فصل سوم؛ تشیع در گیل و دیلم (از برافتادن حکومت علویان در طبرستان تا برآمدن دولت آل کیا)

3-1- بررسی قیامها و حکومت‌های شیعی گیل ودیلم تا ابتدای قرن هفتم. 86

3-1-1- قیام حسن بن‌زید (م نیمه اول قرن 4)در دیلم. 87

3- 1 -2- قیام زید قاضی علوی (م نیمه اول قرن 4) در دیلم. 87

3-1-3- قیام الثائر فی الله (اول) علوی (م350ق) در گیل و دیلم. 88

3-1- 3-1- حمله ثائر به طبرستان با کمک ماکان بن‌کاکی. 89

3-1-3-2- حمله ثائر به طبرستان به درخواست استندار رستمدار. 89

3-1-3-3- روابط ثائر علوی با وشمگیر زیاری.. 89

3-1-3-4- اقدامات ثائر علوی در گیل ودیلم وفرجام کار او. 90

3-1-4- حکومت القائم بالحق ثائری (م 352ق) در گیلان. 91

3-1-5- حکومت الثائر فی الله دوم (م 360ق) برگیلان. 91

3-1-6- حکومت ابومحمد ناصری (م نیمه دوم قرن 4) در گیلان. 92

3-1-7- قیام وحکومت امیرکا ثائری (م نیمه دوم قرن 4) در گیلان. 92

3-1-8- قیام و حکومت ابن‌داعی علوی (م360ق) در گیل ودیلم. 93

3-1-8-1- ترک دیلم و ورود به بغداد برای علم آموزی.. 94

3-1-8-2- قیامهای ابن‌داعی قبل از ورود به گیل ودیلم. 95

3-1-8- 3- ارتباط ابن‌داعی با آل بویه. 96

3- 1- 8 – 4- قیام ابن‌داعی در گیل و دیلم به دعوت دیلمی ها 97

3-1- 8- 5- تجهیز سپاه توسط ابن‌داعی برای جهاد با روم. 99

3-1- 7- 6- تلاش ابن‌داعی برای رفع اختلافات مذهبی زیدیان گیل ودیلم. 99

3-1– 8- 6- ارتباط ابن‌داعی با اهل سنت… 100

3-1-9- قیام وحکومت داعی ثائری (م اواخر قرن4) برگیلان. 101

3-1-10- قیام الثائر بالله ثائری (م اواخر قرن4) در گیلان. 101

3-1-11- قیام هادی صغیر (م اواخر قرن4) در دیلم. 102

3-1-12- قیام المعتضد علوی (م اواخرقرن4) در دیلم. 102

3- 1 – 13- قیام برکات علوی (م اواخرق4) در دیلم. 103

3- 1- 14- قیام ابوالرضا علوی (م اواخر قرن4) در دیلم. 103

3-1- 15- حکومت ابوزید ثائری (م اواخر قرن4) بر هوسم گیلا.. 104

3-1-16- حکومت ابوالفضل ناصری (م اواخر قرن4) در هوسم گیلان. 105

3-1-17- حکومت کیا ابوالفضل ثائری (م اواخر4) در هوسم گیلان. 105

3- 1– 18- قیام وحکومت مؤید بالله هارونی (م411ق) در گیل ودیلم. 106

3-1-18- 1- زندگی نامه و سیره اجتماعی مؤید بالله هارونی.. 107

3- 1- 18- 2- جایگاه علمی مؤید بالله هارونی.. 108

3- 1- 18- 3- قیام مؤید بالله هارونی در گیل ودیلم. 109

3-1-18-3-1-قیامهای اولیه مؤید بالله در گیل ودیلم. 110

3-1-18-3-2- آخرین قیام مؤید بالله در گیل ودیلم و فرجام کار وی.. 110

3-1 -18- 4- امارت ابوعلی ناصری بر گیلان از سوی مؤید بالله.. 111

3-1-18-5- ارتباط مؤید بالله با صاحب بن‌عباد وزیر آل بویه. 112

3-1-19- قیام ابوهاشم رسی علوی (م نیمه اول قرن5) در دیلم. 113

3-1- 20- قیام المسدد بالله علوی (م نیمه اول قرن5) در دیلم. 113

3-1-21- قیام الراضی بالله علوی (م نیمه اول قرن5) در دیلم. 113

3-1-22- قیام المستظهر بالله علوی (م423ق) در لنجا دیلم. 114

3-1-23- قیام حقینی کبیر (م نیمه اول قرن5) در دیلم. 115

3-1-24- حکومت ابوطالب هارونی (م424ق) بر گیل و دیلم. 115

3- 1- 24- 1-زندگینامه و جایگاه علمی ابوطالب هارونی.. 115

3- 24- 2- قیام و فعالیت سیاسی ابوطالب هارونی در گیل ودیلم. 116

3-1-25- قیام ابوالفتح دیلمی (م443 یا 453ق) در دیلم. 118

3-1-26- قیام المهدی لدین الله حقینی (م نیمه اول قرن5) در دیلم. 118

3-1-27- حکومت ناصر هوسمی علوی (م472ق) در گیل ودیلم. 119

3-1-28- قیام مرشد بالله علوی (م479ق) در دیلم. 121

3-1-29- قیام المستعین بالله علوی (م472ق) در دیلم. 122

3-1-30- قیام هادی علوی حقینی (490ق) در دیلم. 123

3-1-31- قیام و حکومت ابوالرضا علوی کیسمی (م اواخر قرن5) درگیل و دیلم. 124

3-1-32- قیام و حکومت ابوطالب اخیر علوی (م520ق) در گیل و دیلم. 125

1-3-32-1- مخالفت مردم لاهیجان و برخی علمای زیدیه با او. 126

1-3-32-2- درگیری وی با حسنی گرگانی و بد رفتاری با گیلانیان. 126

3-1-32-3- حمایت برخی از خاندان ناصر و علمای ناصری از او. 127

3-1-32-4- درگیری او با اسماعیلیان نزاری الموت… 127

3-1-32-5- روابط او با زیدیان بیرون از گیل ودیلم. 128

3-1-32-5-1- ارتباط با حاکم زیدی عمان و اعزام نیرو به آن دیار. 128

3-1-32-5-2- در خواست وی از علی بن‌حمزه ‌برای ترویج امامتش در یمن.. 128

3-1-32-5-3- درخواست از شرف الدین هادوی برای قیام در یمن.. 129

3-1-32-5-4- اعزام برخی از علمای زیدی ایران به یمن.. 129

3-1-32-5-5- انتصاب محسن بن‌حسن هادوی در یمن.. 130

3-1-32-6- انتقام‌جویی ابوطالب اخیر از مردم صعده یمن.. 130

3-1-32-7- فرجام کار ابوطالب اخیر در گیل و دیلم. 131

3-1-33- قیام حسن حسنی گرگانی (م نیمه اول قرن 6) در گیلان. 131

3-1-34- قیام ابوهاشم علوی (م 526ق) در گیل ودیلم. 132

3-1-35- قیام کیا حسن گرگانی (جرجانی) (نیمه اول قرن 6) در دیلم. 133

1-3-36- قیام عمادالدین قزوینی (احتمالاً نیمه اول قرن6) در گیلان. 134

3-1-37- قیام اشرف بن‌زید حسنی (م554ق) در گیلان. 135

3-1-38- حکومت ابوالرضا رسی علوی (نیمه دوم قرن6) در گیل و دیلم. 136

3-1-39- قیام حسنی غزنوی (نیمه دوم قرن 6) در گیلان. 137

3-1-40- قیام داودی حسنی (م اواخر قرن 6) در گیلان. 138

3-1-41- قیام محمد مویدی علوی (م قرن 6) در گیلان. 139

3-1-42- قیام المنتقم لدین الله ازرقی علوی (م قرن 6) در گیلان. 139

3-1-43- حکومت رضا بن‌هادی علوی (م اواخر قرن 6) در دیلم. 139

3-1-44- حکومت امیر ابوطالب ثائری (م 615ق) در گیل ودیلم. 140

3-2- افول سیاسی تشیع در گیل و دیلم (از قرن هفتم تا پیدایش آل‌کیا) 140

3-2-1- ارتباط شیعیان گیل ودیلم با شیعیان یمن.. 141

3-2-1-1- دعوت امام منصوربالله یمنی در بین شیعیان گیل ودیلم. 141

3-2-1-2- مهاجرت عالمان شیعی گیل و دیلم به یمن.. 143

3-2-1-2-1- محمود بن‌علی بن‌باش دیلمی.. 143

3-2-1-2-2- علامه عبدالمنصور گیلانی.. 143

3-2-1-2-3- یوسف بن‌حسن دیلمی.. 144

3-2-1-2-4- ابوالفتح بن‌مدافع دیلمی.. 144

3-2-1-2-5- حمزه بن‌محمود گیلانی.. 144

3-2-1-2-6- محمد بن‌حسن دیلمی.. 144

3-2-1-2-7- داود بن‌محمد گیلانی.. 145

3-2-1-2-8- احمد بن‌میر گیلانی.. 145

3-2-1-3- انتقال میراث علمی شیعیان گیل و دیلم به یمن.. 146

3-2-1-4- نفوذ احکام علمای شیعی گیل ودیلم در یمن.. 146

3-2-1-5- دعوت امام احمد بن‌حسین یمنی در گیل و دیلم. 147

3-2-1-6- روابط امام المظلل بالغمام یمنی با شیعیان گیل و دیلم. 147

3-2-1-7- انتقال تصوف توسط شیعیان گیل ودیلم به یمن.. 148

3-2-1-8- اهمیت مراقد علویان شیعی مذهب ایران در نزد شیعیان یمن.. 149

3-2-1-9- مسافرت برخی از شیعیان به گیل ودیلم. 149

3-2-1-9- مکاتبات علمای شیعه یمن با علمای شیعه گیل و دیلم. 150

3-2-2- قیام و دعوت محمد بن‌حیدر حسنی (م نیمه دوم قرن 7) در گیلان. 150

3-2-3- تبلیغ مذهبی شیعیان در مناطق اهل سنت… 151

3-2-4- درگیری شیعیان زیدی با سایر مذاهب اسلامی در گیل ودیلم. 151

3-2-4-1- درگیری با اهل سنت… 151

3-2-4-2- درگیری با اسماعیلیان نزاری.. 152

3-2-5- وضعیت شیعیان گیل و دیلم در دوره مغولان. 153

3-2-6- حکومت اشقری علوی (م ؟) در گیلان. 154

3-2-7- قیام سید رکابزن علوی (م766ق) در گیلان. 154

3-2-7-1- حمایت اولیه وی از موسس دولت آل‌کیا 155

3-2-7-2- روابط وی با سایر حاکمان محلی گیلان. 156

3-2-7-3- فرجام کار کیارکابزن حسنی در گیلان. 156

فصل چهارم: گونه‌شناسی مذاهب شیعی در گیل و دیلم و نقش آنها در گسترش تشیع

مقدمه. 158

4- 1- زیدیه. 158

4-1-1- حضور مکاتب فکری زیدیان جارودی در گیل ودیلم. 159

4-1-1-1- مکتب ناصریه؛ 160

4-1-1-2- مکتب قاسمیه. 161

4-1-1-3- مکتب هادویه (یحیویه) 162

4-1-1-4- مکتب مویدیه (هارونیه) 163

4-1-1-5- در گیری ناصریه و قاسمیه در گیل و دیلم. 164

4-1-2- فعالیت معتزله در گیل و دیلم. 165

4-1-2-1- گرایش برخی از علویان گیل و دیلم به اندیشه اعتزال. 166

4-1-2-1-1- گرایش ابن‌داعی علوی به اعتزال. 167

4-1-2-1-2- گرایش مؤید بالله هارونی به اعتزال. 167

4-1-2-1-3- گرایش ابوطالب هارونی به اعتزال. 168

4-1-2-1-4- گرایش ابوالحسن حقینی به اعتزال. 168

4-1-2-1-5- گرایش ناصر صغیر به اعتزال. 168

4-1-2-2- حضور برخی از سران معتزلی در گیل و دیلم. 169

4-1-2-3- تاثیر گذاری اندیشه اعتزالی گیل و دیلم بر سایر مذاهب گیلان. 169

4-1-3- احتمال تاثیر پذیری ابوحامد غزالی اشعری از زیدیان گیلان. 170

4-1-4- معرفی عالمان نامدار زیدی گیل و دیلم. 171

4-1-4-1- علی بن‌اصفاهان دیلمی.. 171

4-1-4-2- یوسف بن‌حسن گیلانی.. 172

4-1-4-3- محمد بن‌یعقوب هوسمی.. 172

4-1-4-4- یعقوب هوسمی.. 172

4-1-4-5- محمد بن‌علی گیلی.. 173

4-1-4-6- گور بگیر دیلمی.. 173

4-1-4-7- ابن‌تال هوسمی.. 173

4-1-4-8- ابوعلی بن‌آموج گیلی.. 174

4-1-4-9- تورانشاه بن‌خسرو شاه گیلانی.. 174

4-1-4-10- حزمی دودست… 175

4-1-4-11- قاضی امندوار (امیدوار) 175

4-1-4-12- محمد بن‌صالح گیلانی.. 175

4-1-4-13- علی بن‌محمد گیلی.. 176

4-1-4-14- محمد بن‌باجویه الکوکلولی گیلانی.. 176

4-1-4-15- ابوالفضل شهرآشویه میالفجانی.. 177

4-2- اسماعیلیه. 177

4-2-1- بررسی فعالیتهای مذهبی اسماعیلیان در گیل ودیلم پیش از ظهور حسن صباح.. 178

4-2- 2- بررسی حضور اسماعیلیان در گیل ودیلم پس از حسن صباح.. 180

پایان نامه

این مطلب را هم بخوانید :

 

 

4-2- 2-1- همراهی دیلمی‌ها با حسن صباح در مصر. 181

4-2- 2-2-ورود حسن صباح به قلعه الموت دیلم. 181

4-2- 2-3- جانشینان دیلمی تبار حسن صباح.. 182

4-2- 2-4- درگیری اسماعیلیان با علویان زیدی مذهب در گیل ودیلم. 183

4-2- 2-5- حمایت برخی از گیل ودیلم از اصفهبد طبرستان در برابر اسماعیلیان. 183

4-2- 2-6- گرایش عده‌ای از سپاهیان دیلمی سلجوقیان به اسماعیلیه. 184

4-2- 2-7- ناکامی بعضی حاکمان دیلمی در برابر اسماعیلیان. 184

4-2- 2-8- تصرف برخی از مناطق گیل و دیلم توسط اسماعیلیان الموت… 184

4-2- 2-9- کشتن حسن (علی ذکره السلام) توسط یک دیلمی.. 185

4-2- 2-10- روابط اسماعیلیان دیلم با اهل سنت گیلان. 186

4-2- 2-11- روابط علاء الدین محمد نزاری با شیخ جمال الدین گیلی.. 186

4-2- 2-12- حمایت مردم دیلم از هلاکوی مغول برای فتح الموت… 187

4-2-3- معرفی مشاهیر اسماعیلی مذهب گیل و دیلم. 187

4-2-3-1- اسفار بن‌شیرویه دیلمی.. 187

4-2-3-2- مردآویج زیاری گیلی.. 188

4-2-3-3- ابوطاهر ارانی دیلمی.. 189

4-3- امامیه (اثناعشریه) 189

4-3-1- بررسی حضور امامیه در گیل ودیلم. 189

4-3-2- معرفی دانشوران امامی مذهب گیل ودیلم. 191

4-3-2-1- سلار دیلمی.. 191

4-3-2-2- ابوالبرکات دیلمی.. 192

4-3-2-3- سید واثق بالله علوی گیلانی.. 192

4-3-2-4- وکیل هوسمی.. 193

4-3-2-5- حسن بن‌ابی الحسن دیلمی.. 193

4-3-2-6- رکن الدین لاهیجانی.. 193

4-3-3- معرفی سایر عالمان شیعی گیل و دیلم. 194

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...