1-2-اهداف تحقیق:. 6

1-3-سؤالات تحقیق:. 6

1-4-فرضیه‌های تحقیق:. 7

1-5-نوآوری تحقیق:. 7

1-6-سوابق تحقیق:. 8

1-7-نوع و روش تحقیق:. 10

1-8-مفاهیم و تعاریف:. 10

1-8-2-ریش‌سفیدان:. 11

1-8-3-معتمدان. 12

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق. 14

2-1-واژه‌شناسی پیشگیری. 15

2-1-1-تعریف لغوی. 15

2-1-2-تعریف اصطلاحی پیشگیری. 15

2-1-2-1-تعریف مضیق. 15

2-1-2-2-مفهوم موسع پیشگیری. 16

2-2-تعاریف پیشگیری از جرم. 16

2-3- انواع پیشگیری از جرم. 19

2-3-1-پیشگیری اولیه یا نخستین. 19

2-3-2-پیشگیری ثانویه یا دومین. 20

2-3-3-پیشگیری ثالث یا سومین. 21

2-4-مفهوم شیوه‌های جایگزین یا غیر قضایی حل‌وفصل اختلافات. 21

2-5- اقسام شیوه‌های جایگزین حل‌وفصل اختلافات. 23

2-5-1-داوری. 24

2-5-2-سازش. 34

2-5-3-مذاکره. 37

2-6-نقش مشارکتی ریش‌سفیدان و پیشگیری با تأکید بر عدالت ترمیمی  39

2-7-جنبه مشارکتی میانجی گیری کیفری. 40

2-8-اهداف میانجی گیری. 41

 

2-8-1- اهداف میانجی‌گری کیفری در قبال بزه دیده. 42

2-8-2-اهداف میانجی‌گری کیفری در قبال بزه‌کار. 43

2-8-3-اهداف میانجی‌گری کیفری در قبال جامعه محلی. 44

2-8-4-اهداف میانجی‌گری در قبال نظام عدالت کیفری. 44

2-9-وظایف و نقش میانجی گر. 45

2-9-1-وظایف میانجی گر قبل از وقوع جرم. 47

2-10- بررسی دامنه اختیارات میانجی گرها در عدالت ترمیمی. 48

2-11-عدالت ترمیمی و پیشگیری از جرم. 50

2-11-1-اقسام عدالت ترمیمی. 50

2-11-1-1- رویکرد غیرمستقیم به پیشگیری از جرم. 53

2-11-1-2- رویکرد مستقیم به پیشگیری از جرم. 53

2-11-2-اهداف و آرمان‌های عدالت ترمیمی. 54

2-11-2-1- بازتوانی بزه دیده. 54

2-11-2-2- بازتوانی اجتماع. 55

2-11-2-3- باز پذیری بزهکار. 55

2-11-2-4- تشکیل گروه کاری حمایتی. 56

2-12-تبیین میانجی گیری کیفری در قانون آیین دادرسی کیفری جدید  56

2-12-1-مفهوم دادرسی ترمیمی(میانجی گیری کیفری). 58

2-12-2-تفاوت دادرسی كیفری و دادرسی ترمیمی(میانجیگری کیفری)  60

2-12-5-دادرسی ترمیمی در نظام كیفری ایران. 61

2-12-5-1-دادگاه‌های سیار. 62

2-12-5-2-میانجی گیری قضایی. 62

2-12-5-3-میانجی‌گری در مراكز پلیس. 63

2-12-5-4-واحدهای صلح و سازش در دادگستری‌ها. 63

2-12-5-5-حکمیت و نهاد شوراهای اسلامی. 64

2-12-5-6-نهاد قاضی تحکیم. 64

2-12-5-7- شورای حل اختلاف. 65

فصل سوم: روش تحقیق. 67

این مطلب را هم بخوانید :

3-1- مقدمه:. 68

3-2- روش و نوع تحقیق:. 68

3-3- ابزار گردآوری اطلاعات:. 69

3-4-جامعه آماری و حجم نمونه:. 70

3-5- روایی پرسشنامه (فرم بررسی اسنادی). 70

3-6- پایایی پرسشنامه (فرم بررسی اسنادی). 71

3-7- روش‌های تجزیه‌وتحلیل اطلاعات:. 72

3-8-نگاهی به مختصات ویژگی‌های جامعه آماری پژوهش:. 72

3-8-1-تقسیمات کشوری این شهرستان شامل:. 73

3-8-2-جمعیت:. 73

3-8-3-نژاد و زبان:. 73

فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل داده‌ها. 75

4-1-مقدمه. 76

4-1-1-متغیر جنسیت. 76

4-1-2-متغیر تحصیلات. 77

4-2- آمار توصیفی مربوط به پرسشنامه پژوهش:. 78

4-3- آمار استنباطی. 89

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات. 97

5-1-نتیجه‌گیری. 98

5-2-پیشنهادات کاربردی:. 101

5-3-پیشنهادات پژوهشی:. 101

منابع و مآخذ:. 102

پیوست:. 105

Abstract: 109

 

چکیده:

مبنا و هدف: ریش‌سفیدان و معتمدان در پیشگیری از جرائم می‌توانند نقش بسزایی داشته و با اعمال روش‌ها در برخی از وقایع از بروز جرائم پیشگیری نمایند، از این‌رو محقق در نظر داشته تا عملکرد و روش‌های ریش‌سفیدان و معتمدان بختیاری در شهرستان کوهرنگ را موردسنجش قرار گیرد. به‌طورکلی هدف از انجام این تحقیق بررسی میزان تأثیر و توانمندی نفوذ ریش‌سفیدان و معتمدان بختیاری در جهت پیشگیری از وقوع جرم در میان شهروندان شهرستان کوهرنگ در سال۱۳۸۴ تا۱۳۹۴ که این کار به‌صورت پیمایشی و انجام پرسشنامه صورت گرفته است.

 روش: روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی- ‌توصیفی است، جامعه آماری شامل کلیه افراد و مردم به‌خصوص افراد ریش‌سفید و معتمدان بختیاری در شهرستان کوهرنگ بوده که حدود 344 فقره با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید.

نتیجه: نتایج تحقیق حاکی از آن‌ است که تأثیر بازدارندگی ریش‌سفیدان و معتمدان در پیشگیری از وقوع جرم در کوهرنگ نسبتاً خوب ارزیابی می‌شود. ویژگی‌های ریش‌سفیدان و معتمدان ازجمله ساکن محل بودن و اصل و نسب داشتن تأثیر نسبتاً زیادی دارد. همچنین میزان تأثیر بینش فکری، آگاهی و تجربه ریش‌سفیدان و معتمدان بر پیشگیری از جرایم، نسبتاً زیاد است.

واژگان کلیدی: ریش‌سفیدان، معتمدان، بختیاری، پیشگیری، جرائم،کوهرنگ

 

فصل اول: کلیات تحقیق

 

1-1-بیان مسئله:

با توجه به اینکه ایران یک کشور عمدتاً دارای بستر عشیره‌ای یا نیمه عشیره‌ای است. (هاشمی، 1390، 3) این ویژگی در کنار برخی محاسن آن، مانند انسجام اجتماعی و همکاری در برابر خطرات می‌تواند مبنایی برای وقوع برخی از جرائم باشد. مطالعات و یافته‌های تحقیقات در قلمرو تاریخ حقوق كیفری نشان می‌دهد كه جوامع بشری برای مقابله با جرم عمدتاً از مجازات، آن‌هم از انواع شدید آن، استفاده می‌کرده‌اند «یعنی پیشگیری كیفری» به‌عنوان نمونه، قانون «هیتی ها» یا «هی تیت ها» و قانون «حمورابی» كه مربوط به حدود چهار هزار سال پیش است و حدود یك قرن پیش کشف‌شده‌اند، رژیم كیفری نسبتاً شدیدی را البته با درجه‌های متفاوتی برای حمایت از ارزش‌های غالب و حاكم در جوامع خود و نیز مبارزه با متجاوزان به این ارزش‌ها پیش‌بینی كرده بودند. اما به حكایت همین یافته‌های حقوق كیفری و مكاتب مختلف فلسفی كیفری این شدت وحدت نظام كیفری نتوانسته است، آن‌طور كه انتظار می‌رفته است، منحنی جرائم را مهار كند یا آن‌ها را از میان ببرد و در پیشگیری از وقوع جرائم تأثیر بسزایی داشته باشد. تولد رشته‌های انسان‌شناسی جنایی و سپس جرم‌شناسی در ربع آخر سده نوزدهم تا حد زیادی به دنبال شكست نظام كیفری در مهار موج بزهكاری بوده است . موضوع جرم‌شناسی یعنی علم جرم، بررسی ماهیت و فرایند تكوین جرم یا به‌عبارت‌دیگر علت شناسی جرم است. اگرچه جرم‌شناسی موضوع مطالعه عمده خود یعنی جرم را از حقوق كیفری می‌گیرد، لیكن برای انجام تحقیقات و مطالعات خود به‌عنوان رشته‌ای مستقل از مفاهیم و روش‌های خاص خود استفاده می‌كند. (نجفی ابرندآبادی 72-1371، ص 415 و بعد.) با گردآوری تعدادی از جرائم ارتكابی زیر عنوان «بزهكاری خرد»، هدف علم جرم‌شناسی آن بوده است كه با توجه به خصوصیات این جرائم و با توجه به تیپ مباشران این قبیل جرائم، اقدام‌ها و تدابیر پیشگیرانه مناسب با طبیعت آن‌ها ارائه نماید. افزایش جرائم كوچك و محلی از حدود 25 سال پیش به این‌طرف در پاره‌ای كشورها، به‌ویژه جوامع صنعتی كه با پدیده شهرنشینی روزافزون و توسعه افقی عمودی شهرها و کلان‌شهرها و نیز نسل دوم و حتی سوم مهاجران خارجی دست‌به‌گریبان‌اند، علاوه بر خسارات مادی، به‌ویژه موجب ظهور احساس ناامنی و ترس از بزه دیدگی در بین شهروندان شده است. درنتیجه، این قبیل جرائم كیفیت زندگی مردم را خدشه‌دار كرده درنهایت فضای فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی پیشرفت جامعه را نامطمئن و دستخوش اختلال می‌کند. (نجفی ابرندآبادی 72-1371، ص 415 و بعد.)  با توجه به پیامدهای اخیر خرد است كه امروزه در كنار استفاده از نهادهای قهرآمیز و كیفری و با توجه به محدود بودن ظرفیت و كارایی این نهادها، بر پیشگیری و به‌ویژه پیشگیری مشاركتی تكیه می‌شود. اما، انریكوفّری ایتالیایی جامعه‌شناسی جنایتی و نیز از بنیان‌گذاران مكتب تحققی در ایتالیا، نخستین كسی است كه از پیشگیری و جانشین‌های كیفری برای مهار جرائم و مقابله با بزهكاری سخن به میان آورده است. و بدین ترتیب است كه مفهوم و اصطلاح پیشگیری وارد متون جرم‌شناسی شده، به‌طوری‌که امروزه در سیاست جنایی سازمان ملل متحد، شورای اروپا و نیز بسیاری كشورها، پیشگیری یعنی اتخاذ و اعمال اقدام‌ها و تدابیر غیر کیفری و غیر سرکوب گر به‌منظور جلوگیری از وقوع جرائم، دارای جایگاه ویژه‌ای شده است (پیشگیری غیر کیفری)، كه این امر خود حكایت از پذیرش یك رویكرد تازه یافت كلان نسبت به جرم و كنترل آن دارد.