چکیده ………………………………………………………………………………………………………………………………………..1

 

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………….3

1-2)بیان مسأله……………………………………………………………………………………………………………………………..4

1-3) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………………………………5

1-4) اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………….6

1-5) سؤال تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………7

1-6) فرضیه‏های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………..7

1-7)روش شناسی تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………..7

1-8)روش و ابزار گردآوری داده‌ها …………………………………………………………………………………………………9

1-9) جامعه آماری، روش نمونه‏گیری و حجم نمونه …………………………………………………………………………9

1-10) تعریف واژه‏ها و اصطلاحات فنی و تخصصی ………………………………………………………………………..9

1-10-1) ریسک سیستماتیک ……………………………………………………………………………………………………..9

1-10-2) صرف ریسک بازار ……………………………………………………………………………………………………10

1-10-3) نرخ بازده بدون ریسک ………………………………………………………………………………………………10

1-10-4) اندازه شرکت ……………………………………………………………………………………………………………10

1-10-5) نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار ……………………………………………………………………………..10

1-10-5-1) سهام ارزشی  ……………………………………………………………………………………………………..10

1-10-5-2) سهام رشدی ………………………………………………………………………………………………………10

1-10-6) استراتژی مومنتوم ……………………………………………………………………………………………………..10

1-11) خلاصه فصل …………………………………………………………………………………………………………………..11

 

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق

2-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..13

2-2) مروری بر سیر تحول تاریخی مدیریت مالی …………………………………………………………………………..13

2-2-1) عقلایی بودن عوامل اقتصادی ……………………………………………………………………………………….15

2-2-1-1) عقلانیت کامل ……………………………………………………………………………………………………..16

 

2-2-1-2) منافع شخصی ………………………………………………………………………………………………………16

2-2-1-3) اطلاعات کامل ……………………………………………………………………………………………………..16

2-2-2) نظریه پورتفوی (مارکویتز) …………………………………………………………………………………………..17

2-2-3) نظریه قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای (CAPM) ………………………………………………………18

2-2-4) فرضیه بازار کارا ………………………………………………………………………………………………………….20

2-2-4-1) کارایی اطلاعاتی …………………………………………………………………………………………………..21

2-3) استثنائات بازارهای مالی (شواهدی تجربی بر عدم وجود کارایی)……………………………………………..23

2-3-1) اثر اندازه ……………………………………………………………………………………………………………………23

2-3-2) قدرت پیش‌بینی قیمت با نسبت‌های مالی………………………………………………………………………..23

2-4) اریب‌های رفتاری………………………………………………………………………………………………………………..24

2-4-1) فرا اطمینان …………………………………………………………………………………………………………………25

2-4-2) بیش‌واکنشی ……………………………………………………………………………………………………………….27

2-5) ظهور مالی رفتاری ……………………………………………………………………………………………………………..29

2-5-1)مالی رفتاری ………………………………………………………………………………………………………………..29

2-5-1-1) نمایندگی …………………………………………………………………………………………………………….31

2-5-1-2) تکیه‌گاه و تطبیق …………………………………………………………………………………………………. 32

2-5-1-3) در دسترس بودن ………………………………………………………………………………………………….32

2-6) مدل سه‌عاملی فاما و فرنچ ………………………………………………………………………………………………….33

2-6-1) عامل ریسک سیستماتیک …………………………………………………………………………………………….36

2-6-2) اندازه شرکت ……………………………………………………………………………………………………………..38

2-6-3) نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (B/M) …………………………………………………………………..40

2-6-3-1) سهام رشدی ………………………………………………………………………………………………………..43

2-6-3-2) سهام ارزشی ………………………………………………………………………………………………………..43

2-6-3-3) تفاوت سهام رشدی و سهام ارزشی ………………………………………………………………………..43

2-7) روند حرکت سهام ……………………………………………………………………………………………………………..45

2-7-1) استراتژی مومنتوم ………………………………………………………………………………………………………..45

2-7-2) استراتژی معکوس ………………………………………………………………………………………………………46

2-7-3) دلایل پدیده روند حرکت …………………………………………………………………………………………….47

این مطلب را هم بخوانید :

2-8) مدل چهار عاملی ……………………………………………………………………………………………………………….50

2-9) مروری بر مطالعات پیشین …………………………………………………………………………………………………..52

2-9-1) تحقیقات خارجی ……………………………………………………………………………………………………….52

2-9-2) تحقیقات داخلی ………………………………………………………………………………………………………….54

 

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

3-1) مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………….58

3-2) نوع پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………58

3-3) جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………..59

3-4) نمونه آماری ………………………………………………………………………………………………………………………60

3-5) روش گردآوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………61

3-6) سؤال پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………61

3-7) فرضیه‌های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………….61

3-8) متغیرهای پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………62

3-8-1) متغیر وابسته ……………………………………………………………………………………………………………….62

3-8-2) متغیرهای مستقل …………………………………………………………………………………………………………63

3-9) مدل پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………..63

3-10) مراحل محاسبه متغیرها ……………………………………………………………………………………………………..64

3-10-1) جمع‌آوری داده‌ها ………………………………………………………………………………………………………64

3-10-1-1) بازده سهام …………………………………………………………………………………………………………65

3-10-1-2) نرخ بازده دارایی بدون ریسک ……………………………………………………………………………..66

3-10-1-3) صرف ریسک بازار ……………………………………………………………………………………………..66

3-10-1-4) عامل اندازه ………………………………………………………………………………………………………..67

3-10-1-5) عامل ارزش دفتری به ارزش بازار (BE/ME) ………………………………………………………68

3-10-1-6) عامل مومنتوم …………………………………………………………………………………………………….68

3-10-2) چگونگی تشکیل پورتفوی شرکت‌های نمونه ……………………………………………………………….68

3-10-2-1) تشکیل پورتفوی شرکت‌ها بر اساس اندازه …………………………………………………………….68

3-10-2-2) تشکیل پورتفوی شرکت‌ها بر اساس نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (B/M) ……….69

3-10-2-3) تشکیل پورتفوی شرکت‌ها بر اساس عامل روند حرکت سهام (Momentum) ………..69

3-10-2-4) پورتفوی‌های تلفیقی برای محاسبه متغیرهای پژوهش ……………………………………………..70

3-10-2-4-1) عامل SMB ……………………………………………………………………………………………….70

3-10-2-4-2) عامل HML ………………………………………………………………………………………………72

3-10-2-4-3) عامل WML ……………………………………………………………………………………………..72

3-11) نحوه محاسبه متغیرهای پژوهش ………………………………………………………………………………………..73

3-12) روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌ها ……………………………………………………………………………………….75

3-12-1) تحلیل رگرسیون ……………………………………………………………………………………………………….75

3-12-2) آزمون معنی‌دار بودن ضرایب رگرسیون (آزمون P-value) ……………………………………………76

3-12-3) آزمون F (معناداری مدل) …………………………………………………………………………………………..77

3-12-4) ضریب تعیین ……………………………………………………………………………………………………………77

3-13) بررسی نقض فروض مدل رگرسیون خطی کلاسیک …………………………………………………………….78

3-13-1) خودهمبستگی ………………………………………………………………………………………………………….78

3-14) خلاصه فصل ………………………………………………………………………………………………………………….79

 

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………..81

4-2) آمار توصیفی داده­های مورد مطالعه………………………………………………………………………………………..81

4-3) مدل‌های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………….83

4-4) تحلیل مدل‌های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………..83

4-4-1) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی BL ……………………………………………………………………83

4-4-2) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی BN2 …………………………………………………………………86

4-4-3) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی BW ………………………………………………………………….89

4-4-4) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی SL …………………………………………………………………….91

4-4-5) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی SN2 …………………………………………………………………94

4-4-6) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی SW  ………………………………………………………………….97

4-4-7) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی BG …………………………………………………………………99

4-4-8) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی BN …………………………………………………………………102

4-4-9) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی BV …………………………………………………………………105

4-4-10) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی SG ……………………………………………………………… 108

4-4-11) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی SN ……………………………………………………………… 111

4-4-12) تحلیل مدل‌های پژوهش برای پرتفوی SV ……………………………………………………………….113

4-5) تحلیل حساسیت ………………………………………………………………………………………………………………116

4-5-1) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی BL……………………………………………………………………..117

4-5-2) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی BN2………………………………………………………………….119

4-5-3) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی BW……………………………………………………………………121

4-5-4) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی SL……………………………………………………………………..123

4-5-5) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی SN2…………………………………………………………………..125

4-5-6) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی SW……………………………………………………………………127

4-5-7) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی BG…………………………………………………………………….129

4-5-8) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی BN…………………………………………………………………….131

4-5-9) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی BV…………………………………………………………………….133

4-5-10) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی SG…………………………………………………………………..135

4-5-11) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی SN…………………………………………………………………..137

4-5-12) تحلیل مدل‌های 5 تا 8 برای پرتفوی SV…………………………………………………………………..139

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………….142

5-2) خلاصه موضوع پژوهش …………………………………………………………………………………………………..142

5-3) تحلیل نتایج آزمون فرضیه‌های پژوهش……………………………………………………………………………….144

5-3-1) نتایج مربوط به پورتفوی BL………………………………………………………………………………………144

5-3-2) نتایج مربوط به پورتفوی BN2…………………………………………………………………………………..145

5-3-3) نتایج مربوط به پورتفوی BW…………………………………………………………………………………….145

5-3-4) نتایج مربوط به پورتفوی SL………………………………………………………………………………………146

5-3-5) نتایج مربوط به پورتفوی SN2……………………………………………………………………………………147

5-3-6) نتایج مربوط به پورتفوی SW…………………………………………………………………………………….148

5-3-7) نتایج مربوط به پورتفوی BG……………………………………………………………………………………..149

5-3-8) نتایج مربوط به پورتفوی BN……………………………………………………………………………………..150

5-3-9) نتایج مربوط به پورتفوی BV……………………………………………………………………………………..151

5-3-10) نتایج مربوط به پورتفوی SG……………………………………………………………………………………152

5-3-11) نتایج مربوط به پورتفوی SN……………………………………………………………………………………152

5-3-12) نتایج مربوط به پورتفوی SV……………………………………………………………………………………153

5-4) پیشنهادهای مربوط به نتایج پژوهش …………………………………………………………………………………..154

5-5) پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آتی ……………………………………………………………………………………156

5-6) محدودیت‌های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………156

5-7) خلاصه ………………………………………………………………………………………………………………………….157

 

منابع فارسی …………………………………………………………………………………………………………………………….158

منابع لاتین ……………………………………………………………………………………………………………………………….160

پیوست و ضمائم……………………………………………………………………………………………………………………….163

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………… 213

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

جدول 4-1) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق ………………………………………………………………………………82

جدول 4-2) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی BL……………………………………………….86

جدول 4-3) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی BN2…………………………………………….88

جدول 4-4) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی BW………………………………………………91

جدول 4-5) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی SL………………………………………………..93

جدول 4-6) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی SN2……………………………………………..96

جدول 4-7) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی SW………………………………………………99

جدول 4-8) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی BG……………………………………………..101

جدول 4-9) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی BN……………………………………………..104

جدول 4-10) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی BV…………………………………………..107

جدول 4-11) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی SG……………………………………………110

جدول 4-12) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی SN……………………………………………113

جدول 4-13) نتایج مربوط به مدل‌های پژوهش برای پورتفوی SV……………………………………………115

جدول 4-14) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی BL………………………………………………118

جدول 4-15) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8  برای پورتفوی BN2………………………………………….120

جدول 4-16) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی BW…………………………………………….122

جدول 4-17) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی SL………………………………………………124

جدول 4-18) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی SN2……………………………………………126

جدول 4-19) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی SW…………………………………………….128

جدول 4-20) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی BG……………………………………………..130

جدول 4-21) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی BN……………………………………………..132

جدول 4-22) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی BV……………………………………………..134

جدول 4-23) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی SG………………………………………………136

جدول 4-24) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی SN………………………………………………138

جدول 4-25) نتایج مربوط به مدل‌های 5 تا 8 برای پورتفوی SV………………………………………………140

 

فهرست نمودارها

نمودار2-1) بازگشت در بلند مدت، اصلاح بیش واکنشی پس از پدیده تداوم حرکت قیمت‌ها …………28

 

چکیده:

 

دیرزمانی نیست که بازار سرمایه کارا خوانده می‌شود و تصمیمات افراد عقلایی انگاشته می‌شود لیکن پدیده‌هایی در بازار مشاهده می‌شوند که این نظریات و زیربناهایشان را به سمت و سویی دیگر می‌برند. در پی این مشاهدات است که دیدگاه مالی رفتاری سر برمی‌آورد و مدل‌هایی متفاوت برای درک بهتر بازدهی سهام مطرح می‌شوند. حال سؤال این است: چه عواملی بر بازده سرمایه‌گذاری تأثیر دارند؟ آیا در بازار بورس ایران استثنائات در بازده سهام نقشی دارند؟ استثنائاتی چون اندازه شرکت، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (B/M)، مومنتوم کدام یک تأثیر بیشتری بر بازده سهام دارند؟ کدام یک تبیین بهتری از بازده سهام به‌دست می‌دهند؛ مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای (CAPM)، مدل سه عاملی فاما و فرنچ و یا مدل چهارعاملی؟

پژوهش حاضر به بررسی سه مدل قیمت‌گذاری دارایی‌ها می‌پردازد تا تعیین نماید که کدام‌یک از این سه مدل قدرت توضیح‌دهندگی بهتری در ارتباط با بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران دارد. بدین منظور 87 شرکت از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه پژوهش در بازه زمانی 1381 تا 1390 مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های پژوهش از سایت‌های اینترنتی مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی و سایت بانک مرکزی و نیز نرم‌افزارهای تدبیرپرداز و ره‌آورد نوین استخراج شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از داده‌های سری زمانی استفاده شده است.

نتایج بیانگر این است که هرچند مدل سه‌عاملی و چهارعاملی هر دو عملکرد قابل قبولی دارند لیکن مدل چهارعاملی تبیین بهتری از بازده سهام به‌دست می‌دهد. همچنین عوامل ریسک سیستماتیک، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و مومنتوم تأثیر مثبتی بر بازده سهام دارند و اندازه شرکت تأثیر منفی بر بازده سهام دارد. عامل صرف اندازه با بزرگ‌تر شدن اندازه شرکت کاهش می‌یابد در حالی که عامل مومنتوم ارتباطی با اندازه شرکت و یا نسبت B/M ندارد و در کوتاه مدت در سهام کوچک یا بزرگ، ارزشی و یا رشدی قابل مشاهده است.

کلید واژه‌ها: صرف اندازه، صرف ارزش، مومنتوم، بازده سهام، مدل سه عاملی فاما و فرنچ، مدل چهارعاملی.    

 

 

         فصل اول

کلیات تحقیق

 

 

1-1) مقدمه

بورس اوراق بهادار یا بازار سرمایه جایگاهی است برای ایجاد ارتباط بین منابع سرمایه و سازمان‌ها و نهادهای نیازمند سرمایه. در بازار سرمایه‌ای کارآمد، سرمایه‌های مالی به سودمندترین و برترین سازمان‌ها تخصیص می‌یابد، لیکن اینکه افراد و سازمان‌ها و نهادهای سرمایه‌گذار منابع مالی خود را به کدام یک از دارایی‌های مالی تخصیص دهند تا بازده بالاتری کسب نمایند و این دارایی‌ها را چگونه ارزش‌گذاری کنند موضوعی است که زمینه‌ی تحقیقات و بررسی‌های بسیار بوده است و چالش‌های فراوانی را در دانش مالی و سرمایه‌گذاری برانگیخته است.

کارگزاران فعال در بازار سرمایه، مدیران سرمایه‌گذاری و دیگر سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی فعال در بازار که به معاملات سهام و دیگر دارایی‌های مالی می‌پردازند، در راستای حفظ و افزایش ارزش پورتفوی‌های سرمایه‌گذاریشان نیاز به بررسی عوامل مختلف مؤثر بر بازده پورتفوی خود در شرایط متفاوت بازار دارند. این افراد برای بهینه‌سازی سرمایه‌گذاریشان همواره در پی دست‌یابی به روش‌هایی برای ارزش‌گذاری درست اوراق بهادار و دارایی‌های مالی با توجه به سطح ریسک مرتبط‌شان هستند.

تاکنون رویکردهای متفاوتی در ارتباط با ارزش‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای مطرح شده‌اند که شاید بتوان این رویکردها را به طور عمده به دو دسته‌ی عقلایی و رفتاری تقسیم کرد. رویکرد عقلایی، رویکردی است که به ارزش‌گذاری دارایی‌های مالی بر اساس عقلانیت کامل عوامل اقتصادی می‌پردازد و بیان می‌دارد که ارزش ذاتی هر دارایی برابر با مجموع ارزش فعلی جریانات نقدی مورد انتظار از آن دارایی است، در این رویکرد هیچ‌گونه روند خاصی در قیمت‌های اوراق بهادار وجود ندارد و سرمایه‌گذاران نمی‌توانند صرفاً با توجه به روند حرکتی قیمت سهام به سود اضافی دست یابند. در واقع رویکرد عقلایی بازده مورد انتظار از هر دارایی را دقیقاً متناسب با ریسک آن دارایی می‌داند و با توجه به شرایط بازار، صنعت و شرکت و با استفاده از مدل‌های تنزیل جریانات نقدی به ارزش‌گذاری این دارایی‌ها می‌پردازد.

لیکن طی چند دهه‌ی اخیر موضوعی که در بازارهای مالی بیشتر مورد توجه قرار گرفته و به نوعی به مقوله‌ی ارزش‌گذاری دارایی‌های مالی نیز راه یافته است، تأثیر مسایل رفتاری و روان‌شناسی در تصمیم‌گیری‌های مالی و سرمایه‌گذاری بوده است، که منجر به مطرح شدن رویکردی جدید در دنیای سرمایه‌گذاری با عنوان رویکرد رفتاری شده است، این رویکرد سعی دارد با بررسی هم‌زمان مسایل رفتاری و الگوهای تصمیم‌گیری به پیش‌بینی روند و جهت حرکت قیمت سهام بپردازد. به عنوان مثال عکس‌العمل بیش از اندازه یا نحوه واکنش بازار به اطلاعات جدید و یا میزان حساسیت بازار به اخبار و اطلاعات خاص در این رویکرد مورد توجه قرار می‌گیرد.

این پژوهش با در نظر گرفتن رویکرد رفتاری به بررسی چهار عامل تأثیرگذار بر بازده اوراق بهادار؛ اندازه، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، استراتژی مومنتوم در کنار عامل ریسک سیستماتیک و مقایسه آن در مدل‌های مطرح قیمت‌گذاری دارایی‌های مالی؛ مدل چهار عاملی، سه عاملی فاما و فرنچ و مدل CAPM می‌پردازد.

 

• متغیرهای مورد بررسی………………………………………………………………………………………………..7
• قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….8

1-9-1- قلمرو موضوعی………………………………………………………………………………………………..8

1-9-2- قلمرو جغرافیایی………………………………………………………………………………………………..8

1-9-3- قلمرو زمانی……………………………………………………………………………………………………8

• تعریف واژه­ها و اصطلاحات……………………………………………………………………………………….8

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………12

2-2- مبانی نظری…………………………………………………………………………………………………………..12

2-2-1- مالیات…………………………………………………………………………………………………………..12

2-2-1-1- مالیات­های مستقیم و مالیات­های غیرمستقیم……………………………………………………………….13

2-2-1-2- مالیات بر ارزش افزوده…………………………………………………………………………………..15

2-2-1-3- مالیات بر درآمد…………………………………………………………………………………………..17

2-2-1-4- نظام مالیاتی………………………………………………………………………………………………18

2-2-2- تشریح مفهوم کارایی……………………………………………………………………………………………20

2-2-2-1- معیارهای تحلیل کارایی…………………………………………………………………………………..22

2-2-2-2- بازده به مقیاس……………………………………………………………………………………………25

2-2-2-3- انواع کارایی……………………………………………………………………………………………..25

2-2-2-3-1- کارایی فنی………………………………………………………………………………………..25

2-2-2-3-2- کارایی تخصیصی………………………………………………………………………………….28

2-2-2-3-3- کارایی اقتصادی……………………………………………………………………………………30

2-2-2-3-4- کارایی ساختاری صنعت……………………………………………………………………………31

2-2-2-4- شیوه­های اندازه­گیری کارایی……………………………………………………………………………..32

2-2-2-4-1- اندازه­گیری کارایی بر­اساس حداقل­سازی نهاده………………………………………………………32

2-2-2-4-2- اندازه­گیری کارایی برمبنای حداکثر­سازی ستانده……………………………………………………34

2-2-2-5- تحلیل کارایی بر­اساس روش تحلیل پوششی داده­ها………………………………………………………..38

2-3- پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………..39

2-3-1- پژوهش­های خارجی…………………………………………………………………………………………….39

2-3-2- پژوهش­های داخلی………………………………………………………………………………………………40

 

فصل سوم: روش­شناسی تحقیق

3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….45

3-2- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………..45

3-3- روش جمع­آوری و پردازش داده­ها…………………………………………………………………………………….45

3-4- قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………………..46

3-5- روش تجزیه و تحلیل داده­ها……………………………………………………………………………………………46

3-5-1- روش پارامتریک……………………………………………………………………………………………….47

3-5-2- روش ناپارامتریک………………………………………………………………………………………………49

3-6- واحد مجازی…………………………………………………………………………………………………………..54

3-7- بازده به مقیاس ثابت و متغیر………………………………………………………………………………………….55

3-8- مدل­های ورودی­محور و خروجی­محور………………………………………………………………………………..56

3-9- روش تحلیل پوششی داده­ها با فرض بازدهی ثابت نسبت به مقیاس…………………………………………………….57

3-9-1- روش مجموعه امکانات تولید……………………………………………………………………………………58

3-9-2- روش کسری……………………………………………………………………………………………………59

3-10- مازاد نهاده و ستانده………………………………………………………………………………………………….64

3-11- روش تحلیل پوششی داده­ها با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس………………………………………………….67

3-12- اطلاعات قیمتی و کارایی تخصیصی…………………………………………………………………………………69

3-12-1- روش حداقل­سازی هزینه­ها…………………………………………………………………………………….69

3-12-2- روش حداکثر­سازی درآمد­ها…………………………………………………………………………………..70

3-13- تحلیل نموداری روش DEA………………………………………………………………………………………….71

3-14- مزایا و معایب روش DEA…………………………………………………………………………………………..72

3-14-1- مزایای روش DEA……………………………………………………………………………………………72

3-14-2- معایب روش DEA…………………………………………………………………………………………….74

این مطلب را هم بخوانید :

3-15- عوامل محیطی در مدل­های DEA……………………………………………………………………………………74

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها

4-1- مقدمه

 

-1- مقدمه

مهم­ترین اهداف فعالیت­های اقتصادی دولت­ها را می توان مواردی از قبیل تخصیص بهینه منابع، توزیع عادلانه درآمد، تسریع در رشد اقتصادی، افزایش اشتغال، ثبات اقتصادی، حفظ سطح عمومی قیمت ها و بهبود تجارت بین المللی برشمرد. برای رسیدن به این اهداف دولت­ها مجبور به تحمل هزینه­های بسیار سنگینی هستند که این هزینه­ها را از محل درآمد­های مالیاتی و درآمد­های غیرمالیاتی پرداخت می نمایند. موضوع

1-1- مقدمه                                               4

2-1- بیان مسئله                                              6

3-1- اهمیت ضرورت پژوهش                                       7

4-1- انگیزه پژوهش                                        9

5-1- هدف پژوهش                                           9

6-1- سوال پژوهش                                          10

7-1- تعاریف عملیاتی                                          11

 

فصل دوم:  ادبیات و پیشینه پژوهش

1-2- مبانی نظری پژوهش

1-1-2- فرهنگ سازمانی                                     14

2-1-2- تعاریف فرهنگ سازمانی                                      15

3-1-2- اهمیت فرهنگ سازمانی                                   17

4-1-2- خصوصیات فرهنگ سازمانی                                 20

5-1-2- منابع فرهنگ                                           22

6-1-2- شیوه پیدایش فرهنگ                                     22

7-1-2- انواع فرهنگ سازمان                                    23

8-1-2- رابطه فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی                              28

9-1-2- رابطه فرهنگ و ساختار سازمان                               28

10-1-2- فرهنگ سازمانی و توسعه                                29

11-1-2- نقش فرهنگ سازمانی در مدیریت دانش                             29

12-1-2- رابطه فناوری و فرهنگ                                     30

13-1-2- رابطه فرهنگ و مدیریت                                 31

14-1-2- رابطه فرهنگ و رفتار سازمانی                                   31

15-1-2- كاركرد فرهنگ سازمان                                  31

16-1-2- زنده نگه داشتن فرهنگ                                 32

17-1-2- عوامل موثر در تغییر فرهنگ سازمانی                             33

18-1-2- تغییر فرهنگ سازمانی                                     34

 

19-1-2- فرهنگ سازمانی سالم و فرهنگ سازمانی بیمار                          35

20-1-2- الگوی اساسی برای تبیین و تشریح فرهنگ سازمانی                      35

1-20-1-2- الگوی آجیل پارسونز                                 35

2-20-1-2- الگوی اوچی                                    36

3-20-1-2- الگوی پیترز و واترمن                               37

4-20-1-2- الگوی لیت وین و اترینگر                                39

5-20-1-2- الگوی كرت لوین                                     40

6-20-1-2- الگوی منوچهر كیا                                   40

2-2- فناوری اطلاعات و ارتباطات

1-2-2- تاریخچه فناوری اطلاعات و ارتباطات                       42

2-2-2- مفهوم فناوری اطلاعات و ارتباطات                       43

3-2-2- چیستی فناوری اطلاعات و ارتباطات                        46

4-2-2- كشورهای جهان از نظر زیر ساخت های لازم اداره مدیران آنها از جهت دستیابی                        49

به فناوری اطلاعات و ارتباطات و…

5-2-2- كاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات

1-5-2-2- پول الكترونیك                              50

2-5-2-2- تجارت الكترونیك                            51

3-5-2-2- دولت الكترونیك                             53

4-5-2-2- نشر الكترونیك                              54

5-5-2-2- پارك های فناوری                            54

6-5-2-2- شهر اینترنتی                               56

7-5-2-2- دهكده جهانی                                56

6-2-2- شاخص های فناوری اطلاعات و ارتباطات

1-6-2-2- مفاهیم اساسی فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                  57

2-6-2-2- استفاده رایانه و مدیریت فایل Windows                                                      58

3-6-2-2- واژه پردازها Word                          58

4-6-2-2- صفحه گسترها Excel                           59

5-6-2-2- بانك اطلاعاتی Access                         59

این مطلب را هم بخوانید :

6-6-2-2- ارائه مطلب Power point                       60

7-6-2-2- اینترنت Internet                              60

7-2-2- ظهور اینترنت                                 62

8-2-2- اینترنت چیست                                 62

9-2-2- شبكه عنكبوتی جهانی                           63

10-2-2- موتورهای جستجو و بازاریابی اطلاعات                                                     63

11-2-2- فناوری پوش                                  64

12-2-2- ارتباطات شبكه ای                            64

13-2-2- راهكارهای استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                   66

14-2-2- نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات                         66

15-2-2- ارزش فنا وری اطلاعات و ارتباطات                       67

16-2-2- توانایی های فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                    69

17-2-2- راهبردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                    70

18-2-2- گروه بندی فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                    70

19-2-2- محدوده فعالیت های اطلاعاتی و ارتباطی                                                   72

20-2-2- نظام های اطلاعاتی و ارتباطی                       72

21-2-2- نظامهای اطلاعاتی و ارتباطاتی از طریق محمل هایی اطلاعات رابه طور                                    74

سریع و روز آمد در اختیار استفاده كنندها قرار می دهد…

22-2-2- تكنولوژی نوین اطلاعات و ارتباطات                     77

23-2-2- نظم نوین اطلاعات و ارتباطات                      79

24-2-2- فناوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی آینده                                                80

25-2-2- مشكلات كشورهای در حال توسعه در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات                               81

26-2-2- نحوه تأثیر فناوری اطلاعات بر ساختار سازمان                                                  84

27-2-2- فناوری اطلاعات و ارتباطات و تأثیر آن بر تحولات ساختار جامعه                                            85

28-2-2- فناوری اطلاعات و ارتباطات، نیاز امروز مدیران فردا                                                86

29-2-2- مدیریت فناوری اطلاعات IT                     87

3-2- پیشینه پژوهش                                   88

1-3-2- پژوهش های داخل كشور                          88

2-3-2- پژوهش های خارج كشور                          92

 

فصل سوم: فرایند پژوهش

1-3- روش پژوهش                                      103

2-3- جامعه پژوهش                                    103

3-3- نمونه و روش نمونه گیری                         103

4-3- ابزار پژوهش                                    104

1-4-3- پرسشنامه فرهنگ سازمانی                       104

2-4-3- پرسشنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات                                                       104

5-3- چگونگی تعیین روایی و پایایی ابزار پژوهش                                                   105

6-3- روش جمع آوری اطلاعات                             105

7-3- روشهای تجزیه و تحلیل آماری                     106

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های آماری

1-4- مقدمه                                           108

2-4- اطلاعات عمومی                                   109

3-4- توصیف داده ها                                  112

4-4- تحلیل داده ها                                  130

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1-5- بحث و نتیجه گیری                               152

1-1-5- تفسیر سوال اصلی پژوهش                        152

2-1-5- تفسیر سوالات فرعی پژوهش

1-2-1-5- تفسیر سوال فرعی اول پژوهش                      153

2-2-1-5- تفسیر سوال فرعی دوم پژوهش                      154

3-2-1-5- تفسیر سوال فرعی سوم پژوهش                      155

2-5-  نتیجه كلی                                     156

3-5- محدودیتها و مشكلات پژوهش                        157

4-5- پیشنهادهای پژوهش                               157

5-5- خلاصه پژوهش                                     159

 

منابع و مآخذ

فهرست منابع فارسی                                   163

فهرست منابع لاتین                                    169

 

ضمایم

پرسشنامه فرهنگ سازمانی

پرسشنامه فناوری اطلاعات

 

 

فهرست جداول

عنوان                                             صفحه

جدول شماره (2-1) هفت موضوع مورد مقایسه در سازمانها توسط ویلیام اوشی

جدول شماره (2-2) سال شمار رسانه های اطلاعاتی و ارتباطی                                                    78

جدول شماره (3-1) حجم نمونه                          103

جدول شماره (4-1) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس                                                 109

جدول شماره (4-2) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل                                          110

جدول شماره (4-3) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات                                        111

جدول شماره (4-4) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب نوآروی و ریسك پذیری                                      112

جدول شماره (4-5) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب توجه به جزئیات                                        114

جدول شماره (4-6) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب نتیجه محوری                                       116

جدول شماره (4-7) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب توجه به افراد (فردگرایی)                             117

جدول شماره (4-8) توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب توجه به گروه (گروه گرایی)                                 118

جدول شماره (4-9) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب تهور طلبی                                                   119

جدول شماره (4-10) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب ثبات                                                   120

جدول شماره (4-11) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب آشنایی با مفاهیم و اصول                                  121

جدول شماره (4-12) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب مدیریت فایلها                                         123

جدول شماره (4-13) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب واژه پردازها                                          124

جدول شماره (4-14) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب صفحه گسترها                                       125

جدول شماره (4-15) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب بانكهای اطلاعاتی                                       127

جدول شماره (4-16) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب ارائه مطلب                                            128

جدول شماره (4-17) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب اینترنت                                                129

جدول شماره(4-18)نتایج حاصل از آزمون همبستگی فرهنگ سازمانی و                                       131

بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (4- 19) نتایج حاصل از آزمون چگونگی میزان بكارگیری فناوری                                132

اطلاعات و ارتباطات در بین كاركنان

جدول شماره (4-20)نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین نو آوری و بكارگیری                                       135

فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (4-21) نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین توجه به جزئیات و                                     136

بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (4-22) نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین نتیجه محوری و                                            139

بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (4-23) نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین توجه به افراد و                                            141

بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (4-24) نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین توجه به گروه و                                            143

بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (4-25) نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین تهور طلبی و                                         145

بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (4-26) نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین ثبات و                                                147

بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

جدول شماره (4-27)نتایج حاصل از آزمون سوال تفاوت میزان بكارگیری                                       150

فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین كاركنان زن و مرد

 

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                  صفحه

نمودار شماره (2-1)مدل پنج عاملی فرهنگ سازمانی                                                  40

نمودار شماره (2-2)ارتباط تئوری، رفتار، فرهنگ سازمانی                                               41

نمودار شماره (2-3)پیداش فناوری اطلاعات و ارتباطات از تلفیق سه حوزه اطلاعات،                           45

رایانه و ارتباطات

نمودار شماره (2-4)عصر كشاورزی، صنعت، اطلاعات                                                    46

نمودار شماره (4-1)توزیع نسبی پاسخگویان برحسب جنس                                                   109

نمودار شماره (4-2) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب وضعیت تأهل                                       110

نمودار شماره (4-3) توزیع نسبی پاسخگویان برحسب میزان تحصیلات                                         111

نمودار شماره (4-4) رابطه فرهنگ سازمانی و بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات                          131

نمودار شماره (4-5) میزان بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین كاركنان                               133

نمودار شماره (4-6) رابطه نوآوری و ریسك پذیری و بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات                 135

نمودار شماره (4-7) رابطه توجه به جزئیات و بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات                        137

نمودار شماره (4-8) رابطه بین نتیجه محوری و بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات                        139

نمودار شماره (4-9) رابطه بین توجه به افراد و بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات                 141

نمودار شماره (4-10) رابطه بین توجه به گروه و بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات                 143

نمودار شماره (4-11) رابطه بین تهور طلبی و بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات                        145

نمودار شماره (4-12) رابطه بین ثبات و بكارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات                              147

نمودار شماره (4-13)میزان بكار گیری فناوری اطلاعات وارتباطات دربین كاركنان زن و مرد                  150

-1- مقدمه

 

دوران جدید كه به عصر اطلاعات موسوم است، دوران فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد، بشر امروز جامعه­ای مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT )[1] را تجربه می­كند كه از ویژگیهای خاص خود برخوردار است. چنین جامعه­ای را جامعه اطلاعاتی می­گویند (صرافی زاده، 1383 ، ص 5).

جامعه اطلاعاتی جامعه­ای است كه در آن زندگی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی افراد جامعه به فناوری اطلاعات و ارتباطات وابسته است و جامعه­ای است كه در آن مردم در محل كار ، منزل و حتی در اماكن تفریحی از این تكنولوژی­ حداكثر استفاده را می­برند.

بر خلاف دوران گذشته كه اطلاعات و تكنولوژی در اختیار صاحب نظران فن و صنایع قرار داشت و مشروعیت آن نیز به تایید و تصدیق آنان مرتبط بود در جامعه جدید اطلاعات تكنولوژیستها علمای اجتماعی و مردم معمولی نیز مرتبط با تكنولوژی اطلاعاتی قرار گرفته و بخشی از زندگی روزمره آنان شده است. زیرا اطلاعات و اخبار در گروه نیازهای اساسی همه مردم قرار گرفته است و تولیدات آن استفاده همه جانبه دارد. در حالی كه در دوران گذشته استفاده از تكنولوژی مرتبط با قشر خاصی بود و فراگیری زیادی نداشت (آذرخش، مهراد،1383،ص 25).

ویژگی‌دیگر جامعه اطلاعاتی كالا شدن اطلاعات است، اطلاعات كالا شده و به مدد تكنولوژی های جدید ارتباطی در دسترس هر كسی كه طالب آن باشد قرار می­گیرد. در این گونه جوامع مفاهیم سنتی موجود در زمینه­هایی چون اقتصاد، آموزش ، كسب و كار، مدیریت و تجارت دچار تحول می­گردد. با گذر از عصر صنعتی و ورود به عصر اطلاعات و به گفته الوین تافلر[2] (عصر دانایی) نیاز روزافزون بشر برای آموزش متفاوت­تر با آنچه در گذشته بوده است بیشتر حس می­شود در همین راستا تكنولوژی اطلاعات و ارتباطات كه به طور فزاینده­ای در حال گسترش است می­تواند به نحو مطلوبی تمامی امور زندگی را تحت تاثیر قرار دهد (احمدی نژاد ، 1379 ، ص 24).

دنیای موجود با دستاوردهای متنوع خود همواره در معرض تحولات و تغییرات غیرقابل پیش بینی است. الوین تافلر اعتقاد دارد ورود به قرن بیست و یكم به عنوان عصر فرانظریه[3] هنگامی برای انسانها جاذب خواهد بود كه آدم كنونی بتواند در مقابل تغییرات آن قرن قدرت تحمل لازم را داشته باشد با شجاعت در مقابل آن ظاهر شود. تحقق این ایده­آل هنگامی میسر خواهد بود كه از هم اكنون بشر امروزی بتواند خودش را برای تغییرات در دنیای آینده آماده سازد این نیز مشروط به دانش، مهارت، بینش و پویایی است.

تفکیک ترس از اضطرب………………………………………………………………………………15 طبقه بندی اضطراب…………………………………………………………………………………….15 اضطراب امتحان…………………………………………………………………………………………15 تعاریف اضطراب امتحان………………………………………………………………………………17 فهرست مطالب عنوان…………………………………………………………………………….صفحه تاریخچه پژوهش در زمینه اضطراب امتحان………………………………………………………20 شیوع و همه گیری شناسی……………………………………………………………………………24 سبب شناسی اضطرب امتحان………………………………………………………………………..25 عوامل فردی و شخصیتی……………………………………………………………………………..27 عوامل آموزشگاهی و جامعه ای……………………………………………………………………..29 عوامل خانوادگی……………………………………………………………………………………….31 مدل و نظری های اضطراب امتحان………………………………………………………………..31 مدل توجهی شناختی واین (1970)………………………………………………………………..31 مدل فرآیند انتقالی……………………………………………………………………………………..32 الگوی نقص و کمبود دوگانه………………………………………………………………………..33 مدل چهار عاملی اضطراب امتحان………………………………………………………………..35 مدل شناختی…………………………………………………………………………………………….36 مدل مارش……………………………………………………………………………………………….38 الگوی پردازش اطلاعات……………………………………………………………………………..39 مدل دو بعدی پیشنهادی آلپرت و هابر (1960)…………………………………………………41 مدل موریس و لیبرت (1976)……………………………………………………………………….41 مدل آیزنگ………………………………………………………………………………………………42 مدل فرآیندی…………………………………………………………………………………………….43 مدل تبادلی……………………………………………………………………………………………….43 مدل تداخل………………………………………………………………………………………………43 علایم ارزیابی……………………………………………………………………………………………43 رویکردهای درمان……………………………………………………………………………………..44 منبع کنترل………………………………………………………………………………………………..44 فهرست مطالب عنوان…………………………………………………………………………….صفحه تعریف منبع کنترل………………………………………………………………………………………44 نظریات……………………………………………………………………………………………………46 نظریه راتر…………………………………………………………………………………………………46 مفاهیم نظریه یادگیری اجتماعی راتر………………………………………………………………..47 پتانسیل رفتار……………………………………………………………………………………………..48 انتظار……………………………………………………………………………………………………….48 ارزش تقویت……………………………………………………………………………………………..49 موقعیت روان شناختی…………………………………………………………………………………..49 آزادی حرکت…………………………………………………………………………………………….49 انگیزش و نیازها………………………………………………………………………………………….50 نظریه بندورا……………………………………………………………………………………………….50 شخصیت (تكوین، جهت‌گیری و تغییر منبع كنترل)………………………………………………51 نظریه های اسناد………………………………………………………………………………………….52 نظری های اسناد روانشناسی هایدر…………………………………………………………………..52 مدل مكعبی كلی از اسناد……………………………………………………………………………….53 نظریه تركیبی اسناد شیور……………………………………………………………………………….54 نظری اسنادی واینر………………………………………………………………………………………54 نظریه درماندگی آموخته شده سلیگمن……………………………………………………………….55 انگیزش پیشرفت…………………………………………………………………………………………55 تعاریف انگیزش پیشرفت……………………………………………………………………………..55 ویژگی افراد دارای انگیزه پیشرفت بالا………………………………………………………………59 تفاوت جنسی و انگیزه پیشرفت………………………………………………………………………59 نظریه انگیزش پیشرفت…………………………………………………………………………………61 فهرست مطالب عنوان…………………………………………………………………………….صفحه نظریه‌ نیازهای مک کل‌لند در انگیزش……………………………………………………………….63 نظریه شناختی اراده………………………………………………………………………………………64 نظریه لذت گرایی………………………………………………………………………………………..64 نظریه شناختی اجتماعی بندورا………………………………………………………………………..65 نظریه تغییر همگام………………………………………………………………………………………..65 نظریه سلسله مراتب نیازهای مازلو……………………………………………………………………..65 نظریه اسنادی انگیزش پیشرفت…………………………………………………………………………67 نظریه اتكینسون درباره انگیزش پیشرفت……………………………………………………………..67 نظریات دیگر درمورد انگیزش پیشرفت…………………………………………….. ……………..70 پیشینه خارج از کشور……………………………………………………………………………………71 پیشینه داخل کشور……………………………………………………………………………………….73 فصل سوم……………………………………………………………………………………………………77 روش پژوهش……………………………………………………………………………………………..78 جامعه آماری……………………………………………………………………………………………….78 نمونه آماری………………………………………………………………………………………………..79 روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………79 ابزار اندازه گیری………………………………………………………………………………………….80 پرسشنامه منبع کنترل راتر…………………………………………………………………………………80 اعتبار و پایایی آزمون…………………………………………………………………………………….80 شیوه نمره گذاری……………………………………………………………………………………………81 پرسشنامه انگیزش پیشرفت………………………………………………………………………………81 اعتبار و پایایی آزمون………………………………………………………………………………………82 شیوه نمره گذاری…………………………………………………………………………………………….82 فهرست مطالب عنوان…………………………………………………………………………….صفحه پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون………………………………………………………………….83 اعتبارو پایایی آزمون………………………………………………………………………………………83 شیوه نمره گذاری…………………………………………………………………………………………..84 فصل چهارم…………………………………………………………………………………………………85 توصیف داده ها……………………………………………………………………………………………..86 جنسیت……………………………………………………………………………………………………….86 وضعیت تاهل…………………………………………………………………………………………………87 آمار استنباطی…………………………………………………………………………………………………88 تحلیل فرضیه های پژوهشی……………………………………………………………………………….88 سوالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………94 یافته های پژوهش…………………………………………………………………………………………….96 فصل پنجم……………………………………………………………………………………………………99 بررسی فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………..100 سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………..103 یافته های جانبی تحقیق……………………………………………………………………………………105 پیشنهادات پژوهشی………………………………………………………………………………………105 پیشنهادات کاربردی……………………………………………………………………………………….105 محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………105 منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………..106 منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………107 منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………….114 ضمائم…………………………………………………………………………………………………………..116 فهرست جداول عنوان…………………………………………………………………………….صفحه جدول(4-1) توزیع فراوانی و درصد افراد نمونه به تفکیک جنسیت…………………………….86 جدول(4-2) توزیع فراوانی و درصد افراد نمونه به تفکیک وضعیت تاهل……………………..87 جدول(4- 3 ) نتایج ضریب همبستگی پیرسون در مورد فرضیه اول……………………………..88 جدول(4-4) نتایج رگرسیون چند گانه اضطراب امتحان……………………………………………..89 جدول(4-5.) پیش بینی اضطراب امتحان از روی مولفه های منبع كنترل و انگیزش پیشرفت.90 جدول(4-6) نتایج ازمون t گروههای مستقل در مورد فرضیه دوم………………………………..90 جدول(4 – 7) نتایج مشخصه های چهارگانه F فرضیه سوم……………………………………….91 جدول(4-8) نتایج تحلیل واریانس چند متغیره، یکراهه در مورد فرضیه سوم……………………92 جدول(4-9) نتایج آزمون تعقیبی شفه در مورد فرضیه سوم…………………………………………92 جدول(4- 10 ) نتایج ضریب همبستگی پیرسون در مورد فرضیه چها……………………………93 جدول(4 – 11) نتایج مشخصه های چهارگانه F در مورد سوال اول……………………………….94 جدول(4-12) نتایج تحلیل واریانس چند متغیره، یکراهه در مورد سوال اول……………………..94 جدول(4- 13 ) نتایج مشخصه های چهارگانه F در مورد سوال دوم…………………………..95 جدول(4-14) نتایج تحلیل واریانس چند متغیره، یکراهه در مورد سوال سوم……………………95 جدول(4-15) نتایج آزمون تعقیبی LSD در مورد سوال سوم……………………………………….96 جدول(4 -16) نتایج مشخصه های چهارگانه F مربوط به تحلیل واریانس چند متغیره……….96 جدول(4-17) نتایج تحلیل واریانس چند متغیره، یکراهه در مورد سوال دوم…………………….97 جدول(4 – 18) نتایج مشخصه های چهارگانه F در مورد سوال چهارم…………………………..97 جدول(4-19) نتایج تحلیل واریانس چند متغیره، یکراهه در مورد سوال سوم……………………98 فهرست نمودارها عنوان…………………………………………………………………………….صفحه الگوی توبیاس درباره اثر اضطراب در تداخل شناختی…………………………………….36 مدل مارش……………………………………………………………………………………………38 منحنی استرس و عملكرد………………………………………………………………………….42 . درصد افراد نمونه به تفکیک جنسیت………………………………………………………….86 . درصد افراد نمونه به تفکیک وضعیت تاهل…………………………………………………..87 . مسیر رابطه بین منبع كنترل و انگیزش پیشرفت با اضطراب امتحان……………………..88 چکیده: هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین منبع کنترل و انگیزش پیشرفت با اضطراب امتحان در جامعه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات در سال تحصیلی90-1389 می باشد.با توجه به جدول مورگان تعداد افراد نمونه برای این پژوهش 370 نفر بود،همچنین ازروش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. برای گرد آوری داده ها از سه پرسشنامه؛آزمون کنترل بیرونی_درونی راتر(IE)،آزمون انگیزه پیشرفت (ACMT)ومقیاس اضطراب امتحان ساراسون(S.TAS)استفاده شد. سوالات و فرضیه های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی،مورد بررسی قرار گرفت.نتایج حاصله نشان داد که؛بین منبع کنترل و انگیزش پیشرفت با اضطراب امتحان رابطه معنا داری وجود دارد.و همچنین بین منبع کنترل و انگیزش پیشرفت،منبع کنترل و اضطراب امتحان ،انگیزش پیشرفت و اضطراب امتحان رابطه معنا داری یافت شد. همچنین بین آزمودنی های دختر و پسر در رابطه با متغیرهای منبع کنترل و انگیزش پیشرفت تفاوت معناداری یافت نشد،اما در مورد متغیر اضطراب امتحان تفاوت معنی داری بین دو جنس مشاهده گردید. واژگان کلیدی:منبع کنترل،انگیزش پیشرفت،اضطراب امتحان. فصل اول کلیات پژوهش مقدمه: مادر جامعه ای زندگی می کنیم که با امتحان و آزمون خو گرفته است ،به طوری که افزایش پیچیدگی ها ی جامعه و اطلاعات ، باعث تعداد فزاینده امتحانات گردیده است.آزمون ها موجب پیشرفت ،عقب افتادن ،پذیرفتن ، محروم کردن ،پاداش دادن ،برچسب زدن ،تبعیض قائل شدن ، احترام و افتخار و طبقه بندی می گردد.ما برای تعیین توانایی های ذهنی ،مهارت های حرکتی ،پایداری هیجانی ،توانایی ها و کمبود های علمی و غیره مورد آزمون قرار می گیریم .از این لحاظ نتایج آزمون ها بسیار با اهمیت است(الیور[1]،1975 ،به نقل از سرو، 1387 ). غالباَ لازمه هدف های تربیتی و تخصصی ،عملکرد امتحانی است و زیان و خسارت به جامعه از طریق افرادی که اضطراب امتحان[2] دارند ،می تواند بسیار فابل توجه باشد. با وجود شیوع اضطراب امتحان ، امتحان گرفتن ،بخش مهمی از زندگی هر فرد است(شولتز،دیستفانو،بنسون و دیویس ،2004،به نقل از بی شاپ[3]،2006 ). امتحان نوعی سنجش است که به بررسی جزئیات یا تحلیل یک موضوع یا یک شخص می پردازد.اغلب به منظور اندازه گیری دانش ،مهاری ها واستعداد های آزمودنی ها مورد استفاده قرار می گیرد.امتحانات ،بیشتر در مراکز آموزشی ، روانشناسی ،اعطاء گواهی تخصصی و بسیاری زمینه های دیگر ، کاربرد دارد.در یک مفهوم تخصصی یا علمی ، امتحانات آزمون هایی هستند که هدفشان تعیین توانایی یک فرد است و معمولاً به صورت کتبی اجرا می شوند(هالادینا و دونینگ[4]، 1989 ،به نقل از سرو ،1387) اضطراب امتحان به عنوان پدیده ای رایج که به وفور در مراکز آموزشی و تحصیلی دیده می شود یکی از موانع متعدد در بهره گیری کا مل از دانسته ها ،اندوخته ها و اطلاعات قبلی افراد در جلسات امتحانی به شمار می آید (ساراسون[5]،1975؛به نقل از ابوالقاسمی،1382 ). برای برخی از دانش آموزان و دانشجویان هر امتحانی اضطراب آور است. آنها هر چه بیشتر درس می خوانند باز هم قانع نمی شوند ونمی توانند آرمیده باشند. اینان بر این باورند که اضطراب مخوف آنها در عملکردشان اختلال ایجاد می کند ومعمولاَ همین طور نیز می شود.اضطراب امتحان فرساینده آنها می تواند درک سوال های امتحانی را مختل سازد و در بازیابی پاسخ های درست اختلال ایجاد کند.مهم نیست آنها چه قدر باهوش باشند اما هیشه عملکردشان پایین تر از توان آنها ست(پروچاسکا[6] و نورکراس[7]، سید محمدی 1381 ). گرچه اضطراب امتحان امری تازه نیست اما سابقه پژوهش های تجربی در این باره به چند دهه اخیر باز می گردد.هیل[8] اشاره دارد که بر اساس بر آورد پژوهشگران سالانه حدود 10 میلیون دانش آموز در سطح دبیرستان و 15 درصد از دانشجویان دانشگاه آمریکا اضطراب امتحان را تجربه می کنند.باید توجه داشت که عوامل متعددی در آن دخیل هستندمثل عوامل فردی،آموزشگاهی ،اجتماعی و خانوادگی (شعیری ،ملا میر زایی ، پروری،شه مرادی و هاشمی ،1383 ). منبع کنترل[9] و انگیزش پیشرفت[10] جزء متغییر های فردی و شخصیتی محسوب می شوند،که مطالعات بسیاری را در روانشناسی به خود اختصاص داده اند. منبع كنترل، فرایندی است كه به منبع علیت حاكم بر رفتار فرد اشاره دارد و بین طیفی از درونی تا بیرونی در نوسان است. شخصی كه منبع كنترل درونی دارد مسئولیت اعمال خویش را می‌پذیرد و پیامدهای محیطی را نشأت گرفته از علت‌های درونی خویش می‌داند. مانند نگرش‌ها، خلاقیت، توانایی‌ها و عملكردها. فردی كه منبع كنترل بیرونی دارد متمایل است كنترل رفتارهایش را به نیروهای بیرونی نسبت دهد. مانند شانس، تصادف، فشارهای محیطی، پول، موقعیت اجتماعی (ابراهیمی صدررآبادی، 1383). انگیزش پیشرفت، گرایش همه جانبه به ارزیابی عملكرد خود با توجه به عالی‌ترین معیارها، تلاش برای موفقیت در عملكرد و برخورداری از لذتی كه با موفقیت در عملكردهمراه است. به عبارت دیگر، حالتی درونی كه فرد را به فعالیت وامی‌دارد تا آنجا كه می‌تواند و در توان اوست پیشرفت كند و به موفقیت دست یابد (تیوان و اسمیت[11]، 1986، به نقل از ابراهیمی صدرآبادی1383). مطالعات اولیه هوپ[12](1930)تجارب افراد را در زمینه موفقیت و شکست تشریح کرد.او می گفت که افراد پس از کسب موفقیت ،سطح هدف خود را بالا می برند و بعد از شکست آن را پایین می آورند .افراد سطحی از هدف را انتخاب می کنند که بین دو گرایش متضاد تعادل ایجاد کند(ابراهیم پور،1387). این نکته مسلم فرض شده است که منبع کنترل بر رفتار و انگیزش تأ ثیر می گذارد.افرادی که عقیده دارند در مورد اعمال خویش چه موفق شوند و چه شکست بخورند،کنترل دارند ،بیش از افرادی که عقیده دارند اعمالشان تأثیر کمی بر پیامد ها دارد،تلاش می کنند و روی موضوعات دشوار پا فشاری می کنند.این وضع به نوبه خود تاثیرات انگیزشی را افزایش می دهد(فارز،1976 ،به نقل از کریم زادگان مقدم، 1387). در این تحقیق سعی بر آن است که رابطه بین منبع کنترل و انگیزش پیشرفت با اضطراب امتحان مورد بررسی قرار گیرد. 1-1بیان مسئله اضطراب پدیده ای بسیار متداول در مطالعات روانشناختی است که سال های زیادی درباره آن تحقیق شده است و در واقع رایج ترین واکنش نسبت به تنیدگی به شمار می آید (ساراسون، 1984). اضطراب را می توان به عنوان احساس رنج آوری که با یک موقعیت ضربه آمیز کنونی یا با انتظار خطری که به شیئ نا معین وابسته است تعریف کرد(دادستان،1387). اضطراب به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود: اضطراب موقعیتی:فرد در برخی از موارد و موقعیت ها مضطرب می شود اضطراب خصیصه ای :یعنی اینکه فرد در اکثر اوقات دچار اضطراب است هنگامی که فرد نسبت به کارایی و استعداد خود در شرایط امتحان و یا در موقعیت های ارزشیابی دیگر دچار نگرانی و تردید می شود سخن از اضطراب امتحان به میان می آید (ساراسون، 1984). اضطراب امتحان به عنوان تجربه‌ای ناخوشایند با درجات مختلف، حیطه‌های نگرانی و هیجان پذیری را تحت تأثیر قرار داده و از كسب معلومات، چگونگی پردازش صحیح اطلاعات و عملكرد تحصیلی تا انگیزه‌ها، باورها، استعدادها را تحلیل می‌برد و بدین سان مانع رشد و پیشرفت تحصیلی فراگیران می‌گردد (صبحی، 1385). دانش آموزان و دانشجویانی که اضطراب امتحان را تجربه می کنند معتقدند که ،برای یادگیری و یاد آوری مطالب مشکل چندانی ندارند ولی در جلسه امتحان دچار اضطراب می شوند ،تعا دل عاطفی آنها بهم می خورد، اختلال احشایی ،فیزیولوژیکی و علایم جسمانی در آنها ظا هر می شود و در بهره گیری کا مل از اندوخته های قبلی خود ناتوان می مانند و ناراحت و ناراضی جلسه امتحان را ترک می کنند(بیابانگرد،1378). با توضیح مختصری که در رابطه با اضطراب امتحان ارائه شد از عواملی که در این تحقیق فرض می شود نقش اساسی در تعیین اضطراب امتحان داشته باشند منبع کنترل و انگیزش پیشرفت در دانشجویان است. منبع كنترل: این اصطلاح محور نظریه یادگیری اجتماعی راتر است. این مفهوم به انتظار یا باور كلی افراد در خصوص عوامل مؤثر بر پاداش یا تنبیه اشاره دارد. افرادی كه از منبع كنترل درونی برخوردارند رویدادهای زندگی خودشان را ناشی از عوامل درونی می‌دانند. به عبارت دیگر این افراد بر این باورند كه عملكردشان به میزان توانایی و كوشش خاصی بستگی دارد كه در جهت انجام امور به كار می‌گیرند، ولی در مقابل افرادی كه از منبع كنترل بیرونی برخوردارند رویدادهای زندگی خودشان را ناشی از عوامل بیرونی می‌دانند. به عبارت دیگر این افراد بر این باورندكه عملكردشان به عواملی چون شانس یا دشواری تكلیف بستگی دارد(پروین[13]، 1989، ترجمه جوادی و كدیور، 1374). سلیگمن[14] (1975) معتقد است هنگامی كه همه تلاش‌های افراد در كنترل موقعیت به شكست منجر شوند، آنها مضطرب می‌شوند (دیماتئو، 1991، ترجمه هاشمیان و همكاران، 1378). افرادی که داری منبع کنترل درونی هستند در موقعیت های استرس زا کنترل بهتری بر روی اعمال خود دارند و عملکرد بهتری از خود نشان می دهند(دهقانی 1380 به نقل از ابراهیم پور 1387). در بررسی های دیمن و همکاران (1991) و فیدر و ولکمر (1990)بین اضطراب امتحان و منبع کنترل درونی همبستگی منفی گزارش شده است.افراد داری کنترل بیرونی بر خلاف درونی ها مضطرب تر پرخاشگرتر شکاک تر بودند و همچنین اضطراب امتحان بیشتری راتجربه می کنند(ابولقاسمی و نجاریان 1378). انگیزش پیشرفت: منظور از انگیزش پیشرفت اشتیاق برای کسب موفقیت وشرکت در فعالیت هایی است که موفقیت در آنها به کوشش و توانایی شخص وابسته است(اسلاوین[15] ،2006 ترجمه، سید محمدی 1385). افرادی که نیاز شدیدی به کسب موفقیت و شایستگی دارند تمایل دارند محیط خود را تحت کنترل و تسلط در آورند و موجب اتفاق چیزی شوند آنها نمی خواهند به طور منفعل منتظر این مطلب را هم بخوانید : بمانند که چیزی اتفاق بیفتد و تمایل دارند نتیجه کار را تحت تاثیر خود قرار دهند و روی مسئله و مشکل خود کار کنند (هرسی و بلانچاد[16]،ترجمه، علاقه بند 1381). پلات و ایشمن دریافتند كه همبستگی رفتاری كسانی كه منبع كنترل درونی دارند شبیه همبستگی رفتاری كسانی است كه نیاز به پیشرفت بالا دارند برای مثال همه آزمودنی‌ها با منبع كنترل درونی و نیاز بالا به پیشرفت هر دو وقت زیادی را برای تكلیف صرف می‌كنند و ترجیح می‌دادند كه به جای بخت و اقبال، مهارت و تلاش تعیین‌كننده نتیجه باشد (ابراهیمی صدر آبادی، 1383). بعضی از افراد از اضطرابشان برای بالا بردن انگیزش و نیروی انسانی برای انجام کار استفاده می کنند دیگر افراد با تضعیف ذهنی و هیجانی به عملکردشان ضرر می رسانند(آلپرت و هابر[17]؛1960 به نقل از سرو،1387). انگیزش شرط اصلی رشد شخصیت، رضایت خاطر و موفقیت است. بدون انگیزش هدایت فرد به عهده شانس و اقبال می‌افتد و دیگر بر زندگی خویش كنترلی اعمال نمی‌كند و به اضطراب و افسردگی دچار می‌شود (هارتلی بروئر، ترجمه ناهیدی1386). افراد داری انگیزه بالا در موقعیت های مختلف عموماَ با هیجان های گرایشی مانند:امید غرور انتظار خشنودی پاسخ می دهند.اما افرادی که انگیزه پایینی دارند عموماَ با هیجان های اجتنابی مانند :اضطراب وترس از شکست واکنش نشان می دهند(شولتز[18]، 1990 ،ترجمه ،کریمی و همکاران 1384). انگیزش به هنگامی كه اوضاع دچار اشكال می‌شود، هم توان لازم برای مداومت در كار و هم اشتیاق به انجام دادن تكالیف را به صورتی مطلوب در شخص به وجود می‌آورد. زمانی كه انگیزش و شور و شوق وجود داشته باشد، احساس بی‌پناهی و اضطراب كمتر می‌شود (هارتلی بروئر،ترجمه ناهیدی1386). به نطر می رسد که منبع کنترل وانگیزه پیشرفت در دانشجویان از متغیرها ی تاثیرگذار بر اضطراب امتحان می باشند. بنابراین در پژوهش حاضر،مسئله این است که رابطه ای بین منبع کنترل و انگیزش پیشرفت با اضطراب امتحان در دانشجویان کارشناسی ارشد وجود دارد. [1]– Oliver

1-2-2 ) سبک های دلبستگی                                   9

1-1-2-2 ) تعریف دلبستگی                                   9

2-1-2-2 ) نگاه کلی به دلبستگی                                  12

3-1-2-2 ) پایه‌های شکل گیری نظریه دلبستگی                            14

4-1-2-2 ) ثبات و تداوم دلبستگی                                 14

5-1-2-2 ) اصول نظریه دلبستگی                              16

6-1-2-2 ) نظریه دلبستگی در بستر قبلی                           17

1-6-1-2-2 ) در سطح روان‌تحلیل‌گری                           17

2-6-1-2-2 ) در سطح رفتار‌نگری                         17

2-6-1-2-2 ) رویکرد رفتار شناسی طبیعی                      18

8-1-2-2 ) مراحل شکل‌گیری دلبستگی                           18

9-1-2-2 ) دلبستگس بنا‌بر نظریه بالبی                            20

10-1-2-2 ) دلبستگی در رویکرد‌های مختلف                          23

11-1-2-2 ) دیدگاه بالبی در مورد دلبستگس                             24

12-1-2-2 ) مدلی عملی درونی 4                              25

13-1-2-2 ) کنش دلبستگی                                    27

14-1-2-2 ) تفاوت‌های در سازمان دلبستگی                          28

1-14-1-2- 2 ) دلبستگی ایمن                           29

1-1-14-1-2-2 ) ویژگی کودکان ایمن                29

2-14-1-2-2 ) دلبستگی نا‌ایمن                          30

1-2-14-1-2-2 ) نا‌ایمن اجتنابی                        31

2-2-14-1-2-2 ) نا‌ایمن – مقاوم                        32

3-2-14-1-2-2 ) نا‌ایمن – دوسوگرا                      32

15-1-2-2 ) دلبستگی در نوجوانی و جوانی                          33

16-1-2-2 ) سبک‌های دلبستگی در بزرگسالان                          34

1-16-1-2-2 ) بزرگسالان خودمختار                            34

2-16-1-2- 2) بزرگسالان انکار‌کننده                          34

3-16-1-2-2 ) بزرگسالان ذهن مشغول و مجذوب                   34

 

4-16-1-2-2 ) بزرگسالان غیر‌مصمم                             35

17-1-2-2 ) مقایسه سبک دلبستگی در کودکان و بزرگسالان                  35

18-1-2-2 ) پیامد‌های دلبستگی                               36

19-1-2-2 ) یافته‌های پژوهشی درباره‌ی دلبستگی در نوجوانی                   37

20-1-2-2 ) ثبات کیفیت دلبستگی                                  39

21-1-2-2 ) سنجش رفتار دلبستگی                                  40

3-2 ) بخش دوم                                                 42

1-3-2 ) مکانیسم‌های دفاعی                                           42

1-1-3-2 ) تعاریف                                          42

2-1-3-2 ) منشأ و هدف مکانیسم‌های دفاعی من از نظر فروید                   42

3-1-3-2 ) پیدایش و منشأ دفاع‌های درونی                          45

4-1-3-2 ) ویژگی‌های دفاعی درونی                                 46

5-1-3-2 ) انواع مکانیسم‌های دفاعی                               47

1-5-1-3-2 ) سرکوبی                              47

2-5-1-3-2 ) فرافکنی                             48

3-5-1-3-2 ) انکار                                    48

4-5-1-3-2 ) مجزا سازی                                49

5-5-1-3-2 ) ابطال                               49

6-5-1-3-2 ) واکنش وارونه                                  49

7-5-1-3-2 ) جابجایی                             50

8-5-1-3-2 ) عقلانی سازی                               50

9-5-1-3-2 ) دلیل تراشی                               50

10-5-1-3-2 ) والایش                              50

11-5-1-3-2 ) خیال پردازی                             51

12-5-1-3-2 ) گذار به عمل                                  51

13-5-1-3-2 ) شوخ طبعی                                51

14-5-1-3-2 ) پرخاشگری انفعالی                             51

15-5-1-3-2 ) لایه سازی                                51

این مطلب را هم بخوانید :

16-5-1-3-2 ) ناارزنده سازی                           52

17-5-1-3-2 ) همه کار توانی                           52

6-1-3-2 ) نظریه‌ها و طبقه‌بندی‌های مختلف مکانیسم‌های دفاعی                  52

1-6-1-3-2 ) دیدگاه کلاین                              52

2-6-1-3-2 ) دیدگاه کرنبرگ                            52

3-6-1-3-2 ) دیدگاه پلاچیک                             52

4-6-1-3-2 ) دیدگاه وایلانت                                 52

4-2 ) بخش سوم                                                 54

1-4-2 ) پیشینه پژوهشی                                         54

1-1-4-2 ) پژوهش‌های داخلی                                  54

2-1-4-2 ) پژوهش‌های خارجی                                  55

3-1-4-2 ) خلاصه‌ی پژوهش‌های پیشین                            58

 

” فصل سوم “

1-3 ) طرح پژوهشی                                              60

2-3 ) متغییر‌های پژوهش                                              60

3-3 ) جامعه‌ی آماری                                            60

4-3 ) حجم نمونه و روش نمونه گیری                                        60

5-3 ) ابزار‌های گردآوری داده‌ها و بررسی اعتبار و روایی آن                               61

1-5-3 ) پرسشنامه سبک‌های دفاعی DSQ                              61

1-1-5-3 ) اعتبار و روایی                                       61

2-5-3 ) پرسشنامه دلبستگی کولینز و رید (1990)                            62

1-2-5-3 ) نمره گذاری                                      63

2-2-5-3 ) اعتبار و روایی                                       63

6-3 ) روش اجرا                                                64

7-3 ) روش‌های آماری و تحلیل داده‌ها                                       64

 

” فصل چهارم “

1-4 ) مقدمه                                                   66

2-4 ) آمار توصیفی                                                  66

3-4 ) آزمون نرمال بودن متغییر‌های پژوهش                                  67

4-4 ) آزمون نرمال بودن متغییر سبک دلبستگی ایمن                               67

5-4 ) آزمون نرمال بودن متغییر سبک دلبستگی اجتنابی                                68

6-4 ) آزمون نرمال بودن متغییر سبک دلبستگی دوسوگرا                                68

7-4 ) آزمون نرمال بودن متغییر سبک دفاعی رشد یافته                                69

8-4 ) آزمون نرمال بودن متغییر سبک دفاعی رشد نایافته و نوروتیک                         70

9-4 ) آزمون نرمال بودن متغییر سبک‌های دلبستگی                                 70

10-4 ) آزمون نرمال بودن متغییر سبک‌های دفاعی                             71

11-4 ) آزمون فرضیه‌های پژوهش                                        72

1-11-4 ) آزمون فرضیه‌ اول                                           72

2-11-4 ) آزمون فرضیه‌ دوم                                           73

3-11-4 ) آزمون فرضیه‌ سوم                                           73

4-11-4 ) آزمون فرضیه‌ چهارم                                    74

5-11-4 ) آزمون فرضیه‌ پنجم                                     75

 

” فصل پنجم “

1-5 ) فرضیه اول                                                    77

2-5 ) فرضیه دوم                                                    78

3-5 ) فرضیه سوم                                                    79

4-5 ) فرضیه چهارم                                             81

5-5 ) فرضیه پنجم                                                   82

6-5 ) محدودیت‌های پژوهش                                             84

7-5 ) پیشنهادات                                                    85

1-7-5 ) پیشنهادات کاربردی                                          85

2-7-5 ) پیشنهادات پژوهشی                                           85

1-2-7-5 ) پیشنهاداتی برای پژوهش‌های ‌آتی                         85

 

منابع فارسی                                                   86

منابع لاتین                                                    91

پیوست‌ها                                                       96

Abstract                                                    103

 

 

فهرست جداول                                                                     صفحه

جدول شماره 1-3: مقادیر آلفای کرونباخ پرسشنامه کولینز و رید                            64

جدول شماره 1-4: اطلاعات جمعیت شناختی نمونه                               66

جدول شماره 2-4: آمار توصیفی متغییر های پژوهش                                 66

جدول شماره 3-4: آزمون نرمال بودن توزیع متغییر ایمن                               67

جدول شماره 4-4: آزمون نرمال بودن توزیع متغییر اجتنابی                                 68

جدول شماره 5-4: آزمون نرمال بودن توزیع متغییر سبک دلبستگی دوسوگرا                     68

جدول شماره 6-4: آزمون نرمال بودن توزیع متغییر رشد یافته                          69

جدول شماره 7-4: آزمون نرمال بودن توزیع متغییر رشد نایافته و نوروتیک                    70

جدول شماره 8-4: آزمون نرمال بودن توزیع متغییر سبک دلبستگی                        70

جدول شماره 9-4: آزمون نرمال بودن توزیع متغییر سبک دفاعی                          71

جدول شماره 10-4: نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن فرضیه اول                           72

جدول شماره 11-4: نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن فرضیه دوم                           73

جدول شماره 12-4: نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن فرضیه سوم                           74

جدول شماره 13-4: نتایج آزمون یومن-ویتنی فرضیه چهارم                           75

جدول شماره 14-4: نتایج آزمون یومن-ویتنی فرضیه پنجم                               75

 

 

فهرست نمودار‌ها                                                         صفحه

نمودار 1-4: توزیع متغییر سبک دلبستگی ایمن                                    67

نمودار2-4: توزیع متغییر سبک دلبستگی اجتنابی                                  68

نمودار3-4: توزیع متغییر سبک دلبستگی دوسوگرا                             69

نمودار4-4: توزیع متغییر سبک دفاعی رشد یافته                                  69

نمودار5-4: توزیع متغییر سبک دفاعی رشدنایافته و نوروتیک                           70

نمودار6-4: توزیع متغییر دلبستگی                                         70

نمودار7-4: توزیع متغییر دفاعی                                           71

-1) مقدمه

روابط اولیه زندگی انسان، اثرات بسیار مهم و اساسی و حساس بر فرایندهای تحولی مراحل زندگی او می گذارند. این اثرات اغلب در سطوح رفتاری، شناختی، انگیزشی و به طور کلی شخصیتی انسان، پایدار و نافذ هستند. مطالعۀ نظریه های گوناگون تحولی، نشانگر این تاثیرات حساس اولیه هستند . نظریه‌ی دلبستگی (بالبی، 1969، 1973، 1980) مبتنی بر این امر است که پیوندهای عاطفی نخستینی که بین کودک و مادر(مراقب) در قالب مدل‌های ذهنی[1]درون‌سازی می‌شوند، به گستره وسیع روابط بین شخصی کودک در آینده تعمیم می‌یابند و الگوی این روابط، یعنی سبک‌های دلبستگی[2] در طول زندگی نسبتا پایدار می‌مانند (برترتون، 1991: مین، کاپلان و کسیدی، 1995؛ وست و شلدن؛ 1994؛ میکولینسر، 2007).

یکی از مهمترین وجوه شخصیتی انسان، سبکهای دلبستگی او در روابط انسانی می باشد که بنابر نظریه های تحولی متعدد، در خلال سالهای اولیۀ زندگی تشکیل می یابد و در سراسر زندگی انسان کماکان بلاتغییر باقی می ماند و اثرات خود را در تمام وجوه زندگی فرد نشان می دهد. یکی از وجوه نیز شیوه های دفاعی پایگاه من شخصیت افراد است. اساسا از مشخصه های مهم شخصیتی افراد، نوع و تعداد مکانیسم های دفاعی ای می باشد که در موقعیت های مختلف بدان‌ها متوسل می شوند. چنانکه سبک‌های دلبستگی تأثیرات عمیق شخصیتی در طول روند تحولی داشته باشند، اصولا می باید مکانیسم های دفاعی مورد استفاده فرد نیز تحت تأثیر این سبک ها قرار گرفته باشند. در این پژوهش صحت و سقم و همچنین چگونگی و نیز میزان این تأثیر را بررسی خواهیم نمود. .

2-1) بیان مسأله

دلبستگی یک پیوند عاطفی است که با تمایل به جستجو در مجاورت یک فرد یا شئ و  ماندن ‌به ویژه درموقعیت ها ی استرس زا مشخص میشود ،  بالبی(1969) دلبستگی پیوند هیجانی پایدار بین دو فرد است، به طوری که یکی از طرفین کوشش میکند نزدیکی یا مجاورت با موضوع دلبستگی را حفظ کرده وبه گونه ای عمل کند تا مطمئن شود که ارتباط ادامه می یابد(فوگل،1997 بالبی،1969)معتقد  هستند که این