فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق.. 9

1-2 مقدمه. 10

2-2 بسکتبال.. 10

3- 2 آناتومی مفصل زانو. 10

4-2 حرکات مفصل زانو. 12

5-2 بیومکانیک زانو. 13

6-2 آسیب شناسی مفصل زانو. 14

7-2 آسیب های ورزشی مفصل زانو. 15

8-2 علل دیگر زانو درد. 16

9-2 آسیب شناسی لیگامان ACL.. 16

10-2 پروپرویوسپشن.. 17

11-2 تعامل سیستم پروپریوسپشن و سیستم کنترل حرکتی و حسی حرکتی.. 20

12-2 دیس شارژهای کورولاری 24

13-2 پیامدهای اختلال پروپریوسپشن.. 26

14-2 پیشینه تحقیق.. 28

فصل سوم : روش تحقیق 33

1-3 مقدمه. 34

2-3 روش شناسی تحقیق.. 34

3-3 جامعه و نمونه آماری.. 34

4-3 متغیر های تحقیق.. 35

5-3 ابزار اندازه گیری.. 36

6-3 روش اجرای طرح.. 37

7-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها 42

فصل چهارم :نتایج و یافته های تحقیق.. 43

1-4 مقدمه.. 44

2-4 تجزیه تحلیل داده ها با شاخص های آمار توصیفی….. 44

3-4 آمار استنباطی….. 50

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری.. 58

 

1-5 مقدمه.. 59

2-5 خلاصه تحقیق….. 59

3-5 بحث و بررسی….. 60

4-5 نتیجه گیری….. 68

5-5 پیشنهادات بر خواسته از تحقیق….. 68

6-5 پیشنهادات پژوهشی….. 68

منابع.. 69

ضمائم.. 82

 

 

 

 

 

 

جدول 1-3 برنامه گیرنده های عمقی گروه  اول.. 41

جدول 2-3 برنامه گیرنده های عمقی گروه  دوم. 41

جدول1-4 میانگین و (انحراف استاندارد) ویژگی های فردی آزمودنی های دو گروه تجربی (اول و دوم). 44

جدول 2-4 میانگین و انحراف استاندارد زوایای تست شده مفصل زانو در دو وضعیت نشسته و ایستاده در دو گروه. 45

جدول 3-4 میانگین و انحراف معیار  خطای مطلق بازسازی زاویه در

دو وضعیت نشسته و ایستاده و برای هر دو گروه. 46

جدول 4-4: میانگین و انحراف معیار خطای مطلق، در دو وضعیت نشسته و ایستاده هر دو گروه. 48

جدول 5-4 میانگین و انحراف استاندارد و عدد P خطای بازسازی گروه اول در سطح معناداری 95%.. 51

جدول 6-4 میانگین و انحراف استاندارد و عدد P خطای بازسازی گروه دوم در سطح معناداری 95%.. 51

جدول 7-4 میانگین و انحراف استاندارد و عدد P خطای بازسازی پیش آزمون   گروه اول و گروه دوم در سطح معناداری 95%.. 52

جدول 8-4 میانگین و انحراف استاندارد و عدد P خطای بازسازی پس آزمون  گروه اول و گروه دوم در سطح معناداری 95%.. 53

جدول 10-4 نتایج به دست آمده از آزمون آماری t  همبسته پیش آزمون و پس آزمون در دو وضعیت نشسته و ایستاده در دو گروه 54

جدول 11-4 نتایج به دست آمده از آزمون آماریt  مستقل پیش آزمون و پس آزمون در دو وضعیت نشسته و ایستاده در دو گروه. 55

 

این مطلب را هم بخوانید :

 

نمودار 1-4 خطای مطلق سه تکرار دو گروه مطالعه در پیش آزمون و پس آزمون، زاویه ̊ 30 در وضعیت نشسته. 47

نمودار 2-4 خطای مطلق سه تکرار دو گروه مطالعه در پیش آزمون و پس آزمون، زاویه ̊ 60 در وضعیت نشسته. 47

نمودار 3-4 خطای مطلق سه تکرار دو گروه مطالعه در پیش آزمون و پس آزمون، زاویه ̊ 30 در وضعیت ایستاده 47

نمودار 4-4 خطای مطلق سه تکرار دو گروه مطالعه در پیش آزمون و پس آزمون، زاویه ̊ 60 در وضعیت ایستاده 48

نمودار 5-4 میانگین خطای مطلق دو گروه مطالعه در پیش آزمون و پس آزمون، زاویه ̊ 30 در وضعیت نشسته. 49

نمودار 6-4 میانگین خطای مطلق دو گروه مطالعه در پیش آزمون و پس آزمون، زاویه ̊ 60 در وضعیت نشسته. 49

نمودار 7-4 میانگین خطای مطلق دو گروه مطالعه در پیش آزمون و پس آزمون، زاویه ̊ 30 در وضعیت ایستاده 50

نمودار 8-4 میانگین خطای مطلق دو گروه مطالعه در پیش آزمون و پس آزمون، زاویه ̊ 30در وضعیت نشسته. 50

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تصویر 1-2): لیگامنت های زانو. 10

تصویر 2-2): احساس های برخاسته از حس قامتی… 19

تصویر 3-2): سیستم حسی حرکتی… 20

تصویر 4-2): نقش گیرنده های عمقی در کنترل حسی حرکتی… 24

تصویر 1-3): وابل بورد. 37

تصویر 2-3): وضعیت قرارگیری آزمودنی (نشسته). 39

ت قرارگیری آزمودنی (ایستاده). 40

تصویر 4-3): تصویر شماتیک آنالیز داده ها با اتوکد.. 41

 

 

فصل اول : طرح تحقیق

 

 

1-1 مقدمه

فواید بیشمار ورزش همواره برای حفظ سلامت  روحی و جسمی جامعه مورد اهمیت بوده است. در عین حال فعالیت ورزشی عاملی پر خطر در ایجادآسیب های تروماتیک در بین افرادی که  به صورت حرفه ای و غیر حرفه ایی ورزش می کنند، محسوب می شود. به همین علت مطالعات زیادی در رابطه با پیشگیری از آسیب های ورزشی به خصوص در اندام تحتانی و در بین زنان ورزشکار که بیشتر در معرض آسیب هستند(24)، انجام شده و می شود. یکی از فاکتور های پیشگیری مورد توجه پژوهشگران تمرینات گیرنده های عمقی بوده، که تاثیر آن بر کاهش آسیب های اندام تحتانی مستند شده است(28-26، 25). تمرینات گیرنده های عمقی شامل تمرینات تعادلی ایستا و پویا، تمرینات هماهنگ کننده عصب و عضله ، تمرینات قدرتی و کششی می باشد که می تواند با توجه به رشته مورد نظر اختصاصی شود. قسمتی از این تمرینات مانند گرم کردن و دویدن ها در مراحل گرم کردن تیم های ورزشی به طور معمول انجام می شود، ولی از تمرینات تعادلی صرف نظر می شود در حالیکه این تمرینات با تحریک گیرنده های عمقی به بهبود عملکرد آنها و افزایش حس عمقی کمک می کنند. در این تحقیق به طور خاص تاثیر دو برنامه از این تمرینات تعادلی روی حس وضعیت زانو بسکتبالیست های زن مورد مطالعه قرار می گیرد.

 

 

 

 

2-1 بیان مسئله

میزان آسیب های ورزشی در بین زنان بسکتبالیست بالا است که بیشترین این آسیب ها شامل اسپرین و استرین های زانو و مچ پا می باشد. بیشترآسیب های لیگامانی در اندام تحتانی از نوع بدون برخورد بوده که در مانورهایی مثل برش ها، چرخش ها و کاهش شتاب ها اتفاق می افتد(30). عوامل داخلی(آناتومیکی،هورمونی و عصبی عضلانی) وخارجی (محیطی) در آسیب های لیگامانی بدون برخورد بسیار موثرند(31،34،35). از آنجایی که ریسک فاکتورهای عصبی عضلانی شامل تغییرات در الگوهای حرکتی، تغییر در فعالسازی الگو و تغییرات در قدرت و تنش نا مناسب عضلات می توانند در حرکات مختلف چرخشی، برش ها ویا کاهش شتاب فشارزیادی را بر مفصل وارد سازند(36). یکی از دغدغه های متخصصان استفاده از روش های مناسب جهت اصلاح این ناهماهنگی می باشد، که تمرین از جمله روشهای پیشنهادی می باشد(34).

یکی از وظایف سیستم عصبی عضلانی حسی حرکتی حفظ ثبات پویای مفصل است(46). در کنار اطلاعاتی که از طریق دوک های عضلانی کسب میشود، منبع اطلاعاتی  که حس وضعیت مفصل را ایجاد میکند توسط گیرنده های عمقی که شامل گیرنده های مکانیکی مانند پایانه های رافینی، گویچه های پاچینی و ارگان های وتری گلژی که درون و اطراف مفصل زانوی انسان هستند، دریافت و دراختیار سیستم عصبی مرکزی قرار می گیرند (79). مطالعاتی که در زمینه حس عمقی صورت گرفته است بطور کلی شامل شناخت آناتومیکی و فیزیولوژیک گیرنده های عمقی و مسیر های آوران حسی و وابران حرکتی(29،81)، تاثیر گیرنده های مکانیکی در ثبات مفصلی، حس وضعیت مفصل یا اندام، رفلکس های نخاعی و غیر هوشیارانه (18،19،29،46،81-83)، تئوری هایی در رابطه با تغییرات سیستماتیک مسیرهای عصبی عضلانی آوران های گیرنده های عمقی ویا افزایش قدرت کشف نشانه های مطلوب از نورون های آوران در نتیجه تمرین(19)، تاثیر تمرین بر افزایش دقت حس وضعیت مفصل (25،20) و تاثیر تمرینات گیرنده های عمقی بر کاهش آسیب های اندام تحتانی ورزشکاران (23-22) می باشد. همچنین در مطالعات برای بررسی وضعیت گیرنده های عمقی بطور معمول از ارزیابی دقت حس وضعیت زانو استفاده می شود که دو روش آزمایش معمول در این زمینه الف)تعیین کمترین آستانه قابل کشف مفصل وب) دقت بازسازی زاویه معین مفصل بدون استفاده از حس بینایی (18) می باشد.

برنامه های متنوعی با هدف تحریک گیرنده های عمقی طراحی شده است (22،23،25،27،28،35،79) که قسمتی از آن شامل تمرین روی تخته لغزان، تیوپ های بادی و تشک های نرم و قسمتی دیگر شامل تمرینات قدرتی تعادلی مانند اسکوات و تمرینات تعادلی با چشمان بسته است. دربررسی و مرور بر مطالعات انجام شده، تحقیقی یافت نشد که به تفاوت تاثیر گذاری تمرینات مختلف بر حس وضعیت زانوی ورزشکاران پرداخته باشد. در مطالعه حاضر با فرض تاثیر گذار بودن تمرین بر بهبود حس وضعیت، تلاش خواهد شد به این سوال پاسخ داده شود، که کدامیک از دو نوع تمرین رایج بر حس وضعیت زانوی ورزشکاران بیشتر است؟

از این رو هدف از انجام تحقیق تاثیر دو نوع تمرین گیرنده عمقی بر حس وضعیت زانوی بازیکنان نخبه زن بسکتبالیست بود.

3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق

زمان درمان بر آسیب های زانوی ورزشکاران، باعث دور شدن طولانی مدت ورزشکاران از شرکت در رخدادهای ورزشی شده و هزینه های اقتصادی اجتماعی و روانی برای فرد ایجاد می کند(26،29). طبق آمار ، 15.9 درصد از آسیب های بسکتبالیست زن، در ناحیه زانو و از میان آن 63.8 درصد از از آسیب های رباط صلیبی قدامی از نوع بدون برخورد گزارش شده است. علی رغم پذیرش اصل تاثیر تمرینات در پیشگیری و بازتوانی و درمان آسیب ها، تعیین میزان تاثیرگذاری تمرینات رایج نسبت به یکدیگر، موضعی چالش برانگیز در بین محققان و کلینیسینها است. با استناد به چند پژوهش که ارتباط وسیعی بین تمرینات گیرنده های عمقی و کاهش نرخ آسیب را نشان داده اند(25 ،21،22)، و از آنجا که دقت حس وضعیت به چگونگی عملکرد گیرنده های عمقی بستگی دارد، می توان با اندازه گیری تغییرات دقت حس وضعیت پس از اعمال تمرینات مختلف میزان اثر گذاری هر تمرین را بر گیرنده های عمقی تعیین کرد. در صورت شناسائی تمرین موثرتر این امر به مربیان، وررزشکاران و توانبخشان جهت طراحی برنامه ایی موفق تر یاری رسان خواهد بود.