فصل اول: مقدمه و اهداف

• مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 2
• اهداف ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5

 

فصل دوم: بررسی منابع

• اسید فایتیک …………………………………………………………………………………………………………………………… 7

2-1-1- ساختار اسید فایتیک …………………………………………………………………………………………………… 7

2-1-2- اسید فایتیک در گیاهان ………………………………………………………………………………………………. 8

• اثرات نامطلوب اسید فایتیک ……………………………………………………………………………………………………. 10

2-2-1- اثرات زیست محیطی ……………………………………………………………………………………………….. 10

2-2-2- قابلیت استفاده از مواد معدنی ……………………………………………………………………………………… 11

2-2-3- قابلیت هضم پروتئین ………………………………………………………………………………………………… 12

2-2-3-1- فیتاز میکروبی و بهره وری پروتئین ………………………………………………………………………….. 14

2-2-3-2- اثرات منفی فیتات بر بهره وری پروتئین ……………………………………………………………………. 15

2-2-3-2-1- کمپلکس های پروتئین-فیتات ……………………………………………………………………………. 16

2-2-3-2-2- تشکیل کمپلکس های دوگانه پروتئین-فیتات ……………………………………………………….. 16

2-2-3-2-3- تشکیل کمپلکس های سه گانه پروتئین-مواد معدنی-فیتات………………………………………. 18

2-2-3-2-4- اثر فیتات بر آنزیم های گوارشی …………………………………………………………………………. 19

2-2-3-2-5- فیتات و هدر رفت اسیدهای آمینه با منشاء داخلی …………………………………………………… 20

• عوامل مؤثر در واکنش های متفاوت پروتئین به فیتاز …………………………………………………………………….. 21

 

فهرست مطالب

 

2-4-   هضم و بهره وری فیتات ………………………………………………………………………………………………………….. 23

2-4-1- منابع آنزیم فیتاز …………………………………………………………………………………………………….. 24

2-4-1-1- فیتاز روده ای حیوان …………………………………………………………………………………………… 24

2-4-1-2- فیتاز داخلی مواد گیاهی ………………………………………………………………………………………. 25

2-4-1-3- فیتاز میکروبی ……………………………………………………………………………………………………. 27

2-5-   عوامل مؤثر بر هیدرولیز فیتات………………………………………………………………………………………………….. 29

 

2-5-1- منبع و اندازه ذرات خوراک …………………………………………………………………………………….. 29

2-5-2- نوع اجزای خوراک جیره ………………………………………………………………………………………… 31

2-5-3- فرآیند کردن خوراک …………………………………………………………………………………………….. 31

2-5-4- مواد معدنی جیره ……………………………………………………………………………………………………. 32

2-5-5- شرایط فیزیکی واکنش آنزیمی …………………………………………………………………………………. 34

2-5-6- اثرات فیبر خوراک ………………………………………………………………………………………………… 34

2-5-7- سن پرنده ……………………………………………………………………………………………………………… 35

2-5-8- ژنوتیپ پرندگان ……………………………………………………………………………………………………. 36

2-5-9- اسیدیته دستگاه گوارش ………………………………………………………………………………………….. 36

2-6-   بهبود قابلیت هضم …………………………………………………………………………………………………………………. 38

2-6-1- روش های کاهش میزان فیتات گیاهی ………………………………………………………………………… 38

2-6-1-1- تولید گیاهان با فیتات کمتر …………………………………………………………………………………… 38

2-6-1-2- تحریک فعالیت فیتاز با جوانه زدن ………………………………………………………………………….. 38

2-6-1-3- خیساندن …………………………………………………………………………………………………………… 39

2-6-1-4- پیش تیمار آنزیمی خوراک های گیاهی ………………………………………………………………….. 39

2-6-1-5- انتقال ژن به گیاهان ……………………………………………………………………………………………… 40

2-6-2- افزایش قابلیت هضم به کمک افزودنی های جیره ای …………………………………………………….. 41

2-6-2-1- ویتامین D …………………………………………………………………………………………………………. 41

2-6-2-2- استفاده از فیتاز میکروبی ………………………………………………………………………………………. 42

2-6-2-3- افزودن کیلات کننده های مواد معدنی ……………………………………………………………………. 45

 

فهرست مطالب

 

2-7-   اثرات مطلوب تغذیه ای فیتاز بر مواد معدنی ………………………………………………………………………………… 45

2-7-1- فسفر …………………………………………………………………………………………………………………….. 45

2-7-2- کلسیم ………………………………………………………………………………………………………………….. 46

2-7-3- آهن …………………………………………………………………………………………………………………….. 47

2-7-4- روی …………………………………………………………………………………………………………………….. 47

این مطلب را هم بخوانید :

2-8-   عوامل مؤثر بر عملکرد فیتاز میکروبی ……………………………………………………………………………………….. 48

2-8-1- نسبت کلسیم به فسفر جیره و اثرات متقابل مواد معدنی …………………………………………………… 48

2-8-2- کوله کلسیفرول ……………………………………………………………………………………………………… 49

2-8-3- اسیدهای آلی …………………………………………………………………………………………………………. 50

 

فصل سوم: مواد و روش

3-1- مشخصات محل آزمایش ………………………………………………………………………………………………………….. 53

3-2- مشخصات واحد آزمایشی …………………………………………………………………………………………………………. 53

3-3- آماده سازی سالن ……………………………………………………………………………………………………………………. 53

3-4- شرایط محیطی پرورش …………………………………………………………………………………………………………….. 54

3-5- مواد و حیوانات ………………………………………………………………………………………………………………………. 54

3-6- چگونگی توزیع جوجه ها …………………………………………………………………………………………………………. 55

3-7- جیره های آزمایشی …………………………………………………………………………………………………………………. 55

3-8- برنامه واکسیناسیون گله تحت آزمایش ………………………………………………………………………………………… 62

3-9- شاخص های مورد اندازه گیری …………………………………………………………………………………………………. 62

3-9-1- مصرف خوراک ……………………………………………………………………………………………………. 62

3-9-2- افزایش وزن بدن ……………………………………………………………………………………………………. 62

3-9-3- ضریب تبدیل خوراک ……………………………………………………………………………………………. 63

3-9-4- صفات مربوط به لاشه ……………………………………………………………………………………………… 63

3-9-4-1- بازده لاشه …………………………………………………………………………………………………………. 63

3-9-4-2- وزن نسبی سینه …………………………………………………………………………………………………… 64

 

فهرست مطالب

 

3-9-4-4- وزن نسبی بال ها …………………………………………………………………………………………………. 64

3-9-4-5- وزن نسبی پشت ………………………………………………………………………………………………….. 64

3-9-4-6- وزن نسبی گردن …………………………………………………………………………………………………. 64

3-9-5- اندام های حفره بطنی ………………………………………………………………………………………………. 65

3-9-5-1- وزن نسبی چربی………………………………………………………………………………………………….. 65

3-9-5-2- وزن نسبی کبد، طحال و قلب ………………………………………………………………………………… 65

3-9-6- اجزای دستگاه گوارش ……………………………………………………………………………………………. 65

3-9-6-1- وزن نسبی پیش معده …………………………………………………………………………………………… 65

3-9-6-2- وزن نسبی سنگدان ……………………………………………………………………………………………… 66

3-9-6-3- وزن نسبی روده ها ………………………………………………………………………………………………. 66

3-9-6-4- طول ژژنوم و ایلیوم …………………………………………………………………………………………….. 66

3-9-7- نمونه گیری و آنالیز های خونی …………………………………………………………………………………. 67

3-9-8- تعیین قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی ………………………………………………………………………….67

3-9-8-1- اندازه گیری اکسید تیتانیوم در نمونه های خوراک و محتویات ایلئوم ……………………………. 68

3-9-8-2- تعیین انرژی قابل متابولیسم ظاهری …………………………………………………………………………. 69

3-9-8-3- اندازه گیری قابلیت هضم پروتئین ………………………………………………………………………….. 69

3-9-8-4- تعیین قابلیت هضم کلسیم …………………………………………………………………………………….. 69

3-9-8-5- تعیین قابلیت هضم فسفر کل …………………………………………………………………………………. 70

3-10- مدل آماری طرح ………………………………………………………………………………………………………………….. 70

 

فصل چهارم: نتایج و بحث

4-1- مصرف خوراک …………………………………………………………………………………………………………………….. 73

4-2- افزایش وزن و وزن پایانی …………………………………………………………………………………………………………. 82

4-2-1- افزایش وزن ………………………………………………………………………………………………………….. 82

4-2-2- وزن پایانی ……………………………………………………………………………………………………………. 84

4-3- ضریب تبدیل خوراک …………………………………………………………………………………………………………….. 98

 

فهرست مطالب

 

4-4- صفات مربوط به لاشه ……………………………………………………………………………………………………………. 107

4-4-1- بازده لاشه …………………………………………………………………………………………………………… 107

4-4-2- وزن نسبی سینه …………………………………………………………………………………………………….. 107

4-4-3- وزن نسبی ران ها ………………………………………………………………………………………………….. 108

4-4-4- وزن نسبی بال ها ………………………………………………………………………………………………….. 108

4-4-5- وزن نسبی پشت …………………………………………………………………………………………………… 108

4-4-6- وزن نسبی گردن ………………………………………………………………………………………………….. 109

4-5- اندام های حفره بطنی …………………………………………………………………………………………………………….. 114

4-5-1- وزن نسبی چربی ………………………………………………………………………………………………….. 114

4-5-2- وزن نسبی کبد …………………………………………………………………………………………………….. 114

4-5-3- وزن نسبی طحال ………………………………………………………………………………………………….. 115

4-5-4- وزن نسبی قلب …………………………………………………………………………………………………….. 115

4-6- اندام های دستگاه گوارش ………………………………………………………………………………………………………. 121

4-6-1- وزن نسبی پیش معده …………………………………………………………………………………………….. 121

4-6-2- وزن نسبی سنگدان ……………………………………………………………………………………………….. 121

4-6-3- وزن نسبی روده ها ………………………………………………………………………………………………… 122

4-6-4- طول نسبی روده کوچک ………………………………………………………………………………………. 122

4-7- فراسنجه های خونی ………………………………………………………………………………………………………………. 128

4-7-1- آنالیز سرم خون ……………………………………………………………………………………………………. 128

4-7-1-1- متابولیت های سرم ……………………………………………………………………………………………. 128

4-7-1-1-1- اوره …………………………………………………………………………………………………………… 128

4-7-1-1-2- کلسترول …………………………………………………………………………………………………….. 128

4-7-1-1-3- تری گلیسریدهای خون …………………………………………………………………………………. 129

4-7-1-1-4- پروتئین کل …………………………………………………………………………………………………. 129

4-7-1-2- فعالیت آنزیمی سرم ………………………………………………………………………………………….. 136

4-7-1-2-1- آلکالین فسفاتاز ……………………………………………………………………………………………. 136

 

فهرست مطالب

 

4-7-1-2-3- آلانین آمینو ترانسفراز …………………………………………………………………………………… 137

4-7-1-2-4- لاکتات دهیدروژناز ………………………………………………………………………………………. 137

4-7-2- غلظت مواد معدنی پلاسما ……………………………………………………………………………………… 145

4-7-2-1- کلسیم ……………………………………………………………………………………………………………. 145

4-7-2-2- فسفر ……………………………………………………………………………………………………………… 145

4-7-2-3- منیزیوم …………………………………………………………………………………………………………… 146

4-7-2-4- آهن ………………………………………………………………………………………………………………. 146

4-7-2-5- روی ………………………………………………………………………………………………………………. 147

4-8- قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی ………………………………………………………………………………………………. 155

4-8-1- پروتئین ………………………………………………………………………………………………………………. 155

4-8-2- انرژی قابل متابولیسم …………………………………………………………………………………………….. 155

4-8-3- کلسیم ……………………………………………………………………………………………………………….. 156

4-8-4- فسفر کل ……………………………………………………………………………………………………………. 157

نتیجه گیری کلی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 169

پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 170

منابع مورد استفاده ………………………………………………………………………………………………………………………….. 172

ضمائم …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 187

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………………….. II

 

فهرست جداول

 

جدول شماره 3-1. درصد اجزای تشکیل دهنده جیره های آزمایشی در دوره 21-7 روزگی …………………………. 57

جدول شماره 3-2. درصد اجزای تشکیل دهنده جیره های آزمایشی در دوره 42-21 روزگی………………………… 58

جدول شماره 3-3. مقادیر محاسبه شده ترکیبات مواد مغذی مواد خوراکی…………………………………………………. 59

جدول شماره 3-4.  ترکیب مواد مغذی جیره های آزمایشی در دوره 42-21 روزگی……………………………………. 60

جدول شماره 3-5. ترکیب مواد مغذی جیره های آزمایشی در دوره 42-21 روزگی…………………………………….. 61

جدول 3-6. برنامه واکسیناسیون جوجه ها در طول دوره آزمایش …………………………………………………………….. 62

جدول شماره 4-1. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر مصرف خوراک هفتگی جوجه های گوشتی…………………………………………………………………………………………………………………………… 77

جدول شماره 4-2. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر مصرف خوراک دوره ای جوجه های گوشتی…………………………………………………………………………………………………………………………… 78

جدول شماره 4-3. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر افزایش وزن هفتگی    جوجه های گوشتی…………………………………………………………………………………………………………………………… 90

جدول شماره 4-4. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر افزایش وزن دوره ای  جوجه های گوشتی…………………………………………………………………………………………………………………………… 91

جدول شماره 4-5. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر وزن جوجه های گوشتی در سنین مختلف ……………………………………………………………………………………………………………………………… 95

جدول شماره 4-6. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر ضریب تبدیل خوراک جوجه های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………………………….. 102

جدول شماره 4-7. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر ضریب تبدیل خوراک  دوره ای جوجه های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………………. 103

جدول شماره 4-8. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر صفات لاشه جوجه های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 111

جدول شماره 4-9. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر چربی حفره بطنی و      اندام های حفره بطنی   جوجه های گوشتی …………………………………………………………………………………………. 117

جدول شماره 4-10. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر اندام های دستگاه گوارش جوجه های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………………. 124

 

فهرست جداول

 

جدول شماره 4-11. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر غلظت متابولیت های سرم خون جوجه های گوشتی ………………………………………………………………………………………………………………… 132

جدول شماره 4-12. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر فعالیت آنزیمی سرم خون جوجه های گوشتی ………………………………………………………………………………………………………………………… 141

جدول شماره 4-13. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر غلظت مواد معدنی پلاسمای خون جوجه های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………. 151

جدول شماره 4-14. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی در جوجه های گوشتی …………………………………………………………………………………………………………… 166

جدول 1. نتایج آنالیز داده های تکرار دار مربوط به مصرف خوراک ……………………………………………………….. 188

جدول 2. نتایج آنالیز داده های تکرار دار مربوط به وزن بدن ………………………………………………………………….. 188

جدول 3. نتایج آنالیز داده های تکرار دار مربوط به افزایش وزن ……………………………………………………………… 189

جدول 4. نتایج آنالیز داده های تکرار دار مربوط به ضریب تبدیل خوراک ……………………………………………….. 189

جدول 5. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به بازده لاشه …………………………………………………………………. 190

جدول 6. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی سینه …………………………………………………………… 190

جدول 7. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی ران ها ………………………………………………………… 190

جدول 8. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی بال ها …………………………………………………………. 191

جدول 9. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی پشت ………………………………………………………….. 191

جدول 10. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی گردن ……………………………………………………….. 191

جدول 11. نتایج آنالیز واریانس داده های  مربوط به وزن نسبی چربی حفره بطنی……………………………………….. 192

جدول 12. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی کبد ………………………………………………………….. 192

جدول 13. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی طحال ……………………………………………………….. 192

جدول 14. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی قلب …………………………………………………………. 193

جدول 15. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی پیش معده …………………………………………………. 193

جدول 16. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی سنگدان ……………………………………………………. 193

جدول 17. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به وزن نسبی روده ها …………………………………………………….. 194

جدول 18. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به طول نسبی ژژنوم ………………………………………………………. 194

 

فهرست جداول

 

جدول 20. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به غلظت اوره سرم ……………………………………………………….. 195

جدول 21. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به غلظت کلسترول سرم …………………………………………………. 195

جدول 22. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به تری گلیسریدهای خون ……………………………………………… 195

جدول 23. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به پروتئین کل سرم ………………………………………………………. 196

جدول 24. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به آنزیم آلکالین فسفاتاز سرم …………………………………………. 196

جدول 25. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به آنزیم آسپارتات آمینو ترانسفراز سرم ……………………………. 196

جدول 26. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به آنزیم آلانین آمینو ترانسفراز سرم …………………………………. 197

جدول 27. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به آنزیم لاکتات دهیدروژناز سرم ……………………………………. 197

جدول 28. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به غلظت کلسیم پلاسما …………………………………………………. 197

جدول 29. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به غلظت فسفر پلاسما …………………………………………………… 198

جدول 30. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به غلظت منیزیوم پلاسما ………………………………………………… 198

جدول 31. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به غلظت آهن پلاسما ……………………………………………………. 198

جدول 32. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به غلظت روی پلاسما ……………………………………………………. 199

جدول 33. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به قابلیت هضم پروتئین ………………………………………………….. 199

جدول 34. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به قابلیت هضم انرژی قابل متابولیسم ………………………………… 199

جدول 35. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به قابلیت هضم کلسیم …………………………………………………… 200

جدول 36. نتایج آنالیز واریانس داده های مربوط به قابلیت هضم فسفر کل ……………………………………………….. 200

 

فهرست شکل ها

 

شکل 2-1- اسید فایتیک یا اینوزیتول 1، 2، 3، 4، 5، 6- هگزا دی هیدروژن فسفات ……………………………………… 7

شکل 2-2- شکل کیلات شده اسید فایتیک (فیتین) ………………………………………………………………………………. 13

شکل 2-3- کمپلکس های دو گانه و سه گانه پروتئین-فیتات ………………………………………………………………….. 19

شکل 3-1- نمایی از سالن پرورش ……………………………………………………………………………………………………… 53

 

فهرست نمودارها

 

نمودار شماره 4-1: اثر جیره های مختلف بر مصرف خوراک هفتگی جوجه های گوشتی ……………………………… 79

نمودار شماره 4-2: اثر جیره های مختلف بر مصرف خوراک دوره ای جوجه های گوشتی ……………………………. 79

نمودار شماره 4-3: اثر اسید سیتریک بر مصرف خوراک جوجه های گوشتی ……………………………………………… 80

نمودار شماره 4-4: اثر فیتاز میکروبی بر مصرف خوراک جوجه های گوشتی ……………………………………………… 81

نمودار شماره 4-5: اثر جیره های مختلف بر افزایش وزن هفتگی جوجه های گوشتی …………………………………… 92

نمودار شماره 4-6: اثر جیره های مختلف بر افزایش وزن جوجه های گوشتی ……………………………………………… 92

نمودار شماره 4-7: اثر اسید سیتریک بر افزایش وزن جوجه های گوشتی …………………………………………………… 93

نمودار شماره 4-8: اثر فیتاز میکروبی بر افزایش وزن جوجه های گوشتی …………………………………………………… 94

نمودار شماره 4-9: اثر جیره های مختلف بر وزن جوجه های گوشتی…………………………………………………………. 96

نمودار شماره 4-10: اثر اسید سیتریک بر وزن جوجه های گوشتی…………………………………………………………….. 97

نمودار شماره 4-11: اثر فیتاز میکروبی بر وزن جوجه های گوشتی…………………………………………………………….. 97

نمودار شماره 4-12: اثر جیره های مختلف بر ضریب تبدیل خوراک جوجه های گوشتی ……………………………. 104

نمودار شماره 4-13: اثر جیره های مختلف بر ضریب تبدیل خوراک جوجه های گوشتی ……………………………. 104

نمودار شماره 4-14: اثر اسید سیتریک بر ضریب تبدیل خوراک جوجه های گوشتی …………………………………. 105

نمودار شماره 4-15: اثر فیتاز میکروبی بر ضریب تبدیل خوراک جوجه های گوشتی …………………………………. 106

نمودار شماره 4-16: اثر جیره های مختلف برصفات لاشه جوجه های گوشتی …………………………………………… 112

نمودار شماره 4-17: اثر اسید سیتریک برصفات لاشه جوجه های گوشتی ……………………………………….. 113 نمودار شماره 4-18: اثر فیتاز میکروبی برصفات مربوط به لاشه جوجه های گوشتی ……………………………………. 113

 

فهرست نمودارها

 

نمودار شماره 4-20: اثر اسید سیتریک بر اندام های حفره بطنی جوجه های گوشتی …………………………………… 119

نمودار شماره 4-21: اثر فیتاز میکروبی بر اندام های حفره بطنی جوجه های گوشتی ……………………………………. 120

نمودار شماره 4-22: اثر جیره های مختلف بر اندام های دستگاه گوارش جوجه های گوشتی ……………………….. 125

نمودار شماره 4-23: اثر اسید سیتریک بر اندام های دستگاه گوارش جوجه های گوشتی ………………………… 126 نمودار شماره 4-24: اثر فیتاز میکروبی بر اندام های دستگاه گوارش جوجه های گوشتی …………………………….. 127

نمودار شماره 4-25: اثر جیره های مختلف بر غلظت متابولیت های سرم خون جوجه های گوشتی ………………… 133 نمودار شماره 4-26: اثر اسید سیتریک بر غلظت متابولیت های سرم خون جوجه های گوشتی ……………………… 134

نمودار شماره 4-27: اثر فیتاز میکروبی بر غلظت متابولیت های سرم خون جوجه های گوشتی ……………………… 135

نمودار شماره 4-28: اثر جیره های مختلف بر فعالیت آنزیمی سرم خون جوجه های گوشتی ………………………… 142

نمودار شماره 4-29: اثر اسید سیتریک بر فعالیت آنزیمی سرم خون جوجه های گوشتی ……………………………… 143

نمودار شماره 4-30: اثر فیتاز میکروبی بر فعالیت آنزیمی سرم خون جوجه های گوشتی ……………………………… 144

نمودار شماره 4-31: اثر جیره های مختلف بر غلظت مواد معدنی پلاسما خون جوجه های گوشتی ………………… 152

نمودار شماره 4-32: اثر اسید سیتریک بر غلظت مواد معدنی پلاسما خون جوجه های گوشتی ……………………… 153

نمودار شماره 4-33: اثر فیتاز میکروبی بر غلظت مواد معدنی پلاسما خون جوجه های گوشتی ……………………… 154

نمودار شماره 4-34: اثر جیره های مختلف بر قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی ………………………………………….. 167

نمودار شماره 4-35: اثر اسید سیتریک بر قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی ……………………………………………….. 168

نمودار شماره 4-36: اثر فیتاز میکروبی بر قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی ………………………………………………… 168

 

 

اثر اسید سیتریک و فیتاز میکروبی بر قابلیت هضم ایلئومی پروتئین

و عملکرد جوجه های گوشتی

 

چکیده:

تعداد 270 قطعه جوجه گوشتی نر سویه راس در یک طرح بر پایه بلوک کامل تصادفی و در قالب آزمایش فاکتوریل 3×3 با 9 تیمار آزمایشی، سه تکرار و 10 قطعه جوجه در هر تکرار  از سن 7 تا 42 روزگی مورد آزمایش قرار گرفتند. جیره ها بر پایه ذرت-سویا و حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک (0، 3 و 6 درصد) و جیره های حاوی سطوح مختلف آنزیم فیتاز میکروبی (0، 500 و 1000 واحد فعال آنزیم) بودند. صفاتی نظیر مصرف خوراک، وزن بدن، افزایش وزن هفتگی، ضریب تبدیل خوراک، صفات مربوط به لاشه، وزن نسبی اندام های حفره بطنی، وزن نسبی اجزاء دستگاه گوارش، متابولیت های سرم، فعالیت آنزیمی سرم، غلظت مینرال های پلاسما، قابلیت هضم ایلئومی پروتئین، انرژی قابل متابولیسم، کلسیم و فسفر کل در طول دوره آزمایش اندازه گیری و مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج نشان داد که جیره های حاوی اسید سیتریک بر مصرف خوراک، افزایش وزن و وزن پایانی اثر معنی دار (01/0>P) داشتند و موجب بهبود غیر معنی دار ضریب تبدیل خوراک گردیدند. همچنین اثر آن بر بازده لاشه    معنی دار (01/0>P) بود اما بر صفات لاشه اثر معنی داری نداشت. اثر استفاده از سطوح مختلف اسید سیتریک در جیره ها بر اندام های حفره بطنی (باستثنای وزن نسبی قلب) معنی دار نبود. مشخص گردید که اثر اسید سیتریک بر وزن نسبی اندام های مختلف دستگاه گوارش، غلظت کلسترول و فعالیت آنزیم های ALP و LDH سرم خون     معنی دار (05/0>P) بود اما بر غلظت اوره، تری گلیسریدها، پروتئین کل و فعالیت آنزیم های ALT و AST سرم اثر معنی داری نداشت. اثر جیره های حاوی اسید سیتریک بر غلظت فسفر و آهن پلاسما معنی دار (05/0>P) اما بر غلظت مینرال های کلسیم، منیزیوم و روی معنی دار نبود. نتایج نشان داد که افزودن 3 درصد اسید سیتریک موجب بهبود معنی دار (05/0>P)، قابلیت هضم ایلئومی پروتئین، انرژی قابل متابولیسم و فسفرکل می شود اما بر قابلیت هضم ایلئومی کلسیم اثر معنی داری نداشت. اثر آنزیم فیتاز میکروبی بر صفاتی نظیر مصرف خوراک، وزن بدن و افزایش وزن معنی دار بوده (05/0>P) اما بر ضریب تبدیل خوراک معنی دار نبود. آنزیم فیتاز موجب افزایش     معنی دار وزن نسبی گردن (05/0>P) و کاهش معنی دار چربی حفره بطنی (05/0>P) گردید اما بر سایر صفات لاشه، اندام های مختلف دستگاه گوارش و اندام های حفره بطنی اثر معنی داری نداشت. آنزیم فیتاز هر چند بر غلظت تری گلیسریدهای خون (05/0>P) و فعالیت آنزیمی سرم اثر معنی داری (01/0>P) داشت اما غلظت اوره، کلسترول و پروتئین کل سرم معنی دار نبود. همچنین جیره های حاوی آنزیم فیتاز بر غلظت فسفر و آهن پلاسما اثر معنی دار (05/0>P) داشت اما بر غلظت سایر مینرال های پلاسما اثر معنی داری ایجاد نکرد. نتایج نشان داد که اثر جیره های مکمل شده با آنزیم فیتاز بر قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی معنی دار (01/0>P) بود.

 

واژگان کلیدی: اسید سیتریک، فیتاز میکروبی، قابلیت هضم ایلئومی، عملکرد، جوجه های گوشتی.

 

فصل اول

1- 1   مقدمه

فسفر از لحاظ اهمیت در بدن دام اولین ماده معدنی است و تقریباً 80% آن در استخوان ها یافت می شود. هم چنین در تشکیل و نگهداری استخوان نقش دارد (آندروود و ساتل، 1999). کمبود فسفر موجب شکستن یا ترک برداشتن استخوان های درشت نی و نازک نی در طی مراحل رشد و در نتیجه موجب کاهش ارزش گوشت طیور می شود. تقریباً دو سوم کل فسفر گیاهان به شکل فیتات (پانا و رولند، 1999؛ وایوروس و همکاران، 2000)، که غیر قابل دسترس به منظور استفاده تغذیه ای طیور، می باشد. اسید فایتیک[1] (میواینوزیتول 1، 2، 3، 4، 5 و 6 –هگزا کیس دهیدروژن فسفات)[2] شکل ذخیره اولیه فسفر در دانه های غلات، حبوبات و دانه های روغنی است. مولکولهای اسید فایتیک دارای فسفر بالا (2/28) و پتانسیل تشکیل کیلات[3]، به فرم های مختلفی از نمک های غیر محلول، مانند کاتیون های دو و سه ظرفیتی در pH طبیعی هستند. یک مول از اسید فایتیک در شرایط روده کوچک می تواند به طور متوسط 3 تا 6 مول کلسیم را به شکل فیتات غیرمحلول درآورد. تشکیل فیتات غیر محلول، کلسیم و فسفر را غیر قابل دسترس می سازد. هم چنین روی، مس، کبالت، منگنز، آهن و منیزیم نیز تحت تأثیر فیتات قرار می گیرند. میل ترکیبی روی و مس با اسید فایتیک نسبت به یون های دیگر بیشتر است. تشکیل این کمپلکس می تواند جذب این مواد معدنی را در روده کوچک کاهش دهد. حیوانات تک معده ای فاقد فیتاز مخاطی اندوژنیک[4] کافی، جهت هضم مؤثر فیتات می باشند. در نتیجه بیشتر فسفر باند شده با فیتات از طریق فضولات دفع می شود. از طرفی دفع فسفر از طریق فضولات بیشترین نگرانی را از لحاظ زیست محیطی ایجاد می کند. فسفات ها به مقدار کمی در آب، محلول می باشند و در نهایت تجمع آنها در خاک ممکن است موجب آلودگی های محیطی گردد، چنانکه حیات آبزیان را به خطر اندازد. همچنین فیتات غیر قابل هضم، دارای اثر منفی بر قابلیت هضم پروتئین و مواد معدنی است (آنجل و همکاران، 2000) و عمل آنزیم های پروتئولیتیک[5] از قبیل پپسین و تریپسین را در دستگاه گوارش محدود می کند. در شرایط اسیدی، گروه های فسفر اسید فایتیک ممکن است با گروه های آمینی اسیدهای آمینه، از قبیل لیزین، هیستیدین و آرژنین باند شده و قابلیت استفاده آنها را کاهش دهند. در شرایط طبیعی گروه های کربوکسیل تعدادی از اسیدهای آمینه، ممکن است از طریق مواد معدنی دو و سه ظرفیتی با اسید فایتیک باند شوند. کمپلکس فیتات و پروتئین و یا پروتئین، مواد معدنی و فیتات، قابلیت مصرف پروتئین را کاهش می دهد. هم چنین طی بررسی های متعدد نشان داده شده که، نشاسته هم توسط اسید فایتیک باند شده و در نتیجه انرژی قابل سوخت و ساز جیره را کاهش می دهد. در سال های اخیر تحقیقات قابل توجهی در مسیر شناخت فرآیند فیتات و توسعه روش هایی به منظور بهبود بهره وری از فسفر فیتاته با استفاده از حیوانات صورت پذیرفته است. روش های فیزیکی مانند خیساندن، خشک کردن،       جوانه زنی (جان بلود و همکاران، 1991)، استفاده از مکمل جیره با فیتاز میکروبی[6] برون زادی و ویتامین D، روش هایی هستند که در افزایش هیدرولیز فیتات مؤثرند (میشل و ادواردز، 1996). یکی از روش های مؤثر و کاربردی در جهت بهبود قابلیت هضم فیتات در جیره حیوانات، توسعه صنعت تولید آنزیم و مکمل کردن جیره ها با منابع فیتاز میکروبی یا قارچی می باشد. فیتاز آنزیمی از گروه فسفاتازها است که توانایی کاتالیز و آزاد کردن فسفر از فیتات را دارا می باشد. فیتاز توسط بسیاری از قارچ ها، باکتری ها و مخمرها تولید         می شود و قادر به هیدرولیز فیتات به میواینوزیتول و فسفر معدنی است. تحقیقات زیادی در زمینه پیامدهای تغذیه ای و محیطی اسید فایتیک و خصوصیات سنیتیکی، ساختاری و کاربردی آنزیم فیتاز انجام گردیده است. نتایج چندین پژوهش، کارایی آنزیم تجاری فیتاز میکروبی را به عنوان افزودنی خوراک در بهبود عملکرد، ضریب تبدیل، درصد خاکستر استخوان درشت نی و قابلیت هضم فسفر، کلسیم و در مواردی پروتئین را در جوجه های گوشتی نشان داده است (دنبو و همکاران، 1998؛ یان و همکاران، 2003؛ اونیانگو و همکاران، 2005). فیتازهای میکروبی به طور مؤثری قابلیت بهره وری فسفر فیتاته جیره را بهبود بخشیده است، لذا جایگزینی جزئی یا کامل آن به جای مکمل فسفر غیرآلی در جیره حیوانات تک معده ای،          امکان پذیر است. به نظر می رسد استفاده از آنزیم فیتاز علاوه بر افزایش قابلیت دسترسی فسفر فیتات، دارای مزایای دیگری است که عبارتند از: 1- افزایش فراهمی سایر مواد معدنی از قبیل آهن، روی، مس، کلسیم، مولیبدن، کبالت و … 2- بهبود کارایی آنزیم های گوارشی و افزایش آنها نظیر آلفا آمیلاز، پپسین و تریپسین             3- فراهمی پروتئین و اسیدهای آمینه 4- بهبود انرژی قابل متابولیسم و ماده خشک مصرفی 5- کاهش فسفر دفعی در فضولات طیور 6-

تمرکز پیدا کرده اند. از جمله می توان به تلاش محققین در کاهش کلسترول دریافتی از طریق رژیم غذایی و بر عکس افزایش سطح مصرفی روزانه اسیدهای چربی که برای سلامتی انسان بسیار مفید هستند، اشاره کرد.

از زمانی که در حدود 40 سال پیش در تحقیقات مختلف تخم مرغ به عنوان یک ماده خوراکی با محتوای کلسترول نسبتاً بالا شناخته شد، توصیه های پزشکی در رابطه با محدود کردن مصرف این ماده خوراکی در رژیم غذایی روزانه آغاز شد و به تبع مصرف این ماده خوراکی پرارزش در رژیم غذایی روزانه با روند رو به کاهش مواجه شد. به خصوص از زمانی که انجمن قلب آمریکا2در سال 1975 به منظور کاهش شیوع بیماری های قلبی – عروقی، مقدار مجاز کل کلسترول دریافتی روزانه از طریق رژیم غذایی را کمتر از 300 میلی گرم در روز اعلام کرد و همچنین توصیه کرد که مصرف تخم مرغ به 3 عدد در هفته محدود شود، این مساله شدت گرفت به طوری که با اعلام این موضوع، مصرف سرانه تخم مرغ در کشورهای توسعه یافته رو به کاهش نهاد. به طور مثال در کشوری مثل ایالات متحده آمریکا مصرف سرانه تخم مرغ از 310 عدد در سال 1970 به 235 عدد در سال 1995 رسید(Mc Namara, 2000). در گزارشی که در سال 1990 در یکصدمین شماره مجله Circulation به چاپ رسید، Assmann و همکاران اعلام کردند تخم مرغ با دارابودن حدود 250-200 میلی گرم کلسترول در زرده خود، بخش عظیمی از کلسترول خوراکی موجود در رژیم غذایی روزانه را تشکیل می دهد و محدود کردن مصرف تخم مرغ در رژیم غذایی روزانه را به عنوان یکی از راه های کاهش شیوع بیماری های قلبی – عروقی به مردم پیشنهاد کردند و یا در تحقیق دیگری که توسط Katan و همکاران در سال 2002 صورت گرفت، این محققین عنوان کردند به منظور پیشگیری از بیماری های قلبی – عروقی، یکی از راه هایی که پیش رو است، محدود کردن مصرف تخم مرغ در رژیم غذایی روزانه می باشد. به این منظور تدابیری از جمله کاهش غلظت کلسترول زرده تخم مرغ می تواند ما را در پیشبرد اهداف خود در جهت حفظ و ارتقاء جایگاه تخم مرغ در رژیم غذایی روزانه مردم به عنوان یک منبع پروتئینی ارزان قیمت و سرشاراز انواع ویتامین ها از جمله اسیدفولیک، رتینول و آلفاتوکوفرول کمک کند. همین امر محققان زیادی را بر آن داشته تا تخم مرغ هایی تولید کنند که حداقل میزان کلسترول را در زرده داشته باشند.

علاوه بر بحث کلسترول، امروزه در تحقیقات مختلف، اهمیت اسیدهای چرب غیر اشباع امگا- 3 در سلامتی انسان و نقش آنهادر پیشگیری و کنترل بیماری های مختلف، از جمله بیماری های قلبی – عروقی، فشار خون بالا، دیابت نوع 2، بیماری های کلیوی، تورم مفاصل (آرتریت)، اختلالات سیستم ایمنی و انواع مختلف سرطان به خوبی مشخص شده است (Simpoulos,2000). با این وجود، در زندگی امروزی که با سرعت هر چه تمام تر به سوی صنعتی شدن پیش می رویم. متاسفانه مصرف اسیدهای چرب امگا-3 در رژیم غذایی روزانه رو به کاهش نهاده است که علت آن کاهش مصرف ماهیان دریایی در رژیم غذایی و صنعتی شدن پرورش حیواناتی است که جیره های آنها سرشار ازاسیدهای چرب غیر اشباع امگا-6 است در حالی که غلظت اسیدهای چرب امگا-3 در جیره این حیوانات پرورشی (ماهیان و طیور) بسیار ناچیز است. به این دلیل به منظور اصلاح ترکیب چربی های موجود در رژیم غذایی و افزایش سطح مصرفی روزانه اسیدهای چرب غیر اشباع امگا-3 می توان از تخم مرغ به عنوان ماده ای که زرده آن حاوی انواع مختلف اسیدهای چرب غیر اشباع امگا-3 است استفاده نمود. در این راستا، تحقیقات بسیاری در رابطه با تغییر در ترکیب اسیدهای چرب زرده تخم مرغ در جهت افزایش غلظت اسیدهای چرب نافع سلامتی انسان صورت گرفته که خوشبختانه اکثر این تحقیقات با موفقیت همراه بوده و در نتیجه امروزه ما شاهد اصلاح و بهبود ترکیب اسیدهای چرب زرده تخم مرغ هستیم و این پدیده باعث شده تا نه تنها تخم مرغ به عنوان ماده ای مضر برای سلامتی معرفی نشود، بلکه به عنوان ماده ای که زرده آن سرشار از اسیدهای چرب مفید برای سلامتی انسان است، شناخته شود و استفاده از آن در رژیم غذایی به عنوان بخشی از چربی مصرفی روزانه به مردم توصیه شود.

1-2- همبستگی و رابطه سطح کلسترول مصرفی با غلظت کلسترول پلاسما

درمورد همبستگی و رابطه بین میزان کلسترول دریافتی از طریق رژیم غذایی مصرفی روزانه و غلظت کلسترول پلاسمای خون و به تبع آن، احتمال بروز بیماری های قلبی – عروقی طی 30 سال گذشته تحقیقات بسیار زیادی انجام گرفته و جالب توجه این که نتایج ضد و نقیضی به دست آمده است، به طوری که برخی از محققین با انجام آزمایش بر روی افراد مختلف از رابطه مستقیم بین سطح کلسترول مصرفی و غلظت کلسترول پلاسمای خون خبر داده اند و برخی دیگر از عدم هر گونه رابطه بین این دو عامل گزارش کرده اند. به طور کلی تحقیقات مختلفی که نتایج به دست آمده از آنها از همبستگی مثبت بین میزان کلسترول مصرفی و سطح کلسترول سرم حکایت دارند، روی هم رفته میزان تغییر در غلظت کلسترول سرم خون در اثر تغییر در سطح کلسترول سرم حکایت دارند، روی هم رفته میزان تغییر در غلظت کلسترول سرم خون در اثر تغییر در سطح کلسترول مصرفی را با وجود اختلافات اندک در یک محدوده معین و تقریباً یکسان اعلام کرده اند. این نتایج از بررسی هایی که توسط Howell و همکاران در سال 1997 برروی 226 تحقیق به عمل آمده توسط دانشمندان مختلف از سال 1966 تا سال 1994 در مجموع بر روی 8413 فردی که در تحقیقات متعدد، 878 نوع خوراک مختلف را با غلظت های گوناگون کلسترول مصرف کرده بودند به دست آمد. بر اساس این نتایج، این محققین همبستگی بین میزان کلسترول مصرفی از طریق خوراک روزانه را با غلظت های کلسترول تام3، تری اسیل گلیسرول4، لیپوپروتئین های با چگالی کم5، لیپوپروتئین های با چگالی خیلی کم6، و لیپوپروتئین های با چگالی زیاد7 سرم به ترتیب 74%، 65%، 41%، 34%، و 14% بیان کردند و در ضمن اعلام کردند در صورتی که مردم مصرف کل کلسترول دریافتی روزانه خود را به 300 میلی گرم در روز تقلیل دهند و تنها 30 درصد انرژی دریافتی روزانه خود را ازچربی ها تامین کنند وهمچنین چربی های اشباع، کمتر از 10 درصد کل چربی های مصرفی روزانه آنها را تشکیل دهد می توانند سطح کلسترول کل پلاسما و غلظت  LDL پلاسما را در حدود 5درصد کاهش دهند. در ادامه این محققین بر اساس یافته های حاصل از تحقیقات مختلف این گونه نتیجه گیری کردند که به ازای هر 100 میلی گرم تغییر در میزان کلسترول دریافتی از طریق خوراک مصرفی روزانه، غلظت کلسترول تام، LDL و HDL سرم به ترتیب به میزان 3/2، 9/1 و 4/0 (mg/dl) تغییر خواهد کرد.

در آزمایش دیگری که توسط Hegsted و همکاران در سال1993 انجام گرفت، این محققین میزان تغییر در غلظت کلسترول تام سرم به ازای هر یکصد میلی گرم

 تغییر در مقدار کلسترول مصرفی را 7/2(mg/dl) اعلام کردند و در ادامه افزودند غلظت HDL در این حد تحت تاثیر قرار نمی گیرد.

در تحقیقی که توسط Knopp و همکاران در سال 1997 انجام گرفت، با افزودن روزانه 2 عدد تخم مرغ به مدت 12 هفته به رژیم غذایی روزانه 161 مردی که غلظت LDL سرم خون آنها در حدود 190(mg/dl) بود مشاهده کردند غلظت LDL سرم این افراد به میزان 12(mg/dl) افزایش یافت در حالی که غلظت HDL سرم آنها تنها3(mg/dl) از خود افزایش نشان داد.

همچنین در آزمایشی که توسط Lichtenstein و همکاران در سال 1994 صورت گرفت. این محققین با افزودن به طور میانگین روزانه 3/1 عدد زرده تخم مرغ ( در جمع حاوی 272 میلی گرم کلسترول) به رژیم غذایی افراد مختلف، مشاهده کردند غلظت LDL پلاسما به طور متوسط در حدود 8 تا11 درصد افزایش یافت.

در سلسله مطالعاتی که توسط Weggemans و همکاران در سال 2001 بر روی 17 تحقیق منتشر شده از سال 1974 تا سال 1999 در زمینه رابطه میزان کلسترول مصرفی از طریق رژیم غذایی با سطح کلسترول پلاسما انجام گرفت، در پایان این گونه نتیجه گیری شد که به طور متوسط به ازای هر 100 میلی گرم افزایش در غلظت کلسترول مصرفی در هر روز، نسبت TC به HDL به میزان 02/0 افزایش می یابد که این مقدار افزایش در نسبت TC به HDL، در نهایت منجر به افزایش درصد احتمال بروز بیماری های قلبی – عروقی در حدود 1/2 درصد می شود.

در تحقیقی که در سال 1984 توسط Applebaum-Bowden و همکاران انجام گرفت علت افزایش غلظت LDL سرم بر اثر افزایش سطح کلسترول دریافتی را تاثیری دانستند که کلسترول خوراکی بر فعالیت گیرنده های LDL8 موجود در کبد دارد. زیرا این محققین با افزودن حدود 900میلی گرم کلسترول به خوراک روزانه افراد تحت آزمایش، کاهش 41 درصدی را در فعالیت گیرنده های LDL در سلول های کبد مشاهده کردند. لازم به ذکر است که LDL موجود در پلاسما در اثر فعالیت گیرند های LDL موجود در هپاتوسیت ها از سیستم گردش خون تخلیه و در کبد ذخیره می شود و در صورت کاهش فعالیت این گیرنده ها، LDL در خون تجمع پیدا

این مطلب را هم بخوانید :

 کرده و غلظت آن در پلاسما بالا می رود(Dietschy, 1993).

با این حال Vorster و همکاران درسال 1992 با دادن تعداد مختلف، 3، 4و14 عدد تخم مرغ در هفته به مدت 5ماه به 70 نفر از مردان جوانی که به سه گروه تقسیم بندی شدند، هیچ گونه اختلاف معنی داری در غلظت کلسترول سرم خون این افراد مشاهده نکردند و اعلام کردند مصرف تخم مرغ در تعداد استفاده شده در این آزمایش هیچ گوه تاثیری در پیشرفت بیماری های قلبی – عروقی ندارد.

همچنین در مطالعاتی که توسط دانشمندی به نام Hu و همکاران از سال 1980 تا سال 1994 روی حدود 18000 پرستار در رده سنی 34 تا 75 سال به عمل آمد و نتایج آن در سال 1999 منتشتر شد هیچ گونه رابطه معنی داری بین تعداد تخم مرغ مصرفی روزانه و سطح کلسترول پلاسما و احتمال بروز بیماری های قلبی – عروقی در افراد سالم یافت نشد و تنها در میان بیماران دیابتی، در افرادی که مصرف

فصل دوم …………………………………………………………………………………………………………………….. 9

بررسی منابع ………………………………………………………………………………………………………………… 9

2-1- عنصر سلنیوم ……………………………………………………………………………………………………. 10

2-1-1- ویژگی های عنصر سلنیوم …………………………………………………………………………. 10

2-1-2- منابع سلنیوم …………………………………………………………………………………………….. 10

2-1-3- جذب، انتقال، دفع و متابولیسم سلنیوم ………………………………………………………… 15

2-1-3-1- جذب سلنیوم ………………………………………………………………………………………. 15

2-1-3-2- انتقال و دفع سلنیوم ………………………………………………………………………………. 17

2-1-3-3- متابولیسم سلنیوم ………………………………………………………………………………….. 19

2-1-4- نقش بیوشیمیایی سلنیوم ……………………………………………………………………………. 21

2-1-5- برهمکنش سلنیوم با عناصر معدنی دیگر ……………………………………………………… 24

2-2- آنتی اکسیدانها …………………………………………………………………………………………………… 24

2-2-1- نقش آنتی اکسیدانی سلنیوم ………………………………………………………………………… 26

2-2-2- مقایسه خواص آنتی اکسیدانی منابع مختلف سلنیوم ………………………………………. 27

2-2-3- سلنیوم به عنوان کوفاکتور آنزیم های آنتی اکسیدانی گلوتاتیون پراکسیداز………….. 30

2-3- استفاده از سلنیوم در تغذیة طیور …………………………………………………………………………. 33

2-3-1- احتیاجات به سلنیوم ………………………………………………………………………………….. 33

2-3-2- تاثیر سلنیوم بر فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز خون …………………………………………. 35

2-3-3- غنی سازی تخم مرغ با سلنیوم ……………………………………………………………………. 37

2-3-4- استفاده از سلنیوم در تغذیه مرغهای تخمگذار ………………………………………………. 39

2-3-5- استفاده از سلنیوم در تغذیه جوجه های گوشتی ……………………………………………. 40

2-3-6- تأثیر سلنیوم بر غلظت بافتها ……………………………………………………………………………. 42

2-3-7- تأثیر سلنیوم بر جلوگیری از بروز برخی بیماریها …………………………………………… 44

2-3-8- کمبود سلنیوم …………………………………………………………………………………………… 45

2-3-9- مسمومیت با سلنیوم ………………………………………………………………………………………. 47

مواد و روشها …………………………………………………………………………………………………………….. 50

3-1- محل انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………… 51

3-2- مدیریت سالن …………………………………………………………………………………………………… 51

 

3-3- دوره پیش آزمایش …………………………………………………………………………………………….. 51

3-4- آزمایش اصلی: تعداد و نحوه توزیع پرندگان در پن های آزمایشی …………………………… 52

3-5- تهیه جیره های آزمایشی …………………………………………………………………………………….. 52

3-6- صفات مورد مطالعه …………………………………………………………………………………………… 55

3-7- طرح آزمایشی مورد استفاده ………………………………………………………………………………… 55

3-8- ارزیابی صفات تولیدی مرغ های تخم گذار ………………………………………………………….. 56

3-8-1- درصد تولید تخم مرغ (درصد تخمگذاری) ………………………………………………….. 56

3-8-2- میانگین خوراک مصرفی روزانه ………………………………………………………………….. 56

3-8-3- میانگین وزن تخم مرغ ………………………………………………………………………………. 57

3-8-4- گرم تخم مرغ تولیدی روزانه هر مرغ (Egg mass) … …………………………………… 57

3-8-5- ضریب تبدیل غذایی …………………………………………………………………………………. 57

3-8-6- وزن مخصوص تخم مرغ …………………………………………………………………………… 58

3-9- صفات کیفی تخم مرغ ……………………………………………………………………………………….. 59

3-9-1- کیفیت سفیده تخم مرغ ……………………………………………………………………………… 59

3-9-2- شاخص ارتفاع زرده ………………………………………………………………………………….. 60

3-9-3- شاخص رنگ زرده …………………………………………………………………………………… 60

3-9-4- وزن پوسته تخم مرغ …………………………………………………………………………………. 61

3-9-5- ضخامت پوسته تخم مرغ …………………………………………………………………………… 61

3-9-6- وزن زرده و سفیده به عنوان درصدی از وزن تخم مرغ ………………………………….. 62

3-9-7- تعیین کلسترول زرده تخم مرغ …………………………………………………………………… 63

3-10- آزمایشهای بیوشیمیایی پلاسمای خون ……………………………………………………………….. 63

3-11- تعیین سلنیوم تخم مرغ …………………………………………………………………………………….. 68

فصل چهارم ………………………………………………………………………………………………………………. 71

نتایج و بحث ……………………………………………………………………………………………………………… 71

4-1- صفات عملکردی ………………………………………………………………………………………………. 72

4-1-1- درصد تولید تخم مرغ (درصد تخم گذاری) …………………………………………………. 72

4-1-2- میانگین وزن تخم مرغ ها…………………………………………………………………………… 73

4-1-3- گرم تخم مرغ تولیدی روزانه هر مرغ (Egg mass) ………………………………………. 74

این مطلب را هم بخوانید :

4-1-4- میانگین مصرف خوراک روزانه …………………………………………………………………… 75

4-1-5- میانگین ضریب تبدیل غذایی ……………………………………………………………………… 76

4-1-6- وزن بدنی ………………………………………………………………………………………………… 77

4-2- صفات کیفی تخم مرغ ……………………………………………………………………………………….. 77

4-2-1- شاخص ارتفاع زرده ………………………………………………………………………………….. 77

4-2-2- شاخص رنگ زرده …………………………………………………………………………………… 78

4-2-3- شاخص تخم مرغ …………………………………………………………………………………….. 78

4-2-4- کیفیت سفیده تخم مرغ (واحد هاو) ……………………………………………………………. 79

4-2-5- ضخامت پوسته تخم مرغ …………………………………………………………………………… 79

4-2-6- وزن مخصوص تخم مرغ …………………………………………………………………………… 81

4-2-7- وزن زرده و پوسته به عنوان درصدی از وزن تخم مرغ ………………………………….. 82

4-3- غلظت سلنیوم تخم مرغ ……………………………………………………………………………………… 82

4-3-1- غلظت سلنیوم کل تخم مرغ………………………………………………………………………… 82

4-3-2- غلظت سلنیوم زرده تخم مرغ………………………………………………………………………. 84

4-3-3- غلظت سلنیوم سفیده تخم مرغ……………………………………………………………………. 85

4-4- کلسترول زرده تخم مرغ در پایان دوره های 28 روزه …………………………………………….. 86

4-5- فراسنجه های خونی ………………………………………………………………………………………….. 86

4-5-1- آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز …………………………………………………………………………. 87

4-5-2- آنزیم سوپراکسید دیسموتاز ………………………………………………………………………….. 88

4-5-3- کل ظرفیت آنتی اکسیدانی …………………………………………………………………………. 88

4-5-4- کلسترول و تری گلیسرید ………………………………………………………………………….. 89

نتیجه گیری و پیشنهادات …………………………………………………………………………………………….. 90

 

فصل پنجم ………………………………………………………………………………………………………………….. 91

ضمایم و پیوست ………………………………………………………………………………………………………….. 91

فصل ششم ………………………………………………………………………………………………………………… 123

فهرست منابع ……………………………………………………………………………………………………………… 123

فهرست جداول

جدول 2-1- توانایی ترکیبات سلنیوم در تولید سوپراکسید در شرایط invitro  ………………….. 29

جدول 2-2- حداقل احتیاجات برخی از گونه های حیوانی به سلنیوم ………………………………. 34

جدول 3-1- مواد خوراکی تشکیل دهنده جیره پایه ……………………………………………………….. 53

جدول 3-2- ترکیب شیمیایی جیره پایه ……………………………………………………………………….. 54

جدول الف-1- میانگین درصد تخم گذاری(%) تیمارهای 9-1 در 8 هفته دوره آزمایشی ……. 92

جدول الف-2- میانگین وزن تخم مرغ های تیمارهای 9-1 در 8 هفته دوره آزمایشی …………. 93

جدول الف-3- میانگین گرم تخم مرغ تولیدی (Egg mass) تیمارهای 9-1  در 8 هفته دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………………………………. 94

جدول الف-4- میانگین  مصرف خوراک روزانه (Feed Intake) تیمارهای 9-1 در 8 هفته  دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………………………………….. 95

جدول الف-5 – میانگین ضریب تبدیل غذایی روزانه (Feed Convertion Ratio) تیمارهای 9-1 در 8 هفته دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………….. 96

جدول الف-6- میانگین وزن بدنی تیمارهای 9-1 در ابتدا و انتهای دوره آزمایشی ……………… 97

جدول ب-1- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه  اول دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………………………………. 98

جدول ب-2- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه  دوم دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………………………………. 99

جدول ب-3- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه   سوم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 100

جدول ب-4- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه چهارم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 101

جدول ب-5- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی کل دوره آزمایشی ……. 102

جدول ب-6- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه اول دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………….. 103

جدول ب-7- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره  14 روزه  دوم دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………… 104

جدول ب-8- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره  14 روزه  سوم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………….. 105

جدول ب-9- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره  14 روزه  چهارم دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………….. 106

جدول ب-10- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 107

جدول ج-1- میانگین سطح سلنیوم کل تخم مرغ تیمارهای 9-1 در چهار دوره 14  روزه و کل دوره آزمایشی دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………… 108

جدول ج-2- تغییر در سطوح سلنیوم کل تخم مرغ تیمارهای 9-1 درهفته های دوم، چهارم، ششم و هشتم بعد از شروع آزمایش ……………………………………………………………………………. 109

جدول ج-3- میانگین سطح سلنیوم زرده و سفیده تخم مرغ تیمارهای 9-1 در هفته هشتم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 110

جدول ج-4- میانگین تیتر کلسترول هر گرم زرده تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی هفته های چهارم و هشتم و کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………. 111

جدول د-1-  میانگین نتایج آزمایشات بیوشیمیایی پلاسمای خون تیمارهای 9-1 در پایان دوره 28 روزه اول دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………….. 112

جدول د-2- میانگین نتایج آزمایشات بیوشیمیایی پلاسمای خون تیمارهای 9-1 در پایان دوره 28 روزه دوم دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………. 113

جدول د-3- میانگین نتایج آزمایشات بیوشیمیایی پلاسمای خون تیمارهای 9-1 در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 114

 

فهرست نمودارها

نمودار 5-1- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین درصد تولید تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………….. 115

نمودار 5-2- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین وزن تخم مرغ ها در کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………… 115

نمودار 5-3- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین گرم تخم مرغ تولیدی روزانه هر مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………….. 116

نمودار 5-4- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین مصرف خوراک روزانه هر مرغ در کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………….. 116

نمودار 5-5- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین ضریب تبدیل غذایی در کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………… 117

نمودار 5-6- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین وزن بدنی در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………… 117

نمودار 5-7- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………… 118

نمودار 5-8- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم سفیده تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………. 118

نمودار 5-9- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم زرده تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………… 119

نمودار 5-10- درصد RDA تأمین شده توسط مصرف یک تخم مرغ از تیمارهای مختلف ….119

نمودار 5-11- تأثیر استفاده از 3/0 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 120

نمودار 5-12- تأثیر استفاده از 6/0 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 120

نمودار 5-13- تأثیر استفاده از 9/0 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 121

نمودار 5-14- تأثیر استفاده از 2 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 121

نمودار 5-15- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز پلاسمای خون مرغ های تخم گذار ……………………………………….. 122

 

فهرست اشکال

شکل 2-1- مدل انتقال سلنیوم و متابولیسم سلنیوم …………………………………………………………… 18

شکل 2-2- مسیرهای متابولیکی سلنیوم …………………………………………………………………………… 20

شکل 2-3- تفاوت جذب، انتقال و متابولیسم سلنیوم آلی و غیر آلی ……………………………………. 21

شکل 3-1- روش اندازه گیری وزن مخصوص تخم مرغ ……………………………………………………. 58

شکل 3-2- دستگاه اندازه گیری واحد هاو (کیفیت سفیده تخم مرغ) …………………………………… 60

شکل 3-3- نمونه ای از دستگاه اندازه گیری ضخامت پوسته تخم مرغ ………………………………… 62

شکل 3-4- دستگاه جذب اتمی آزمایشگاه شیمی تجزیه دستگاهی دانشکده شیمی دانشگاه فردوسی

مشهد ……………………………………………………………………………………………………………………………. 69

 

تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم جیره در غنی سازی سلنیوم تخم مرغ و عملکرد مرغ های تخم گذار تجاری

چكیده

به منظور بررسی اثر منابع آلی (مخمر غنی شده با سلنیوم) و معدنی (سدیم سلنیت) سلنیوم بر میزان سطوح سلنیوم تخم مرغ تعداد 216 قطعه مرغ تخمگذار لگهورن سویهW-36  كه در سن 30 هفتگی  بودند. استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح بلوك كامل تصادفی شامل 9 تیمار با 3 تكرار اجرا شد در هر تكرار 8  قطعه مرغ قرار داشتند. این مرغها به مدت 8 هفته با جیره های آزمایشی حاوی 3/0، 6/0، 9/0 و 2 قسمت در میلیون از هر دو منبع سلنیوم و تیمار شاهد تغذیه کردند. در طول دوره، صفات عملكردی (درصد تولید تخم مرغ، وزن تخم مرغ، گرم تخم مرغ تولیدی، مصرف خوراكی، ضریب تبدیل و وزن بدنی) ونیز صفات كیفی تخم مرغ ( واحدهاو، شاخص تخم مرغ، شاخص زرده تخم مرغ، شاخص رنگ زرده تخم مرغ، وزن مخصوص وضخامت پوسته تخم مرغ) و پارامترهای خونی پلاسما (گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز، کل ظرفیت آنتی اکسیدانی، كلسترول و تری گلیسرید) مورد بررسی قرار گرفتند. غلظت سلنیوم نیز در هفته های 2، 4 و 6 برای کل تخم مرغ و در هفته هشتم برای زرده و سفیده به طور جداگانه اندازه گیری شد. نتایج آزمایشات نشان داد كه در صفات عملكردی و صفات كیفی تخم مرغ بین تیمارهای مختلف با تیمار شاهد تفاوت معنی داری وجود نداشت. بررسی پارامترهای خونی نشان از افزایش مشابهی در فعایت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز پلاسما در کلیه تیمارهای مکمل شده داشت که اختلاف آنها با تیمار شاهد معنی دار (05/0P<) بود. میزان سلنیوم کل تخم مرغ و زرده و سفیده با افزایش میزان سلنیوم جیره  برای هر دو منبع، افزایش یافت (01/0P<)، اما تخم مرغ های مرغ های تغذیه شده با مخمر غنی شده با سلنیوم غلظت سلنیوم بیشتری (01/0P<) را نسبت به مرغ های تغذیه شده با سدیم سلنیت داشتند.

 

فصل اول

مقدمه

 

1-1- مقدمه

بشر از دیر باز از تخم پرندگان به عنوان غذا استفاده می کرده است و تخم مرغ همواره به عنوان یکی از غذاهای در دسترس، ساده و در عین حال مغذی که کاربردهای مختلفی در صنایع غذایی نیز دارد شناخته شده است. تخم مرغ علاوه بر ترکیب ایده آل اسیدهای آمینه و ارزش بیولوژیکی بالای پروتئین آن برای انسان، حاوی اسیدهای چرب ضروری، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن می باشد. تخم مرغ حاوی تمام ویتامین های مورد نیاز بدن بجز ویتامین C می باشد. ویتامین های محلول در چربی (K ،E ،D ،A ) فقط در زرده و ویتامین های محلول در آب هم در زرده و هم در سفیده تخم مرغ وجود دارند (سورای و اسپارک، 2001).

تخم مرغ نه تنها یک ترکیب مغذی فوق العاده است بلکه حاوی بسیاری از ترکیبات ضد باکتری، ضد ویروس، ضد سرطان و بسیاری عوامل واسطه ای که در سیستم ایمنی نقش دارند می باشد و لذا تخم مرغ برای سلامتی انسان و پیشگیری از بیماریها اهمیت بسیاری دارد. این اثرات زیستی شناخته شده برای تخم مرغ عمدتا به دلیل وجود لیزوزیم و آویدین در سفیده تخم مرغ و ایمونوگلوبین  Y(Ig Y) در زرده تخم مرغ می باشد. لیزوزیم حدود 5/3 در صد سفیده تخم مرغ را تشکیل می دهد و خاصیت ضد باکتریایی آن به دلیل توانایی آن در هیدرولیز پیوندهای بتاگلوکوزیدی تشکیل دهنده N- استیل مورامیک اسید و N- استیل گلوکز آمین موجود در دیواره سلولی باکتریها می باشد. این آنزیم بر باکتری های گرم مثبت بیشتر از گرم منفی تأثیر ضد باکتریایی دارد که این مسأله به خاطر تفاوت در ساختمان دیواره سلولی این باکتریها است. بنابراین امروزه تخم مرغ علاوه بر این که به عنوان یک ترکیب مغذی شناخته شده است به عنوان یک دارو نیز مطرح می باشد (وان در اسلویس، 2005).

سلنیوم یک ماده مغذی ضروری در جیره مرغ های تخم گذار می باشد (1994NRC,). سلنیوم برای عملکرد مناسب آنزیم آنتی اکسیدانی گلوتاتیون پراکسیدازکه با تخریب رادیکال های آزاد، از سلول محافظت می کند ضروری است (روتروک و همکاران، 1973). احتیاجات مرغ  های تخمگذار به سلنیوم، بسته به خوراک مصرفی روزانه در حدود 05/0 تا 08/0 قسمت در میلیون می باشد(1994NRC,). این نیاز به سلنیوم به وسیله جیره متداول ذرت- کنجاله سویا بدون مکمل سازی اضافی می تواند تأمین شود. اما محتوی سلنیوم دانه های خوراکی به طور وسیعی از منطقه ای به منطقه دیگر تغییر می کند (1994NRC,)، و بنابراین در صنعت طیور اضافه نمودن آن به جیره های مرغ های تخمگذار امری متداول است. حداکثر مقدار مجاز اضافه کردن سلنیوم در ایالات متحده آمریکا 3/0 قسمت در میلیون است. آنچه که در مورد سلنیوم اهمیت دارد این است که به تازگی اثرات مفیدی برای شکل آلی آن که اغلب به صورت سلنو متیونین می باشد شناخته شده است. این شکل سلنیوم در واقع همان شکلی است که به طور طبیعی در گیاهان وجود دارد ولی از آنجایی که معمولا سلنیوم در گیاهان و دانه هایی که در تغذیه حیوانات استفاده می شوند پاسخگوی نیاز حیوان به این عنصر نمی باشد، لذا افزودن آن به جیره امری متداول می باشد.

در گذشته از شکل غیر آلی سلنیوم که معمولا سلنیت سدیم [1] بود، در جیره استفاده می شد. اما در سال 2000 منبع آلی سلنیوم برای استفاده به عنوان مکمل های خوراکی در جیره های طیور بررسی شد (2000FDA, ). این منبع آلی، یک مخمر غنی شده با سلنیوم[2] است که به وسیله رشد مخمر ساکارومایسس سروزیه [3] در محیط کشت حاوی سلنیوم زیاد، تولید می شود (2003AAFCO,). نشان داده شده است که بخش عمده سلنیوم در مخمر غنی شده با سلنیوم، سلنومتیونین[4]   است که شکل سلنیومی متیونین می باشد (بیلستر و وانگر، 1986 ;کلی و پاور،1995).

از آنجائیکه محتوی سلنیوم موجود در غذاها و گیاهان بستگی به میزان قابلیت دسترسی این عنصر در خاک دارد، در نتیجه سطوح این عنصر در غذاهای انسان در میان مناطق مختلف متفاوت است. نتایج مطالعات کلینیکی بر روی انسان نشان داده اند که مکمل سازی جیره با سلنیوم آلی، مرگ و میر حاصل از سرطان را به میزان 50 درصد کاهش می دهد. علاوه بر این، این داده ها نشان می دهند که مصرف سلنیوم ناکافی با تضعیف سلامتی و نقص های ژنتیکی و کاهش باروری و توانایی سیستم ایمنی برای مقابله با عوامل عفونی بیماری زا ارتباط دارد. متأسفانه، در بسیاری از کشور های جهان اجزای تشکیل دهنده غذای مردم دارای سطوح ناکافی سلنیوم می باشد. و کمبود میزان سلنیوم در غذای انسان یک مشکل جهانی است.  در نتیجه، پیدا کردن چاره ای  برای حل این مشکل مسأله روز، و مورد بحث در بسیاری از کشورهای جهان است (فیسینین و همکاران، 2008).

به طور کلی دو رویکرد تغذیه ای و فارماکولوژیکی برای بالا بردن سطوح مصرف سلنیوم در انسان وجود دارد. رویکرد تغذیه ای شامل مصرف غذاهایی مانند تخم مرغ، گوشت، شیر، و همچنین سبزیجات گوناگون غنی شده با سلنیوم است. و رویکرد فارماکولوژیکی شامل مصرف قرص های حاوی سلنیوم در فرم سدیم سلنیت، سلنومتیونین، و ترکیبات مختلف شیمیایی سنتز شده با عنوان ارگانو سلنیوم می باشد (سورای، 2000).

یکی از راه های موجود برای بهبود سلنیوم دریافتی انسان، تولید تخم مرغ، شیر و گوشت غنی شده با سلنیوم می باشد. همچنین بهترین منبع مکمل سلنیوم فرم کپسول آن است (سورای، 2000 و 2006).

در هنگام انتخاب بهترین ماده خوراکی برای غنی سازی با سلنیوم، باید به چند فاکتور مهم توجه کرد. این فاکتورها عبارتند از:

1- قسمتی از غذاهای سنتی مردم باشد.

2- به طور منظم و در حد  متعادل توسط مردم متعادل توسط توسط اکثریت مردم مصرف شود.

3- قابلیت غنی سازی با سایر مواد مغذی کم مصرف را داشته باشد.

4- فراهم کردن یک مقدار معنی داری از ماده مغذی (حداقل به میزان 50 درصد از نیاز توصیه شده روزانه[5])

در میان فرآورده های دامی، تخم مرغ به طور ایده آلی نیاز های اشاره شده در بالا را فراهم می کند. تخم مرغ قسمتی از غذاهایی سنتی مردم است و در بسیاری از کشور ها توسط اکثریت مردم و در تمام گروه های سنی کم و بیش به طور مرتب و در حد اعتدال مصرف می شود.

تخم  مرغ همچنین یک ماده خوراکی مناسبی برای غنی سازی با سلنیوم می یاشد زیرا برای ایجاد مسمومیت با تخم مرغ غنی شده با سلنیوم نیاز به مصرف طولانی مدت حدود 30 تخم مرغ غنی شده با سلنیوم در هر روز است که آن بسیار بعید به نظر می رسد.

همچنین تخم مرغ می تواند به طور همزمان با چندین ماده مغذی مهم مانند اسیدهای چرب امگا-3 ، ویتامین E و کاروتنوئیدها غنی سازی شود ( سورای و اسپارکس، 2001 ; سورای 2000).

یک تخم مرغ غنی شده با سلنیوم ممکن است در حدود 50 درصد از نیاز روزانه انسان را به سلنیوم تأمین نماید. علاوه بر تخم مرغ،گوشت خوک، گوشت گاو، گوشت مرغ و شیر نیز می توانند با سلنیوم غنی سازی شوند. ایده تولید تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم برای اولین بار از دانشکده کشاورزی اسکاتیش در سال 1998 سرچشمه گرفت (سورای، 2000).

گنجاندن سدیم سلنیت در جیره مرغ های تخمگذار توانایی محدودی برای تولید تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم دارد. اما سلنومتیونین موجود در مخمر غنی شده با سلنیوم به طور مؤثری به زرده و سفیده تخم مرغ منتقل می شود که امکان تولید تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم را فراهم می کند. ثابت شده است که مصرف چنین تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم می تواند منبع بسیار خوبی را از این عنصر کم مصرف برای انسان فراهم کند و ممکن است راه حلی برای کمبود جهانی سلنیوم در انسان باشد ( سورای و همکاران، 2004).

امروزه تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم در بیش از 25 کشور جهان تولید می شوند و پیشرفت کشورهای اروپای  شرقی در این زمینه قابل توجه بوده است  و روسیه پیشرفته ترین کشور در این زمینه است (فیسینین، 2007). و سطوح سلنیوم موجود در یک تخم مرغ روسی غنی شده با سلنیوم بین 30 تا 35 میکروگرم متغییر است، که تقریباً 50 درصد نیاز روزانه توصیه شده به این عنصر را تأمین می کند.

 

فهرست مطالب
عنوان مطالب	شماره صفحه
(5-4 پایدار سازی فعال سرج با تزریق هوا	67
	74
(6-4 استفاده از روشهای کنترل غیرخطی برای کنترل یک کمپرسور محوری
	81
(7-4 کنترل جدولبندی بهره با شناسایی LPV برای کنترل سرج و RS
	81
(8-4 کنترل سرج و stall در موتورجت توسط فیدبک خروجی
	88
(9-4کنترل تطبیقی ناپایداری سرج در کمپرسور
	92
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات	97
نتیجه گیری	99
پیشنهادات	99
پیوست ها	100

 

	فهرست مطالب
عنوان مطالب	شماره صفحه
منابع و ماخذ	108
فهرست منابع لاتین	108
سایت های اطلاع رسانی	109
چکیده انگلیسی	110

فهرست جدول ها

عنوان		شماره صفحه
1-3	: مدلهای موجود جهت سیستمهای فشرده سازی با اعمال تغییرات لازم	34
2-4	:  پارامترها در مدلGreitzer	64

فهرست شکلها
عنوان                                                                                                            شماره صفحه

1-2	:  شماتیک یک کمپرسور سانتریفیوژ و یک کمپرسور محوری	8
2-2	:  نمودار مشخصه یک کمپرسور	9
3-2	:  سلولهایRotating Stall	10
4-2	Rotating Stall : در مشخصه کمپرسور	11
5-2	:  مشخصه کمپرسور در سیکل سرج عمیق	12
: 6-2  شروع پدیده سرج در یک کمپرسور با اندازه گیری فشار خروجی آن		12
1-3	:  مدل سیستم فشرده سازی	17
2-3	:  مشخصه کمپرسور مدل MG3	19
3-3	:  سیستم کمپرسور با CCV	20
: 4-3  مشخصه های کمپرسور و تراتل ولو		22
: 5-3  نقشه مربوط به سیستم فشرده سازی		25
: 1-4 اثر تغییر بار کمپرسور		37
: 2-4  تفاوت بین اجتناب از سرج و کنترل فعال سرج		38
: 3-4  ساختار اتصال فیدبک منفی سیستم اکیدا پسیو توسط یک سیستم پسیو		51
: 4-4  کمپرسور در وضعیت سرج است و درζ =200 کنترلر وارد مدار می شود.		52
: 5-4  کمپرسور در وضعیت سرج است و درζ =200 کنترلر وارد مدار می شود(اغتشاشات		52
هم در نظر گرفته شده اند)
: 6-4  اغتشاشاتی که منجر به سرج گردیده اند و توسط کنترل تطبیقی حذف شده اند.		53
: 7-4  سیستم حلقه بسته∑ς1ς 2		57
: 8-4  سیستم حلقه بسته∑ς1ς 2  بااغتشاشات		58
: 9-4  مقایسه بین نتایج شبیه سازی با کنترلـر طراحـی شـده از روش backstepping		58
(خط چین) و روش پسیویتی(خطوط پررنگ)
: 10-4  شماتیک توربین گازی		63
: 11-4  مدل سیستم فشرده سازی		63

فهرست شکلها

عنوان                                                                                                            شماره صفحه

: 12-4 بلاك دیاگرام مربوط به مدل خطی شده سیستم فشرده سازی	65
: 13-4  نتایج شبیه سازی برای سیستم غیرخطی فشرده سازی	66
: 14-4 نتایج پیاده سازی عملی سیستم	66
: 15-4  دیاگرام سیستم	67
: 16-4 دیاگرام سیستم	69
: 17-4  بلوك دیاگرام سیستم کنترل برای برآورده شدن محدودیت های طراحی	72
: 18-4  توابع وزنی و توابع تبدیل	73
: 19-4 توابع وزنی و توابع تبدیل نزدیک ناحیه سرج(با کنترلر و بدون کنترلر)	73
: 20-4 اثر کنترلر LQR بر روی V o برای α = 0.1	80
: 21-4 فلوهای جرمی اندازه گیری شده در 8 ناحیه اطراف محـیط کمپزسـور و سـیگنال	80
کنترل اعمالی
: 22-44  مشخصه کمپرسور با در نظر گرفتن اثر تخلیه و کنتورهای راندمان	این مطلب را هم بخوانید :	81
: 23-4  مشخصه کمپرسور با در نظر گرفتن اثر کنترل فعال	82
: 24-4  محدودیت ناحیه کاری در طول مدت دور گرفتن کمپرسور	82
: 25-4  پاسخ گذرا باسیکل سرج کلاسیک	84
: 26-4  فلوی جرمی کمپرسور	87
: 27-4 میزان افزایش فشار در کمپرسور	87
RS : 28-4	87
: 29-4  نتایج شبیه سازی ناشی از اعمال فیدبک خروجی به سیستم	92
: 30-4  مشخصه های کمپرسور و تراتل ولو	93
: 31-4  کاربرد کنترلر:شکل سمت راست:نتایج تجربی، شکل سمت چپ:نتایج شبیه سازی	95

چکیده:

ناپایداری های آئرودینامیکی فلو می توانند کمپرسور را بطور جدی آسیب رسانند و ناحیه عملکرد سیستم را محدود نمایند بنابراین بایستی برای اجتناب از آنها چاره ای اندیشید.

ناپایداری سرج عبارتست از نوسانات یکبعدی که منجر به افـزایش فـشار و فلـوی جرمـی کمپرسـور مـی گردد.سرج ناحیه کاری سیستم را به شدت تحت تاثیر قرار داده و راندمان آن را کاهش می دهد و نهایتـا منجر به آسیب جدی کل سیستم می گردد. این پدیده در نرخ های فلوی جرمـی کـم کمپرسـور رخ مـی دهد و نتیجه آن ایجاد نوسانات با دامنه بزرگ در فشار و نرخ فلوی جرمی خروجی از کمپرسور است.

تاکنون کارهای زیادی برای حذف مشکل سرج انجام شده است و بیشتر این کارها بر اساس کـار گرایتـزر
(1976) و موره (1986) می باشند. زیرا این افراد اولین کسانی بودند که مدلهای دینامیکی را برای آنـالیز و طراحی سیستمهای کنترل جهت سیستمهای فـشرده سـازی و پایدارسـازی آنهـا ، پیـشنهاد نمودنـد و مدلهای ارائه شده توسط آنها بطور گسترده ای مورد استفاده و بهـره بـرداری سـایر محققـین ایـن زمینـه کاری قرار گرفته است. در این مجموعه هدف ما بررسی مدلهای مختلف و همچنین کنترلرهای بکار رفتـه جهت کنترل پدیده های ناپایداری فلو در کمپرسورها می باشد.

مقدمه:

کمپرسورها به دلیل کاربرد گسترده ای که در صنایع مختلف برای فشرده سازی و انتقال گازها دارند از اهمیت ویژه ای بر خوردارند. پدیده سرج که یک ناپایداری فلو در کمپرسورها به حساب می آید، ناحیـه عملکرد سیستم فشرده سازی را محدود می نماید و مانع از دستیابی به حـداکثر رانـدمان کمپرسـور مـی شود. لذا کنترل این پدیده از مدتها قبل در کـانون توجـه محققـان قـرار گرفتـه اسـت. تـاکنون روشـهای مختلفی جهت کنترل این ناپایداری در کمپرسورهای محوری و گریز از مرکز پیـشنهاد گردیـده اسـت. بـا توجه به کاربرد کمپرسورهای محوری در موتورهای جت و هواپیما، بیشتر کارهـا در زمینـه کنتـرل سـرج مربوط به کمپرسورهای محوری می باشد، در این مجموعه ما روشهای نوین کنترل سرج در کمپرسورهای محوری و سانتریفیوژ را که مبتنی بر کنترل فعال می باشند بررسی می نماییم.

فصل اول: کلیات

(1-1  مقدمه

در این مجموعه هدف ما بررسی مدلهای مختلف و همچنین کنترلرهای بکار رفته جهـت کنتـرل پدیـده های ناپایداری فلو در کمپرسورها می باشد. ناپایداری های آئرودینامیکی فلو می توانند کمپرسور را بطـور جدی آسیب رسانند و ناحیه عملکرد سیستم را محدود نمایند بنابراین بایستی برای اجتناب از آنهـا چـاره ای اندیشید.
ابتدا مدلهای استخراج شده برای سیستم های فشرده سازی محوری و گریز از مرکز را معرفی می نماییم، سپس به بررسی روشهای مختلف ارائه شده تا کنون برای کنترل ناپایداری سرج در کمپرسورهای محوری و گریز از مرکز می پردازیم، نهایتا مقایسه روشهای مختلف با یکدیگر و نتیجه گیری پایانی را می آوریـم و در انتها چند مدل تجاری کنترلرهای آنتی سرج را معرفی می نماییم.

(2-1  پیشینه تحقیق
مدل دینامیکی به دست آمده برای کمپرسور های محوری و سانتریفیوژ بر اسـاس مـدل دو حالتـه بـا پارامترهای lumped طبق مدل ارائه شده توسط گرایتزر می باشد [10]کـه مبنـای طراحـی کنترلرهـای آنتی سرج از گذشته تا کنون برای این کمپرسورها می باشد. در روشـهای قـدیمی کنتـرل سـرج تکنیـک مورد استفاده، اجتناب از سرج بود. در این روشها از ابزارهای مختلفـی بـرای دور نگـه داشـتن نقطـه کـار کمپرسور از ناحیه ای که در آن سرج رخ می دهد، استفاده می گردید. از نظر عملی خطـی بـه نـام خـط کنترل سرج در فاصله ای دورتر از خط سرج ترسیم می شود تا بدین وسیله یک حاشیه اجتنـاب از سـرج در منحنی مشخصه کمپرسور به دست آید. این روش ما را مطمئن می سازد که نقطه کـار سیـستم خـط سرج را قطع نمی کند و لذا پدیده سرج به وقوع نمی پیوندد. این روش ناحیه کاری کمپرسور را به

( 1 – 3 – 1 بررسی هایبرید خط شاخهای فشردة باند پهن……………………………………… 22

( 2 – 3 – 1 بررسی کوپلر خط شاخهای دو بانده(25…………………………. (900/2000Mhz

( 3 – 3 – 1 شبیه سازی کوپلر دو باندة خط شاخه ای T شکل………………………………… 26

فصل دوم: تقریبی برای طراحی و بکار بستن کوپلر خط شاخهای

تک بانده و دو بانده πو T شکل……………………………………………………………………. 28

(1-2مدار خط شاخهای اندازه فشرده T شکل………………………………………………………. 29

(2-2طراحی و بکار بستن مدار T شکل و رسم منحنی مشخصه آن…………………………… 33

(3-2 کوپلر خط شاخهای……………………………………………………………………………….. 36

(4-2 فرموله کردن با استفاده از ماتریس خطوط انتقال…………………………………………….. 37

(5-2 نتایج شبیهسازی مدار π شکل بدون استفاده از استاب…………………………………….. 41

(6-2 تحقق جهت دو بانده کردن مدار……………………………………………………………….. 43

(1 -6-2 استفاده از استاب مدار باز ( ربع طول موج)……………………………………………… 43

λ
(2-6-2 استفاده از مدار اتصال کوتاه ( طول 44……………………………………………………. ( 2
(7-2 آنالیز(تحلیل) مدار π شکل خط شاخهای دوبانده و مشاهده نتایج شبیهسازی………… 46

فصل سوم: طراحی مدار میکرواستریپ فشردهT شکل دوبانده با

اندازه کاهش یافته.…………………………………………………………………………………… 50

(1-3 دوبانده کردن مدار T شکل خط شاخهای کوچک شده با توجه به روند ارائه شده در

دو بانده کردن کوپلرπ شکل ( 900MHz و 51…………………………………….. (2400MHz

(2-3 استفاده از برنامه کامپیوتری ساده جهت بدست آوردن پارامترهای مدار دو بانده……… 52

(3-3 آنالیز(تحلیل) مدار T شکل دو بانده در چند محیط ( نرم افزار) مختلف و مشاهده

نتایج………………………………………………………………………………………………………….. 53

فصل چهارم: بررسی انواع مختلف DGS و اثرات آن بر روی

خطوط میکرواستریپ…………………………………………………………………………………… 59

DGS (1-4 چیست………………………………………………………………………………………. 60

( 2 – 4 مشخصات کلی 60 ………………………………………………………………………. DGS

( 3 – 4 کاربردهای 61……………………………………………………………………………… DGS

 

( 4 – 4 ویژگیهای 61……………………………………………………………………………….. DGS

( 5 – 4 اثر DGS دمبلی شکل بر روی خطوط میکرواستریپ………………………………….. 61

( 1 – 5 – 4 الگوی .DGSدمبلی شکل و ویژگی شکاف باند………………………………….. 63

DGS ( 2 – 5 – 4 دمبلی پریودیک قویتر…………………………………………………………… 64

( 3 – 5 – 4 اندازهگیریهای مربوط به DGS دمبلی شکل……………………………………….. 66

( 6 – 4 بررسی اثرات DGSهای هلزونی در تقسیم کنندة توان بر روی هارمونیکها……….. 68

-7-4مدل مداری و هندسه DGS هلزونی غیرمتقارن………………………………………………. 70

( 8 – 4 حذفهارمونیکهادر مدار مقسم توان………………………………………………………….. 73

( 9 – 4 مشاهده اثرات DGS برروی کوپلر T شکل در یک باندفرکانسی…………………… 78

( 10 – 4 مشاهده اثرات DGS برروی مدار دو باندة طراحی شده…………………………….. 80

فصل پنجم:چگونگی استفاده از کوپلر بدست آمده در طراحی

سیرکولاتور……………………………………………………………………………………………….. 82

(1-5طراحی سیرکولاتور……………………………………………………………………………….. 83

(2-5مدار معادل برای سیرکولاتور با استفاده از یک ژیراتور و دو کوپلر………………… 83

فصل ششم:نتیجه گیری وپیشنهادات…………………………………………………….. 86

(1-6نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………… 87

(2-6پیشنهادات……………………………………………………………………………………………. 88

پیوست ها………………………………………………………………………………………………………………….. 89

منابع و ماخذ………………………………………………………………………………………………… . 93

سایتهای اطلاع رسانی……………………………………………………………………………………. 97.

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………….. 98

فهرست جدول ها

عنوان                                                                        شماره صفحه

:(1-2)مشخصات الکتریکی وفیزیکی مدار در دو باند…………………………………………… 47

(1-3) دو بازه فرکانسی و دو هدف مورد نظر پروژه……………………………………………… 55

(2-3.) بازه بالا و پایین جهت optimom هدف………………………………………………….. 56

این مطلب را هم بخوانید :

(1–4)مقایسه اثر DGSهای واحد و پریودیک با توزیع نمایی…………………………………. 66

فهرست شکل ها

عنوان                                                                      شماره صفحه

(a) ( 1 – 1) خط انتقال مرسوم (b) خط انتقال معادل با سری شدن یک خط و

استاب © مدل معادل المانهای فشرده برای محاسبه فرکانس قطع……………………………. 23

(a) ( 2 – 1) سرس خطوط انتقال کوچک شده با چندین استاب

باز (b) بزرگی پاسخ……………………………………………………………………………………… 25

( 3 – 1) نمایی از نرم افزار Serenade. RTL جهت بدست آورن طول

فیزیکی و پنهای خطوط…………………………………………………………………………………. 26

(  1-2 ) ساختار T شکل خط انتقال ربع طول موج………………………………………………. 30

(  2-2 ) منحنی رسم شده حاصل از برنامه کامپیوتری θ1)بر حسب32……………………. .(θ3

(  3-2 ) مدار چاپی خط شانهای T شکل…………………………………………………………… 34

S11 (a) ( 4-2)،S12،S13،(b) S14  پاسخ فازی مدار Tخط شاخهای…………………….. 35

(5-2) ساختار کوپلر خط شاخه ای یک بانده مرسوم…………………………………………….. 38

(a) ( 6 – 2) ساختار معادل پیشنهادی (b) خط شاخهای 38………………………………….. . λ4
S11 (  7-2 )،S12،S13وS14 از کوپلر بدون استاب………………………………………….. 42

(  8-2 ) پاسخ زاویهS12وS14 برای مدار بدون استاب………………………………………… 42

( 9-2 ) ساختار کوپلر پیشنهادی با استاب مدار باز……………………………………………… 44

( 10-2 ) ساختار کوپلر پشنهادی با استاب اتصال کوتاه ………………………………………………..			45
11-2 )		) نتایج شبیه سازی ………………………………………………………………………. …(S11)	47
12-2 )		) نتایج شبیه سازی(S12و…………………………………………………………………. .(S13	48
(	(  13-2 نتایج شبیه سازی ………………………………………………………………………… .(S14)		48
14-2 )  )نتایج شبیه سازی (پاسخ فاز مدار با استاب باز) ……………………………………………			49
(	(a) ( 1-3 شماتیک (b) مدار چاپی ………………………….. (designer, hfss) ansoft		55
(	S11(a) ( 2-3،S12،S13وS14 مدار شبیه سازی شده
در ……………………………………………………………ADS © serenade (b) ansoft (a)			57
(	3-3	) پاسخ فازی مدار دو بانده. ……………………………………………………………………………	58
1-4 )		) شمای مختلف H (a) DGS شکل T ( b)شکل ©هلزونی
شکل (d) دمبلی شکل. ……………………………………………………………………………………………			60
(	2-4	) خط میکرواستریپ با εr = 15 و ………………. ………………………….. h = 1/575	62
(	3-4	) پارامترهای S مدار دوپورته.. ……………………………………………………………………..	62
(	4-4	) مدار با DGS دمبلی شکل .. …………………………………………………………………….	63
(	5-4	) پارامترهای S مدار با DGS دمبلی شکل ……………………………………………………	63
(	6-4	(a) ( نوع (b) 1 نوع © 24  نوع DGS 3 دمبلی شکل ………………………………..	65
(	7-4	) پارامترهای S برای DGS دمبلی با انواع مختلف سایز. …………………………………	66
(	8-4	) مقایسه پارامترهای S مدارهای (a) DGS نوع (b) نوع © 2 نوع 67 …………. ..3

 

(  9-4 ) خط میکرواستریپ با DGS هلزونی نامتقارن برروی زمین. ………………………….		70
( 10-4 ) پارامترهای انتقال خط با DGS متقارن ( A = A’ = B’ = 3mm و
نامتقارن A = 3/4m) و ………………………………………………………………….(B = 2/6 mm		71
11-4  )	) فرکانس روزنانس ناشی از بر هم زدگی سمت چپ و راست خط بر حسب
تابعی از ………………………………………………………………………………………………………. .B/A		71
12-4  )	) مدار معادل بخش DGS هلزونی نامتقارن ………………………………………………..	73
13-4 )	DGS (a) ( هلزونی نامتقارن برای حذف هارمونیک دوم و سوم
(b) مدار معادل ساختار این …………………………………………………………………………..DGS		74
( 14-4 ) پارامترهای S مدار با DGS هلزونی بصورت EM و شبیه سازی شماتیک ……..		75
15-4  )	) هندسیای از (a) مقسم توان ویل کنیسن معمولی (b) مقسم توان با
DGS نامتقارن………………………………………………………………………………………………………..		76
( 16-4 ) نتایج شبیه سازی (a) پارامتر S مقسم توان معمولی S (b) برای مقسم
توان با ……………………………………………………………………………………………………….. ..DGS		77
17-4  )	) مقسم توان willkinson با DGS هلزونی نامتقارن (a) روی مدار
(b) پشت مدار……………………………………………………………………………………………………….		77
( 18-4 ) نتیجه شبیه سازی مقسم توان با DGS هلزونی نامتقارن(………. S12 ( b) S11 (a		78
( 19-4 ) مدار T شکل با استفاده از DGS هلزونی (a) یک بعدی (b) سه بعدی……….		79
20-4  )	(a) ( نتیجه پاسخ شبیه سازی کوپلر با استفاده از اعمال (b) DGS بدون

استفاده از 80………………………………………………………………………………………. DGS

( 21-4  ) مدار چهار پورتی T شکل دوبانده با اعمال DGS دمبلی شکل در

شاخه خطوط………………………………………………………………………………………… 81

( 22-4) پارامترهای S حاصل از بکار بستن 81………………………………………… DGS

(1-5)نماد ژیراتور…………………………………………………………………………………… 83

( 2-5)سیرکولاتور 4 پورته متشکل از دو مدار هیبریدی و زیراتور………………………. 83

(3-5) سیرکولاتور ساخته شده با استفاده از دو کوپلر و یک ژیراتور…………………….. 84

(a)(4-5)،((b،((cو(:(dنتایج شبیه سازی سیرکولاتور……………………………………….. 85

(1-6)شبکه دو قطبی خطی……………………………………………………………………….. . 91

چکیده:

در این پروژه سیرکولاتور دو بانده با ابعاد کوچک ارائه شـده اسـت. در طراحـی سـیرکولاتور مـورد نظـر از

کوپلر شاخه ای (BLC)1 میکرواستریپی دو بانده کوچک شده استفاده شده است . لذا در این پـروژه بیـشتر

بر روی چگونگی کوچک سازی و دو بانده کردن کوپلر شاخه ای میکرواستریپی با اسـتفاده از مـدارات T و

همچنین DGS2 متمرکز شده ایم . در کوپلر شاخه ای پیشنهادی از مدارات T در هر شاخه که دارای طـول

الکتریکی ±90 درجه در دو بانده می باشند ، استفاده شده است. از طرفی در صفحه زمـین در زیـر خطـوط

این کوپلر DGS هایی قرار دارند که با استفاده از این DGSها ، طول الکتریکی خطوط کاهش یافته و ابعاد

کوچکتر می گردند. کوپلر دو بانده کوچک شده توسط نرم افزارهایSerenadeوADS3وAnsoft تحلیـل

شده و نتایج شبیه سازی در این پروژه آورده شده اند. سپس با استفاده از کوپلرهای دو بانده کوچک شـده ،

سیرکولاتور مورد نظر طراحی گردیده است.

مقدمه:

امروزه تقاضا برای استفاده از عناصر دو بانده در صنعت مخابرات رو به افزایش است . سیستمهای مخابرات

با آنتن های دو بانده کاربرد زیادی دارند. سیرکولاتور یکی از عناصر اصلی در چنین سیستم هایی اسـت. بـا

استفاده از سیرکولاتور دو بانده می توان از یک تغذیه بین آنتن و سیستم مخـابراتی اسـتفاده نمـود. یکـی از

اجزای اصلی در ساخت سیرکولاتورهای چهار پورتی ، کوپلرهای هایبریدی و کوپلرهای شاخه ای((BLC

می باشند.

(BLC) از چهار خط انتقال به طول ربع طول موج مؤثر در فرکانس اصلی و هارمونیک هایی کار می کنـد.

.[1] ,[2]

معمولا این کوپلرها بزرگ هستند و سطح و فضای اشغال شده توسط آن ها زیاد است. در اکثـر کاربردهـای

امروز به خصوص در بردهای صفحه ای و میکرواستریپی ، این عیب محسوب می شود. لذا ، امـروزه روش

های مختلفی برای کوچک سازی و افزایش پهنای باند]٣[7- این کوپلرها ارائه شده است.

در مخابرات مدرن امروزی نیاز به اجزاء دو بانده بالاخص کوپلر BLC دو بانده ، می باشد تا مقدار عناصـر

مورد استفاده ،کاهش یابد.

] Hsiang٨[ از خطوط چپگرد برای دو بانده کردن کوپلر استفاده کرده است.BLC شامل خطـوط متـصل

شده به یک جفت المان موازی]١١[ گزارش شده است.

در این پروژه با استفاده از روشـهای کوچـک سـازیBLC و ترکیـب آن هـا بـا روشـهای دو بانـده سـازی

ابتداBLC با ابعاد کوچک در دو بانده 900Mhzو2400Mhz طراحی شده است سپس برای کاهش بیـشتر

سطحBLCصفحه ای ازDGS ها استفاده شده است.

گزارش ارائه شده از نمونه طراحی سیرکولاتور مورد نظر شامل قسمت های زیر می باشد:

در فصل اول کلیاتی در مورد مراحل انجام پروژه ،هدف از انجام مراحل کار ، پیشینه تحقیقهای انجـام شـده

در مورد مدارمورد نظر و روش کمی کار مورد بررسی قرار گرفته است.

در فصل دوم ابتدا نحوه افزایش پهنای باند کوپلرها ، کوچک سازی با استفاده از مدارT و استفاده از مـدارπ

بــرای دو بانــده کــردن کوپلربررســی شــده اســت. ســپس بــا اســتفاده از نــرم افزارهــای تخصــصی

مانندSerenadeوAnsoft مدارات ذکر شده تحلیل گشته و نتایج شبیه سازی آورده شده اند.

در ادامه کوپلر کوچک شده با استفاده از مدارT ، با توجه به روند ارائـه شـده در دو بانـده کـردن کـوپلر بـا