1-6- ادبیات و پیشیینه تحقیق 7

1-7- محدودیت‌ها و تنگناهای تحقیق 10

فصل دوم:کلیات موضوع و موضوع شناسی 11

2-2- تاریخچه زندان 12

2-3- نظام زندانبانی در ایران 15

2-4 ویژگی های منطقه مورد مطالعه 18

2-5-  ویژگی های انسانی اجتماعی 19

2-5-1- خصوصیات جمعیتی 19

2-5-2- نسبت جنسی وسنی جمعیت 19

2-5-3- وضعیت باسوادی 20

2-5-4- مهاجرت 21

2- 5-6- اشتغال 22

فصل سوم:مبانی نظری تحقیق 23

3-1- مبانی نظری 24

3-2- جامعه شناسی و جرم 24

3-2-1- انحراف یا کجروی 24

3-2-2- جرم و کجروی 25

3-2-3- حالات ذهنی نابنهجار 27

3-3- عوامل جرم زا 31

3-3-1- عوامل فردی یا بیولوژیک: 31

3-3-2- عوامل روانی 31

3-3-3- عوامل محیطی 32

3-3-4- عوامل اجتماعی 32

3-3- 5- جرم انگاری های نسنجیده 35

3-3-6- متناسب نبودن مجازات ها 36

3-4- نظریه های جرم شناسی 37

3-4-1- جرم و آناموی: 37

3-4-2- نظریه معاشرت ترجیحی 39

 

3-4-3- نظریه برچسب زنی 40

3-4-4- نظریه های تضاد 41

3- 5- کیفرشناسی 41

3-5-1- اهداف کیفرشناسی 43

3-5-2-  اهداف و کارکردهای ضمانت اجراها 44

3-5-3- کارکرد اخلاقی کیفر 45

3-5-4- حفظ کارکرد سزادهی 46

3-5-5- کارکردهای فایده مندکیفر 47

3-5-6- عبرت آموزی و ارعاب انگیزی 48

3- 5-7- باز سازگارسازی اجتماعی بزهکار 50

3- 5- 8- کارکرد حذف و طرد بزهکار 52

3-6- قوانین کیفری و تکرار جرم 53

فصل چهارم:روش تحقیق 62

4-1- شیوه های تحقیق 63

4-1-1- روش کتابخانه ای 63

4-1-2- روش میدانی 64

4-2- روش ها و ابزار به کار گرفته شده در تحقیق پیش رو 64

4-2-1- پرسش نامه 65

4-2-2- مشاهده و مصاحبه 66

4-2-3- منابع کتابخانه ای 66

4-3- تحلیل پرسش نامه ها 66

4-4- جامعه آماری 67

4- 5- نمونه و روش نمونه گیری 67

4-5-1- نمونه: 67

4-5-2- برآورد حجم نمونه 68

4- 5-3- ابزارهای پژوهش 69

4-6- روایی پرسشنامه 69

4-7- پایایی پرسشنامه 70

این مطلب را هم بخوانید :

4-8- شیوه جمع آوری اطلاعات 71

4-9- روش های تجزیه و تحلیل داده ها 71

فصل پنجم :یافته های پژوهش 72

فصل ششم:نتیجه‌گیری 101

6-1- زندگی فردی 104

6-1-1-  ویژگی های جسمی 104

6-1-2- سن 107

6-2- تحصیلات شخص و والدین 108

6-2-1-ارتباط سطح تحصیلات مجرم و والدین 111

6-3- جمعیت خانواده 112

6-4- وضعیت شغلی 115

6-5- وسایل ارتباطی و رسانه های عمومی 117

6-6- فعالیت های اجتماعی 126

6-7- ذهنیات فرد 129

6-8- احساس در مورد زندانی بودن و مجازات جرم اول 135

6-9- بررسی فرضیات پژوهش 140

6-10-پیشنهادات 142

منابع و مآخذ 143

فهرست جدول‌ها

عنوان                                          صفحه

 

جدول5-1 : توزیع فراوانی قد 73

جدول 5-2 : توزیع فراوانی وزن 74

جدول 5-3 : جدول فراوانی و شاخص های آمار توصیفی سن افراد 75

جدول 5-4 : فراوانی سطح تحصیلات 76

جدول 5- 5 : تعداد خواهر و برادر 77

جدول5-6 : جدول فراوانی نوع شغل پدر و خود مجرم 78

جدول 5-7 : شغل مادر 78

جدول 5- 8 : وسیله ارتباطی 79

جدول 5- 9 : استفاده از رسانه های متداول 80

جدول 5-10 : استعمال دخانیات 81

جدول 5-11 :اعتیاد به مواد مخدر در گذشته یا اکنون 82

جدول5-12 : حضور در اجتماعات و NGO هاو اختصاص وقت برای آموزش دیدن 83

جدول5-13 : ذهنیت در مورد افرادی که به زندان می روند( غیر از مجرمان حرفه ای ) 84

جدول 5-14 : ذهنیت در مورد مجرمان حرفه ای 85

جدول 5- 15 : ذهنیت نسبت به نتیجه ،قبل از ارتکاب اولین جرم 86

جدول5-16 : تاثیر صحبت های دوستان در تحریک به ارتکاب جرم 87

جدول 5-17 :احساس نسبت به نتیجه ، پس از اولین جرم ارتکابی 88

جدول5-18 : آمادگی برای جبران خسارت وارده به قربانی و جامعه با انجام خدمات عمومی 89

جدول5-19: احساس از زندانی بودن 90

جدول5-20 : احساس نسبت به مجازات جرم اول 91

جدول5- 21 : مقایسه امکانات زندان با امکانات موجود در زندگی شخصی 92

جدول5-22: برخورد خانواده پس از اتمام دوره مجازات 93

جدول 5-23: برخورد دوستان پس از اتمام دوره مجازات 94

جدول5-24 : نظر مجرم در مورد تناسب جرم و مجازات مرتبه اول 95

جدول 5- 25: ارزیابی از تأثیر زندان بر شخصیت بعد از جرم اول     ..96

جدول 5-26: نظر مجرم در مورد علت تکرار جرم با وجود تحمل یک دوره کیفر 97

جدول5-27 : احتمال ارتکاب مجدد جرم 98

جدول5- 28  : اولویت دربرنامه ریزی جهت جلوگیری از تکرار جرم 99

جدول 5- 29 : نهادهای موثر در پیشگیری از ارتکاب و تکرار جرم 100

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                           صفحه

نمودار2-1- نسبت جنسی وسنی جمعیت شهرستان شهرکرد (سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1390) 19

نمودار2-2-وضعیت باسوادی شهرستان شهرکرد (سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1390) 20

نمودار2-3- وضعیت مهاجرت شهرستان شهرکرد (سرشماری عمومی نفوس و مسکن ، 1390) 21

نمودار2-4-وضعیت اشتغال در شهرستان شهرکرد (سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1390) 22

نمودار5-1 : وسیله ارتباطی 79

نمودار 5-2 :استفاده از رسانه های متداول 80

نمودار5-3 : استعمال دخانیات 81

نمودار 5-4 : اعتیاد به مواد مخدر در گذشته یا اکنون 82

نمودار 5-5 : حضور در اجتماعات و NGO ها و اختصاص وقت برای دیدن آموزش 83

نمودار5-6 : ذهنیت در مورد افرادی که به زندان می روند( غیر از مجرمان حرفه ای ) 84

نمودار 5-7 : ذهنیت در مورد مجرمان حرفه ای 85

نمودار  5- 8 : ذهنیت نسبت به نتیجه ، قبل از ارتکاب اولین جرم 86

نمودار 5-9: تاثیر صحبت های دوستان در تحریک به ارتکاب جرم 87

نمودار 5-10 : احساس از زندانی بودن 90

نمودار5-11 :  احساس نسبت به مجازات جرم اول 91

نمودار5-12 : مقایسه امکانات زندان با امکانات موجود در زندگی شخصی 92

نمودار 5-13: برخورد خانواده پس از اتمام دوره مجازات 93

نمودار5-14: برخورد دوستان پس از اتمام دوره مجازات 94

نمودار 5-15 : نظر مجرم در مورد تناسب جرم و مجازات مرتبه اول 95

نمودار5-16 : ارزیابی از تاثیر زندان بر شخصیت بعد از اولین مجازات 96

نمودار5-17 : نظر مجرم در مورد علت تکرار جرم با وجود تحمل یک دوره کیفر 97

نمودار5-18 : احتمال ارتکاب مجدد جرم 98

نمودار 5-19 : اولویت دربرنامه ریزی جهت جلوگیری از تکرار جرم 99

نمودار 5-20 : نهادهای موثر در پیشگیری از ارتکاب و تکرار جرم 100

 

چکیده:

پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش هاست که علل بازگشت مجدد یک شخص پس از طی یک دوره محکومیت به زندان چه چیز هایی هستند؟ (مطالعه موردی زندان مرکزی شهرکرد) با بهره گیری از تئوری های جامعه‌ شناسی و جرم شناسی مانند آنومی و برچسب زنی به تحلیل یافته های پژوهش پرداخته ایم این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. تحقیق نیز به صورت میدانی و با استفاده از پرسش نامه که توسط محقق تنظیم شده ، انجام پذیرفته است. به این منظور یک حجم نمونه 100 نفری  از بین جامعه آماری882 نفری زندانیان زندان مرکزی شهرکرد که بازگشت مجدد داشتند 100 نفری انتخاب شد که توسط پرسشگر به تکمیل پرسشنامه پرداختند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. درنتایج حاصله ضریب همبستگی تحصیلات خانواده و شخص 432/ می باشد که در سطح 001/ معنادار است که می توان با 99% اطمینان گفت سطح تحصیلی و فرهنگی مجرم و خانواده وی با ارتکاب مجدد جرم ارتباط دارند.. بنابرنتایج حاصله ضریب همبستگی اصلاح و تربیت در زندان و بازگشت مجدد 417/ می باشد که در سطح 001/ معنادار است که می توان با 99% اطمینان گفت اصلاح و تربیت مجرم در زندان در مدت اولین دوره محکومیت با ارتکاب مجدد جرم ارتباط دارند.بنابر نتایج حاصله ،ضریب همبستگی رابطه بین همنشینی با مجرمان و عدم طبقه بندی در زندان و بازگشت شخص411/ می باشد که درسطح001/ معنادار است و با 99% اطمینان ارتباط بین هم نشینی با مجرمان حرفه ای و ارتکاب مجدد جرم را نشان می دهد. بنابر نتایج حاصله، ضریب همبستگی نصب برچسب توسط خانواده با بازگشت مجدد فرد 392/ می باشد که در سطح 002/ معنادار می باشد.ضریب همبستگی مصرف مواد و بازگشت نیز 451/ بوده که در سطح 001/ معنادار است. ضریب همبستگی مشکلات معیشتی و تکرار جرم نیز 397/ بوده که در سطح 002/ معنادار است.

واژگان کلیدی: جرم ، زندانی ، بازگشت به زندان شهرکرد

 

فصل اول:

کلیات

 

1-1- مقدمه:

در آغاز سخن لازم است تا به عنوان مقدمه ، تصویری کلی از آن چه در تحقیق حاضر پیش روی خواهیم داشت را ، تبین نموده و به گونه ای نقشه ای کامل را در برابر مخاطب قرار دهیم تا از این         رهگذر، خواننده پژوهش آتی قبل از ورود به اصل و ماهیت آن چه که مورد مطالعه قرار گرفته است ، با ساختار کلی اثر آشنا شود.

به این منظور در ادامه، بیان مسئله، سوالات، فرضیه ها و سوابق و ضرورت های بحث را عنوان خواهیم نمود.

1-2- بیان مسئله

یکی از مهم ترین اهداف کیفر زندان، متنبه نمودن مجرم و باز پروری وی به منظور پرهیز از ارتکاب مجدد اعمال مجرمانه است. کیفر زندان به عنوان ضمانت اجرای قوانین در حوزه نظم عمومی، بر آن است تا ضمن تنبیه مرتکب جرم ، جلوه ای باز دارنده داشته باشد. این بازدارندگی قرار است از یک جهت بر سایر افراد جامعه که هنوز مرتکب جرمی نشده اند، موثر واقع شده و به صورت تذکر موجب اجتناب ایشان از انجام اعمال مجرمانه باشد و از یک سو نیز قرار است تا با عبرت آموزی به مجرم وی را از ارتکاب مجدد جرم باز دارد. اما مشاهده می شود که برخی مجرمان هستند که با وجود تحمل یک دوره مجازات زندان ، به طور مجدد ، به ارتکاب جرم دست می یابند. حال بررسی دلایلی که موجب این تکرار می شوند ، ضرورت  می یابد. البته این موضوع از قبل مورد پیش بینی قانون گذاران قرار گرفته و به همین دلیل در تمامی قوانین کیفری در دنیا ، شاهد پیش بینی های لازم برای نحوه برخورد با تکرار کنندگان جرم می باشیم. در قوانین مجازات کشورمان که در دوره های گوناگون به اجرا گذاشته شده اند نیز ، تکرار جرم در قالب مواد قانونی مورد حکم قرار گرفته است.

این موضوع نیاز به بررسی و تحلیل هم از منظر جرم شناسی و هم از دیدگاه کیفر شناسی دارد. لذا با توجه به آن چه ذکر شد، در طول این تحقیق به شناسایی علل این پدیده خواهیم پرداخت.

1-3- اهمیت و ضرورت انتخاب موضوع( ابعاد کاربردی )

همان گونه که از عنوان و نوع تحقیق بر می آید، تحقیق حاضر به دنبال شناسایی و تشریح علل موثر در بازگشت زندانی به زندان پس از طی یک دوره تحمل کیفر و نقد و تحلیل این عوامل است. در مورد ضرورت پرداختن به این موضوع نیز می بایست عنوان داشت، با توجه به تعداد ورود مجرمان سابقه دار به زندان که برای بار دوم و یا بیشتر ، اهمیت موضوع هنگامی بیشتر می شود که بدانیم در حال حاضر تعداد حدوداً %34 از جمعیت کیفری زندان دارای دو سابقه یا بیشتر می باشد. تردیدی باقی نیست که می بایست ابتدا ضمن بررسی کارشناسانه موضوع نسبت به شناخت تمامی زوایای پیدا و پنهان آن اقدام نمود تا از این  رهگذر بتوان به راه کارهایی جهت حل این معضل وکاهش جمعیت این عده از مجرمان در آینده اقدام نمود.

در بررسی یک معضل اجتماعی ، بدون تردید ابتدا لازم است تا وصف کاملی از شرایط و اوضاع و احوال این معضل وجود داشته باشد تا بعد از آن به توان نسبت به تجویز راه کار های متناسب در جهت رفع و رجوع آن اقدام نمود. لذا با توجه به این که موضوع مورد بررسی در مباحث مربوط به حوزه مجازات ها از اهمیت خاصی برخوردار است، مورد توجه قرار گرفت.