آیا نگرش مذهبی با کاهش واکنش های هیجانی رابطه د 

آیا نگرش مذهبی با کاهش روابط فردی با خویشاوندان خود رابطه دارد؟

آیا نگرش مذهبی با کاهش جداسازی امور مالی از یکدیگر رابطه دارد؟

ضرورت تحقیق:

انسان اصالتا موجودی است اجتماعی و نخستین بستر فعلیت یافتن این ویژگی برترین مخلوق الهی ، به طور قطع کانون مقدس خانواده است که مهم ترین و پربرکت ترین نهاد اجتماعی در تاریخ فرهنگ و تمدن انسانی است. در فرهنگ اسلامی ،خانواده به مثابه دژی استوار و نهادی مقدس، بیشترین مسئولیت را در رشد و تحول ، تربیت و تعالی و سعادت وجود انسان بر عهده دارد(افروز، ۱۳۸۲).

مسئله ازدواج به عنوان تنها مسیری که ما را به خانواده می رساند، یکی از مسائل بسیار با اهمیت از نقطه نظر بهداشت روانی است. آن هم ‌به این دلیل که در آن رابطه بسیار نزدیک و طولانی بین زن و مرد برقرار می شود و تعیین سرنوشت آینده و واکنش های روانی و بهزیستی آنان منوط به روابطی است که بین اعضای خانواده وجود دارد(میلانی فر، ۱۳۸۲). ازدواج با بحران های دائمی سر و کار دارد به طوری که معضل اختلافات زناشویی بیشتر از هر طبقه تشخیصی روان پزشکی دیگر، دلیل مراجعه به مراکز مشاوره است (رحمت الهی و همکاران، ۱۳۸۵).

در جهان امروز، علی‌رغم پیشرفت های صنعتی و علمی و دست آورد های شگرفی که در زمینه ها و علوم رفتاری به دست آمده است، انسان نه تنها هنوز نتوانسته مشکلات روحی روانی خود را درمان بخشد بلکه روز به روز این مسائل رو به افزایش است و افراد بیشتری در معرض خطر اختلالات و ناراحتی ها قرار می گیرند، تا جایی که قرن حاضر را قرن گرسنگی عصبی نامیده اند. بررسی های اخیر نشان می‌دهد که یکی از راه های اساسی که بشر می‌تواند به کمک آن سلامت جسمی و روانی خود را حفظ کند، باور ها و اعتقادات مذهبی می‌باشد. در سال های اخیر، بسیاری از محققین و روان شناسان غربی معتقدند نقش باورها و اعتقادات مذهبی برای درمان بسیاری از مشکلات از قبیل افسردگی و اضطراب و مشکلات خانوادگی مؤثر است (ستوده،۱۳۸۷).

آنچه از نتایج اکثر مطالعات بر می‌آید دینداری و وجود مفاهیم مشترک مذهبی به عنوان تسهیل کننده و ایجاد کننده تفاهم و حل تعارض ها در روابط درون خانوادگی عمل می کند. لذا با توجه به فرهنگ دینی کشور، در درجه اول سوق دادن خانواده های دارای ارزش مذهبی به سوی درمانگران آشنا به مفاهیم دینی و در درجه دوم تربیت روان شناسان با رویکرد های دینی جهت خدمات ‌به این گونه افراد لازم می کند(خدایاری فرد، ۱۳۸۵). امروزه پژوهش درباره دین و بهداشت روانی با بهره گرفتن از انواع معیارها و فنون پژوهشی به طور گسترده ای دنبال می شود (وولف^[۱]، ترجمه دهقانی، ۱۳۸۶).

با توجه به ادبیات و پیشینه پژوهشی که در حوزه تاثیر و نفوذ عامل مذهب، در تار و پود ابعاد مختلف زندگی انسان وجود دارد، بررسی تاثیر نگرش مذهبی افراد در تعارضات زناشویی می‌تواند به عنوان عاملی مؤثر در سلامت خانواده مطرح شود و شناخت ابعاد مختلف این مسئله می‌تواند به عنوان ابزاری کارآمد برای پیشگیری از بروز تعارضات زناشویی مورد استفاده قرارگیرد .

تعاریف مفهومی و عملیاتی واژه هاو اصطلاحات:

نگرش مذهبی:

تعریف نظری : منظور اعتقادات منسجم و یکپارچه توحیدی است که خداوند را محور امور دانسته و ارزش ها، اخلاقیات و آداب و رسوم و رفتار های انسان را با یکدیگر، طبیعت و خویش تنظیم می کند(خدایاری فرد و همکاران، ۱۳۷۹).

تعریف عملیاتی : در این پژوهش نگرش مذهبی به نمراتی اطلاق می شود که آزمودنی ها از طریق پاسخ به پرسشنامه نگرش مذهبی کسب می‌کنند. به عبارت دقیق تر میزان نمره آزمودنی در هر یک از خرده مقیاس ها و همچنین میزان نمره فرد در شاخص نمره کل، به عنوان میزان شدت نگرش مذهبی کلی فرد و یا شدت آن بعد تفسیر می شود.

تعارض زناشویی:

تعارض زناشویی مرکب از عواطف، افکار و رفتارهایی است، که باز تابنده خشم، ناکامی، عدم توافق، تنفر، رنجش، تلخی و غیره می‌باشد. به عبارت دیگر، هر جا عدم توافق، تفاوت یا ناسازگاری بین همسران وجود داشته باشد تعارض به وجود می‌آید ( مارکمن^[۲] و هالفورد^[۳] ۲۰۰۵، به نقل از قلیلی و همکاران ، ۱۳۸۵).

تعریف عملیاتی : به طور کلی تعارض زناشویی در پژوهش به نمراتی اطلاق می شود که از طریق پاسخ آزمودنی ها به پرسشنامه تعارضات زناشویی به دست می‌آید. به عبارت دیگر کسا نی که نمره خام آن ها در دامنه ۱۱۵ و بالاتر قرار می‌گیرد .

فصل دوم

ادبیات تحقیق

مقدمه

در این فصل به مبانی نظری پژوهش می پردازیم. در این راستا علاوه بر تشریح مطالب اصلی (نگرش مذهبی و تعارضات زناشویی ) به مفاهیم مرتبط با موضوع پژوهش نیز پرداخته می شود تا نمای کاملی از مباحث مورد نظر به دست آید. در پایان پژوهش های داخلی و خارجی که در ارتباط با موضوع پژوهش می‌باشد، ارائه می‌گردد.

تعریف دین یا مذهب

یکی از کارهای اساسی و ضرور در پژوهش های علمی و تبادل اندیشه، ایضاح الفاض و مفاهیم کلیدی به کار رفته در بحث است. زیرا برخی از الفاظ، مشترک لفظی است و معانی لغوی و یا عرفی فراوان دارد. همچنین ممکن است، لفظی در جوامع گوناگون، معانی متفاوتی داشته باشد مثل واژه دین که معانی گوناگونی برایش آورده شده است. برخی از الفاظ نیز در عین وحدت معنا، دارای چندین مصداق گوناگون بوده یا به مرور زمان، معنای نخستین خود را از دست داده و معنای جدیدی را به خود گرفته است. بی توجهی ‌به این تغییر ها و کاربرد های گوناگون برخی الفاظ و مشخص نکردن مقصود از آن الفاظ و مفاهیم، گاهی سبب اشتباه و مغالطه می شود(کریمی، ۱۳۸۵).