باغ موزه ی هنرهای بومی با محوریت باز آفرینی باغ ایرانی

(مطالعه موردی:شهر اصفهان)

استاد راهنما:

دکتر مریم قاسمی سیچانی

استاد مشاور:

دکتر آرمین بهرامیان

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

چکیده………………………………………………………………………………………………………1

مقدمه……………………………………………………………………………………………………..2

فصل اول:کلیات تحقیق

1-1:مقدمه……………………………………………………………………………………………….4

1-2:بیان مسأله…………………………………………………………………………………………4

1-3:اهمیت و ضرورت انجام تحقیق…………………………………………………………………..5

1-4:اهداف مشخص تحقیق…………………………………………………………………………….6

1-5:سوالات تحقیق…………………………………………………………………………………….7

1-6:فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………….7

1-7:تعریف واژه ها و اصطلاحات فنی و تخصصی…………………………………………………8

فصل دوم:مبانی نظری

2-1:مقدمه……………………………………………………………………………………………..11

2-2:باغ ایرانی……………………………………………………………………………………….11

2-3:موزه………………………………………………………………………………………………69

2-4:نتیجه گیری………………………………………………………………………………………87

فصل سوم:روش شناسی تحقیق و معرفی سایت

3-1:مقدمه……………………………………………………………………………………………90

3-2:روش شناسی تحقیق………………………………………………………………………..90

3-3:معرفی اصفهان……………………………………………………………………………….93

3-4:نحوه انتخاب سایت………………………………………………………………………121

3-5:معرفی و آنالیز سایت………………………………………………………………………..126

3-6:نتیجه گیری……………………………………………………………………………….130

فصل چهارم:ارائه برنامه فیزیکی و دیاگرام ارتباطی

4-1:مقدمه…………………………………………………………………………………………132

4-2:برنامه فیزیکی…………………………………………………………………………..132

4-3:دیاگرام ارتباطی عرصه ها……………………………………………………………….137

این مطلب را هم بخوانید :

4-4:نتیجه گیری………………………………………………………………………………….138

فصل پنجم:نتیجه گیری و ارائه طرح

5-1:نتیجه گیری……………………………………………………………………………………140

5-2:ارائه طرح……………………………………………………………………………………….141

منابع و مآخذ

فهرست منابع فارسی………………………………………………………………………..166

فهرست منابع غیر فارسی و اینترنتی…………………………………………………………169

فهرست نامها……………………………………………………………………………………170

چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………….172

چکیده:

مفهوم فرهنگ و طبیعت كه جدای از یكدیگرتفسیر می‌شوند به گونه ای مکمل یکدیگر و در رابطه با هم عمل می‌كنند.هویت فرهنگی افراد تحت تأثیر محیط پیرامون آنها شكل می‌گیرد و خیلی اوقات آثار و آفریده‌های زیبای دست ساز بشر موجب دلپذیر شدن محیط می‌شودو از این طریق طبیعت تحت تاثیر فرهنگ قرار می‌گیرد.یکی از شاخه های مهم رشد فرهنگی هر  سرزمینی رشد و اعتلای معماری آن سرزمین و نمایش و معرفی هنرهای بومی آنجا به دیگر سرزمین ها  می باشد.توجه به حفظ آثاربومی و بررسی آنان نه تنها نیازی فرهنگی است بلکه پاسخگوی نیازها و راه حلی در جهت تداوم آن آثاراست.استان اصفهان تا کنون  به دلایل متعدد رویکرد بومی خود را حفظ کرده است و به تبع آن از تغییرات اساسی مصون مانده و هنوز تداوم آنها در استان از بین نرفته است.

هدف از پژوهش حاضرآن است تا با بررسی و شناسایی ساختار باغ ها، و باز آفرینی آنها و همچنین ایجاد تعامل فرهنگی و اجتماعی در فضایی چون موزه به نوعی بتواند راهی برای برقراری ارتباط از دست رفته بین انسان، هنرهای بومی، طبیعت و فرهنگ در شهر اصفهان پیشنهاد دهد تا در این شهر انسان ها بتوانندآرامش از دست رفته را بازیابند.بر این اساس، هدف نخستین طرح حاضر را بایستی باز خوانی  باغ های ایران برای رسیدن به الگوهایی به شمار آورد تا با استفاده از آن به دیگر هدف تحقیق که اعمال نیازهای حاضر بر این الگوهاست دست پیدا کرد تا شاید بتوان راهی برای تعامل فرهنگ و طبیعت و تداوم و حفظ آثار بومی برای جهت دهی به ایجاد مکان های اصیل ایرانی در سایر نقاط جهان یافت.و علاوه بر آن، آنها را از حالت فراموش شده ی زمان حال نجات داد.

در همین راستایافته های تحقیق مبین آن است که می توان بایادگیری ازتجارب ارزنده گذشتگان درگره گشایی ازمشکلات وحل بحران ها بهره گرفت حائزاهمیت است، بازخوانی مصادیق والگوهای معماری گذشته و مفاهیم وراهکارهای سنتی راهی است که می توان ازآن ها جهت پیشرفت علمی وفنی، خلق معماری بافرهنگ و هویت ایرانی دردوره معاصر بهره مند شداز سویی دیگربایستی تمامی نیازهاوفعالیتها موردنظرقرارگرفته و برای تمامی آنها برنامه ریزی صورت پذیرد.در واقع می توان گفت باغ ایرانی وموزه ی هنرهای بومی هر دو می توانند پدید آورنده ی فضایی باشند برای رسیدن به آرامش و لمس رویاها و امنیت و پرورش استعدادها و احساس انسان ها.

پژوهش حاضرازجمله تحقیقات کاربردی است، که بامطالعه توصیفی«تطبیقی_تحلیلی»به موضوع می پردازد.شایان ذکراست، متغیرهاازنوع کیفی وروش گردآوری داده ها میدانی

 وکتابخانه ای است.

مقدمه:

پژوهش حاضر در پنج فصل، یک چکیده، یک مقدمه ویک نتیجه گیری مطابق با نیاز پژوهش تنظیم شده است.هر فصل با مقدمه ای شروع شده که در آن به اهداف و بخش های فصل پرداخته و به نتیجه ای ختم می شود که برگرفته از مطالعات در آن فصل است.

موضوع فصل اول کلیات پروژه می باشد.دراین فصل پس ازبیان مقدمه ای کوتاه، به بیان مسئله پروژه می پردازد سپس به اهمیت وضرورت انجام تحقیق واهداف مشخص تحقیق، اشاره می شود.سوالات وفرضیه های اصلی که ذهن پژوهشگررادرگیر کرده بیان می شودودرپایان به تعریف چندواژه واصطلاح به کار رفته در تحقیق پرداخته می شود.

موضوع فصل دوم مبانی نظری است.در این فصل ابتدا مقدمه ای کوتاه بیان می شودسپس در بخش اول که پیرامون مباحث باغ ایرانی است، پس از معرفی پیشینه، مفهوم باغ و جلوه آن در فرهنگ ایران و اصول طراحی باغ ایرانی و تقسیم بندی باغ مورد بررسی قرار می گیرد.عناصر و ساختار باغ ایرانی از جمله موضوعات بعدی است که به آن اشاره می شود.در ادامه به ویژگی های مشترک باغ های ایرانی، بازنمایش باغ ایرانی در هنرهای تاریخی و باغ ایرانی در معماری معاصر با ذکر یک نمونه ی موردی پرداخته می شود.در بخش بعدی همین فصل که به مطالعات موزه اختصاص داده شده است، پس از تعریف و تاریخچه ی کلی موزه، به مقایسه ی وضعیت موزه های ایران با کشورهای توسعه یافته پرداخته می شود، طبقه بندی موزه ها، اهداف و عملکرد و ساختار موزه ها با ذکر دو نمونه ی موردی ازموضوعات مطرح شده بعدی است.درنهایت، فصل بایک نتیجه گیری کلی به پایان می رسد.

فصل سوم روش شناسی تحقیق و معرفی سایت است.این فصل با مقدمه ای کوتاه آغاز می شود در ادامه پس از روش شناسی تحقیق، به معرفی کامل اصفهان، تحلیل و ارزیابی باغ های آن، موزه و هنرهای بومی این شهر پرداخته می شود.در پایان پس از نحوه ی انتخاب و آنالیز سایت نتیجه ی به دست آمده از مطالعات فصل بیان می شود.

موضوع فصل چهارم ارائه برنامه فیزیکی است.که پس از مقدمه ای کوتاه برنامه فیزیکی با توجه به عرصه و سرانه در جدول ارائه می شود و در نهایت یک نتیجه گیری کلی از آن بیان می شود. موضوع فصل پنجم که نتیجه گیری و ارائه طرح است پس از بیان یافته ها و نتیجه ی گرفته شده از پژوهش به تأثیر آنها در طراحی پرداخته می شود و طرح انجام شده از ابتدا تاانتها مرحله به مرحله با ذکر توضیح و نقشه ها ارائه می شود.

امید است تا این پژوهش برای تمامی دوستداران علم و هنر و معماری ایران زمین مفید واقع شود.

فصل اول: کلیات تحقیق

1- کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

دردهه‌های اخیرتداوم حیات بافت شهرها، به دلیل تحولات ودگرگونی‌های ناخواسته بسیاری دچارتغییرهویتی و كالبدی شده است اگردرچنین مرحله‌ای نتوان پیوندی علمی ومنطقی بین گذشته وحال ونیازهای آتی برقرارنمود، بدون شك گسیختگی آن به بهای ازدست رفتن نشانه‌هاوارزش‌هایی می‌انجامدكه هركدام برگی از شناسنامه فرهنگی و هویت ماست.در همین راستا هدف بر آن است تا با بیان مسأله، اهمیت و ضرورت انجام تحقیق و اهداف تحقیق، به سوالات و فرضیاتی دست یابیم که با پاسخ گویی و اثبات هر یک بتوان این پیوند را به وجود آورد.باید خاطر نشان کرد که تعریف واژه ها و اصطلاحات ضروری نیز بی تأثیر نخواهد بود.

2-1- بیان مسأله

یکی از شاخه های مهم رشد فرهنگی هر  سرزمینی رشد و اعتلای معماری آن سرزمین و نمایش و معرفی هنرهای بومی آنجا به دیگر سرزمین ها  می باشد.معماری بیانگر احساس و فرهنگ و تمدن غنی هر قوم از گذشته تا به امروز است.از طرفی طبیعت و فضای سبز همچون موسیقی راهی است برای دور شدن از دنیای پر هیاهوی کنونی و به دست آوردن آرامش و خیالی آرام است، با توجه به این موضوع، طراحی مجموعه‌ای با این كیفیت از الزامات كشورهای  شرقی، و سنت‌گراست تا علاوه بر مبحث توریست از نظر فرهنگی هم نقش مهمی را در حفظ و بقاء آن ایفا كنند.

این مجموعه  در نظر دارد تا علاوه بر ایجاد بستری مناسب بمنظور به نمایش گذاشتن آثار، خود مجموعه نیزاز نقطه نظر فضایی نقش موثری در جذب مخاطب و تاثیر بر او ایفا نماید به همین منظور از بكارگیری لفظ مدرن موزه به تنهایی پرهیز می‌كند، در واقع این مجموعه سعی می نماید تا از مفهوم مدرن امروزی موزه كه همچون جعبه‌ای تكنولوژی بمنظور نمایش آثار است به فضایی دست یابد كه با ایجاد پیوستگی فضایی درون و برون و با بهره‌مندی از نور طبیعی،آب وگیاهان خود نقش مهمی در تاثیر بر مخاطب ایفا نماید.

با توجه به آنچه گفته شد هدف این پژوهش طراحی باغ موزه ای در مقیاس معماری(شهری) است تا به نوعی بتواند راهی برای برقراری ارتباط از دست رفته بین انسان، هنرهای بومی و طبیعت در شهر بزرگی چون اصفهان پیشنهاد دهد تا در این کلان شهر انسان ها بتوانند با بازیابی روان خود آرامش از دست رفته را بازیابند.در همین راستا پژوهش حاضر در پی آن است تا با معرفی و شناخت جزئیات مفاهیم ومتغیرهایی چون باز آفرینی، باغ ایرانی و باغ های اصفهان، فقدان مورد نظر را از بین برده و الگوهایی برای باغهای اصفهان در آورد سپس با استفاده از آنها و نیازهای حاضر  به طراحی یک نمونه باغ موزه در اصفهان بپردازد.

3-1- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

بروز بحران در ارتباط انسان با طبیعت به همراه تراکم جمعیتی و ازدحام اطلاعاتی در عصر کنونی، منجر به ایجاد محیط های پرتنش در زندگی شده است.از سوی دیگر یافته های اخیر در پژوهش های علم روانشناسی محیط در دو شاخه، علوم رفتار محیطی و علوم ادراک و شناخت محیط، نشان می دهد، پاسخگویی به نیازهای انسان از جمله نیاز به خلوت، کسب آرامش، تامل، خودارزیابی وخود شکوفایی بر تنش زدایی و افزایش میزان بهداشت روان به صورت فردی و جمعی موثر است و حضور مناسب طبیعت در محیط زندگی میزان بسیاری از بیماریهای روانی ، جسمی و اجتماعی در جوامع را کاهش می دهد.(شاهچراغی. 72.1388)

اما آنچه که در این مجموعه حائز اهمیت است مطالعه و طراحی باغ موزه ای برای نمایش هنرهای بومی است تا بتوان با استفاده از آن علاوه بر کاهش بحران و تنش زدایی به محیطی خلوت برای کسب آرامش دست یافت.

علاوه بر آنچه گفته شدمروری بر نظریات محققان در بخش باز خوانی و باز اندیشی باغ ایرانی نشان می دهد اغلب پژوهشگران و باغ شناسان، علاوه بر معرفی ویژگی های ساختاری باغ ایرانی همواره بر نظام های معنایی و تاثیرات روانی محیط باغ بر انسان تأکید کرده اند و به تأثیر محیط باغ در ایجاد حس آرامش در انسان و نیز دعوت به تأمل و اندیشه، به عنوان یک علت مهم و اصلی ساخت باغ ایرانی اشاره کرده اند اما تا کنون الگویی از این باغها پیاده نشده که بر اساس آن یک چنین فضایی با ویژگیهای گفته شده طراحی و اجرا شود.(همان)هم چنین با یک بررسی می توان دید که در ارجاع به نظام معماری باغ ایرانی در روند شکل گیری معماری معاصر ایران، نوعی جزئی نگری یا کلی نگری از آن صورت گرفته است و می توان گفت باغ ایرانی در دوره ی معاصر با توجه به فرآیند ادراکی آن توسط انسان، باز آفرینی نشده و یا این موضوع به طور کامل رخ نداده است.نگاهی به دیگر تجربه های باز آفرینی باغ ها در دیگر کلان شهرهای جهان نیز، یاد آور آن است که همگی در ابتدای مسیر باز آفرینی باغ ها قرار گرفته اند.شاید توجهی بیشتر از قبل لازم است  که بتوانیم آرامشی دوباره را به محیط زندگی و به تبع آن به روان خود ببخشاییم.(شاهچراغی. 1389. 268)

در نتیجه از مزایای این پژوهش می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1_وارد کردن باغ ایرانی به شهر معاصر ایرانی

2_استفاده از الگوهای پایه و ارزشمند و باز گرداندن مفاهیم فراموش شده به شهر

3_بهبود شرایط اکولوژیکی و زیست محیطی شهرها

4_واردکردن باغ و فضای سبز به شکلی جدید به زندگی روزمره مردم و کاهش استرس و نا آرامی های محیط شهری

5_ایجاد محیط سایه و دلپذیر برای استفاده کننده و ایجاد آسایش اقلیمی و بصری(وحید زادگان. 1390)

در همین راستا در این تحقیق تلاش شده تا برای یافتن چنین فضایی از نظریه ها ونقشه های  مختلف بطور روشمند استفاده گردد تا بتواند به معماران، شهرسازان و طراحان علاقمند به باز آفرینی باغ محصور ایرانی در محیط شهرها و کلان شهرهای معاصر، راهکارهایی را معرفی نماید در این راستا باز آفرینی به عنوان یکی از نظام های پیوند دهنده گذشته به حال باغ ایرانی بررسی گردیده است.

4-1- اهداف مشخص تحقیق

دغدغه ایجاد کیفیت مطلوب در فضای معماری به عنوان یکی از اصلی ترین اهداف معماران و پژوهشگران این عرصه، توجه آنان را به مفاهیم و شیوه هایی جلب کرده که اصل آنها با اتکا بر تجربیات بشری و تسلسل هویتی دستاوردهای انسان با نسل های پیشین و پیش دانسته های انسان بنیان نهاده شده است.از این منظر، نقش و کارکردهای باز آفرینی و دیگر مفاهیم مرتبط در حوزه ی اندیشه و عمل معماری قابل بررسی است.در این راستا باغ ایرانی به عنوان یک فضای معماری ایرانی انتخاب شد در نتیجه تقویت همزمان باغ های ایرانی، موزه، هنرهای بومی و باز آفرینی هدف اصلی تحقیق می باشد تا در این میان بتوان به طراحی باغ موزه هنرهای بومی در انطباق با ساختار زیست محیطی و منبعث از یک نظام،  ساختار و قاعده پرداخت.بر این اساس، هدف نخستین طرح حاضر را بایستی باز خوانی  باغ های ایران