امروزه شرکتها با رقابت قویتری نسبت به گذشته مواجه اند و عملکرد مالی هدف اصلی هر نهادی است. پس هر سازمانی می خواهد با روشهای مختلف عملکرد مالی خود را افزایش دهد. استفاده كنندگان صورت های مالی باید از میزان سرمایه فكری شركت آگاهی داشته باشند تا بتوانند آینده شركت را پیش بینی و تصمیمات آگاهانه ای اتخاذ كنند. پس شناسایی و ارزشگذاری درست و صحیح سرمایه فكری شركتها هم برای مدیران و هم برای استفاده كنندگان از صورت های مالی امری ضروری می باشد كه روز به روز بر اهمیت آن افزوده می شود. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین سرمایه فکری و ابعاد آن با عملکرد مالی (بازده دارایی) شرکت های خودروسازی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. بمنظور پاسخ به پرسشهای تحقیق، یک فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی تدوین شده است. برای بررسی صحت فرضیه ها، اطلاعات از بین جامعه آماری هدف تحقیق که شامل مدیران و کارشناسان شرکت های خودروسازی پذیرفته شده در بورس طی دوره زمانی 5 ساله (1386 تا 1390) می باشند، جمع آوری شد. روش نمونه گیری این تحقیق از نوع حذفی می باشد که در نهایت 20 شرکت بعنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور سنجش سرمایه فکری از ابزار پرسشنامه که توسط بونتیس (1998) ساخته شده و مستند به تحقیقات موضوعی مرتبط با طیف لیکرت می باشد استفاده شد، همچنین به منظور سنجش متغیرهای وابسته از صورت های مالی ارائه شده شرکت های موجود در جامعه آماری استفاده شد. در نهایت جهت تجزیه و تحلیل داده ها، نرم افزار spss و روش تحلیل همبستگی پیرسون مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج حاکی از وجود ارتباط معنادار بین سرمایه فکری و عملکرد مالی در شرکت های خودروسازی عضو بورس است همچنین در میان مولفه های سرمایه فکری، سرمایه انسانی با ضریب همبستگی 0.637 و سرمایه ارتباطی با ضریب همبستگی 0.598 به ترتیب بیشترین همبستگی را با عملکرد مالی داشته اند و بین سرمایه ساختاری و عملکرد مالی ارتباط معناداری وجود ندارد.

کلمات کلیدی:سرمایه فکری(IC)، سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه ارتباطی، عملکرد مالی(ROA)

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات تحقیق

.1-1مقدمه …………………………………… 2

.1-2بیان مسئله  تحقیق …………………………………………… 3

.1-4ضرورت و اهمیت تحقیق …………………………………………… 6

.1-5اهداف تحقیق ……………………………… 7

.1-6نوع روش تحقیق ……………………………. 7

.1-7چارچوب نظری تحقیق …………………………………………… 8

.1-8فرضیات تحقیق …………………………….. 8

.1-12قلمرو تحقیق……………………………… 9

.1-14تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها…………….. 9

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق

.2-1مقدمه…….. ……………. ………………………………………………13

.2-2اهداف واحدهای انتفاعی………. ……………. ……………………………………………….14

.2-2-1حداکثر نمودن سود……………. ……………………………………………………………………………………………….14

.2-2-2حداکثر نمودن ثروت……………. ……………………………………………………………………………………………….14

.2-3نقش مدیران مالی در واحدهای انتفاعی……………. ………………………………………………..15

.2-4مفهوم عملکرد شرکت……………. ………………………………………………………………………………………………..16

.2-5ارزیابی عملکرد……………………………….. ………………………………………………….18

.2-5-1اهمیت و ضرورت ارزیابی عملکرد……………………………………………………………………………………19

این مطلب را هم بخوانید :

2-6.ارتباط پاسخگویی و اندازه گیری عملکرد……………. …………………………………………………20

.2-7رویکردهای موجود پیرامون معیارهای عملکرد………………………………………………………………………..21

.2-8معیارهای ارزیابی عملکرد مالی……………. …………………………………………………24

.2-8-1معیارهای عملکرد حسابداری……………………………………………… ……………………. .. ……………….24

.2-8-2معیارهای عملکرد اقتصادی…… ……………………. …………… … ……… 27

.2-9سود حسابداری……………. …………………………………………………………………………………. …………… 29

.2-9-1اهداف گزارشگری سود حسابداری……………. …………………………………. ……………..30

.2-9-2سودمندی سود……………. …………………………………………………………………………………………………31

.2-10 نرخ بازده دارایی ها(ROA………………………………………………………………………………………………..32

.2-11سیر تاریخی توسعه مفهوم و کاربرد سرمایه فکری……………………………………………………… ………….34

.2-12مفهوم سرمایه فکری……………………………………………………………………………………. ……………………35

.2-13ویژگی های سرمایه فكری……………………………………………………………………………. …………………….37

.2-14اجزای سرمایه فکر………………………………………………………………………….. ………………………………..37

.2-15سنجش سرمایه فکری و مدل های توصیفی آن………………………………….. … ………………………………39

.2-16ارزش سرمایه های فکری برای سازمانها………………………………………. … … … … … … … ……………45

.2-17پیشینه تحقیق……………………………………………………………….. … … … … … … … … …………………….45

2-18.نتیجه گیری و استنتاج مدل تحقیق …………………………………… … … … … … ………………………………49

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

.3-1مقدمه……………………………………………………………………………. … … ……………………….. ………………..51

.3-2روش تحقیق………………………………………………………………………………………………….. …… …………….51

.3-2-1نوع تحقیق بر مبنای هدف………………………………………………………………………………………………….51

.3-2-1-1تحقیق بنیادی یا پایه ای…………………………………………………………………………………………………52

.3-2-1-2تحقیق کاربردی……………………………………………………………………………………………………………52

.3-2-2نوع تحقیق بر مبنای روش……………………………………………………. … … … ………………………………52

.3-3جامعه و نمونه آماری…………………………………………… ………………. ……………………………………………53           3-3-1.نمونه آماری و روش نمونه گیری………………………………… ………………. …………………………………54

.3-4ابزارها و روش های جمع آوری داده…………………………………….. ………………………………………………56

.3-4-1روایی و پایایی ابزار گرداوری اطلاعات…………………………….. ……. ……………………………………….58

.3-4-1-1روایی………………………………………………………………….. ….. ………………………………………………59

.3-4-1-2پایایی………………………………………………………………………. ………………………………………………..59

.3-4-1-2-1روش آلفای کرونباخ………………………………………………………………. ……………………………….60

.3-5روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………. ……………………………………….63

.3-6نتیجه گیری…………………………………………………………………………….. ………………. ……………………….63

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات

.4-1مقدمه………………………………………………………………………. ……………….. ……………………………………65

.4-2تحلیل توصیفی متغیرهای اصلی تحقیق…………………………………… ……………….. … ……………………….65

.4-2-1سرمایه فکری و خرده مقیاس های آن………………………………… ……………………………………………..66

سرمایه انسانی …………………………………………………………………………………………… ………………………………67

سرمایه ساختاری………………………………………. ………………………………. ……………….. ……………………………68

سرمایه ارتباطی (مشتری )……………………………………………………… ……………….. … … … ………………………69

.4-2-2عملکرد مالی (بازده داراییROA ) ……………………………………… ……………….. ………………………….70

بررسی نرمال بودن متغیرها…………………………………………………………………………………….. ……………………..71

.4-3آزمون فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………. ……………………………….72

فصل پنجم: خلاصه و نتیجه گیری

.5-1مقدمه…………………………………………………………………………………. ……………….. ………………………….75