پایان نامه عدم اطمینان محیطی و بازار ارزشگذاری هموارسازی سود |
- ۸
- ساختار کلی تحقیق
۹
- شرح واژهها و اصطلاحات کلیدی۹
- خلاصه فصل۱۰
فصل دوم
۱۱
۲-۱- مقدمه
۱۲
۲-۲- مالی کلاسیک
۱۳
۲-۲-۱- فرض انسان عقلایی
۱۴
۲-۲-۲- بازارهای کامل سرمایه۱۶
۲-۲-۳- فرضیه بازار کارا
۱۷
۲-۲-۳-۱- بیقاعدگیهای بازارهای کارا۱۹
۲-۲-۴- مسئله عدم تقارن اطلاعاتی۲۲
۲-۲-۵- مسئله نمایندگی۲۳ ۲-۳- تئوری پاداش مدیران۲۴
۲-۴- مروری بر مفهوم بنیادی سود و اهمیت آن۲۷
۲-۴-۱- مفهوم سود در سطح ساختار۲۸
۲-۴-۲- مفهوم سود در سطح معانی۲۹
۲-۴-۳- مفهوم سود در سطح عمل۲۹
۲-۵- ثبات سود (سود دائمی)
۳۰
۲-۶- نقاط قوت و ضعف سود حسابداری
۳۱
۲-۶-۱- نقاط قوت سود حسابداری
۳۱
۲-۶-۲- انتقادات و ایرادات وارد بر سود حسابداری
۳۲
۲-۷- کیفیت سود۳۳
۲-۷-۱- روشهای ارزیابی کیفیت سود
۳۴
۲-۸- مدیریت سود
۳۵
۲-۹- هموارسازی سود
۳۸
۲-۹-۱- انواع هموارسازی سود
۴۲
۲-۹-۱-۱- هموارسازی طبیعی۴۲
۲-۹-۱-۲- هموارسازی غیرطبیعی۴۲
۲-۹-۲- ابزارهای هموارسازی (مصنوعی) سود
۴۳
۲-۹-۲-۱- هموارسازی از طریق زمانبندی رویدادها
۴۳
۲-۹-۲-۲- هموارسازی از طریق انتخاب روشهای تخصیص
۴۴
۲-۹-۲-۳- هموارسازی از طریق طبقه بندی
۴۴
۲-۹-۳- روشهای مطالعه هموارسازی سود۴۵
۲-۹-۳-۱- مدل سنتی
۴۵
۲-۹-۳-۲- مدل ایمهاف۴۶
۲-۹-۳-۳- مدل ایکل۴۷
۲-۱۰- اقلام تعهدی اختیاری۵۰
۲-۱۱- عدم اطمینان محیطی
۵۰
۲-۱۲- مروری بر تحقیقات قبلی۵۱
۲-۱۲-۱- تحقیقات خارجی
۵۱
۲-۱۲-۱-۱- تحقیقات مربوط به عدم اطمینان محیطی
۵۱
۲-۱۲-۱-۲- تحقیقات مربوط به هموارسازی سود۵۳
۲-۱۲-۲- تحقیقات داخلی
۵۶
۲-۱۳- خلاصه فصل
۵۹
فصل سوم۶۰
۳-۱- مقدمه
۶۱
۳-۲- فرضیه های تحقیق۶۲
۳-۳- متغیرهای تحقیق۶۲
۳-۳-۱- متغیرهای مستقل
۶۲
۳-۳-۲- متغیرهای کنترلی۶۵
۳-۳-۳- متغیرهای وابسته۶۶
۳-۴- روششناسی تحقیق
۶۶
۳-۴-۱- نوع روش تحقیق
۶۶
۳-۴-۲- روش گردآوری اطلاعات و دادهها۶۷
۳-۴-۳- جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه۶۸
۳-۴-۴- روش تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیهها۶۸
۳-۵- روش استفاده از دادهها۷۱
۳-۶- آزمونهای تحقیق۷۴
۳-۶-۱- آزمونهای لوین و لین (LL).74
3-6-2- آزمون بریتونگ و مییر۷۶
۳-۶-۳- آزمون ایم، پسران و شین (IPS).76
3-7- خلاصه فصل
۷۶
فصل چهارم
۷۷
۴-۱- مقدمه
۷۸
۴-۲- آزمون فرضیهها۷۹
۴-۲-۱- بررسی آمار توصیفی متغیرها در سطح کل شرکتها
۷۹
۴-۲-۲- بررسی همبستگی بین کل متغیرها در سطح کل شرکتها
۸۱
۴-۲-۳- آزمون فرضیه پژوهش در سطح کل شرکتها در مدل بدون متغیر کنترلی
۸۲
۴-۲-۴- آزمون فرضیه پژوهش در سطح کل شرکتها در مدل با متغیر کنترلی
۸۵
۴-۳- خلاصه فصل
۸۸
فصل پنجم
۸۹
۵-۱- مقدمه
۹۰
۵-۲- مروری بر نتایج به دست آمده از تحقیق۹۱
۵-۲-۱- بحث و نتیجه گیری کلی
۹۱
۵-۲-۲- بحث و نتیجه گیری حاصل از فرضیه تحقیق
۹۲
۵-۳- پیشنهادهای مبتنی بر نتایج حاصل از فرضیات تحقیق
۹۳
۵-۴- پیشنهادهای موضوعی برای تحقیقات آتی۹۳
۵-۵- خلاصه فصل
۹۴
فهرست منابع و مآخذ۹۵
الف) منابع فارسی۹۵
ب) منابع انگلیسی
۱۰۱
پیوست ۱٫ لیست شرکتهای مورد بررسی۱۰۷
پیوست ۲٫ نتایج آماری
۱۱۱
فهرست جداول
جدول ۴-۱: آمار توصیفی متغیرهای پژوهش در سطح کل شرکتها۸۰
جدول ۴-۲: همبستگی بین متغیرهای پژوهش
۸۱
جدول ۴-۳: انتخاب دادههای تلفیقی در برابر دادههای تصادفی (بدون متغیرهای کنترلی)۸۲
جدول ۴-۴: انتخاب الگوی اثرات ثابت در برابر الگوی اثرات تصادفی (بدون متغیرهای کنترلی)
۸۲
جدول ۴-۵: تاثیر متغیرهای مستقل پژوهش بر بازده سهام (بدون متغیرهای کنترلی)۸۴
جدول ۴-۶: انتخاب دادههای تلفیقی در برابر دادههای تصادفی (با متغیرهای کنترلی)۸۵
جدول ۴-۷: انتخاب الگوی اثرات ثابت در برابر الگوی اثرات تصادفی (با متغیرهای کنترلی)۸۵
جدول ۴-۸: تاثیر متغیرهای مستقل پژوهش بر بازده سهام (با متغیرهای کنترلی)
۸۷
چکیده
صورتهای مالی مبنای اصلی تصمیم گیری اقتصادی استفادهکنندگان از این صورتهاست
این صورتها جهت ارزیابی گذشته و حال و همچنین پیش بینی آینده واحد تجاری مورد استفاده قرار میگیرند؛ ولیکن زمانی که محیط فعالیت واحد تجاری دارای عدم اطمینان زیاد باشد، قابلیت پیش بینی وضعیت آتی با مشکلاتی روبرو میشود
عدم اطمینان محیطی شامل نوسانپذیری سودهای گزارش شدهی سازمانهاست و این عدم اطمینان محیطی منجر به عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و سهامداران خارجی میشود
مدیران واحدهای تجاری که در یک محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت می کنند، این انگیزه را دارند که چنین نوساناتی را از طریق هموارسازی سودهای گزارش شده کاهش دهند
ما در این تحقیق، پاسخ بازار سرمایه به هموارسازی سود را برای شرکتهایی که در محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت می کنند با بهره گرفتن از دادههای ۱۶۲ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ۱۳۹۰-۱۳۸۰ با بهره گرفتن از رگرسیون چندگانه بررسی میکنیم
در ابتدا، هموارسازی سود را از طریق رتبهبندی کسری معکوس نتایج حاصل از همبستگی پیرسون منفی بین تغییرات اقلام تعهدی اختیاری و تغییرات سود قبل از اقلام تعهدی اختیاری با بهره گرفتن از مدل تعدیل شدهی جونز اندازه گیری میکنیم، همانطور که قبلا توسط تاکر و زاروین[۱] (۲۰۰۶) انجام شد
سپس ضریب تغییرات فروش را به عنوان معیاری برای شرایط عدم اطمینان محیطی مورد محاسبه قرار میدهیم و در نهایت این مقادیر را در مدل اصلی مورد استفاده قرار میدهیم
نتایج نشان میدهد که یک رابطه مثبت قویتر بین بازدههای سهام و هموارسازی سود برای شرکتهایی که در محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت می کنند وجود دارد
کلمات کلیدی: عدم اطمینان محیطی، هموارسازی سود، پایداری سود
فصل اول
طرح و کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه
صورتهای مالی مبنای اصلی تصمیم گیری اقتصادی استفادهکنندگان از این صورتهاست
این صورتها جهت ارزیابی گذشته و حال و همچنین پیش بینی آینده واحد تجاری مورد استفاده قرار میگیرند، ولیکن زمانی که محیط فعالیت واحد تجاری دارای عدم اطمینان زیاد باشد، قابلیت پیش بینی وضعیت آتی با مشکلاتی روبرو میشود
عدم اطمینان محیطی شامل نوسانپذیری سودهای گزارش شدهی سازمانهاست و این عدم اطمینان محیطی منجر به عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و سهامداران خارجی میشود
مدیران واحدهای تجاری که در یک محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت می کنند این انگیزه را دارند که چنین نوساناتی را از طریق هموارسازی سودهای گزارش شده کاهش دهند
حجم قابل ملاحظهای از ادبیات آموزشی انگیزههای مدیریت برای هموارسازی سود را نشان میدهد
فرضیه هموارسازی سود برای اولین بار در سال ۱۹۵۳ توسط هپورث[۲] مطرح گردید و سپس در سال ۱۹۶۴ توسط گوردن[۳] توضیح داده شد
او برای این مسئله چهار فرض را پیشنهاد کرد که به شرح زیر هستند:
۱- معیار انتخاب روشهای حسابداری توسط مدیران، حداکثر کردن مطلوبیت و رفاه مدیریت است
۲- مطلوبیت مدیریت با امنیت شغلی او، نرخ رشد پاداش و نرخ رشد اندازه شرکت رابطه مستقیم دارد
۳- کسب اهداف مطروح در فرض ۲ بستگی به رضایت سهامداران نسبت به عملکرد شرکت دارد
۴- برای اینکه مدیران به اهداف خود برسند، رضایت صاحبان سهام نسبت به رشد سود شرکت (یا نرخ متوسط بازده حقوق صاحبان سهام) و ثبات سود ضروری است
بنابر این مفروضات مدیران جهت رسیدن به اهداف خود اولا، باید سود گزارش شده را در چارچوب اصول پذیرفته شده حسابداری هموار کنند و ثانیا، باید نرخ رشد سود را هموار سازند (هرو و برتون[۴]، ۲۰۰۰)
هموارسازی سود یک حالت خاص از مدیریت سود است که در آن مدیران نوسانات سودهای گزارش شدهی جاری را به منظور رسیدن به یک سود پایدار هموار می کنند (بیدلمن[۵]، ۱۹۷۳)
در گام بعدی به منظور بررسی بیشتر، این سوال پیش میآید که آیا بین بازده سهام و هموارسازی سود در شرایط عدم اطمینان زیاد، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد یا خیر؟ پیش فرض اصلی بدین گونه است که با هموارسازی سود برای شرکتهایی که در محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت می کنند، بازده سهام افزایش مییابد
هموارسازی سود در این تحقیق، با رتبهبندی معکوس نتایج حاصل از ضریب همبستگی بین تغییرات در اقلام تعهدی اختیاری و تغییرات در سود قبل از اقلام تعهدی اختیاری اندازه
گیری میشود
برای اندازه گیری عدم اطمینان محیطی نیز از ضریب تغییرات فروش استفاده میشود
سپس این مقادیر به عنوان متغیر مستقل در مدل اصلی مورد استفاده قرار میگیرند
در این تحقیق فرضیهای به صورت زیر مطرح میشود:
۱- بین بازدههای سهام و هموارسازی سود برای شرکتهایی که در محیط دارای عدم اطمینان بالا فعالیت می کنند رابطه مثبت قویتری وجود دارد
بدین ترتیب در این تحقیق سعی شده است، اثرات هموارسازی سود بر روی رفتار بازده سهام شرکتهای فعال در محیط دارای عدم اطمینان زیاد بررسی گردد
۱-۲- بیان مساله و تشریح موضوع
سود یکی از اساسیترین عناصر صورتهای مالی است که همواره مورد توجه قرار گرفته است و از آن به عنوان معیاری برای ارزیابی تداوم فعالیت، کارآیی و بازنگری ساختار قراردادهای نمایندگان واحد اقتصادی یاد میشود
سود گزارششده، تحت تاثیر روشهای مختلف پذیرفته شدهی حسابداری قرار میگیرد
به دلیل متغیر بودن شرایط محیط فعالیت واحد تجاری، سود گزارش شده تحت تاثیر عدم اطمینان محیطی قرار میگیرد و طی دورهها نوسان پیدا می کند
در واقع عدم اطمینان محیطی به عنوان غیرقابل پیش بینی بودن اعمال مشتریان، فروشندگان، گروههای رقابتی و نظارتی تعریف میشود (گاوینداراجان[۶]، ۱۹۸۴)
عدم اطمینان محیطی زیاد، ریسک دقت ارزیابی سودهای آتی را افزایش میدهد و به این ترتیب، انگیزهای برای مدیران ایجاد می کند که از گزارشهای پیش بینی به منظور کاهش نوسانات استفاده کنند تا از این طریق بتوانند قابلیت پیش بینی بالاتری برای سودهای جاری فراهم کنند (گوش و السن[۷]، ۲۰۰۸)
برای اجتناب از نوسانات زیاد سود که ممکن است سرمایه گذاران را نسبت به آینده شرکت بدبین کند، معمولا مدیران با بهره گرفتن از روشهایی اقدام به هموارسازی سود می کنند
هموارسازی سود عبارت است از هماهنگ کردن آگاهانهی سود برای دست یابی به یک روند یا سطح مورد نظر
این امر به دلایل مختلف در شرکتها صورت می گیرد و استفادهی به موقع و مناسب از آن می تواند کمک مناسبی در فرایند مدیریت سود در شرکت داشته باشد
دو دیدگاه کلی در زمینه استفاده از هموارسازی سود وجود دارد
از یک سو، مدیران معتقدند که سرمایه گذاران برای سهامی که روند سوددهی آن نوسان کمتری دارند ارزش بیشتری قائل هستند در نتیجه، این موضوع ریسک سرمایه گذاری آنها را کاهش میدهد
از سوی دیگر از دیدگاه برخی نظریهپردازان حسابداری این کار به جای افشای اطلاعات به پنهانسازی آن پرداخته و از نظر حسابداری صحیح نیست
حجم قابل ملاحظه ای از ادبیات آکادمیک گرایش مدیریتی به هموارسازی سود را مستند کرده است (بوکمستر[۸]، ۲۰۰۱)
هموارسازی سود یک حالت ویژه از مدیریت سود است که در آن مدیران نوسانات سودهای گزارش شده را هموار می کنند تا به یک سود پایدار برسند (بیدلمن، ۱۹۷۳)
این تحقیق پاسخ بازار سهام را به هموارسازی سودها برای شرکتهایی که در یک محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت می کنند بررسی می کند
در تحقیق حاضر، ما هموارسازی سود را با بهره گرفتن از رتبهبندی معکوس نتایج حاصل از همبستگی منفی بین تغییرات اقلام تعهدی اختیاری و تغییرات سود قبل از اقلام تعهدی اختیاری اندازه گیری میکنیم، همانطور که قبلا توسط تاکر و زاروین (۲۰۰۶) انجام شد
این تحقیق مستند می کند که قیمت جاری سهام، بیشتر اطلاعات درباره سودهای آینده را برای شرکتهایی که در یک محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت می کنند در بر دارد
بنابراین از دیدگاه ارزش اطلاعاتی هموارسازی سود حمایت میشود
بررسی تجربی ارتباط بین بازده های سهام و هموارسازی سود متناسب با عدم اطمینان محیطی، به متغیرهای عملیاتی هموارسازی سود و عدم اطمینان محیطی نیاز دارد
برای محاسبه عدم اطمینان محیطی نیز از ضریب تغییرات فروش به عنوان معیاری برای این شرایط استفاده شده است
سپس مقادیر معیارهای مربوط به هموارسازی سود و عدم اطمینان محیطی در مدل اصلی مورد استفاده قرار میگیرند
۱-۳- سؤالات تحقیق
این تحقیق به طور خاص به دنبال یافتن پاسخهایی برای سوالات زیر است:
- آیا بین هموارسازی سود متاثر از عدم اطمینان محیطی و بازده سهام شرکتهای هموارساز رابطه معناداری وجود دارد؟ اگر رابطه معناداری وجود دارد این رابطه چگونه و تا چه اندازهای است؟
۱-۴- فرضیههای تحقیق
نتایج و قواعد حاصل از فرضها را که با بهره گرفتن از روابط و دلایل منطقی از یک پدیده بدست آمده، فرضیه میگویند
فرضیه از سوالات تحقیق آشکار میشود
با توجه به سوالات این تحقیق، فرضیهای بهصورت زیر مطرح میشود:
۱- بین بازدههای سهام و هموارسازی سود برای شرکتهایی که در محیط دارای عدم اطمینان بالا فعالیت می کنند رابطه مثبت قویتری وجود دارد
۱-۵- اهداف تحقیق
از آنجایی که هدف اصلی گزارشگری مالی، فراهم کردن نیازهای اطلاعاتی سرمایهگذاران و سایر استفادهکنندگان است، بنابراین با بررسی گزارشهای سالانه شرکتها میتوان از تاثیر هموارسازی سود متاثر از عدم اطمینان محیطی بر بازده سهام آگاه گردید و راهکارهایی برای ارائه گزارشهای مالی مناسب ارائه نمود
هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر هموارسازی سود بر بازده سهام شرکتهایی است که در محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت می کنند
همچنین بسط مبانی نظری در ارتباط با موضوع تحقیق را میتوان به عنوان هدف آرمانی این تحقیق دانست
از طرفی با توجه به تاثیر هموارسازی سود بر بازده سهام میتوان پیشنهاداتی به شرکتها ارائه کرد که برای رسیدن به مقدار ریسک و بازده موردنظرشان میتوانند از روش های دیگری غیر از هموارسازی سود نیز استفاده کنند
۱-۶- روش انجام تحقیق
تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی– همبستگی میباشد (در تحقیق توصیفی از نوع همبستگی، محقق به بررسی روابط بین دو یا چند متغیر میپردازد)
به طور خلاصه، روش انجام تحقیق حاضر به صورت گامهای زیر میباشد:
- در ابتدا از بین شرکتهای فعال در بورس تهران، شرکتهای دارای ملاحظات مدنظر انتخاب میشوند
- پس از انتخاب شرکتها براساس ملاحظات مدنظر، دادههای مالی مورد نیاز برای اجرای مدلهای ارائه شده در طرح با مراجعه به منابع مربوطه جمعآوری میگردد
- سپس شاخصهای مورد نیاز از قبیل هموارسازی سود، عدم اطمینان محیطی و
بر اساس مدلهای تحقیق مورد محاسبه قرار میگیرند
فرم در حال بارگذاری ...
[دوشنبه 1399-06-24] [ 11:43:00 ب.ظ ]
|