1-1- مفاهیم اولیه تئوری فازی………………………………………………………………….. 50

3-5-1-1-1- تعریف مجموعه های فازی…………………………………………………………… 50

3-5-1-1-2- نمایش مجموعه های فازی…………………………………………………………… 50

3-5-1-1-3- تعریف اعداد فازی…………………………………………………………………….. 51

3-5-1-1-4- اعداد فازی ذوزنقه ای…………………………………………………………………. 51

3-5-1-1-5- غیر فازی کردن اعداد فازی………………………………………………. 52

3-5-1-1-5-1- روش میانگین……………………………………………………………………….. 52

این مطلب را هم بخوانید :

3-5-2- مدل های برنامه ریزی چند هدفه خطی فازی…………………………………………….. 53

فصل چهارم: روش تحقیق

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 55

4-2- مدل انتخاب تأمین کننده سبز…………………………………………………………………….. 55

4-2-1- اجزای مدل انتخاب تأمین کننده سبز……………………………………………………….. 55

4-2-2- توابع هدف………………………………………………………………………………………. 57

4-2-2-1- تابع هزینه کل……………………………………………………………………………….. 58

4-2-2-2- تابع کیفیت…………………………………………………………………………………… 59

4-2-2-3- تابع سطح خدمت …………………………………………………………………………. 59

4-2-2-4- تابع عملکرد زیست محیطی……………………………………………………………… 60

4-2-3- محدودیت ها……………………………………………………………………………………. 61

4-2-3-1- محدودیت تأمین تقاضا……………………………………………………………………. 61

4-2-3-2- محدودیت ظرفیت تأمین کنندگان………………………………………………………. 61

4-2-3-4- محدودیت متغیر های صفر و یک………………………………………………………. 62

4-2-4- ارائه مدل نهایی………………………………………………………………………………….. 62

4-3- روش های ارزیابی اوزان…………………………………………………………………………. 63

4-3-1- تئوری مجموعه های راف…………………………………………………………………….. 63

4-3-1-1- روش پیشنهادی…………………………………………………………………………….. 64

4-3-2- فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)………………………………………………………. 68

4-3-2-1- فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP)…………………………………………. 71

4-3-2-1-1- نحوه محاسبه وزن های فازی ذوزنقه ای در FAHP به روش میانگین هندسی        71

4-3-2-1-2- نحوه تبدیل اوزان فازی به اوزان قطعی……………………………………………. 74

4-3-2-1-3- الگوریتم حل مسئله خطی فازی چند هدفه……………………………………….. 75

4-3-3- تکنیک آنتروپی………………………………………………………………………………….. 78

4-4- مورد کاوی-شرکت سازه گستر سایپا…………………………………………………………… 80

4-4-1-معرفی شرکت……………………………………………………………………………………. 81

4-4-2-پیاده سازی مدل پیشنهادی…………………………………………………………………….. 83

فصل پنجم: نتیجه‌گیری

5-1- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………… 99

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………. 101

پیوست ها ……………………………………………………………………………………………………. 104

چكیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………. 107

چکیده:

با افزایش نظارت دولت ها و توجه روز افزون افکار عمومی به موضوعات محیط زیستی, شرکت ها برای بقا در بازار جهانی نمی توانند از توجه به مسائل محیطی غافل باشند. به همین سبب یک سیستم ارزیابی برای تأمین کنندگان سبز نیاز ضروری شرکت ها است.در اکثر مطالعات مربوط به انتخاب تأمین کنندگان مدل هایی برای ارزیابی و انتخاب ارائه شده است اما در اغلب مدل های فوق مسائل مربوط به محیط زیست در نظر گرفته نشده است.در این تحقیق سعی بر این است تا با استفاده از مدل ریاضی چند هدفه با اهداف 4 گانه کیفیت، قیمت، سطح خدمت و عملکرد زیست محیطی تأمین کنندگان را ارزیابی و انتخاب کنیم. در ابتدا توسط پرسشنامه های جامع معیار های زیست محیطی کارشناسان شرکت در انتخاب تأمین کننده سبز مشخص شده سپس ضریب عملکرد تأمین کنندگان در هر زیر معیار خاص مشخص می گردد.در ادامه با استفاده از روش ریاضی تئوری مجموعه های راف تاثیر هر کدام از معیار ها در تابع اثرات زیست محیطی تعیین می شود. تئوری مجموعه های راف یک روش جدید و مناسب برای مواجهه با ابهام, عدم قطعیت و نقص اطلاعات است. البته برای اعتبار سنجی وزن های بدست آمده از روش تئوری مجموعه های راف، با استفاده از تکنیک آنتروپیوزن های جدید بدست آمده و نتایج مقایسه می شود. مدلی که در این تحقیق ارائه می شود به شرکت ها در انتخاب بهترین تأمین کننده سبز برای همکاری کمک می کند. در نهایت مدل فوق با ارائه یک مثال موردی شرح داده می شود.

واژه های کلیدی: انتخاب تأمین کننده سبز، تئوری مجموعه راف،تکنیک آنتروپی، مدل ریاضی چند هدفه

 

• فصل اول: کلیات تحقیق

  • مقدمه و معرفی موضوع :

امروزه آلودگی محیط زیست مشکل اصلی در روی زمین است که اگر به آن پرداخته نشود، می تواند منجر به انقراض نوع بشر شود. از این رو انجام اقدام مناسب در مقیاس وسیع تکنولوژیک و تغییرات اجتماعی ، مالی و سیاسی ضروری به نظر می رسد. یکی از فرآیند هایی که می تواند در هر سازمانی برای مد نظر قرار دادن این مهم و اعمال آن در کلیه فرآیند های کاری موثر واقع شود ، مدیریت زنجیره تأمین(SCM)[1] است. مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت و هماهنگی یک شبکه پیچیده ای از فعالیت های درگیر در ارائه محصول نهایی به مشتری می باشد (نینلوان و همکاران ، 2010)[2]. فراتر از این تعریف با اضافه کردن کلمه سبز، مدیریت زنجیره تأمین سبز((GSCM[3]، که اشاره به تدارکات سبز، تولید سبز، توزیع سبز و لجستیک معکوس دارد معرفی می گردد. مدیریت زنجیره تأمین سبز توسط انجمن پیوهش صنعتی دانشگاه ایالتی میشیگان در سال 1996 معرفی شد که در واقع مدل مدیریت نوینی برای حفاظت از محیط زیست است (وانگ وی و همکاران ، 2007)[4].

ایده مدیریت زنجیره تأمین سبز از بین بردن یا به حداقل رساندن ضایعات ( انرژی، تولید گازهای گلخانه ای/ شیمیایی خطرناک، مواد زائد جامد) در امتداد زنجیره تأمین است. مسائل محیط زیست تحت قانون و دستورالعمل های مشتری به ویژه در ایالات متحده، اتحادیه اروپا و ژاپن تبدیل به یک نگرانی مهم برای تولید کنندگان شده است.مدیریت زنجیره تأمین سبزبه عنوان یک نوآوری مهم به سازمان در توسعه استراتژی هایی برای رسیدن به اهداف مشترک سود و بازار، با کاهش خطرات زیست محیطی و بالا بردن راندمان زیست محیطی خود کمک می کند. از طرف دیگر انتخاب تأمین کنندگان از اساسی ترین فعالیت های زنجیره تأمین است که در سال های اخیر به ملاحظه ای کلیدی و استراتژیک مبدل گشته است. هزینه تأمین مواد اولیه و قطعات ترکیبی از طریق تأمین کننده، بخش قابل توجهی از هزینه ی تمام شده ی کالا ها را تشکیل می دهد. به طور متوسط 70 درصد ارزش محصول نهایی کارخانجات را هزینه خرید مواد خام و خدمات دریافتی از بیرون تشکیل می دهد (قبادیان و همکاران ، 1993). این نسبت در شرکت ها با فناوری پیشرفته، حتی به 80 درصد هم می رسد ( وبر و همکاران، 1991)[5]. از این رو انتخاب تأمین کنندگان برای شرکت ها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. به همان مقدار که انتخاب تأمین کنندگان مناسب در تقلیل هزینه ها موثر است و باعث افزایش قدرت رقابت شرکت ها می شود، انتخاب تأمین کنندگان نامناسب نیز می تواند باعث تنزل موقعیت مالی و عملیاتی شرکت ها شود. به همین سبب یک سیستم ارزیابی برای تأمین کنندگان سبز نیاز ضروری استتا شایستگی تأمین کنندگان را برای پیوستن تولید کنندگان مشخص نماید.

فرآیند خرید با در نظر گرفتن موضوعات زیست محیطی بسیار پیچیده تر خواهد شد چرا که در خرید سبز باید به نقش زیست محیطی تامین کنندگان علاوه بر شاخص های معمول مانند قیمت, کیفیت و سطح

1-1     مقدمه : 2

1-2        مساله تحقیق : 4

1-3    تشریح و بیان موضوع : 5

1-4    ضرورت انجام تحقیق : 6

1-5      فرضیه های تحقیق/سوالات تحقیق : 7

1-5-1        سوالات تحقیق : 7

1-6   نتایج مورد انتظار پس از انجام این تحقیق : 7

1-7  نهادهایی که می توانند از نتایج بدست آمده استفاده کنند : 7

1-8  اهداف اساسی از انجام تحقیق : 8

1-9  قلمرو تحقیق : 8

1-9-1     دوره زمانی تحقیق : 8

1-9-2     مکان تحقیق : 8

1-10     جامعه آماری : 8

1-11     روش تحقیق : 9

1-12      روش های نمونه گیری : 9

فصل دوم:  مبانی نظری و بررسی پیشینه تحقیق. 12

2-1    مقدمه  : 13

2-2        تاریخچه بانک داری : 13

2-3  تعریف واژه بانک : 13

2-4   پیشینه : 14

2-5    تاریخچه بانک داری در ایران : 14

2-6   گونه های بانک داری : 14

2-7 انواع بانک : 15

2-7-1  بانک های تجاری : 15

2-7-2    بانک های سرمایه گذاری : 16

2-7-3   بانک تخصصی یا توسعه ای : 17

2-7-4   بانک رهنی : 17

2-7-5   بانک مرکزی : 17

 

2-8 حوزه فعالیت بانک ها : 18

2-9    بانک های ایرانی : 19

2-10      بانک  های خصوصی در ایران : 20

2-11    برخی از بانک های ایران : 20

2-12  نظام بانکی بعد از انقلاب اسلامی: 28

2-13  مفاهیم اولیه کارایی  ، اثر بخشی  و بهره وری : 29

2-14    انواع کارایی: 30

2-14-1     کارایی فنی ( تکنیکی ) : 31

2-14-2  کارایی تخصیصی : 32

2-14-3     کارایی اقتصادی : 33

2-15 مفهوم اثر بخشی : 33

2-16 مفهوم بهره وری : 33

2-17  مقایسه کارایی و بهره وری : 35

2-19      پیشینه تحقیق : 37

2-19-1    تحقیقات داخلی : 37

2-19-2    تحقیقات خارجی : 43

فصل سوم:  روش شناسی تحقیق. 54

3-1    مقدمه : 55

3-2    انواع روش های محاسبه کارایی : 55

3-2-1     روش های پارامتری برای تخمین تابع تولید: 56

3-2-2    روش های ناپارامتری : 59

3-3    تحلیل پوششی داده  ها (دی ای آ) : 59

3-5    برخی از مزایای روش دی ای آ  : 61

3-6    محدودیت های الگوی دی ای آ در مقایسه با سایر الگوها: 62

3-7   مفاهیم اولیه : 65

3-7-1    مفهوم ورودی: 65

3-7-2     مفهوم خروجی : 65

3-7-3    واحد تصمیم گیرنده  دی ام یو (Decision making units) : 65

این مطلب را هم بخوانید :

3-8      تابع تولید ، مجموعه امکان تولید و مرز کارایی : 65

3-8-1    بازده به مقیاس : 66

3-8-2      ماهیت ورودی محور و خروجی محور : 67

3-9   مدل ﻫﺎی ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ داده : 67

3-9-1    فرم مضربی مدل سی سی آر ( چارنز،کوپر و رودرز ) : 67

3-9-2     ﻓﺮم ﭘﻮﺷﺸﯽ ﻣﺪل سی سی آر  : 70

3-9-3  ﻓﺮم ﻣﻀﺮﺑﯽ ﻣﺪل بی سی سی ( Banker- Cooper- Charnes ) : 72

3-9-4     ﻓﺮم ﭘﻮﺷﺸﯽ ﻣﺪل بی سی سی  : 75

3-10    ﻣﺪل ﺟﻤﻌﯽ ( ای دی دی ): 76

3-11    دیدگاه های اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ورودیﻫﺎ و ﺧﺮوﺟﯽﻫا : 78

3-11-1    دیدگاه تولیدی : 79

3-11-2     دیدگاه واسطه ای : 79

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها 82

4-1  مقدمه  : 83

4-2  توصیف داده ها : 83

4-3   متغیر های مدل ( ورودی ها و خروجی ها ) : 85

4-6  تجزیه کارایی تکنیکی : 92

4-7 ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﻘﯿﺎس (ﻗﯿﺎﺳﯽ) : 93

4-8  خلاصه نمرات کارایی : 95

4-9 پاسخ به سوالات  تحقیق : 96

4-10  جمع بندی : 96

فصل پنجم خلاصه نتیجه گیری و پیشنهادها. 98

5-1 نتیجه گیری : 99

5-2 پیشنهادات : 100

5-2-1  محدودیت های تحقیق : 100

5-2-2  زمینه های تحقیقات آتی : 101

مراجع : 103

پیش گفتار :

مسئله ارزیابی عملکرد از دیر باز مورد توجه مدیران بوده است ، برخورد علمی با این مسئله از اواخر جنگ جهانی دوم زمانی که اولین گروه از دانشمندان برای تصمیم گیری در مسائل جنگی دعوت شدند ، شروع شد و تا کنون گسترش چشمگیری داشته است. در واقع ، می توان گفت این دانشمندان اولین پایه گذاران تحقیق در عملیات بودند. ارزیابی عملکرد سازمان ها و واحد های درون سازمانی ابزاری برای رشد و ادامه حیات آن ها است. مدل ها و تکنیک های متعددی به منظور ارزیابی عملکرد بر اساس شاخص های مختلف همچون کیفیت ، کارایی ، درآمد و …  وجود دارد که در این میان تحلیل پوششی داده ها تکنیک ریاضی به منظور ارزیابی عملکرد بر اساس کارایی است که در آن منظور از کارایی ، توانایی تولید خروجی ها یا ارائه خدمات با کمترین کیفیت سطح منابع مورد نیاز می باشد.

در ﻓﺼﻞ1 اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ ﺑﯿﺎن ﻣﻘﺪﻣﻪ، ﺗﻌﺎرﯾﻒ و اهداف تحقیق ضرورت انجام تحقیق  ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﯿﺎن ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﭘﺮداﺧﺖ. در ﻓﺼﻞ 2 ابتدا مفاهیم ابتدایی کارایی و بهره وری و اثربخشی و تفاوت آنها  و تعاریف بانکی  ، ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ابتدایی ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ داده ﻫﺎ و اراﺋﻪ ﻣﺪلﻫﺎی مختلف آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اداﻣﻪ اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺨﺸﯽ از ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ داﺧﻠﯽ و ﺧﺎرﺟﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ﮐﺎراﯾﯽ و ﻣﺪل تحلیل پوششی داده ها ﺑﯿﺎن ﻣﯽﺷﻮد. ﻓﺼﻞ 3 ﺑﻪ ﺗﻮﺻﯿﻒ دادهﻫﺎ و اراﺋﻪ ﻣﺪل ﺗﺤﻘﯿﻖ و اﻧﺪازهﮔﯿﺮی  روش های ﮐﺎراﯾﯽ اﺧﺘﺼﺎص دارد. در ﻓﺼﻞ4  برآورد و تجزیه تحلیل نتایج ﺑﺤﺚ خواهد شد. در فصل 5 هم به ارائه پیشنهادات و نتایج اختصاص دارد.

 

فصل اول : مقدمه وکلیات

1-1     مقدمه

در اقتصاد مبتنی در بازار ، نظام بانکی مسئولیت بسیارسنگینی بر عهده دارد و یکی از مهمترین اجزای اقتصادی کشور است. بانک ها میتوانند با فراهم آوردن سرمایه مالی برای بخشهای اقتصادی،شرایط مناسبی را برای سرمایه گذاری فراهم آورند و باعث افزایش اشتغال و تولید ملی شوند. بانک ها حتی با تأمین اعتبار برای متخصصان میتوانند باعث ایجاد فرصتهای شغلی جدید و توزیع بهتر درآمد در سطوح جامعه شوند.افزون بر این، بانک ها با نگهداری پول نقد و تسهیل در نقل و انتقال آن حافظ اموال شخصی، دولتی و مبادلات داخلی و خارجی هستند.

بانک ها همچنین به عنوان عامل اجرای سیاست های پولی نقش مهمی در ثبات اقتصادی دارند. تهدیدات و فشارهای ناشی از جهانی شدن و رشد روز افزون موسسات مالی و اعتباری غیر بانکی در سال های اخیر بانک ها را بر آن داشته برای بقاء و رقابت در بازار باایجاد مراکز تحقیقات و انجام فعالیتهای پژوهشی در زمینه وضعیت خود در مقایسه با سایر بانک ها نسبت به بهبود عملکرد خود در بازار داخلی و خارجی اقدام نمایند. در این راستا راه حل منطقی و بسیار کارساز می تواند وضعیت بانک ها را از نظر عملکرد کلی مشخص نماید، انجام فرایند های مرتبط با ارزیابی عملکرد و محک زدن وضعیت خود در