فهرست مطالب

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………1

1- بیان مسأله……………………………………………………………………………………………………………..1

2- اهمیت موضوع………………………………………………………………………………………………………..1

3- پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………………………………………1

4- سؤالات پژوهش……………………………………………………………………………………………………….2

5- فرضیه تحقیق………………………………………………………………………………………………………….2

6- روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………….2

فصل اول (کلیات و مفاهیم)………………………………………………………………………………………………..3

1-1- مفهوم شناسی عبرت…………………………………………………………………………………………………4

1-1-1-معنای لغوی عبرت…………………………………………………………………………………………………4

1-1-2- معنای اصطلاحی عبرت……………………………………………………………………………………………6

1-2- مبانی عبرت………………………………………………………………………………………………………….9

1-2-1- ملکه بصیرت …………………………………………………………………………………………………….10

1-2-2- اسباب ثابت عالم و اختیار انسان‏ها…………………………………………………………………………………12

فصل دوم (تحلیل عبرت از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه)………………………………………………………………………15

2-1- مکانیزم کسب عبرت…………………………………………………………………………………………………16

2-1-1- ویژگی‏های عبرت گیرندگان ( شرایط لازم جهت نگاه عبرت آموز)…………………………………………………..16

2-1-1-1- توجه و عدم غفلت (اولوا الابصار)………………………………………………………………………………17

2-1-1-2- تحلیل صحیح و تفکر (اولوا الباب)……………………………………………………………………………..18

2-1-1-3- نگاه داشتن در ذهن و دل و عقل(خاشعین)………………………………………………………………….22

2-1-2- اقسام عبرت………………………………………………………………………………………………….25

2-1-2-1- عبرت از افراد …………………………………………………………………………………………….26

الف- حضرت ایوب…………………………………………………………………………………………………..29

ب- بلعم باعوراء ……………………………………………………………………………………………………..31

ج – قارون……………………………………………………………………………………………………………33

2-1-2-2-عبرت از سرنوشت اقوام و جوامع…………………………………………………………………………..36

این مطلب را هم بخوانید :

الف – قوم سباء………………………………………………………………………………………………………36

ب- اصحاب سبت……………………………………………………………………………………………………39

ج- اصحاب رسّ……………………………………………………………………………………………………..43

2-1-2-3- عبرت از وقایع و حوادث ………………………………………………………………………………..45

الف- عبرت از جنگ بدر…………………………………………………………………………………………….45

ب- عبرت از جنگ اُحد……………………………………………………………………………………………..47

ج- خوارج………………………………………………………………………………………………………….49

2-2- مکانیزم فعلیّت عبرت………………………………………………………………………………………….51

2-2-1- نقش آیات (نشانه‏ها) در فعلیّت عبرت……………………………………………………………………….52

2-2-1-1-ارتباط عبرت و نشانه‏ها……………………………………………………………………………………52

2-2-1-2- مخاطبین بیان نشانه‏ها…………………………………………………………………………………….53