2-8-1 از پیدایش تا کنون. 95

2-8-2 ماهوارهها و حقوق بین الملل.. 96

2-8-2-1 ماهوارهها و گردش ازاد اطلاعات… 96

2-8-2-2 ماهوارهها و نقض حاکمیت دولتها 97

2-8-3 ماهوارهها و مواضع کشورهای مختلف… 99

2-8-3-1 طرفداران ازادی مطلق ماهوارهها 99

2-8-3-2 کشورهای طرفدار گزینش برنامه های ماهوارهای.. 101

2-8-3-3 کشورهای طرفدار ممنوعیت مطلق برنامه های ماهوارهای.. 103

2-8-4 ماهوارهها و اصول حقوقی ملل متحد. 104

فصل سوم :آسیب های ماهواره. 108

3-1-ضرورت تجدید نظر در قوانین مربوط به ماهواره در ایران. 109

3-2 آسیب‌های ماهواره از منظر آیات و روایات… 113

3-2-1 اهداف ماهواره. 114

3-2-2آسیب‌های ماهواره. 116

3-2-2-1 آسیب های فردی( روحی و روانی ، متأثر از فیلم‌های مبتذل و خشن) 116

3-2-2-2 آسیب های اجتماعی.. 118

3-3آسیب شناسی استفاده از ماهواره از نظر  صاحب نظران در این زمینه. 127

3-3-1 بحران گذار در خانواده ایرانی.. 127

3-3-2 به عنوان چشم های شیطانی.. 130

3-3-3  سست شدن بنیان خانواده. 132

3-3-3-1 دختران فراری.. 133

3-3-3-2 بدحجابی وزنان خیابانی.. 133

3-3-3-3 تأثیر منفی بر روابط بین افراد، اختلاف خانوادگی وشکستن حریم های خانواده. 134

3-3-3-4 ترویج هوس خواهی و تنوع طلبی.. 135

3-3-4 تأثیربر فرهنگ وهویّت اجتماعی بدون در نظر گرفتن جنس(دختر یا پسر ) 136

3-3-5 ویران كردن بنیان خانواده. 142

3-6 بررسی فقهی و حقوقی.. 143

3-6-1 بعد اعتقادی ( مثل اعتقادات، واجبات، حجاب و …): 144

3-6-2 بعد فرهنگی.. 144

3-6-3 بعد اجتماعی.. 144

3-6-4 بعد تربیتی.. 145

3-6-5 بعد اقتصادی.. 145

3-7 نتایج حاصل از بررسی فقهی و حقوقی موضوع. 145

3-8 نتیجه گیری و پیشنهادات 149

الف)نتایج.. 149

ب)پیشنهادات… 151

منابع و مآخذ. 155

چکیده انگلیسی.. 160

چکیده :

امروزه گسترش وسایل ارتباطی سبب رویارویی انسان با اطلاعات گوناگون و متنوع از محیط های مختلف شده است كه نتیجه و پیامد آن تاثیربه روی تمام جوانب دیگر زندگی و از جمله خانواده ها بوده است.امروزه به وسیله رسانه ها مخصوصاً ماهواره انتخاب های فراوانی در برابر افراد خانواده وجود دارد كه سبب ایجاد آسیبهای گوناگون گردیده است هدف اصلی این پژوهش بررسی فقهی و حقوقی آسیبهای ماهواره بر خانواده ها می باشد که قوانین و نظریه های مرتبط در این زمینه بیان و راهکارها و راه حلهای مناسب بررسی و تحلیل شده است.

همـچنان كـه ماهــواره می تواند در هوشیار كردن، اطلاع رسانی و در حوزهْ پژوهش، سیاست و… نقش مهمی داشته باشد؛ برنامه های تخریبی و نابهنجاری نیز دارد؛ تا جایی كه

 برخی از جامعه شناسان و كارشناسان فرهنگی را برآن داشته تا برای مصونیت جامعه انسانی، به ویژه نهاد خانواده چاره اندیشی كنند. بدین ترتیب، تأثیر برنامه های این ابزار قدرتمند بر افكار عمومی و عملكرد آن را به ویژه از نظر تربیتی و جامعه پذیری نباید از نظر دور داشت. مطمئنا قوانین موجود ما در این رابطه ضمانت اجرایی ضعیفی دارد و به نظر می رسد نیازمند ضمانت اجرایی قوی تری برای این قوانین هستیم ضمن اینکه به قوانین بالا دستی هم در این باره نیاز داریم و همچنین قوانین موجود در این زمینه با توجه به شرایط جامعه و تکنولوژی های نوین همسو نمی باشد و احتیاج مبرم به قوانینی جدید شدیدا احساس می شود .البته مبی توان با تقویت فرهنگ خودی و نشان دادن ارزش های بالای آن به سطوح پایین جامعه، دفاع از ارزش های ملی، ارتقاء سطح آگاهی افراد، ترویج زندگی معنوی وتقوا، ترویج الگوهای رفتاری صحیح در خانواده و جامعه بسیار از آسیبهای ماهواره را خنثی نمود که این امر  نیاز به حركت آگاهانه و صحیح مدیران فرهنگی جامعه برای كاهش اثرات منفی برنامه های ماهواره دارد.

واژگان کلیدی: ماهواره ،آسیبهای اجتماعی ، فقه و حقوق، خانواده

مقدمه:

الف)بیان مسئله:

با تغییر و تحول های به وجود آمده در سالهای اخیر و حضور فعال بانوان در جامعه ، و نقش کلیدی آنها در نظام خانواده و اجتماعی ، نهاد خانواده با مسایل و چالشهای مختلفی مواجه و باعث دغدغه و نگرانی هایی در میان کارشناسان و نیز خانواده ها شده است ( محمدی ، 1388 ) افزون بر جهان شدن و پیامدهای حاصله از آن ، برنامه های ماهواره ای بیشتر

این مطلب را هم بخوانید :

استراتژی مناسب پیاده سازی ERP

 سبب اختلالات روان پریشی و بی خوشتن شدگی مخاطبان ، به ویژه بانوان می شود و از طرف دیگر فراگردهای تفکر مختل ، در اثر مشاهده برنامه های هیجان انگیز و رخوت آور ماهواره ای شکل می گیرد که پرش ایده ها با شتاب فکر ، انسداد تفکر و قطع جریان تفکر سالم را به همراه دارد استفاده از ماهواره در تمامی زمینه های زندگی نوجوانان و جوانان تاثیرات شگرف و عمیقی برجای می گذارد . طبق پژوهش های انجام شده در سالهای اخیر جرایم و جنایات دامنه دار و وحشتناکی همچون زنای با محارم ، مشکلات جنسی شدید در میان نوجوانان دختر و پسری که در سازمان بهزیستی نگهداری می شوند تا به سن قانونی زندان برسند و بیماری های روانی به نوع از تبعات تماشای برنامه های گمراه کننده ماهواره است . ایجاد ضعفهای روحی و جسمی ، از بین رفتن قید و بندهای اخلاقی و کشمکش اخلاقی و کشمکش مداوم با خانواده های سنتی و مذهبی ، نوجوانان را از پیشرفت و عداوت و درگیری ها در جامعه افزایش یافته و فرار از قانون زیاد می شود و رعب و وحشت سایه شوم خود را بر جامعه می گستراند . از بین رفتن قوانین دینی و مذهبی ، شکسته شدن حریم ها وچارچوب فرهنگی از طریق رهیابی فرهنگ ناشناس غربی ، کیان و صیانت خانواده ها را متزلزل کرده و همین امر موجب بالا رفتن سرسام آور آمار طلاق در جامعه شده است ، از طرفی دیگر تعداد افراد مجرد در جامعه افزایش یافته که این امر در میان برخی جوانان دختر و پسری که در سن ازدواج قرار دارند موجب برقراری روابط نامشروع شده و مفاسد اجتماعی بی شماری را به باور آورده است . قرآن کریم از آغاز خلقت چگونگی آفرینش زن و مرد را یکسان دیده و آن را در خلال موضوعاتی چون سجده فرشتگان ، دمیدن روح الهی ، تعلیم ، عهد ، وسوسه شیطان ، عصیان ، تلقی کلمات ، توبه و مبدا آفرینش طرح کرده است . این فکر که زن فقط و فقط باید در کنج خانه محبوس بماند و حتی با حفظ حریم و رعایت عفاف هم از علم و از هر کمالی ، الزاما باید محروم بماند و کاری جز اطفای شهوت مرد و خدمتکاری او ندارد و … علاوه بر اینکه با اسلام جور نمی آید ، ضد عواطف انسانی است. شناسایی نیازهای خانواده یکی از پایه های اصلی برای اجتهاد و پژوهش درست در مسائل مربوط به آن است اگرچنین آگاهی به دست نیاید برداشت و فتواها با مشکل همراه خواهد بود موضوع عدم توجه به روحیات و احساسات زن نیز قابل بحث است اگر منظور این باشد که نباید حکم بدون توجه به روحیات خانواده جعل شود، چنین موضوعی مربوط به شان شارع ( قانونگذار) است نه مربوط به مجتهد به عنوان استنباط کننده حکم که صرفا به کشف قرائن و رموز می پردازد ، و اگر منظور آن است که مجتهد گاه در تطبیق قواعد شرعی بر مصادیق خود به دلیل مرد بودن گرفتار غفلت می شود و نمی تواند شرایط ویژه خانواده را که می تواند موضوعی برای حکمی دیگر باشد ، دریابد ، حرف صحیحی است .در حوزه مسائل خانواده اهتمام به قرآن یادآوری از آن نقش تعیین کننده ای دارد ؛ زیرا از یک سو آیات قرآنی در حوزه مسائل خانواده بسیار است و از طرف دیگر روایت ها نیز فراوان و البته با مضامین مختلف . در این میان برخی از بخشهای فقه – به جز آفت های عامی که متوجه ی همه ی ابواب و بخشها است – دچار آسیب های خاص خود است .مسائل خانواده یکی از همین بخشهاست هر پدیده ای که در زندگی آدمی شکل می گیرد در بستر حیات خویش ممکن است گرفتار آفت ها و آسیب هایی گردد که آن را از خاستگاه اصلی اش دور سازد ؛ بنابراین برای جلوگیری از آفت ها و آسیب ها باید نظارتی پیوسته و بیرونی حاکم بر آن باشد لذا بررسی آسیب های اجتماعی خانواده از نظر فقهی و حقوقی خود از ملزومات جامعه امروز ایران می باشد .

ب)سوالات تحقیق

– بین تاثیر پذیری خانواده از ماهواره و آسیب های اجتماعی آنان چه رابطه ای وجود دارد؟

– آسیب شناسی اجتماعی خانواده از ماهواره در احکام فقهی کنونی چگونه می باشد ؟

– آسیب های اجتماعی وارده به خانواده ، با در نظرگرفتن نقش ماهواره ،در احکام حقوقی فعلی چگونه می باشد؟

– راهکارصحیح و مدون اسلامی فیلترینگ برنامه های ماهواره ای در احکام فقهی چگونه می باشد ؟

– راهکارصحیح و مدون جهت فیلترینگ برنامه های ماهواره ای و تخلف از آن در احکام فقهی چگونه می باشد ؟

پ)فرضیات پژوهش

3-5-   اصول فرم فیلم. 117

3-6-   اصول ساختار روایت در فیلم داستانی.. 120

3-7-   تکنیک در فیلم داستانی.. 129

3-7-1-     میزانسن.. 129

3-7-2-     فیلمبرداری و قاب بندی.. 131

3-7-3-     تدوین و چسباندن نماها 133

3-7-4-     صدای فیلم. 135

3-8-   ژانر و سبک در فیلم داستانی.. 136

4- فصل چهارم: تحلیل فیلم‏های نمونه معنویت‏گرا:مورد پژوهی سینمای فرانک دارابانت.. 140

4-1- سینمای معنویت‏گرای فرانک دارابانت.. 140

4-1-1- معرفی کارگردان: 140

4-2- فیلم اول: رستگاری در شاوشنک The shawshank redemption.. 143

4-2-1- تحلیل اصول فرمال فیلم. 147

4-3- فیلم دوم: مسیر سبز The Green Mile.. 157

4-3-1- تحلیل اصول فرمال فیلم. 162

این مطلب را هم بخوانید :

4-4- فیلم سوم: مجستیک The majestic. 171

4-4-1- تحلیل اصول فرمال فیلم. 174

4-5- فیلم چهارم: مه The Mist 183

4-5-1- تحلیل اصول فرمال فیلم. 187

4-6- تحلیل کلی سبک و ویژگی های فرمال آثار سینمایی فرانک دارابانت.. 197

5-. فصل پنجم: نتیجه گیری.. 210

6-.. منابع: 213

چکیده:

پژوهش حاضر تلاشی برای تحلیل و ارزیابی صورت بندی مضامین معنوی (حس معنوی – استعلایی (Spirituality)) در سینماست. در این مسیر ابتدا به سیر شکل‏گیری سینمای معنویت‏گرا و هم چنین کارگردان‏های خاصی که دغدغه معنویت‏گرایی در فیلم‏هایشان اهمیت داشته، نگاهی اجمالی شده است. سپس به بیان شیوه تعامل میان رویکرد معنویت‏گرایی و فیلم از منظر دین‏گرایان پرداخته شده و در ادامه نیز انواع رویکردهای تحلیل فیلم به عنوان روش‏های تحلیلی موجود مطرح شده است. روش و رویکرد تحلیلی این پژوهش بر ارزیابی فرم و قالب ارائه روایت داستانی در فیلم از نگاه نئوفرمالیست‏ها (پست‏فرمالیست‏‏ها) تکیه دارد. بنابراین در گام بعد نگرش نئوفرمالیستی در سینما و چگونگی کاربرد نظریه آن‏ها در فیلم تبیین شده و به نسبت فرم و محتوا در فیلم پرداخته شده است. در این رویکرد از آن جهت که فرم به نوعی محتوا را می‏آفریند؛ نزدیک به دیدگاه سنت گرایان در مورد نماد و صورت اثر هنری است که آن را جلوه ای از امر متعالی و قدسی می‏دانند. به تعبیر دیگر فرمی که محتوایی معنویت‏گرایانه را با خود دارد همان صورت هنر معنوی در نگاه اهل سنت است. این دیدگاه تبیین می‏کند که تجربه فرم فیلم در تعامل با تماشاگر تبدیل به یک تجربه معنوی – آیینی می‏شود. این رویکرد با دیدگاه اصحاب مکتب دریافت آلمان برای تبیین نقش خواننده در شکل دادن به معنای فرم تکمیل می‏شود. در این نگرش معتقدند که معنا و حس معنوی برآمده از فرم با مشارکت فعال تماشاگر و از طریق تجربه او، شکل می‏گیرد. درادامه به تبیین فرم فیلم پرداخته شده است. در این تبیین مواردی چون اصول فرم فیلم و معیار های ارزیابی و تحلیل، اصول ساختار روایی در فیلم داستانی و عناصری چون میزانسن، قاب بندی و فیلمبرداری، تدوین، صدای فیلم و سبک کارگردانی بیان شده است. در پایان نیز به تحلیل چهار فیلم از فرانک دارابانت کارگردان صاحب نام آمریکایی مجاری تبار پرداخته شده است.

واژگان کلیدی: حس معنوی – استعلایی، (Spirituality)، مضمون معنوی، فرم، نئوفرمالیسم، فرانک دارابانت.

1- فصل اول: کلیات

1-1-  مقدمه

هنر همواره بیانگر شکلی از اشتیاق آدمی برای جاودانگی است. به بیان امروزی مشتاق بودن یعنی هیجان زده‏ بودن برای چیزی. غلیان احساسات و شور و احساس برای درک، دریافت یا حس کردن امری را اشتیاق می‏نامند، جالب آنکه «مشتاق بودن» – (enthusiasm)- از دو لغت یونانی en  و  Theosگرفته شده است و به معنای ((in God «خدایی» است. این خدا گونه بودن و نسبت اشتیاق با امری خدایی همان حس کشش معنوی است که در هنر باعث ماندگاری، جاودانگی و ایجاد حسی متفاوت در مخاطب می‏گردد. این مشارکت مخاطب که در فضایی آکنده از اشتیاق و معنویت صورت می‏گیرد برای انسان تبدیل به تجربه ای معنوی شده و به زندگی انسان معنا و جهتی الهی می‏بخشد.

با چنین رویکردی می‏توان تمامی امور زندگی و فضای خلاقیت هنری را به اموری معنوی و قدسی پیوند زد. از این رو می‏توان گفت فیلم‏ها خود به خود دارای معنویتی درونی هستند که آدمی را برای تأمل و جست و جوی ناخودآگاه فردیشان(و چه بسا جمعی) تحریک و تهییج می‏کند.

از سوی دیگر هنر قصه گویی در فیلم الهام گرفته از هنر قصه گویی بزرگان دینی و کتب آسمانی است. با تأملی گذرا در کتب آسمانی و الهی می‏توان دریافت که همواره برای مخاطبان عام (و چه بسا فرهیخته) از زبانی هنرمندانه و با پرداختی داستان وار برای انتقال مفاهیم معنوی استفاده شده است، فیلم نیز چنین شیوه ای را برای انتقال مفاهیم و معنای خود به مخاطب برگزیده است. از این رو یکی از هیجان انگیزترین مجاری ارتباطی که از طریق آن می‏توان آدمی را با مضامین معنوی پیوند داده و آشنا کرد استفاده از سینما و قصه گویی با تصاویر یک فیلم است.

دیدگاه برخی مؤمنین و معنویت‏گرایان نیز بر آن است که زندگی انسان محل الهامِ علائم ربانی و معنوی است. به تعبیر دیگر خداوند از طریق نشانه‏هایی در زندگی آدمی به وی الهام نموده و پیام هایی را برای انسان ارسال می‏نماید و یکی از این نشانه‏ها و محل های علامت گذاری شده در زندگی انسان در دنیای امروز فیلم و سینما است. از این رو برخی نظریه پردازان معتقدند فیلم‏ها نیز به صورت ناخودآگاه نشانه‏هایی از معنویت را در خود دارند، چه فیلم ساز خواسته باشد چنین مفهومی را منتقل کند چه در ناخودآگاه و فرم خاص ارائه اثرش پنهان شده باشد.

از سوی دیگر زندگی در دنیای امروز انسان را در کشاکش سهمگینی با مسائل معنوی و ماورائی قرار داده است که در گذشته وجود نداشته است، زندگی سنتی دیروز به دلیل عدم وجود تکنولوژی و رسانه‏ها

1-تنزیل در فقه از چه جایگاهی برخوردار است و آیا اساساً چنین چیزی در فقه وجود دارد یا خیر؟و نظر فقهاء در این خصوص چگونه است؟

2-آیا قانونگذار تنزیل را پذیرفته است یا خیر؟ یا به عبارتی از لحاظ حقوقی با این موضوع چگونه برخورد شده است؟

در خصوص بیع دین آنچه بین فقها مسلم است این است كه بیع دین اشكال ندارد و گفته شده ذمه اشخاص نیز دارای واقعیتی مانند خارج می باشد و از همین روی است كه معاملات كلی در ذمه و معاملات نسیه بدون اشكال می باشد امادر شرایط بیع دین اختلافاتی وجود دارد كه در این رساله به تبیین آن خواهیم پرداخت.

از طرفی در قانون جدید بانكداری بدون ربا به بانكها اختیار داده شده تحت شرایطی معین اقدام به خرید اسناد تجاری نمایند لذا برای استفاده از این ابزار«تنزیل» كه در قانون بانكداری ربوی مرسوم بود كسانی كه خواسته اند از آن در قانون بانكی بدون ربا استفاده كنند اساس كار خود را به بیع دین استوار نموده اند و از آنجایی كه تنزیل ماهیتی تقریباٌ یكسان بابیع دین دارد لذا روشن شدن شرایط و حدود بیع دین مارا در این زمینه به نتیجه مناسبی خواهد رساند كه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

این تحقیق از آنجا كه به تبیین این مسأله پرداخته بنیادی و روش گردآوری مطالب به صورت كتابخانه ای كه ابزار اصلی در جمع آوری اطلاعات است و استفاده از فیش برداری می باشد و هدف از این تحقیق این است كه آیا تنزیل ازنظر شارع مقدس صحیح است یا خیر؟و تقسیم بندی كلی مطالب آن بدین گونه است كه:1-در فصل اول به بیان كلیات و تعاریف مفاهیم (بیع دین، تنزیل، تنزیل مجددو. . .)پرداخته شده است. 2- در فصل دوم به جایگاه تنزیل در فقه امامیه و اهل سنت و بیان اقوال و نظر فقها اشاره شده و همچنین نتیجه ای كه از این مباحث به دست آمده مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت و قبل از ورود به بحث ذكر این نكته  ضروری به نظر می رسد كه ، هر چند طبق  ماده 338 قانون مدنی، بیع عبارت است از : تملیك عین به عوض معلوم و از نظر قانون فقط عین  مورد بیع قرار می گیرد اما در این رساله مسأ‌له بیع دین مطرح شده و به اقوال و فتاوی فقها در این زمینه پرداخته شده و همچنین قول مشهور فقها كه با شرایطی چنین بیعی راصحیح می دانند بیان شده، هر چند كه در قانون مدنی از بیع دین هیچ صحبتی به میان نیامده است.

فصل اول:

كلیات

مبحث اول-مفهوم تنزیل

امروزه مباحث اقتصادی، گسترش چشمگیری یافته است و در هر بحث اقتصادی مفاهیم و موضوعات بسیاری مطرح می گردد که آشنایی با آن ها شرط نخست در فهم مباحث است . از جمله این مفاهیم می توان به تنزیل اشاره نمود که امروزه جایگاه خاصی یافته و ازجهت علمی و کاربردی، مورد توجه ویژه قرار گرفته است. .

بند اول-معنای لغوی تنزیل

تنزیل در لغت از ریشه «ن-ز-ل»به معنی پایین آوردن،كاستن وجایگزین كردن می باشد[3].كه از این میان،معناى اول بابحث ما متناسب است.همچنین سودی كه به پول وام داده شده تعلق می گیردونیزبه پولی كه برای پرداخت وجه برات یا سفته قبل از سررسید كسركنند،تنزیل می گویند[4].این كاربرد درزبان فارسی،به مفهوم اصطلاحی واقتصادی تنزیل كه مورد نظر است،نزدیك می باشد.

بند دوم-معنای اصطلاحی تنزیل

تنزیل دراقتصاد عبارت است از:«معامله و فروش حق دریافت مبلغ مدت دار در مقابل مبلغی كمتر و نقد»وبه مابه التفاوت دو مبلغ،نزول می گویند.لازمه این تعریف محاسبه ارزش فعلی مبلغ مدت دار است.

تنزیل با این مفهوم،معادل«الخصم»(عربی)،،(discoutانگلیسی)و،( escompteفرانسه)می باشد.[5]

بند سوم-تنزیل در متون فقهی

«بیع دین»یكی از واژه هایی است كه درفقه اسلامی با تنزیل ماهیتی یكسان دارد و در بانكداری اسلامی از آن به فروش یا خرید دین یاد می شود.بیع دین به معنای فروش دین مدت دار،به مبلغی كمتر است.به عبارت روشن تر،بیع دین عبارت است از تنزیل اسناد و اوراق تجاری كه سر رسید آنها در آینده است؛به این صورت كه مثلا دارنده سفته با مراجعه به بانك،قبل از سر رسید طلب خود را نقدا و با مبلغی كمتر دریافت می نماید.[6]

تنزیل و بیع دین از چند جهت با هم متفاوت اند:

1-در بیع دین،فقط عقد بیع، مطرح است ولی در تنزیل،می توان از عقود دیگری مثل صلح بهره گرفت.

2-به طور معمول ،تنزیل در بدهی پولی مطرح است ولی بیع دین هم در بدهی پولی مطرح می شود و هم در بدهی كالایی.

3-از نظر شرعی،در بیع دین،محدودیت هایی چون واقعی بودن دین وجود دارد،در حالی كه تنزیل، اصطلاحی عام است.

4-برای تنزیل از نظر اقتصادی قیودی چون كوتاه مدت بودن مطرح است،در حالی كه بیع دین عمومیت دارد.

بند چهارم- تنزیل و قرض

بین تنزیل و قرض از دو جهت ارتباط وجود دارد:

1-با عنایت به تنزیل ویكسانی آن با بیع دین،ارتباط تنگاتنگی بین تنزیل و بیع دین از یك سو و قرض از سوی دیگر وجود دارد؛زیرا برخی از تنزیل ها بر روی اسناد، حاكی از قرضی است كه شخصی از دیگری بابت قرضش، طلب دارد.

2-تنزیل در كنار قرض وربا به عنوان عنصر و ابزاری در انجام مبادلات پولی محض، مطرح است و این امر باعث طرح سؤالاتی شده است،مانند:آیا تنزیل خود ربا یا حداقل مستلزم ربا نیست؟آیا تنزیل مبتنی بر نرخ بهره نمی باشد؟

مبحث دوم-كابردهای تنزیل

برای تنزیل در كتابهای اقتصادی كاربردهای متعددی ذكر شده است كه به اجمال به بیان چند كاربرد مهم آن می پردازیم.

بند اول-ارزیابی طرحهای سرمایه گذاری

مراد از تنزیل در این كاربرد،محاسبه ارزش نقدی و فعلی مبلغ مدت دار در آینده است.به بیان دیگر،هدف از این كاربرد به دست آوردن ارزش فعلی درآمدها و هزینه های حال و آتی طرحهای اقتصادی و مقایسه آنها با

این مطلب را هم بخوانید :

همدیگر و انتخاب سود آورترین آنها برای سرمایه گذاری است.

بند دوم-تأمین اعتبار

این كاربرد در مورد اعطای اعتبار و ارائه تسهیلات به خصوص دركوتاه مدت،مطرح می باشد.توضیح اینكه:

دولتها،بنگاه ها،خانوارها و افراد به ندرت قادرند نیازهای مالی خود را از محل درآمدهای خویش برطرف كنند درنتیجه به اعتبار و وام نیاز پیدا می كنند.اعتبار و وام همان تعهد پرداخت وجه نقد در زمانی مشخص در آینده در برابر دریافت كالاها و خدمات  پول در زمان حال است.

بانكهاعملیات متفاوتی را در كوتاه مدت و بلند مدت انجام می دهند و در هر مورد،روش های خاصی به كار گرفته می شود.یكی از عملیات كوتاه مدت بانكی در ارائه تسهیلات، تنزیل است كه عبارت است از خرید نقدی طلب مدت دار،[7]برای مثال،خرده فروشی كه نمی تواند بهای كالا را نقدا به عمده فروش بپردازد،به خرید نسیه اقدام می كند.در این وضعیت،عمده فروش،سفته ای مثلا دو ماهه از خرده فروش دریافت می كند.در صورتی كه عمده فروش به پول نیاز پیدا كند،میتواند سفته را نزد بانك تنزیل نماید ومبلغ آن را پس از كسر نزول  نقدا دریافت كند.متداول ترین كاربرد تنزیل هم،همین نوع است:یعنی فروش اسناد مدت دار همچون سفته كه بستانكار به هر دلیلی از بدهكار دریافت كرده است و مایل است قبل از موعد سر رسید،آن را به مبلغی كم تر از مبلغ اسمی بفروشد.در تجربه بانك داری اسلامی در جمهوری اسلامی ایران نیز یكی از شیوه های تامین اعتبار

و تخصیص منابع بانكی در كوتاه مدت،بیع دین است كه به خرید دین از آن یاد می شود.[8]

بند سوم-تنزیل مجدد یا ابزار سیاست پولی

امروزه سیاست پولی بانك مركزی (كنترل و تعدیل حجم اعتبارات)، با توجه به احتیاج واقعی اقتصاد،از مهم ترین وظایف بانك مركزی شناخته می شود و یكی از ابزارهای متداول این كار،تنزیل مجدد است. در تنزیل مجدد، اوراق و اسناد بهادار كه توسط دارندگان آن با نرخ بهره متداول بانكی نزد بانك های تجاری تنزیل شده اند، برای بار دوم با نرخی كه تحت عنوان تنزیل مجدد توسط بانك مركزی تعیین می شود،از سوی بانك های تجاری نزد بانك مركزی تنزیل می شود. تعیین و تغییر نرخ تنزیل مجدد از ابزارهای مهم سیاست پولی است و بانك مركزی از این راه حجم پول در گردش و اعتبارات را كنترل می كند.[9]

بند چهارم-سیاست تنزیل

برای سیاست تنزیل، تعریف های مختلفی ارائه شده است. در ایالات متحده امریكا، تنزیل عبارت است از:دادن وام توسط نظام فدرال به سازمان های سپرده پذیر. به وام هایی تنزیل یا تخفیف می دهند كه در كوتاه مدت واجد شرایط فروش به فدرال رزرو باشند و بتوانند در مقابل افزایش، درحساب ذخیره سازمان سپرده پذیر مبادله شوند.فدرال رزرو با افزایش حساب ذخیره سازمان سپرده پذیر،به وسیله ارزشی كه كم تر از مبلغ بدهی باشد،به سازمان سپرده پذیر(وام)تنزیل می دهد،سپس سازمان سپرده پذیر در دوره كوتاهی،آن دارایی را با ارزش اسمی وام باز خرید می كند.سیاست تنزیل اشاره به مدت و شرایطی دارد كه تحت آن شرایط،فدرال رزرو به سازمان های سپرده پذیر وام می دهد. این سیاست به قیمت (نرخ تنزیل)و مقدار(مقدار وامی را كه فدرال باید انتخاب كند) بستگی دارد.[10]

[1]- میرجلیلی سید حسین،بررسی و ارزیابی بانكداری بدون ربادر ایران،تهران،معاونت امور اقتصادی وزارت دارایی،پاییز 1374 ص 200به بعد

[2]- درآمدی بر اقتصاد اسلامی،چاپ سوم،دفتر همكاری حوزه و دانشگاه،سازمان مطالعه و تدوین كتب علوم انسانی دانشگاه ها(سمت)،1376 ص 90

گفتمان دینی: داستان . 100

سخن و ساخت حقیقت … 101

رفتار اجتماعی، گروه‌ها و هنجارها 105

نودینی .. 106

انواع و درونمایه‌ها 106

آیا به هر نحوی از انحاء دست به تغییر دین زده‌اید؟ . 106

شیوه‌های نودینی .. 109

دو چشم انداز اجتماعی- روانشناختی در نودینی .. 115

خروج از گروه دینی .. 117

انواع دیگر رفتار دینی .. 119

خلاصه. 119

فصل چهارم: اندیشه‌های دینی

باور دینی .. 122

پیاژه 129

گلدمن .. 131

ایمان دینی و رشد آن . 132

اریکسون . 133

این مطلب را هم بخوانید :

کولبرگ … 134

فاولر . 136

اسپرو . 137

خلاصه . 140

فصل پنجم: احساسات دینی

ریشه‌های اولیه احساسات دینی .. 142

فروید . 142

نظریه شی – روابط .. 145

نظریه دلبستگی .. 148

مقیاس دلبستگی بزرگسالان . 149

ارزیابی‌های اخیر . 150

دیکی و دیگران . 150

کپس و «انسان، دین و مالیخولیا» 151

احساسات مثبت … 152

احساسات عرفانی .. 152

مکاشفه‌های دینی .. 156

تجربه‌های نزدیک به مرگ و خارج از بدن . 158

بهباشی معنوی .. 160

مقیاس بهباشی معنوی .. 161

توکّل و ایمان .162

عزت نفس… 163

احساسات منفی .. 163

گناه، شرم و اضطراب … 163

وسواس … 165

دین و آسیبشناسی روانی .. 169

افسردگی .. 170

روان پریشی و مسئلة جنّ .. 174

خلاصه . 182

منابع . 183

Abstract 204

چکیده

کتاب حاضر با شیوه و متدی خاص خود به بحث و بررسی پیرامون موضوعات اساسی حوزة روان‌شناسی دین می‌پردازد، و تمامی مسائل مربوطه از تاریخچة پر فراز و نشیب گرفته تا جدید‌ترین نظریات ارائه شده را مورد بحث قرار می‌دهد.

در این اثر نویسنده با لحنی عالمانه و در عین حال قابل فهم در باب گسترة وسیعی از ادیان و فرهنگ‌ها سخن می‌گوید. تمامی موضوعات اصلی و مهم این حوزه، از تاریخچة روان‌شناسی دینی گرفته تا شیوه‌های متعدد و جذابی که از طریق آن‌ها باور دینی بر احساس و رفتار انسان تأثیر می‌گذارد، مورد بحث قرار گرفته است.

حوزه‌های دیگری که نویسنده بدان‌پرداخته شامل موارد زیر است: نیایش، پیشگویی و نودینی، ماهیت رفتار دینی، باورهای دینی، و تأثیر آن‌ها بر سلامت هیجانی؛ اختلالات ذهنی ؛ رابطة بین دین و آسیب‌شناسی روانی، و مسئلة مناقشه‌برانگیز دین و تعصب.

…………………………………………………………………………………………………………..  68                                                        -تعهدات قانونی موکل ………………………………………………………………………………………………………..  69                                                                         2-1-2-نوع تعهدات در عقد وکالت ……………………………………………………………………………………..  71                                       2-1-3-تعهدات دارای ماهیت چندگانه………………………………………………………………………………….  72                                          2-1-4-تعهدات مختلط ………………………………………………………………………………………………………  73           2-2-تعهدات وکیل و موکل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………………..  74                      2-2-1-تعهدات وکیل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………………………..  74                                              2-2-1-1-تعهدات وکیل مدنی نسبت به اشخاص ثالث ………………………………………………………….  74                                     الف-تعهدات وکیل مدنی نسبت به طرف قرارداد موکل…………………………………………………………….  75

ب-تعهدات وکیل مدنی نسبت به سایر اشخاص……………………………………………………………………..  75                                                                                                       2-2-1-2-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به اشخاص ثالث…………………………………………………….  76

الف-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به طرف دعوای موکل و سایر اشخاص دخیل در دعوی………  76

ب- تعهدات وکیل دادگستری نسبت به وکلاء…………………………………………………………………………  77

1-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به وکلای دخیل در دعوی……………………………………………………  77

2-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به سایر وکلاء…………………………………………………………………….  79

ج-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به دادگستری…………………………………………………………………….  79

1-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به دادگاه محل طرح دعوی……………………………………………………  79

2-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به سایر محاکم…………………………………………………………………….  79

د-تعهدات وکیل دادگستری نسبت به سایر اشخاص………………………………………………………………….  80

2-2-2-تعهدات موکل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………………………..  80

-تعهدات موکل نسبت به طرف قرارداد……………………………………………………………………………………  80

الف-التزام به مفاد عقد در حدود وکالت………………………………………………………………………………….  81

ب- وضعیت امور خارج از حدود وکالت………………………………………………………………………………..  82

ج-وضع موکل در برابر معاملاتی که به نام او انجام نمی شود……………………………………………………  82

فصل سوم: آثار تعهدات وکیل و موکل…………………………………………………………………………………….  84

3-1-آثار تعهدات وکیل و موکل نسبت به یکدیگر……………………………………………………………………  85

3-1-1-آثار تعهدات قراردادی وکیل و موکل…………………………………………………………………………..  85

3-1-1-1-آثار تعهدات قراردادی وکیل…………………………………………………………………………………..  86

3-1-1-2-آثار تعهدات قراردادی موکل………………………………………………………………………………….  87

3-1-2-آثار تعهدات قانونی وکیل و موکل………………………………………………………………………………  88

3-1-2-1-آثار تعهدات قانونی وکیل………………………………………………………………………………………  88

3-1-2-2-آثار تعهدات قانونی موکل……………………………………………………………………………………..  89

3-1-3-آثار تعهدات اخلاقی وکیل و موکل……………………………………………………………………………..  89

3-2-نحوه جبران خسارت…………………………………………………………………………………………………….  90

3-2-1-نحوه جبران خسارت طبق قرارداد……………………………………………………………………………….  90

3-2-2-نحوه جبران خسارت طبق قانون…………………………………………………………………………………  91

3-2-2-1-جبران از طریق اعاده ی وضع سابق………………………………………………………………………..  91

الف-بازگرداندن عین مال………………………………………………………………………………………………………  91

ب-از بین بردن منبع ضرر……………………………………………………………………………………………………..  92

3-2-2-2-جبران ضرر از راه دادن معادل………………………………………………………………………………..  92

الف-دادن مثل………………………………………………………………………………………………………………………  92

ب-دادن قیمت…………………………………………………………………………………………………………………….   93

3-3-اسباب معافیت از خسارت……………………………………………………………………………………………..  93

3-3-1-قوه قاهره…………………………………………………………………………………………………………………  94

3-3-2-فعل شخص ثالث……………………………………………………………………………………………………..  94

3-3-3-فعل متعهد له……………………………………………………………………………………………………………  95

3-3-4-شرط عدم مسئولیت…………………………………………………………………………………………………..  95

3-3-5-بیمه مسئولیت…………………………………………………………………………………………………………..  95

3-4-مقایسه مسئولیت قراردادی و غیر قراردادی………………………………………………………………………  96

این مطلب را هم بخوانید :

3-5-جمع شرایط مسئولیت قراردادی و قانونی………………………………………………………………………..  98

3-6-آثار نوع تعهدات در عقد وکالت…………………………………………………………………………………….. 100

3-7-آثار تعهدات وکیل و موکل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………….. 102

3-7-1-آثار تعهدات وکیل نسبت به اشخاص ثالث………………………………………………………………….. 102

3-7-2-آثار تعهدات موکل نسبت به اشخاص ثالث…………………………………………………………………. 105

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………. 106     فهرست منابع………………………………………………………………………………………………………………………. 108    چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………… 112

چکیده                                                                                                             تعهدات وکیل و موکل به سه قسم تعهدات قراردادی، قانونی و اخلاقی تقسیم می شود که این تعهدات امکان دارد از نوع تعهد به وسیله یا تعهد به نتیجه باشد و همچنین برخی از موارد ترکیبی از این دو نوع است مانند تعهدات وکیل دادگستری. و در مورد تعهدات قراردادی و قانونی به نظر می رسد که بین آن ها اختلاف ماهوی وجود ندارد و دامنه ی تعهدات قراردادی هم شامل تعهدات قراردادی و هم شامل تعهدات قانونی می باشد. وکیل و موکل در صورتی که به تعهدات قراردادی خود عمل نکنند مسئولیت قراردادی    بر عهده ی متعهد قرار می گیرد. همچنین اگر آنان به تعهداتی که در قانون برای آن ها مشخص شده و      بر طبق قانون ملزم به انجام آن می باشند عمل نکنند باعث ایجاد مسئولیت بر عهده ی شخص متعهد       می شود. اما برخی از موارد متعهد به تعهدات اخلاقی خود عمل نمی کند و تعهدات اخلاقی از ضمانت اجرای قراردادی و قانونی برخوردار نیست مگر در مواردی که علاوه بر چهره ی اخلاقی دارای چهره ی قراردادی یا قانونی هم باشد که در این موارد از ضمانت اجرای قراردادی یا قانونی برخوردار است. در مورد ماهیت مسئولیت قراردادی و قانونی به نظر می رسد که بین آن ها اختلاف ماهوی وجود ندارد بلکه از حیث آثار دارای تفاوت هایی هستند و مسئولیت قراردادی دارای دو مبنا است یکی مبنای مستقیم که قانون است و دیگری مبنای غیر مستقیم که اراده ی طرفین می باشد ولی مسئولیت قانونی تنها یک مبنا دارد و آن قانون است. و در صورت جمع بودن شرایط هر دو مسئولیت به نظر می رسد که متعهد له این حق را دارد که هر کدام از دو مسئولیت را که مایل است مبنای طرح دعوی قرار دهد. و در این تحقیق ماهیت و آثار تعهدات وکیل و موکل در فقه و حقوق ایران مورد بررسی قرار گرفته است.         

کلید واژه: وکیل _ موکل _ تعهدات قراردادی _ تعهدات قانونی

       مقدمه                                                                                                                    تعهدات وکیل و موکل به سه قسم تعهدات قراردادی، قانونی و اخلاقی تقسیم می شود که این