1-7 بیان مفاهیم و اصطلاحات… 7

فصل دوم:ادبیات و پیشینه پژوهش

2-1 مبانی نظری و یافته‌های پژوهشی: 10

2-1-1 خود کارآمدی.. 10

2-1-1-1 تعریف خود کارآمدی.. 12

2-1-1-2 انواع  خودکار آمدی.. 14

2-1-1-3 تفاوت خود کار آمدی با سایر انواع باورهای خود. 15

2-1-1-4 ابعادخودکارآمدی ادراک شده 17

2-1-1-5 منابع باورهای خود کارآمدی.. 18

2-1-1-6 خودکارآمدی بالاوپایین.. 21

2-1-1-7 خودکارآمدی ،انگیزش واسناد. 22

2-1-1-8 جنسیت وخود کارآمدی.. 24

2-1-1-9 خودکارآمدی وپیشرفت تحصیلی.. 25

2-1-1-10 تأثیرزمینه های فرهنگی واجتماعی روی باورها ی خودکارآمدی.. 26

2-1-1-11 نقش باورهای خود کارآمدی در انگیزش رفتار و انتخاب اهداف آگاهانه. 27

2-1-1-12 تحلیل تحولی باورهای خودکارآمدی در گستره زندگی.. 28

2-1-1-13 رشدخودکارآمدی به واسطه تجارب مرحله گذر نوجوانی.. 31

2-1-1-14 خودکارآمدی مرتبط با بزرگسالی.. 31

2-1-1-15 ارزیابی مجدد خودکارآمدی با افزایش سن.. 31

2-1-1-16 راهبردهای بهبود خودکارآمدی.. 32

2-2- سلامت روان. 34

2-2-1 سلامت روانی.. 35

2-2-2 تعریف سلامت روانی.. 35

2-2-3 تعریف بهداشت روان در فرهنگهای مختلف 37

2-2-4 اصول بهداشت روانی.. 39

2-2-5 خصوصیات افراد دارای سلامت روانی.. 40

2-2-6 عوامل موثر در تامین سلامت روان. 42

2-2-7 نقش خانواده در تامین سلامت روان. 42

 

2-2-8 نظریات مرتبط با  سلامت روانی.. 43

2-2-9 نظریات نوین مبتنی بر شناخت درمانی.. 46

2-3 عقب ماندگی ذهنی.. 47

2-4 عقب مانده ذهنی آموزش پذیر ( EMR): 48

2-5 ویژگیهای کودک استثنایی.. 48

2-6 نیازهای والدین کودکان استثنایی.. 48

2-7 احساسات والدین کودکان استثنایی.. 49

2-8 پیشینه تحقیق.. 50

2-8-1 تحقیقات انجام شده در داخل کشور. 50

2-8-2 تحقیقات انجام شده در خارج کشور. 59

فصل سوم:روش شناسی پژوهش

3-1 مقدمه. 66

3-2 روش پژوهش… 66

3-3 جامعه آماری.. 66

3-4 نمونه و روش  نمونه گیری.. 66

3-5 ابزار پژوهش… 66

3-6 روش اجراء. 68

3-7 روش تجزیه و تحلیل داده­ها 69

3-8 پایایی پرسشنامه ………..69

فصل چهارم:یافته های پژوهش

4-1  مقدمه. 72

4-2  آمار توصیفی.. 72

4-3  بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از لحاظ تحصیلات… 73

4-4  بررسی آمار توصیفی متغیرهای مربوط به والدین کودکان عادی.. 73

4-5  آزمون نرمال بودن داده‌ها 74

4-6 تحلیل استنباطی داده ها 75

4-7  بررسی وضعیت متغیرهای تحقیق.. 75

4-7-1  بررسی وضعیت مؤلفه سلامت روانی.. 76

این مطلب را هم بخوانید :

4-7-2 بررسی وضعیت مؤلفه خودکارآمدی والدین کودکان عادی.. 77

4-7-3- بررسی وضعیت مؤلفه خودکارآمدی والدین کودکان مرزی.. 78

4-8 بررسی فرضیه های تحقیق.. 79

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1 مقدمه. 83

5-2 بحث و نتیجه گیری در مورد فرضیه های پژوهش 83

5-3 نتیجه گیری.. 88

5- 4 محدودیت ها 88

5-5 پیشنهادات… 88

منابع و مأخذ. 89

منابع فارسی.. 89

منابع انگلیسی.. 93

پیوست

چکیده انگلیسی

چکیده

در این پژوهش، تعیین رابطه بین خودکارآمدی با سلامت روان در بین والدین دارای کودکان عادی و  مرزی 12-7 ساله شهرستان الشتر در سال 92 مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اهداف پژوهش، طرح کاربردی و از نوع همبستگی بوده که جامعه آماری این تحقیق را والدین کودکان عادی و والدین کودکان مرزی(آموزش پذیر) 12-7 ساله شهرستان الشتر تشکیل می­دهند. همچنین به منظور دستیابی به گروههایی از آزمودنیها که امکان تحلیل آماری مناسب را فراهم سازد، با توجه به جدول مورگان140 نفر برای این طرح انتخاب شدند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه خودکارآمدی بندورا و پرسشنامه سلامت روان (GHQ-28) بوده که ضریب آلفای كرنباخ پرسشنامه خودكارآمد پنداری بندورا 92/0
می­باشد. در این پژوهش از روشهای آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است. در آمار توصیفی از جداول فراوانی، نمودارها، اندازهای گرایش مراکزی(نما- میانه- میانگین) و انحراف معیار و در آمار استنباطی از ضریب همبستگی، تحلیل واریانس و آزمون t گروههای مستقل استفاده شده است. بر اساس یافته های پژوهش نتایج نشان می دهد که بین خودکارآمدی با سلامت روان والدین کودکان عادی با مرزی رابطه وجود دارد و همچنین نتایج آزمون t نشان داد که خودکارآمدی والدین کودکان عادی از وضعیت مطلوبتری برخوردار است.

کلید واژه: خودکارآمدی، سلامت روان، والدین، کودکان عادی و مرزی
1-1 مقدمه

تولد و حضور كودكی با كم توانی ذهنی در هر خانواده ای می تواند رویدادی نامطلوب و چالش زا تلقی شود كه احتمالا تنیدگی، سرخوردگی، احساس غم و نومیدی را به دنبال خواهد داشت. شواهد متعدد حاکی از آن است که والدین كودكان دارای مشكلات هوشی، به احتمال بیشتری با مشكلات اجتماعی، اقتصادی و هیجانی كه غالبا ماهیت محدود كننده، مخرب و فراگیر دارند، مواجه می شوند. در چنین موقعیتی گر چه همه اعضای خانواده و كاركرد آن، آسیب می بیند فرض بر این است كه مشكلات مربوط به مراقبت از فرزند مشكل دار، والدین، به ویژه مادر را در معرض خطر ابتلا به مشكلات مربوط به سلامت روانی قرار می دهد.

در سالهای اخیر در کشور ایران مانند سایر کشور های جهان علاقه بخصوص مهم از طرف مقامات دولتی و هم از جانب مردم به امر بهداشت روانی نشان داده شده است و اثرات آن در بهبود و اوضاع بیمارستانهای روانی و به کاربردن روشهای صحیح در پیشگیری مشاهده می گردد. عدم سازش وجود اختلالات رفتار در جوامع انسانی بسیار مشهور و فراوان است و در هرطبقه و صنفی و در هر گروه و جمعی اشخاص نامتعادل وجود دارند. هر شخص ممکن است گرفتار ناراحتی روانی شود خود به خود کافی نیست زیرا که بهداشت فقط منحصر به تشریح علل اختلالات رفتار نبوده  بلکه هدف اصلی آن پیشگیری ا ز وقوع ناراحتی ها  می باشد. پیشگیری عبارت است از به وجود آمده عاملی که مکمل زندگی سالم و نرمال باشد و نیز درمان اختلالات جزیی رفتار به منظور جلوگیری از وقوع بیماریهای شدید روانی است. یکی از شرایط اصولی بهداشت اصولی بهداشت روانی این است که شخص به خود احترام بگذارد و خود را دوست بدارد(شاملو، 1376).

کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر به گروهی از کم توانان-ذهنی اطلاق می شود که دارای بهره هوشی 50 تا75 هستند و از نظر سنی در محدوده 6-12 در قرار دارند. در پژوهش حاضر منظور از کم توان ذهنی آموزش پذیر کسی است که براساس تشخیص کارشناسان سنجش آموزش و پرورش در آموزشگاههای استثنایی مشغول به تحصیل هستند. همچنین والدین دارای کودکان کم توان ذهنی از جمله گروههای مورد بررسی در مطالعه حاضر هستند. در پژوهش حاضر کودک عادی به کودکی گفته می شود که مشکل کم توان ذهنی یا نابینایی و ناشنوایی ندارد و دچاراختلالات یادگیری نیست و از نظر روانی مشکل خاصی ندارد. کودک استثنایی و والدین نه تنها بر یکدیگر تاثیر متقابل دارند بلکه سایر اعضای نظام خانواده یعنی دیگر فرزندان را تحت تاثیر قرار می دهند. وجود کودک استثنایی اغلب ضایعات جبران ناپذیری را بر پیکر خانواده وارد می کند. میزان آسیب پذیری خانواده در مقابل ضایعه گاه به حدی است که وضعیت سلامت روانی خانواده دچار آسیب شدیدی می شود. در تعریف سلامت روانی باید این نکته را در نظر داشت که هر انسانی که بتواند با مسائل عمیق خود کنار بیاید، باید با خود و دیگران  سازش یابد و در برابر تعارض های اجتناب ناپذیر درونی خود دچار استیصال نشود و خود را به وسیله جامعه طرد نسازد فردی است دارای سلامت روانی(نریمانی و همکاران،1386).

بیان حقایق و ارائه اطلاعات صحیح و صادقانه به پدر و مادر کودک استثنایی بر اساس آخرین دانش و دستاوردهای علمی و تجربی در مورد شرایط خاص ذهنی یا جسمی کودکشان در نهایت، موجب رضایت و آسایش خاطر آنان خواهد بود گهگاه مادر و پدری با کودک خود که به روشنی دارایی عقب ماندگی ذهنی است مراجعه می نمایند وقتی به آنها گفته می شود که چرا تاکنون بی جهت کودک را بحال انتظار در خانه نگه داشته اید واکنون کودک شما 12 سال سن دارد ولی بایست سالها قبل به شرایط خاص ذهنی[1] او پی برده باشید معمولاً در پاسخ می گویند ما خود نیز قبلاً حدس می زدیم زیرا که او مثل بچه های هم سن سال خود « به راه نیفتاد» حرف زدن را زمانی که انتظار می رفت شروع نکرد او را به دکتر بردیم دکتر گفت نگران مباشید چیزی نیست صبرکنید چند سال دیگر مثل بچه ها ی دیگر می شود و …( افروز،1384).

از ویژگیهای عمده انسان آگاهی او از رفتار خود و برخوداری وی از نیروی تفکر است، انسان می تواند از رفتار خود آگاه باشد و در برخورد با مسائل و امور مختلف از نیروی تفکر خود استفاده کند، اما انسان همیشه از آنچه که انجام می دهد آگاه نیست، به سخن دیگر گاهی انسان عملی را انجام می دهد که اما از انگیزه رفتار خود یا هدف آن رفتار آگاه نمی باشد. وقتی والدین برای اولین بار با این حقیقت روبرو می شوند که کودکشان استثنایی است واکنش  آنها پیامد هایی خواهد داشت، وجود کودک معلول ذهنی اثرات عمیقی بر روی نحوه ارتباط یک یک افراد خانواده با هم و هریک از آنها با کودک معلول وارد می سازد و همین اثرات ناخوشایند چنانچه به گونه ای منطقی و چاره جویانه قابلیت حل نیابند ضایعات جبران ناپذیری بر روان والدین، سایر نوباوگان خانواده خصوصاً کودک معمول باقی می گذارد. واکنشهای شایع والدین ممکن است به صورت احساس گناه1 ناکامی و محرومیت2 انکار واقعیت یا کتمان حقیقت3 اضطراب و نگرانی باشد میلانی فر(1347). نتایج پژوهش امینی و همکاران (1370) نشان داده است که بین هوش هیجانی، خودکارآمدی و سلامت روانی دانش آموزان ممتاز و عادی تفاوت معناداری وجود دارد. به این معنی که میانگین هوش هیجانی، خودکارآمدی و سلامت روانی  دانش آموزان ممتاز بالاتر از دانش آموزان عادی است.

این قبیل واکنشها تا زمانی که به کنترل در نیایند و تعدیل نشوند نه فقط سلامت روانی اعضای خانواده را به مخاطره می اندازند بلکه نوع تعامل و ارتباط اعضای خانواده و کودک معلول ذهنی یا جسمی را پیچیده می سازد و در نهایت موجب اضمحلال انرژی  روانی و دیگر توانمندیهای آنان می شوند.

1-2 بیان مسأله

حضور كودك عقب مانده در هر خانواده ساختار آن خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سلامت روانی خانواده بخصوص والدین را تحت الشعاع قرار می‌دهد، كودك بر اثر تعارض‌های شدید میان اعضای خانواده، كل خانواده را درگیر بحران می‌كند.

تحقیقات نشان می­دهد كه والدین كودكان عقب مانده ذهنی عموما در خطر مشكلات زندگی خانوادگی و دشواری‌های عاطفی قرار دارند(بكمن، 1991).

بطور كلی خانواده كودك معلول به لحاظ داشتن كودكی متفاوت با سایر كودكان با مشكلات فراوانی در زمینه نگهداری، آموزش و تربیت آنها روبروست. این مسایل همگی بر والدین فشارهایی وارد می‌كنند كه سبب بر هم خوردن آرامش و یكپارچگی خانواده می‌شوند و در نتیجه انطباق و سازگاری آنان را تحت تاثیر قرار می دهد. عزت نفس یكی از مهمترین عوامل تحول و شكل‌گیری شخصیت است و نقش بنیادین در سلامت روانی دارد به گونه‌ای كه عزت نفس پایین و شكل‌گیری احساس خود كم بینی در والدین زمینه‌های آسیب روانی را فراهم می‌نماید( ولی زاده و همكاران و 1387).

سلامت روان یكی از مباحث مهمی است كه در رشد و بالندگی خانواده و جامعه موثر می‌باشد. سازمان بهداشت جهانی (2004) سلامت روانی را به عنوان حالتی از بهزیستی كه درآن فرد توانمندی خود را شناخته از آنها به نحو موثر و مولد استفاده كرده و برای اجتماع خویش مفید است تعریف می‌كند.

ارتباط موثر در رضایت زناشویی…………………………………………………………………………………. 14

تعارض در رابطه زناشویی…………………………………………………………………………………………. 15

اختلاف و دلزدگی در رابطه زناشویی…………………………………………………………………………… 15

رضایت از رابطه جنسی…………………………………………………………………………………………….. 17

رضایت از زندگی و رابطه زناشویی…………………………………………………………………………….. 17

تمایلات جنسی انسان………………………………………………………………………………………………… 19

صمیمیت جنسی……………………………………………………………………………………………………….. 20

صمیمیت در ازدواج…………………………………………………………………………………………………. 21

صمیمیت واقعی……………………………………………………………………………………………………….. 22

عملکرد جنسی، خودافشاسازی……………………………………………………………………………………. 24

مشکلات صمیمیت در مردان………………………………………………………………………………………. 24

مشکلات صمیمیت در زنان………………………………………………………………………………………… 25

مشکلات جنسی……………………………………………………………………………………………………….. 26

عوامل موثر بر صمیمیت جنسی…………………………………………………………………………………… 27

سبک های دلبستگی…………………………………………………………………………………………………… 28

نظریه بالبی………………………………………………………………………………………………………………. 29

نظریه های دلبستگی………………………………………………………………………………………………….. 30

موضوع اصلی نظریه دلبستگی…………………………………………………………………………………….. 31

تعریف دلبستگی……………………………………………………………………………………………………….. 31

الگوهای دلبستگی اینثورث…………………………………………………………………………………………. 32

پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………………………………………. 36

فصل سوم: روش پژوهش………………………………………………………………………………………….. 43

فصل چهارم: یافته های پژوهش…………………………………………………………………………………… 46

 

فصل پنجم :بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………. 70

منابع……………………………………………………………………………………………………………………… 76

 

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سبک های دلبستگی و صمیمیت جنسی با رضایت زناشویی طرح ریزی و در سال 1392 انجام گرفته. جامعه آماری پژوهش تمام زوج های جوان بین 30 تا40 سال شهر کرمانشاه بود که حداقل 2سال از ازدواج آنها گذشته است،نمونه مورد پژوهش 160نفر (80 زن و 80 مرد) بود که با روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند.  جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه سبک دلبستگی سیمپسون، صمیمیت جنسی باگاروزی و رضایت زناشویی انریچ استفاده شد.روش پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی است. نتایج تجزیه وتحلیل داده های پژوهش نشان داد: بین سبک دلبستگی اضطرابی با رضایت زناشویی رابطه معنادار منفی(r=-0/347)وجود دارد، بین سبک دلبستگی اجتنابی با رضایت زناشویی رابطه معنادار منفی(r= -0/630)وجود دارد، بین صمیمیت جنسی با رضایت زناشویی رابطه معنادار (r=0/739)وجود دارد. همچنین یافته ها نشان داد سبک دلبستگی و صمیمیت جنسی پیش بینی کننده های مناسبی برای رضایت زناشویی هستند و می توانند روی هم 3/60 درصداز تغییرات رضایت زناشویی را پیش بینی کنند.

واژه های کلیدی: سبک دلبستگی، صمیمیت جنسی، رضایت زناشویی

 

مقدمه

مطالعه علمی رضایت زناشویی، از دهه 1990 تا کنون به شدت مورد توجه قرار گرفته است. رضایت زناشویی یکی از گسترده ترین مفاهیم برای تبیین  و نشان دادن  میزان شادی  و پایداری روابط می باشد. رضایت زناشویی فرایندی است که در طول زندگی زوجین به وجود می آید. زیرا  لازمه آن انطباق سلیقه ها، شناخت ویژگی ها ی شخصیتی، ایجاد قواعد رفتاری و شکل گیری الگوهای مراوده ای است. زوجینی که از نوع و سطح رابطه شان راضی اند، توافق زیادی با یکدیگر دارند و زمان و مسائل مالی خودشان را به خوبی برنامه ریزی می کنند(گریف[1]، 2000، به نقل از آسفیچی و همکاران،1391). یکی از عوامل  مهم که  در سال های اخیر به آن 

این مطلب را هم بخوانید :

 توجه شده است و بر روی  رضایت  زناشویی تاثیر دارد  تجارب اولیه  فرد با والدین و یا نوع رابطه عاطفی فرد با والدین خود در دوران کودکی است. برخی از مطالعات تلاش کرده اند به این  سوال پاسخ دهند که چگونه تجارب اولیه فرد با والدین   خود در دوران کودکی  می تواند وی را در بزرگسالی تحت تاثیر قرار دهد(سیمپسون و  رولز[2] 1998). همچنین یکی دیگر از مهمترین عوامل خوشبختی در زندگی زناشویی، روابط لذت بخش جنسی است و رضایت بخش نبودن آن منجر به احساس محرومیت، ناکامی و عدم ایمنی در همسران می شود. این محرومیت جنسی در بسیاری از مواقع در نهایت منجر به طلاق  و از هم گسستگی زندگی زناشویی می گردد. نارضایتمندی جنسی یکی از عوامل موثر در بسیاری از طلاق ها به شمار می آید(مک کارتی، 2002). از آنجا که نظریه دلبستگی رضایت و صمیمیت جنسی زوجین را افزایش می دهد وبا توجه به اینکه سبک های دلبستگی ناایمن می توانند بر رابطه زوجین و همچنین رابطه جنسی آنها تأثیر منفی بگذارند و با از هم پاشیدن روابط عاشقانه وازدواج رابطه دارد،این پژوهش بر آن است تا رابطه بین سبک های دلبستگی و صمیمیت جنسی را با رضایت زناشویی بررسی نماید.

 

بیان مسئله

در سال های اخیر كمك به زوج ها برای بهبود روابط زناشویی خود با استفاده از روش های مختلف درمان مورد توجه قرار گرفته است سوال اصلی این تحقیق این است كه آیا سبك های دلبستگی و صمیمیت

2-1-2 تعریف شخصیت: 11

2-1-3 نظریه های شخصیت: 14

2-1-3-2 رویکرد روانکاوی: 15

2-1-3-1 رویکرد نوروانکاوی: 16

2-1-3-3 رویکرد سنخ شناسی شخصیت: 17

2-1-4 رویکرد طول عمر: 21

2-1-3 رویکرد انسان گرایی: 22

2-1-3 رویکرد شناختی: 23

2-1-3 رویکرد رفتاری: 23

2-1-3 رویکرد یادگیری اجتماعی: 24

2-1-4 رویکرد صفت: 24

2-1-8-1  نظریه صفت آلپورت: 24

2-1-8-2 نظریه صفت کتل: 25

32-1-8-3- نظریه صفت آیزنک1.. 26

2-1-8-4 الگوی مک کری2 و کوستا3: 28

2-1-8-5- الگوی پنج عاملی صفات شخصیت: 30

2-2-1 هوش هیجانی.. 38

2-2-2-سابقه نظری مفهوم هوش هیجانی : 40

2-2-2-1- دیدگاه توانایی (پردازش اطلاعات). 40

2-2-2-2- دیدگاه شخصیتی ـ اجتماعی ـ هیجانی هوش هیجانی.. 45

2-2-2-3- دیدگاه مختلط هوش هیجانی.. 49

2-3-2 انواع پرخاشگری: 49

2-3-3 مدل های جدید در مورد پرخاشگری.. 50

2-3-4 آیا پرخاشگری غریزی است؟. 51

2-3-5 آیا پرخاشگری مفید است؟. 53

2-3-6 علل پرخاشگری.. 55

2-3-6-1 علل عصب شناختی و شیمیایی.. 55

2-3-6-2 الکل.. 56

 

2-3-6-3 درد و ناراحتی: 56

2-3-6-4 یادگیری اجتماعی و پرخاشگری: 57

2-3-6-5 یاد گیری اجتماعی، خشونت، و رسانه های همگانی: 58

2-3-6-6 پرخاشگری برای جلب توجه عمومی: 59

2-3-6-7 استدلال محض: 59

2-3-7 روش های کاهش پرخاشگری.. 60

2-4 پژوهش های انجام شده در داخل و خارج کشور: 60

فصل سوم: روش پژوهش

3-2 طرح پژوهش: 64

3-3- جامعه پژوهش: 65

3-4- نمونه و نمونه گیری: 65

3-5- ابزار پژوهش…. 65

3-5-1 پرسشنامة هوش هیجانی شرینگ….. 65

3-5-2-پرسشنامه پرخاشگری باس و پری.. 67

3-5-3  پرسشنامه ویژگی های شخصیت NEO- FFI 68

3-6 روند اجرای پژوهش…. 69

3-7 شیوه تجزیه و تحلیل.. 69

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-2 بخش اول: آمارههای توصیفی.. 71

4-3 بخش دوم: بخش آمارهای استنباطی.. 73

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1 بحث در چارچوب فرضیه ها: 80

5-2- محدودیت‌ها 86

5-3- پیشنهادات… 86

منابع فارسی.. 87

پیوست‌ها 106

پیوست الف)پرسشنامه هوش هیجانی شرینگ….. 106

پیوست ب) پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (The Aggression Questionnaire- AQ). 109

این مطلب را هم بخوانید :

پیوست ج) پرسشنامه ویژگی شخصیتی نئو (NEO – FFI ). 112

مقدمـه و بیان مسـاله

این فصل با مقدمه آغاز می شود. سپس بیان مسئله و ضروت انجام پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. در ادامه فرضیه‌ها و متغیرهای پژوهش تشریح می شوند و در پایان، تعریف مفهومی و عملیاتی هوش هیجانی، شخصیت و پرخاشگری ارائه می گردد.

1-1مقدمه

خشم و پرخاشگری هیجانهای جهانشمولی هستند که در همه فرهنگ ها دیده می شوند و یکی از شایع ترین مشکلات رفتاری هستند که موجب ناراحتی و پریشانی دیگران شده و بهداشت روانی جامعه را به خطر می اندازند (نصری، 1385). تغییرات شناختی دوره نوجوانی با تغییرات شخصیتی نظیر  بی نظیر بودن و احساس آسیب ناپذیری همراه است (سلیتر، 2003). گذار از یک دوره به دوره دیگر معمولا با تنیدگی همراه است و نوجوان در حال گذر از کودکی به بزرگسالی است. اگر این تنیدگی ها با ویژگی­های شخصیتی از قبیل روانرنجوری همراه شود می تواند زمینه ساز رفتار پرخاشگرانه شود (اللهیاری ، 1376).

بی تردید رفتار پرخاشگرانه، هیجان و شناخت عناصری در هم تنیده هستند. هیجان نیروی قدرتمندی است که عامل برانگیختگی انسان و رفتارهای پرخاشگرانه را تحت تاثیر قرار می دهد. که همواره پاسخ ها و رفتارهای انسان را تحت تاثیر قرار می دهند. لذا توانایی تشخیص و ابراز صحیح هیجانها (هوش هیجانی) می تواند به سازگاری بیشتر افراد کمک کند (گرین وود، 2001).  نیز پرخاشگری نیز یکی از هیجان های منفی مشکل ساز در مدارس محسوب می شود (کیاروچی و فورگاس، 2001) و با توجه به اینکه رفتارهای پرخاشگرانه در نوجوانان با رفتارهای ضد اجتماعی در دوره بزرگسالی رابطه نزدیک دارد(هینونن و رایکونن،2005) و پرخاشگری درگیری های خشونت آمیز بین افراد را موجب می­شود  که ناراحتی  خود و دیگران را در پی دارد، لذا مطالعه پرخاشگری و عوامل و مولفه های پیش بینی کننده آن، و لحاظ نمودن این فاکتورها در طراحی برنامه های مداخله ای در این زمینه، بسیار حائز اهمیت است.

1-2 بیان مسأله

پرخاشگری[1] یکی از مهمترین مشکلات نوجوانان است که به عنوان آمادگی برای ابراز خشم در نظر گرفته شده است (رابرتون[2]، دافون[3] و باک[4]، 2012). پرخاشگری به شیوه­های مختلف ابراز می­گردد گاهی به صورت خشم[5] فرو خورده می شود و گاهی به افراد و اشیاء بیرونی معطوف می­گردد (وبستر[6]، 2006). پرخاشگری انسانی شامل هرگونه رفتاری است که مستقیماً به قصد آسیب

الف ) تعاریف مفهومی.. 8

ویژگی های شخصیتی پنج عاملی نئو. 8

رضایت شغلی.. 8

سلامت روان. 9

ب) تعاریف عملیاتی.. 9

ویژگی های شخصیتی: 9

رضایت شغلی.. 9

سلامت روان. 9

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش… 10

مفهوم سلامت روان. 11

تاریخچه سلامت روان. 12

اهمیت سلامت روان. 13

سلامت روان از دیدگاه روان شناسان. 14

فروید 14

آلفرد آدلر 15

اریک اریکسون 17

هنری مورای 18

کارن هورنای 18

هری استاک سالیوان 19

گوردون آلپورت 20

اریک فروم 21

کارل یونگ 22

ویکتور فرانکل 22

کارل راجرز 23

آلبرت الیس 24

اسکینر 26

ویلیام گلاسر 26

-شخصیت.. 28

 

-مفهوم شخصیت، تعاریف و گسترده آن. 28

تعاریف شخصیت.. 30

دیدگاه پدیدار شناختی.. 36

دیدگاه شناختی.. 36

رویکرد رفتاری.. 37

-دیدگاه اجتماعی شناختی.. 37

-دیدگاه صفت.. 38

نظریه گوردن آلپورت درباره صفات : 39

نظریه سه عاملی هانس ، جی . آیزنک (1997-1916). 40

ریموند کتل (1998-1905) و رویکرد تحلیلی عاملی صفات : 41

ریشه های تاریخی الگوی پنج عاملی در صفات شخصیت.. 42

ابعاد پنج گانه شخصیت.. 45

روان رنجور خویی (N) 46

برونگرایی (E). 46

انعطاف پذیری (O). 47

دلپذیر بودن(A) : 48

مسئولیت پذیری© : 49

الگوی نظری فرضی برای پنج عامل اصلی : 50

تعاریف رضایت شغلی.. 51

مروری بر مطالعات علمی.. 60

الف ) تحقیقات انجام شده در داخل کشور. 60

ب) تحقیقات انجام شده در خارج از کشور. 65

فصل سوم: روش پژوهش… 69

روش پژوهش… 70

جامعه آماری.. 70

روش نمونه گیری و حجم نمونه. 70

ابزار مورد استفاده 70

شرح کامل روش و شیوه اجرا 72

این مطلب را هم بخوانید :

روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها 72

فصل چهارم: تحلیل یافته های پژوهش… 73

آمار توصیفی.. 75

آمار استنباطی (آزمون فرضیه ها). 79

فصل پنجم: بحث و تفسیر. 86

بحث و نتیجه گیری.. 87

محدودیت های پژوهش… 90

پیشنهادات.. 90

منابع. 91

مقدمه

نیروی انسانی در سازمان ها از اهمیت زیادی برخوردار است. كارایی و اثر بخشی سازمان ها به كارایی و اثربخشی نیروی انسانی آن سازمان بستگی دارد و یكی از مسایل مهمی كه در هر سازمانی باید مورد توجه قرار گیرد، خشنودی و رضایت شغلی كاركنان آن سازمان می باشد. رضایت شغلی از اركان ضروری و ارزشمند رضایت از زندگی و سلامت و از مهمترین متغیرهای رفتار سازمانی بوده (مراثی،1379) ، به حالتی مطبوع، عاطفی و مثبت حاصل ارزیابی از شغل یا تجارب شغلی اطلاق می شود. عوامل مختلفی از جمله ویژگی های فردی، نوع كار، محیط كار و روابط انسانی حاكم در محیط كار در میزان رضایت شغلی كاركنان مؤثر است (هلریگل[1] و همكاران، 1996؛ نقل از میرزایی،1385).

مطالعات نشان می دهد حتی با وجود سرمایه و امكانات قوی، وجود نیروی فعال ، شاداب و دارای احساس رضایت از شغل است كه می تواند به تحقق بهینه اهداف سازمان كمك كند. رضایت شغلی امری است كه رسیدن یا امكان رسیدن به ارزشهای مهم شغلی را فراهم می كند. از این رو، یكی از عوامل مؤثر در موفقیت هر سازمان رضایت شغلی كاركنان آن سازمان می‫باشد (مراثی،1379).

به علاوه، شناخت ویژگی های شخصیتی افراد نیز از اهمیت به سزایی برخوردار است؛ این مقوله در جریان استخدام و گزینش پرسنل برای سازمان ، همچنین تعیین بهره وری و راندمان كاری و نیز سبك

1-5-1- تعاریف مفهومی……………………………………………………………………………………………………………9

1 -5-2- تعاریف عملیاتی ……………………………………………………………………………………………………..9

 

فصل دوم: پیشینه پژوهش

2-1- چارچوب نظری و پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………….11

2-1-1- نظریه کارکرد گرایی…………………………………………………………………………………………………….11

2-1-2- نظریه فمینیستی…………………………………………………………………………………………………………..11

2-1-3- نظریه سیستمی مینوچین………………………………………………………………………………………………13

2-1-4- نظریه مازلو………………………………………………………………………………………………………………..13

2-2- خانواده……………………………………………………………………………………………………………………………..15

2-3- ارائه الگویی مطلوب از خانواده…………………………………………………………………………………………….14

2-4- ویژگی های سنت ازدواج…………………………………………………………………………………………………….14

2-4-1- تقدس سنت ازدواج………………………………………………………………………………………………….15

2-4-2- انتخاب آگاهانه……………………………………………………………………………………………………….16

2-4-3-همسان همسری………………………………………………………………………………………………………..17

2-5- ویژگی های ساختاری نهاد خانواده……………………………………………………………………………………18

2-5-1- سرپرستی مرد……………………………………………………………………………………………….18

2-5-2-آگاهی پذیرش نقش ها…………………………………………………………………………………………….19

2-5-3- نقش عاطفی همسران………………………………………………………………………………………………20

2-5-3-1- نقش عاطفی زن…………………………………………………………………………………………..20

2-5-3-2- نقش عاطفی شوهر……………………………………………………………………………………….21

الف-نیکو سخن گفتن…………………………………………………………………………………………………21

ب-احترام………………………………………………………………………………………………………………….21

2  -5 -4- نقش جنسی همسران…………………………………………………………………………………………..22

2-5-4-1-نقش جنسی زن…………………………………………………………………………………………………22

2-5-4-2- نقش جنسی شوهر………………………………………………………………………………………….22

-25-5- نقش پدری و مادری…………………………………………………………………………………………………….23

2-6- وظایف والدین در قالب فرزندان………………………………………………………………………………………..23

 

2-6-1- اظهار محبت………………………………………………………………………………………………….23

2-6-2- حمایت………………………………………………………………………………………………………..24

2-6-2-1- نقش فرزندی…………………………………………………………………………………………………..24

2-6-2-2- نقش خویشاوندی……………………………………………………………………………………………..25

2-7- ویژگی های کارکردی نهاد خانواده……………………………………………………………………………………..25

2-2-1- مشروعیت بخشی به فرزندان………………………………………………………………………………………..25

2-7-2- جلوگیری از انحرافات اجتماعی……………………………………………………………………………………26

2-8- راهکارهای تحقق خانواده مطلوب………………………………………………………………………………………..27

2-8-1- تقویت ایمان……………………………………………………………………………………………………………..27

2-8-1-1- معنا بخشیدن به زندگی و ایجاد حس رضایت………………………………………………………..27

2-8-1-2- تقویت اخلاق و کنترل درونی…………………………………………………………………….27

2-8-2- فرزند آوری……………………………………………………………………………………………………………….28

2-8- 3- حصر روابط جنسی در چارچوب زناشویی……………………………………………………………………29

2-8-4- تقویت روحیه غیرت ورزی………………………………………………………………………………………….29

2-9-  وظایف و نقش زوجین در رضایت زناشویی…………………………………………………………………………33

2-10- رضایت زوجین از نگاه آیات و روایات……………………………………………………………………………….31

2-10-1- تکریم زن………………………………………………………………………………………………………..31

2-10-2-کمک کردن به زن……………………………………………………………………………………………..32

2-10-3-اظهار محبت به زن……………………………………………………………………………………………33

2-10-4-خوش رویی با زن…………………………………………………………………………………………….34

2-10-5- پند و موعظه دادن…………………………………………………………………………………………….34

2-10-6- تشکر و سپاسگذاری مرد……………………………………………………………………………..35

2-10-7-  بدرقه و استقبال مرد………………………………………………………………………………….36

2-10-8- سرپرستی مرد- اطاعات زن…………………………………………………………………………..36

2-10-9-ایجاد لذت برای یکدیگر……………………………………………………………………………………38

2-10-10-حل تعارضات زناشویی………………………………………………………………………………40

2-10-11-بیان زیبا برای همسر…………………………………………………………………………………..41

2-10-12- صبر بر آزار و اذیت همسر……………………………………………………………………………41

این مطلب را هم بخوانید :

2-11- عوامل مخدوش کننده رضایت زناشویی……………………………………………………………………….42

2- 11- 1- سخت گیری…………………………………………………………………………………………….42

2-11-2- ترش رویی…………………………………………………………………………………………………42

2-11-3-نا سزا گویی……………………………………………………………………………………………….42

2-11-4- چشم و هم چشمی………………………………………………………………………………………43

2-11-5- لجاجت……………………………………………………………………………………………………43

2-12-  دین…………………………………………………………………………………………………………………….43

2-12-1-  مفهوم دین………………………………………………………………………………………………….49

2-12-2-دین در لغت……………………………………………………………………………………………………44

2-12-3- نیاز همیشگی به دین………………………………………………………………………………………………45

2-13- هدف دین……………………………………………………………………………………………………………46

2-13-1-هدایت تشریعی………………………………………………………………………………………………46

2-13-2-تعلیم و تربیت مردم………………………………………………………………………………………..47

• –قضاوت……………………………………………………………………………………………………..48

-13-4-اصلاح………………………………………………………………………………………………………..47

2-13-5—حکومت…………………………………………………………………………………………………..48

2-14- دین از منظر نظریه پردازان غربی……………………………………………………………………………………….49

2-14-1- دین از دیدگاه کنت ول اسمیت…………………………………………………………………………..52

2-15-دین و مولفه های آن در اسلام………………………………………………………………………………………..53

2-16- دین از منظر نظریه پردازان ایرانی…………………………………………………………………………………….55

2-16-1- علامه طباطبایی………………………………………………………………………………………………..55

2-16-2- استاد مطهری………………………………………………………………………………………………….56

2-17- بیشینه خارجی………………………………………………………………………………………………………..59

2-18- بیشینه داخلی…………………………………………………………………………………………………………62

فصل سوم- روش پزوهش

3-1- روش ها……………………………………………………………………………………………………………….65

3-2- جامعه اماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه…………………………………………………………………….65

3-3- متغیر های مورد بررسی……………………………………………………………………………………………..65

3-4- ابرار پزوهش و روش گرد آوری…………………………………………………………………………………65

3-5- روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………….66

فصل چهارم- یافته های پژوهش

4-1-آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………..68

4–2آمار استنباطی………………………………………………………………………………………………………………..70

فصل پنجم- بحث و نتیجه گیری

5-1- بحث و تفسیر نتایج……………………………………………………………………………………………………74

5-2- نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………76

5-3- محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………………..76

5-4- پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………76

5-4-1-پیشنهادات پژوهشی…………………………………………………………………………………………………………76

5-4-2-پیشنهادات کاربردی…………………………………………………………………………………………………………77

الف) منابع فارسی

ب) منابع انگلیسی

ج) پیوست ها

چکیده انگلیسی

مقدمه

خانواده به عنوان واحدی اجتماعی دارای بیشترین و عمیق ترین مناسبات انسانی است. علاوه بر اینکه، منبع اولیه نیازهای اساسی فرد محسوب می شود، موقعیت های متعددی را برای یادگیری و شکل گیری نگرش ها وتشکیل باورهای فرد فراهم می آورد. خانواده در کنار مسئولیت آموزشی و تربیتی، در رفع نیازهای جسمانی، روانی و انتقال ارزش های اجتماعی نقش بسیاری موثری دارد. فرد در بستر خانواده خواست های جامعه را می آموزد و این شناخت او را به گزینش رفتارهای معین رهنمون می سازد (مصلحی1391، 1).

از آنجایی که انتخاب همسر یکی از مهم ترین تصمیم هایی است که در تشکیل خانواده و زندگی اجتماعی گرفته می شود، اهمیت مسئله ایجاب می کند که با کنکاش عمیق تری به عوامل بیرونی مانند، مذهب، طبقه اجتماعی، سن، تحصیلات و … نیز عوامل زیر بنایی مانند ویژگی های شخصیتی توجه شود (مصلحی1391، 1)

متخصصان روان شناسی خانواده غالبا معیار خود را در بررسی کیفیت روابط زناشویی زوجین، سطح رضایت زناشویی آنها قرار می دهند. رضایت زناشویی، یکی از مهم ترین عوامل پیشرفتن و دستیابی به اهداف زندگی است که تحت تاثیر عوامل بیرونی و درونی می باشد. علی رغم انکه ضرورت توجه به همسانی عقاید مذهبی و تمایلات فرهنگی همواره مورد تاکید قرار می گیرد. افزایش طلاق در دنیای کنونی و نارضایتی زوجین از زندگی مشترک و تاثیرات سوء این گونه پدیده ها بر افراد خانواده و اجتماع، بیانگر این مدعاست که برخورد مقبولی با تشکیل خانواده و ازدواج نشده و کمتر با دید عالمانه به این پدیده نگریسته شده است (مصلحی1391، 1).

مهم ترین نکته در تبیین فلسفه ازدواج در قرآن، این است که خداوند که حکمت ازدواج و تشکیل خانواده را بیان می کند. به حکم خلقت همسر و تشکیل خانواده، بقای نسل با فرزند صالح یا پیشگیری از فساد یا سازندگی اخلاقی و اجتماعی و یا توسعه ارزش های اسلامی اشاره نمی کند، بلکه به حکمتی اشاره دارد که بدون آن، هیچ یک از اهداف خلقت انسان، قابل تحقق نیست و آن آرامش روانی است. بدون آرامش روانی، نمی توان از جوان، انتظار تقوا داشت. بدون این آرامش، نه نسل سالم و صالح پدید می آید و نه سازندگی اخلاقی و اجتماعی اتفاق می افتد و نه ارزش های دینی و آرمان توحید، گسترش می یابد (پسندیده1389، 23).

کسی که در فکر ازدواج است و یا ازدواج می کند، انتظار دارد که این زندگی یا خوشبختی، با سعادت و رضایت همراه باشد و از تمام لحظات زندگی خود لذت ببرد. بنابراین، آنچه از خود ازدواج اهمیت بیشتری دارد موفقیت در ازدواج یا به عبارتی دیگر رضایتمندی میان زوجین است (برادبری، فینچام و ویچ[1]، 2000)

موسوی بیان می کند عوامل اقتصادی، مذهبی، آداب و سنن اجتماعی، ارضای عاطفی، ارضای جنسی و تفاهم فکری می تواند رضامندی زناشویی را به ارمغان آورد (موسوی 1374، 43).

هانلر2 و گنچوز3 نیز معتقدند نگرش مذهبی می تواند در ارتباط زناشویی موثر باشد، زیرا مذهب شامل رهنمودهایی برای زندگی و ارائه دهنده ی سامانه باورها و ارزش هاست که این ویژگی ها می توانند زندگی زناشویی را متاثر سازند (خدایاری فرد، 1386)

1-1 بیان مساله

بر اساس آموزه های دینی، یکی از مهم ترین مسائلی که زمینه آرامش و رضایت از زندگی زناشویی را فراهم می سازد پایبندی زوجین به دستورات مذهبی است. خوشبختی زناشویی زمانی تحقق می یابد که زن و شوهر ارتباط خوبی با مبدا داشته و برای معاد خود نیز کار نیک انجام دهند و پایبند به احکام و دستورات الهی باشند، نه اینکه مسائل زندگی آن قدر آنها را سرگرم کند که از یاد خداوند غافل شوند (منافقون: 9) و یا به خاطر خانواده از رعایت وظایف دینی فاصله بگیرند (تمیمی آمدی1366، 186). وظیفه زن و شوهر است که همدیگر را از معصیت خداوند بر حذر دارند که در این زمینه مرد مسئولیت